ΕΝΟΤΗΤΑ 7 : Ένας στοργικός ηγέτης (σ.

52)
ΚΥΡΙΑ
Ἅπαντες ἐπιστάμεθα ει δική -1
(ὅτι Ἀγησίλαος, αναφ ορικ ή
(ὅπου ᾤετο τὴν πατρίδα τι ὠφελήσειν), οὐ
πόνων ὑφίετο), ει δική -2
(οὐ κινδύνων ἀφίστατο), ει δική -3
(οὐ χρημάτων ἐφείδετο), ει δικ ή-4
(οὐ σῶμα, οὐ
γῆρας προὐφασίζετο), ει δική -5
(ἀλλὰ καὶ βασιλέως ἀγαθοῦ τοῦτο ἔργον ἐνόμιζε, τὸ τοὺς ἀρχομένους
ὡς πλεῖστα ἀγαθὰ ποιεῖν). ΚΥΡΙΑ
Ἐν τοῖς μεγίστοις δὲ ὠφελήμασι τῆς πατρίδος καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι
αὐτοῦ, ει δική
(ὅτι δυνατώτατος ὢν ἐν τῇ πόλει φανερὸς ἦν μάλιστα τοῖς νόμοις λατρεύων).
ΚΥΡΙΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΗ
Τίς γὰρ ἂν ἠθέλησεν ἀπειθεῖν ὁρῶν τὸν βασιλέα πειθόμενον; [...]ΚΥΡΙΑ Ὃς καὶ πρὸς
τοὺς διαφόρους ἐν τῇ πόλει ὥσπερ πατὴρ πρὸς παῖδας προσεφέρετο. ΚΥΡΙΑ
Ἐλοιδορεῖτο μὲν γὰρ ἐπὶ
τοῖς ἁμαρτήμασιν, ΚΥΡΙΑ
ἐτίμα δ' υποθετική
(εἴ τι καλὸν πράττοιεν), ΚΥΡΙΑ
παρίστατο δ' υποθετική
(εἴ τις
συμφορὰ συμβαίνοι), ἐχθρὸν μὲν οὐδὲνα ἡγούμενος πολίτην, ἐπαινεῖν δὲ πάντας ἐθέλων, σῴζεσθαι
δὲ πάντας κέρδος νομίζων, ζημίαν δὲ τιθεὶς π αραχωρη τική (εἰ καὶ ὁ μικροῦ ἄξιος ἀπόλοιτο).

Ξενοφῶν, Ἀγησίλαος 7.1 -3

ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ἅπαντες ἐπιστάμεθα Όλοι ξέρουμε καλά
ὅτι Ἀγησίλαος, ότι ο Αγησίλαος
ὅπου ᾢετο σε οποιαδήποτε περίπτωση πίστευε
τὴν πατρίδα τι ὠφελήσειν, ότι θα ωφελήσει την πατρίδα,
οὐ πόνων ὑφίετο, δεν έπαυε να κοπιάζει,
οὐ κινδύνων ἀφίστατο, δεν απέφευγε τους κινδύνους,
οὐ χρημάτων ἐφείδετο, δεν λυπόταν τα χρήματα,
οὐ σῶμα προὐφασίζετο, δεν έβρισκε ως δικαιολογία τη σωματική του κατάσταση,
οὐ γῆρας, ούτε τα γεράμ ατα,
ἀλλὰ καὶ τοῦτο ἔργον ἐνόμιζε αλλά αυτό πίστευε ότι είναι το καθήκον
βασιλέως ἀγαθοῦ, του σωστού βασιλιά,
τὸ τοὺς ἀρχομένους ποιεῖν να κάνει δηλαδή σ' αυτούς που κυβερνά
ὡς πλεῖστα ἀγαθὰ. όσο γίνεται περισσότερα καλά.
Ἐν τοῖς μεγίστοις δέ ὠφελήμασι αὐτοῦ Στις πιο σημαντικές ευεργεσίες του
τῆς πατρίδος προς την πατρίδα
καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι, εγώ συγκαταλέγω ακόμη και αυτήν,
ὅτι δυνατώτατος ὤν ἐν τῇ πόλει ότι δηλαδή, ενώ είχ ε την μεγαλύτερη δύναμη στην πόλη του,
φανερὸς ἦν μάλιστα φανερά ωστόσο σε μεγάλο βαθμ ό
τοῖς νόμοις λατρεύων. υπηρετούσε τους νόμ ους.
Τὶς γὰρ ἄν ἠθέλησεν ἀπειθεῖν Ποιος λοιπόν θα ήθελε να μην πειθαρχ εί στους νόμους,
ὁρῶν τὸν βασιλέα πειθόμενον; […] όταν έβλεπε να πειθαρχ εί ο βασιλιάς;
Ὅς καὶ πρὸς τοὺς διαφόρους ἐν τῇ πόλει Ο ίδιος ακόμη και στους πολιτικούς του αντιπάλους
ὥσπερ πατὴρ πρὸς παῖδας προσεφέρετο. φερνόταν όπως ένας πατέρας στα παιδιά του.
Ἐλοιδορεῖτο μὲν γὰρ Από τη μια τους κακολογούσε
ἐπὶ τοῖς ἁμαρτήμασιν, για τα λάθη τους,
ἐτίμα δ’ από την άλλη όμως τους επαινούσε,
εἴ τι καλὸν πράττοιεν, αν έκαναν κάτι καλό,
παρίστατο δ’ ενώ τους παραστεκόταν
εἴ τις συμφορὰ συμβαίνοι, σε περίπτωση που τους συνέβαινε κάποιο κακό,
ἡγούμενος ἐχθρὸν μὲν οὐδένα πολίτην, χωρίς να θεωρεί εχθρό κανέναν συμπολίτη του,
ἐπαινεῖν δὲ πάντας ἐθέλων, επιθυμώντας όλους να τους επαινεί,
κέρδος νομίζων γιατί θεωρούσε ότι είναι όφελος για την πατρίδα
σῴζεσθαι δὲ πάντας, να είναι όλοι ζωντανοί,
ζημίαν δὲ τιθεὶς ενώ αντίθετα θεωρούσε ζημιά,
εἰ ἀπόλοιτο καί ὁ μικροῦ ἄξιος. αν πέθαινε έστω και ένας ασήμαντος.
σημαντικά ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ του κειμένου

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Α' ΚΛΙΣΗΣ ΕΠΙΘΕΤΑ Β' ΚΛΙΣΗΣ ΡΗΜΑΤΑ (επιλογή)

ὁ πολίτης ὁ πλεῖστος-ἡ πλείστη-τό πλεῖστον νομίζ-ω (ΓΑΕ σ. 164-167)
(ΓΑΕ σ. 45 - ὁ στρατιώτης) ὁ ἀγαθὸς -ἡ ἀγαθή -τό ἀγαθόν λατρεύ-ω
ἡ συμφορά (ΓΑΕ σ. 46 - ἡ σφαῖρα) ὁ μέγιστος -ἡ μεγίστη -τό μέγιστον πράττ-ω
ἡ ζημία (ΓΑΕ σ. 46 - ἡ πολιτεία) ὁ καλὸς -ἡ καλή -τό καλόν συμ-βαίν-ω
ὁ δυνατώτατος- ἐθέλ-ω
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Β' ΚΛΙΣΗΣ ἡ δυνατωτάτη-
ὁ Ἀγησίλαος τό δυνατώτατον οἴ-ομαι (ΓΑΕ σ. 168-169)
(ΓΑΕ σ. 52 - ὁ ἄνθρωπος) (ΓΑΕ σ. 95- σοφός -ή -όν) φείδ-ομαι
ὁ πόνος προ-φασίζ-ομαι
ὁ κίνδυνος ὁ φανερός -ἡ φανερά - τό φανερόν ἄρχ-ομαι
ὁ νόμος ὁ μικρός -ἡ μικρά - τό μικρόν πείθ-ομαι
ὁ ἐχθρός (ΓΑΕ σ. 52 - ὁ ἀγ ρός) ὁ ἄξιος -ἡ ἀξία - τό ἄξιον προσ-φέρ-ομαι
τό ἔργον (ΓΑΕ σ. 53 -τό φυτόν) (ΓΑΕ σ. 95- δίκαιος -α -ον) σῴζ-ομαι

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Γ' ΚΛΙΣΗΣ ὁ, ἡ διάφορος -τό διάφορον εἰμί (ΓΑΕ σ. 162-163)

(ΓΑΕ σ. 97- ὁ, ἡ ἄφθονος -τό ἄφθονον)
ἡ πόλις (ΓΑΕ σ. 61)
ὁ βασιλεύς (ΓΑΕ σ. 63) ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
ἡ πατρίς (ΓΑΕ σ. 67) τις -τις -τι (αόριστη)
τό χρῆ μα (ΓΑΕ σ. 69- τό κτῆμα) ΕΠΙΘΕΤΑ Γ' ΚΛΙΣΗΣ οὗτος -αὕτη -τοῦτο (δεικτική)
τό σῶ μα πᾶς -πᾶσα -πᾶν (ΓΑΕ σ. 104) αὐτός -αὐτή -αὐτό (επα ναληπτική)
τό ὠφέλημα ἄπας -ἄπασα -ἄπαν (ΓΑΕ σ. 104)
τό ἁμάρτημα
ὁ πατήρ (ΓΑΕ σ. 77)
ὁ ἀνήρ (ΓΑΕ σ. 77) ΣΥΝΕΚΦΟΡΕΣ: ὁ ἀγαθός βασιλεύς, τό μέγιστον ὠφέλημα
τό κέρδος (ΓΑΕ σ. 83- τό βέλος)

Πρώτο παράλληλο κείμενο (σ. 149)

Ἦν δέ τις Ἀπολλοφάνης Κυζικηνός, ὃς καὶ Φαρναβάζῳ ἐτύγ χανεν ἐκ παλαιοῦ ξένος ὢν καὶ Ἀγ ησιλάῳ
κατ' ἐκεῖνον τὸν χρόνον ἐξενώθη. Οὗτος οὖν εἶπε πρὸς τὸν Ἀγ ησίλαον ὡς οἴοιτο συναγ αγ εῖν αὐτῷ ἂν
εἰς λόγ ους περὶ φιλίας Φαρνάβαζον.
Υπήρχε, λοιπόν, κάποιος Απολλοφάνης από την Κύζικο, που τύχαινε να είναι και φίλος από φιλοξενία με το
Φαρνάβαζο από παλιά και εκείνη την εποχή έγινε φίλος με τον Αγησίλαο. Αυτός, λοιπόν, είπε στον Αγησ ίλαο ότι
πίστευε πως θα μπορούσε να φέρει σ' αυτόν το Φαρνάβαζο να συνομιλήσουν για τη φιλία .

Ὡς δ' ἤκουσεν αὐτοῦ, σπονδὰς λαβὼν καὶ δεξιὰν παρῆν ἄγ ων τὸν Φαρνάβαζον εἰς συγ κείμενον
χω ρίον, ἔνθα δὴ Ἀγ ησίλαος καὶ οἱ περὶ αὐτὸν τριάκοντα χαμαὶ ἐν πόᾳ τιν ὶ κατακείμενοι ἀνέμενον· ὁ δὲ
Φαρν άβαζος ἧκεν ἔχων στολὴν πολλοῦ χρυσοῦ ἀξ ίαν.
Και όταν τον άκουσε (ο Αγησίλα ος) , αφού έκαναν συμφωνία και χειραψία, εμφανίστηκε (ο Απολλοφάννης)
οδηγώντας το Φαρνάβαζο στο συμφωνημένο τόπο, όπου λοιπόν ο Αγησίλαος και οι τριάντα στρατιώτες που ήταν
γύρω του, περίμενα ν καθισμένοι κάτω στο χορτάρι· κι ο Φαρνάβαζος είχε έρθει φορώντας ενδυμασία ίσης αξίας με
πολύ χρυσάφι.

Ὑποτιθέντων δὲ αὐτῷ τῶν θεραπόντων ῥαπτά, ἐφ' ὧν καθίζουσ ιν οἱ Πέρσαι μαλακῶς, ᾐσ χύνθη
ἐντρυφῆσαι, ὁρῶν τοῦ Ἀγ ησιλάου τὴν φαυλότητα· κατεκλ ίθη οὖν καὶ αὐτὸς ὥσπερ ε ἶχε χαμαί.
Κι αφού τοποθέτησα ν κάτω γι' αυτόν οι υπηρέτες κεντητά μαξιλάρια, πά νω στα οποία οι Πέρσες κά θοντα ι μαλακά,
ντράπηκε ( ο Φαρνάβαζος) για τον πολυτελή τρόπο ζωής του, βλέποντας την απλότητα του Αγησιλάου· κά θισε,
λοιπόν, κι αυτός κάτω, όπως ακριβώς ήτα ν.

Καὶ πρῶτα μὲν ἀλλήλους χαίρειν προσεῖπαν, ἔπειτα τ ὴν δεξιὰν προτείναντος τοῦ Φαρναβάζου
ἀντιπρούτεινε καὶ ὁ Ἀγ ησίλαος. Μετὰ δὲ τοῦτο ἤρξατο λόγ ου ὁ Φαρνάβαζος· καὶ γ ὰρ ἦν πρεσ βύτερος
Και στην αρχή αντάλλαξαν χαιρετισμό, έπειτα, ότα ν πρότεινε ο Φαρνάβαζος το δεξί χέρι, το πρότεινε με τη σειρά
του και ο Αγησίλαος. Μετά απ' αυτό, άρχισε να μιλάει ο Φαρνάβαζος γιατί ήταν μεγαλύτερος στην ηλικία .

Ξενοφῶν, Ἑλληνικά 4.1.29-31

Επιμέλεια: Χρυσούλα Ε. Κοσμά -για το Β1 -2012-13

ΕΝΟΤΗΤΑ 7

ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΟ ΚΥΡΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ἀγησίλαος : Πρόκειται για τον Σπαρτιά τη βασιλιά Αγησίλα ο Β´, δευτερότοκο γιο του Αρχιδάμου Β´, ο οποίος είναι
γνωσ τός για τη χαρισματική προσωπικότητα και τις στρατιωτικές ικα νότητές του. Ανέβηκε σ τον θρόνο το 399 π.Χ.,
όταν πέθανε ο ετεροθαλής αδελφός του, ο Ά γις. Σύμφωνα με τον σπαρτιατικό νόμο δεν προοριζόταν για βασιλιάς.
Ανατράφηκε λοιπόν όπως κάθε κοινός Σπαρτιάτης πολίτης. Στο γεγονός αυτό αποδίδει ο Πλούταρχ ος την απλότητα
και την ανθρωπιά του. Επίσης, χάρη στην κοινή και όχι "βασιλική" α νατροφή που έλαβε, έμαθε όχι πώς να άρχει, αλλά
πώς να άρχεται. Αυτό συνέβαλε στο να δείχνει μεγάλο σεβασμό και πειθαρχία στους νόμους και με το παράδειγμά του
να παρακινεί και τους συμπολίτες του να πειθαρχούν. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, ο Αγησίλαος, μ ολονότι ήτα ν
μικρόσωμος, καχεκτικός και κουτσ ός, η δημοτικότητά του ανάμεσα στους Σπαρτιά τες ήταν μεγάλη. Ως βασιλιάς
ηγήθηκε του εκστρατευτικού σώματος που οι Σπαρτιάτες έστειλαν σ τη Μικρά Ασία (396-394 π.Χ.) για να εδραιώσ ει
την κλονισμένη κυριαρχία τους στις πόλεις της Μικράς Ασίας και να απωθήσει τους Πέρσες, που έκανα ν πάλι
απειλητική την εμφάνισή τους, κα ι κατάφερε σημαντικές επιτυχίες. Προς το τέλ ος της ζωής του στράφηκε σε
τυχοδιωκτικές περιπέτειες, πιθα νότατα για να κερδίσει χρήματα για λογαριασμό της Σπάρτης. Ο Αθηναίος ιστορικός
Ξενοφών είχε εντυπωσιαστεί από την προσωπικότητα του Αγησιλάου και στο έργο του " Ἀγησίλαος" εξυμνεί τις
αρετές του βασιλιά της Σπάρτης.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

1. Τι θ εωρούσε καθήκον του σωστού πολιτ ικού ο Αγησίλαος, σύμφωνα με τον Ξενοφ ώντα;
Ο Αγησίλαος παρουσιάζεται από τον Ξενοφώντα ως το πρότυπο του ιδα νικού ηγέτη, ο οποίος πάνω από προσωπικές
φιλίες και αντιπαλότητες βάζει το συμφέρον της πατρίδας του και χρησιμ οποιεί την εξουσία όχι ως μέσο για την
προσωπική του ανάδειξη και πλουτισμό, αλλά για να υπηρετήσει την πατρίδα του και τους συμπολίτες του. Θεωρούσε
λοιπόν καθήκον του σωστού πολιτικού το να προσφέρει όσο το δυνατό μεγαλύτερες και καλύτερες υπηρεσίες στους
συμπολίτες του, να πολιτεύετα ι δηλαδή και να ασκεί την εξουσία με γνώμ ονα το κοινό συμφέρον, και να μην
υπολογίζει σωματική ή ψυχική ταλαιπωρία, προκειμένου να φέρει σε πέρας κάθε αποστολή που του αναθέτουν οι
συμπολίτες του.

2. Πώς συμπεριφ ερόταν ο Αγησίλαος στους συμπολίτες του; Τι είδους σχέση επιδ ίωκ ε να
δημιουργήσει μαζί τους;
Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, ο Αγησίλαος συμπεριφερόταν στοργικά στους συμπολίτες του, καθώς δεν θεωρούσε
κανένα ν εχθρό του, αλλά ενδιαφερότα ν για όλους. Πρόθυμα επαινούσε όποιον έβλεπε να ενεργεί σωστά, κα τέκρινε
και νουθετούσε όποιον διέπραττε σφάλματα, ενώ συμπαραστεκόταν σε όσ ους αντιμετώπιζαν κάποια συμφορά. Με
τον τρόπο αυτό συμπεριφερόταν ακόμα και προς τους πολιτικούς αντιπάλους του. Γι’ αυτό στενοχωριότα ν ότα ν
χανόταν κάποιος, επειδή θεωρούσε ότι κάθε πολίτης προσφέρει στην πόλη, άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο.

3. Θα μπορούσε ο Αγησίλαος να χαρακτηριστεί, εκτός από ηγέτης, και «παιδαγωγός»; Ποια

στοιχεία του κειμένου μ πορούν να στηρίξουν αυτόν τον χαρακτηρισμό;
Ο Αγησίλαος αποτελούσε για τους συμπολίτες του πρότυπο για μ ίμηση, κα θώς σεβόταν τους νόμους και πειθαρχούσε
σε αυτούς. Το παράδειγμά του παρότρυνε και τους άλλους πολίτες να πειθαρχούν σε αυτούς. Επιπλέον, ενθάρρυνε
τους πολίτες να γίνονται καλύτεροι, επαινώντας τους όποτε, κατά τη γνώμη του, ενεργούσαν σωστά και επικρίνοντά ς
τους όποτε έσφαλλαν. Ήταν δίκαιος με όλους και δεν θεωρούσε κανέναν πολίτη της Σπάρτης εχθρό του. Επομένως, ο
Αγησίλαος δίκαια θα μπορούσε να χαρακτηρισ τεί όχι μ όνο χαρισματικός ηγέτης των Σπαρτιατών αλλά και
«παιδαγωγός» τους.

ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΟ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

 Η φιλοξενία ήταν διαδεδομένος και ιερός θεσμός στην αρχαία Ελλάδα. Οι Έλληνες λάτρευα ν ως προστάτη της
φιλοξενίας τον Ξένιο Δία. Επικρατούσε μάλιστα στους Έλληνες το έθιμο να συνάπτονται φιλικοί δεσμοί μεταξύ
των ανθρώπων που προσέφεραν και αυτών που δέχοντα ν τη φιλοξενία . Εδώ βλέπουμε ότι και στους Πέρσες
υπήρχε ανάλογη συνήθεια.

 Η ζωή των Σπαρτιατών ήταν γνωσ τή για τη λιτότητά της. Τα υλικά μέσα που χρησιμοποιούσαν ήτα ν τα
απολύτως απαραίτητα . Τον ίδιο τρόπο ζωής ακολουθούσαν όλοι οι πολίτες από τον πιο α πλό πολίτη μέχρι τον
βασιλιά. Ο Αγησίλαος πισ τός στα ήθη της πατρίδας του κάθεται κατάχαμα χωρίς καμία διάκριση από τους
στρατιώτες του. Η απλότητα του Αγησ ιλάου τονίζεται περισσότερο μέσα από την α ντίθεσή του με τον Φαρνάβαζο.
Οι υπηρέτες του Φαρνάβαζου έχουν φέρει μαζί τους κεντητά μαξιλάρια, για να κάνουν α ναπαυτικό το κά θισμά του.
Η πολυτέλεια στη ζωή των αριστοκρατών Περσών ήτα ν διαρκής και παρούσα σε κάθε δραστηριότητά τους. Εκτός
από την απλότητα του Αγησιλάου, εδώ διακρίνουμε και ένα ακόμη χαρακτηριστικό: ο βασιλιάς κάθετα ι δίπλα-
 δίπλα με τους στρατιώτες του, γιατί τους θεωρεί συντρόφους του και συμπολεμισ τές του. Τονίζεται έτσι και η
διαφορά ανάμεσα στο πολίτευμα της Σπάρτης και στο απολυταρχικό πολίτευμα των Περσών.

 Το σφίξιμο των χεριών (χειραψία) αποτελ ούσε, όπως και σήμερα, έναν τρόπο χαιρετισμού ή επιβεβαίωσης
μιας συμφωνίας ανάμεσα σε ανθρώπους που συνα ντιούντα ι ή συνομιλούν για κάποιο θέμα.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Με βάση το παραπάνω απόσπασμα, πώς θα χαρακτηρίζατε τον Αγησίλαο; Με πο ια μέθοδο ο

Ξενοφών δίνει έμφαση στα χαρακτηριστικά του;

Στο παράλληλο κείμενο (Ξενοφῶν, Ἑλληνικά 4.1.29-31) προβάλλεται η προσωπικότητα του Αγησ ιλάου, ο οποίος
τηρούσε τα σπαρτιατικά ήθη. Ο Αγησίλαος, μ ολονότι ήταν βασιλιάς, κάθισε στο έδαφος με τον ίδιο τρόπο που
κάθονται οι τριά ντα συνοδοί του, χωρίς να στρώσει κά τι από κάτω προκειμένου να καθίσει πιο αναπαυτικά. Ήτα ν
σκληραγωγημένος και δεν προσπαθούσε να εξασφαλίζει για τον εαυτό του περισσότερες ανέσεις από αυτές που
απολάμβαναν οι στρατιώτες του. Ζούσε λοιπόν με λιτότητα και απλότητα όπως και οι απλοί Σπαρτιάτες και
απέρριπτε τη μαλθακότητα που επιφέρουν οι ανέσεις κα ι η πολυτέλεια. Για να τονίσει την προσήλωση του Αγησιλάου
στα σπαρτιατικά ήθη και στον σπαρτιατικό τρόπο ζωής, ο Ξενοφών χρησιμ οποιεί τη μέθοδο της αντίθεσης. Απένα ντι
στον σκληραγωγημένο Αγησίλαο, που ζει με λιτότητα κα ι απλότητα, α ντιπαραθέτει τον Φαρνάβαζο, ο οποίος ζει μ ε
τρυφηλότητα. Ο Φαρνάβαζος συνα ντά τον Α γησ ίλαο συνοδευόμενος από τους υπηρέτες του, οι οποίοι φρόντιζαν για
την άνεση και την καλοπέρασή του. Σε α ντίθεση με τον Αγησίλαο, είναι ντυμένος με πα νάκριβη κα ι πολυτελ ή
φορεσιά. Οι υπηρέτες του τοποθέτησαν γι' αυτόν πολυτελή κεντητά μαξιλάρια , για να κα θίσει, όπως συνήθιζε, πιο
αναπαυτικά. Αναγνώρισε όμως την ανωτερότητα του σπαρτιατικού τρόπου ζωής, ντράπηκε κα ι κά θισε όπως κα ι ο
Αγησίλαος.

Ποιος, κατά τη γνώμη σας, είναι ο κοινός θεματικός άξονας ανάμεσα στο παραπάνω απόσπασμ α
και στο κείμενο της Ενότητας;

Στο κείμενο της Ενότητας 7 (Ξενοφῶν, Ἀ γησίλαος 7.1-3) ο Ξενοφών εγκωμιάζει την προσωπικότητα του Σπαρτιάτη
βασιλιά Αγησιλάου, τον οποίο θαύμαζε και θεωρούσε πρότυπο ηγέτη. Τον σκιαγραφεί ως αποφασιστικό,
αποτελεσματικό, έτοιμο να υποβληθεί σε οποιαδήποτε θυσία ή ταλαιπωρία, για να υπηρετήσει την πατρίδα του ,
υπάκουο στους νόμ ους, αλλά και στοργικό προς τους συμπολίτες του. Δε μεροληπτούσε σε βάρος των αντιπάλων
του· πά νω από τις προσωπικές συμπάθειες ή αντιπάθειες έβαζε το συμφέρον της πατρίδας του. Στο παράλληλο
κείμενο (Ξενοφῶν, Ἑλληνικά 4.1.29-31) ο Ξενοφών προβάλλει τη λιτότητα του σπαρτια τικού τρόπου ζωής και
ταυτόχρονα το ήθος του Αγησιλάου, του οποίου ο τρόπος ζωής δε διέφερε από των συμπολεμιστών του, μολονότι
ήταν βασιλιάς. Και στα δύο αποσπάσματα επομένως ο Ξενοφών φιλοτεχνεί το πορτρέτο του Αγησιλά ου, του
ανθρώπου που θαύμαζε όσο κα νέναν άλλο και τον οποίο θεωρούσε πρότυπο ηγέτη.

Με βάση το παρακάτ ω κείμενο του Θουκυδίδη, να εντο πίσετε τα χαρακτηριστικά της

προσωπικότητας του Περικλή ως ηγέτη των Αθηναίων.

Αλλά αργότερα, και πριν περάσει πολύς καιρός, καθώς το συνηθίζει το πλήθος, τον έβγαλαν πάλι
στρατηγό και του έδωσαν όλη την εξουσία στις δημόσιες υποθέσεις [...]· κι όσο για τις ανάγκες που είχε
η πολιτεία, όλη μαζί, τον θεωρούσαν περισσότερο άξιο απ' όλους. Γιατί όσον καιρό κυβερνούσε αυτός
στην πολιτεία και ήταν ειρήνη, την οδηγούσε με μετριοπάθεια και την εξουσίαζε με ασφάλεια· και
δυνάμωσε η πολιτεία με την αρχηγία του περισσότερο παρά ποτέ· κι όταν πάλι ήρθε ο πόλεμος,
φάνηκε ξεκάθαρα πως αυτός είχε προβλέψει καλύτερα την αντοχή της. [...] Η αιτία ήταν πως εκείνος,
επειδή είχε μεγάλη επιρροή από το αξίωμά του και την ισχυρή του διάνοια, και ήταν φως φανερό σε
όλους πως δεν μπορούσε να διαφθαρεί με χρήματα, συγκρατούσε το πλήθος χωρίς να τους αφαιρέσ ει
την ελευθερία τους, και δεν άφηνε να τον παρασύρουν αυτοί, παρά τους οδηγούσε ο ίδιος, επειδή δεν
κέρδιζε τη δύναμή του με άπρεπα μέσα και με ρητορεία που κολάκευε τις ορμές τους, αλλά μπορούσε,
από την μεγάλη εκτίμηση που του είχαν να τους εναντιωθεί και να προκαλέσει και την οργή τους
ακόμα. Όταν λοιπόν καταλάβαινε πως παραγίνονταν τολμηροί από ανίερη υπερηφάνεια ενώ η
περίσταση δεν ήταν κατάλληλη, τους χτυπούσε με τα λόγια και τους έκανε να φοβούνται, κι όποτε
πάλι τους έβλεπε υπερβολικά φοβισμένους χωρίς λόγο, τους ξανάδινε το θάρρος τους. Έτσι, στον καιρό
του ονομαζόταν το πολίτευμα δημοκρατία, στ' αλήθεια όμως εξουσίαζε ο ανώτερος άντρας απ' όλους.

Θουκυδίδου Ἱστορίαι, 2.65.4-9