Karta pracy Wokulski jako bohater czasu transformacji

1. Uzupełnij tabelę informacjami, które wpisują postać Wokulskiego we wzorzec bohatera

romantycznego. Znajdź podobieństwa w jego kreacji do motywów z literatury romantycznej.

Wzorzec romantyczny Kreacja Stanisława Wokulskiego

Konrad z III części Dziadów, Konrad Dla swojej wybranki Izabeli Łęckiej, Wokulski
Wallenrod oraz Kordian poświęcają życie w jest w stanie zrezygnować ze swojej kariery,
walce narodowowyzwoleńczej. interesów itp. Przemawia przez niego
bezgraniczne oddanie.

Werter zakochuje się w Lotcie od pierwszego Wokulski-W dniu, w którym dostrzegł ją w

wejrzenia, gdy widzi ją w otoczeniu dzieci. teatralnej loży, postanowił uczynić wszystko, by
zdobyć jej rękę.

Werter idealizuje Lottę. Utożsamia piękno jej Wokulski idealizuje Izabele łęcką
ciała z pięknem duszy. Dostrzega każdy
szczegół jej urody i stroju.

Gustaw w IV części Dziadów mówi o Izabela doprowadziła go do psychicznej ruiny,

kochance, która porzuciła go dla bogatszego, miłość była dla niej igraszką. Bawiła się
słowami: „Kobieto puchu marny, ty wietrzna uczuciami Wokulskiego, doprowadziła go w ten
istoto...” sposób do próby samobójstwa.

Gustaw w IV części Dziadów zarzuca Księdzu Wokulski idealizował uczucie, jak i obdarzaną
zarażenie go „księgami zbójeckimi”, które nim kobietę. Ideałem kobiety była w jego
zafałszowały jego obraz świata i wyobrażenie oczach panna Izabela Łęcka. Ona jednak nie
miłości. była zdolna do głębszych uczuć, była zimna i
wyrachowana jak lalka.

Gustaw z IV części Dziadów zostaje Ignacy Rzecki – kochana praz niego kobieta
porzucony dla lepszej partii. Giaur nie może zdradziła go z innym mężczyzną
być z Leilą, byłoby to złamaniem reguł
społecznych.

Kordian po upokorzeniu przez Laurę i Wokulski prezentuje romantyczną uczuciowość,

nieudanej próbie samobójczej wyrusza w Izabela doprowadza go do załamania
podróż po Europie. Werter wyjeżdża do psychicznego i próby samobójstwa.
Wahlheimu, by uciec od kłopotliwej relacji z
Eleonorą.
Giaur i Werter to buntownicy, którzy nie
godzą się na obowiązujące prawa społeczne.
Ze względu na swoje pochodzenie Werter
zostaje upokorzony podczas przyjęcia u
hrabiego C. Krytykuje arystokrację i
ostentacyjnie wychodzi.
Szuman krytykuje ograniczenia wynikające z
statusu społecznego.
Izabela nie jest chętna do uczuć wogulskiego
gdyż jest on tylko kupcem a nie arystokratą

Wszyscy bohaterowie romantyczni są samotni Wokulski kieruje się pracą organizacyjną i

i refleksyjni. Werter, Konrad czy Kordian pomnaża swój majątek, zapewnia subiektom
czują się opuszczeni i niezrozumiani przez miejsca pracy. nie spotyka się jednak z aprobatą
otoczenie. Kierują się ideałami, które nie społeczeństwa.
znajdują zrozumienia wśród innych ludzi.

Kordian podejmuje nieudaną próbę Wokulski podejmuje nieudaną próbę

samobójczą. Nie wiemy, jak skończy się samobójczą. Nie wiadomo jak kończy się los
historia jego życia. Dramat Słowackiego ma głównego bohatera gdyż opowieść ma otwarte
budowę otwartą. zakończenie.

Werter całe swoje życie podporządkowuje Stanisław był w Łęckiej szaleńczo zakochany,
miłości, która jest dla niego najwyższą dla niej podporządkował swoje życie i plany.
świętością i wartością. Bohater kieruje się
sercem, nie rozumem.

2. Wyjaśnij pojęcia wyrażające światopogląd epoki oraz wskaż w biografii i postawie Wokulskiego
elementy, które pozwalają scharakteryzować go jako pozytywistę.
Termin Wyjaśnienie Kreacja Stanisława Wokulskiego

scjentyzm zespół poglądów filozoficznych Wokulski przejawia miejscami

głoszących, że prawdziwą i w pełni podejście ewolucjonistyczne
uzasadnioną wiedzę o rzeczywistości względem społeczeństwa polskiego
dostarczają jedynie nauki przyrodnicze.

utylitaryzm kierunek etyki zapoczątkowany w XVIII Wokulski widzi jak paryżanie nim
wieku, według którego to, co jest coś wytworzą zastanawiają się nad
pożyteczne, jest dobre, a miarą słuszności jego użytecznością
postępowania jest użyteczność jego
skutków.

racjonalizm Postawa życiowa zakładająca, że Lalka kładzie nacisk na prawdę

 wszystkie decyzje należy podejmować
racjonalnie, czyli w zgodzie z rozumem.
Człowiek nie powinien działać bez
zastanowienia i pod wpływem emocji.
psychologiczną postaci i rzetelny
obraz świata. nie posiada
jednoznacznej tezy. ukazuje różne
perspektywy spojrzenia na świat.
nie ocenia w sposób jednoznaczny
bohaterów.

organicyzm pogląd filozoficzny zakładający, że Główny bohater uważał, iż

społeczeństwo funkcjonuje i rozwija się społeczeństwo funkcjonuje i rozwija
jak żywy organizm, a instytucje społeczne się jak żywy organizm, a instytucje
są ze sobą powiązane tak, jak części społeczne są ze sobą powiązane tak,
organizmu. jak części organizmu.

determinizm koncepcja filozoficzna, według której W lalce w sposobie funkcjonowania

wszystkie zdarzenia w ramach przyjętych każdej z postaci widoczny jest
paradygmatów są połączone związkiem pewien ustalony, właściwy dla
przyczynowo-skutkowym, a zatem każde grupy społecznej, z której się
zdarzenie i stan jest zdeterminowane wywodzi schemat, zawierający w
przez swoje uprzednio istniejące sobie utarte stereotypy, system
przyczyny. wartości, cele.

Praca działanie na rzecz rozwoju gospodarczego Realizacja ideałów pracy

organiczna ludności z ziem polskich. organicznej miała prowadzić do
zjednoczenia całego społeczeństwa
w imię wspólnego dobra. Stanisław
Wokulski stara się działać w ten
sposób. Potrafi prowadzić interesy,
pomnaża odziedziczony po
Minclach majątek.

Praca u praca natury oświatowej nad Prezesowa Zasławska dostrzega

podstaw podniesieniem poziomu życia przede
wszystkim chłopów, a także walki z
germanizacją i rusyfikacją w okresie
zaborów Polski.
problemy najuboższych. mimo
arystokratycznego pochodzenia. W
jej majątku panuje porządek,
zapewnia parobkom godne warunki
życia i pracy. Kazała nawet
wybudować żłobek i dom starców.
Asymilacja wewnętrzny i zewnętrzny proces
Żydów wyswobadzania się Żydów w Europie
spod dyskryminujących regulacji
prawnych, dążący do formalnego nadania jest tylko złudnym marzeniem, nie
obywatelstwa Żydom i zrównania ich
praw z innymi.
Emancypacja zwiększenie udziału kobiet w życiu
kobiet publicznym, zapewnienie im dostępu do
szkół średnich i wyższych, poszerzenie
ich aktywności zawodowej.
Bolesław Prus swym realistyczno-
krytycznym okiem pokazał w Lalce,
iż hasło głoszone wszem i wobec
dostosowanym do ówczesnej
rzeczywistości. Tych, którzy
próbują się asymilować odrzucają
Polacy, widząc w nich
dorobkiewiczów i konkurencję w
interesach. Zaś inni Żydzi
postrzegają ich, jako zdrajców
swojej nacji.
Helena Stawska. Ta samotna matka
opuszczona przez własnego męża,
robi wszystko dla zapewniania bytu
swojej rodzinie. Niezwykle
inteligentna, wykształcona oraz
pracowita jest typem kobiety
radzącej sobie samodzielnie.