สรุปบทเรียน บทที่ 1

ความหมายนวัตกรรม การแพร่ กระจายนวัตกรรม นวัตกรรมทางการเกษตร

นวัตกรรม (Innovation) หมายถึง ความคิด การค้นคว้า วิธีปฏิบตั ิ หรื อวัตถุสิ่งของที่บุคคล

รับรู ้วา่ เป็ นสิ่ งใหม่ (Rogers, 1995)
นวัตกรรม หมายถึง สิ่ งใหม่ๆ ดังต่อไปนี้
1. เป็ นสิ่ งที่ไม่เคยมีผใู ้ ดเคยทามาก่อนเลย
2. เป็ นสิ่ งที่เคยทามาแล้วในอดีต แต่ได้มีการรื้ อฟื้ นขึ้นมาใหม่
3. เป็ นสิ่ งที่มีการพัฒนามาจากของเก่าที่มีอยูก่ ่อนแล้ว
นวัตกรรม เป็ นการนาวิธีการใหม่ๆ มาปฏิ บตั ิ หลังจากได้ผ่านการทดลองหรื อได้รับการ
พัฒนามาเป็ นขั้นตอน คือ การคิดค้น (Invention) การพัฒนา (Development) และนาไปปฏิบตั ิจริ ง
(Doing) (Hughes, 1971)
เทคโนโลยี (Technology) หมายถึง วิทยาการที่ เกี่ ยวกับศิ ลปะในการนาเอาวิทยาศาสตร์
มาประยุกต์ให้เกิดประโยชน์ในทางปฏิบตั ิและอุตสาหกรรม (พจนานุ กรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน,
2509) หรื อ วิชาที่นาเอาวิทยาการทางวิทยาศาสตร์และศาสตร์ อื่นๆ มาประยุกต์ใช้ตามความต้องการ
ของมนุษย์
เทคโนโลยีดา้ นต่างๆ เช่น เทคโนโลยีการเกษตร เทคโนโลยีการคมนาคมขนส่ ง เทคโนโลยี
การแพทย์ เทคโนโลยีชีวติ ประจาวัน เทคโนโลยีการสงคราม เทคโนโลยีการสื่ อสาร
เทคโนโลยีทางการเกษตร เป็ นการพัฒนาการเกษตร เช่น เทคโนโลยีชีวภาพทางการเกษตร
เป็ นการพัฒ นาการเกษตรด้า นพื ช และสั ต ว์ด้ว ยเทคโนโลยี ชี ว ภาพ เช่ น การปรั บ ปรุ ง พัน ธุ์ พื ช
การผลิตพืชพันธุ์ใหม่
เทคโนโลยีการเกษตร แบ่งเป็ น 3 ระดับ
1. เทคโนโลยีการเกษตรขั้นสู ง (Highly Developed Agricultural Technology)
2. เทคโนโลยีระดับกลาง / เทคโนโลยีที่เหมาะสม (Appropriate Technology)
3. เทคโนโลยีพ้นื ฐาน (Indigenous Technology)

นวัตกรรมกับเทคโนโลยี
นวัตกรรม เกิดจากแนวคิดและความรู ้ใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นจากการคิดสร้างสรรค์
เทคโนโลยี เกิดจากการนาเอานวัตกรรมมาพิสูจน์ตามขั้นตอนทางวิทยาศาสตร์ ผลจากการ
พิสูจน์ได้ถูกนามาใช้อย่างมีระบบเพื่อแก้ปัญหาต่างๆ ให้เกิดประสิ ทธิ ภาพ
 นวัตกรรม เป็ นแนวคิด แนวปฏิบตั ิ หรื อการกระทาใหม่ๆ อาจอยูใ่ นกลุ่มย่อยๆ
เทคโนโลยี เป็ นสิ่ งที่คนส่ วนใหญ่ยอมรับนาไปปฏิบตั ิใช้ในชี วิตประจาวันจนกลายเป็ นเรื่ อง
ธรรมดา
การแพร่ กระจาย (Diffusion) คือ กระบวนการซึ่ งนวัตกรรมถูกสื่ อสารผ่านช่องทางในช่วง
เวลาหนึ่ง ระหว่างสมาชิกต่างๆ ที่อยูใ่ นระบบสังคม (Rogers, 1983)
ทฤษฎีการแพร่ กระจายนวัตกรรม (Diffusion of Innovation Theory) กล่าวว่า “การเปลี่ยนแปลง
สังคมและวัฒนธรรมเกิดขึ้นจากการแพร่ กระจายของสิ่ งใหม่ๆ จากสังคมหนึ่ งไปยังสังคมหนึ่ ง และ
สังคมนั้นนาไปใช้” สิ่ งใหม่ๆ คือ นวัตกรรม ซึ่ งคือ ความรู ้ ความคิด วิธีการ เทคนิค หรื อเทคโนโลยี
การแพร่ กระจายนวัตกรรม (Diffusion of Innovation) เป็ นการถ่ายเทความคิด การปฏิบตั ิ
ข่าวสาร หรื อพฤติกรรมไปสู่ ที่ต่างๆ จากบุคคลหรื อกลุ่มบุคคลไปสู่ กลุ่มบุคคลอื่นอย่างกว้างขวาง
จนเป็ นผลทาให้เกิดการยอมรับความคิดและการปฏิ บตั ิเหล่านั้น อันมีผลต่อโครงสร้ าง วัฒนธรรม
และเกิดการเปลี่ยนแปลงในทางสังคมในที่สุด
การแพร่ กระจายนวัตกรรม มีองค์ประกอบดังนี้
1. มีนวัตกรรม (Innovation) เกิดขึ้น
2. มีการสื่ อสารโดยผ่านสื่ อทางใดทางหนึ่ง (Types of Communication)
3. เกิดในช่วงเวลาหนึ่ง (Time of Rate of Adoption)
4. ระบบสังคม (Social System)