54427649

5
 Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl

Wypracowania – Bolesław Prus

„Lalka”

Wydawnictwo Psychoskok, 2013

54427649
5
Copyright © by Wydawnictwo Psychoskok, 2013
Copyright © by wiedza24h.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszej publikacji

nie może być reprodukowana, powielana i udostępniana
w jakiejkolwiek formie bez pisemnej zgody wydawcy.

Skład: Wydawnictwo Psychoskok

Projekt okładki: Wydawnictwo Psychoskok
ISBN: 978-83-63548-78-0

Wydawnictwo Psychoskok
ul. Chopina 9, pok. 23, 62-507 Konin
tel. (63) 242 02 02, kom.665-955-131

http://wydawnictwo.psychoskok.pl
http://wiedza24h.pl
http://ebooki123.pl
e-mail:wydawnictwo@psychoskok.pl

54427649
5
Seria „Gotowe wypracowania i opracowania lektur szkolnych” to
zbiór profesjonalnie przygotowanych kilkudziesięciu ebooków.
Tematycznie obejmują materiał edukacyjny z zakresu języka
polskiego nauczany w szkole średniej, gimnazjum i podstawowej,
z naciskiem na przygotowanie do matury. Każdy ebook to minimum
5, a zwykle 6-8 wypracowań z jednego zagadnienia, np.
z określonej lektury, charakterystyka epoki literackiej, kluczowe
motywy literackie, itp. Umieszczone w konkretnym ebooku
wypracowania i opracowania lektury są propozycją szerszego
spojrzenia na lekturę, jako że przedstawiają one najbardziej istotne
aspekty danego zagadnienia, w tym np. charakterystyka głównych
bohaterów, streszczenie, motywy Autora i inne. Wypracowania
zostały przygotowane przez nauczycieli języka polskiego lub
wybitnych maturzystów i pasjonatów lektur.
Materiał ten jest także dostępny w serwisie www.wiedza24h.pl za
pomocą płatności sms-owych, jednak kalkulacja wyraźnie wskazuje
na wyższe korzyści przy zakupie ebooka. Pojedyncze
wypracowanie w serwisie kosztuje 2,46 zł (płatne sms), natomiast
w przypadku ebooka za cenę 4,90 zł otrzymujecie Drodzy Państwo
co najmniej 5 wypracowań, na bazie których znacznie łatwiej będzie
Wam napisać własne wypracowanie lub też przygotować się do
sprawdzianu. Krótko mówiąc za cenę dwóch sms-ów otrzymujecie
5-8 wypracowań, zamiast dwóch pobieranych z serwisu
internetowego.

54427649
5
 Wypracowania – Bolesław Prus

„Lalka”

Opisy wypracowań:

Charakterystyka społeczeństwa polskiego. Obraz i charakterystyka

społeczeństwa polskiego w "Lalce" Bolesława Prusa. Społeczeństwo
w utworze dzieli się na arystokrację, mieszczan i proletariat miejski.
Wypracowanie / esej (język polski) zawiera 332 wyrazy.
Problemy ówczesnego społeczeństwa. „Lalka” Bolesława Prusa jest
powieścią, której akcja toczy się w Warszawie. Autor w lekturze porusza wiele
wątków. Ważną część powieści stanowią problemy Warszawy, które literat
prezentuje na kartach utworu. Autor opisując w lekturze losy głównych
bohaterów w umiejętny sposób znajduje miejsce na naświetlenie wielu
istotnych z własnego punktu widzenia problemów. Ciągły brak
równouprawnienia kobiet i mężczyzn, czy zero zrozumienia dla idei postępu
techniki to tylko niektóre z tematów omówionych w tej pracy. Wypracowanie
zawiera 689 słów.
Obraz idealizmu w lekturze. Bolesław Prus był zwolennikiem
pozytywistycznych ideałów. Stąd w swej panoramicznej powieści „Lalka”
zawarł znaczący przekaz stanowiący prezentacje jego stanowiska.
Omawiając trzy postawy idealistów: idealisty politycznego, idealisty miłości,
idealisty nauki, ukazał nam stracone romantyczne złudzenia. Umocnił tym
samym znaczenie wyznawanych przez siebie pozytywistycznych wartości.
Wypracowanie dokładnie prezentuje postawę autora. Wytłumaczone zostaje
pojęcie idealista, każdy przykład oparty jest na podstawie charakterystyki
danej postaci: : Rzeckiego, Wokulskiego i Ochockiego, stąd całość może
stanowić osobne omówienie tych postaci. Wypracowanie zawiera 509 słów.
Charakterystyka Wokulskiego. „Lalka” to jedno z największych dzieł
Bolesława Prusa. Autor w utworze porusza wiele wątków, jednym z nich są
dzieje głównego bohatera, Stanisława Wokulskiego- kupca o szlacheckim
pochodzeniu, człowieka nieszczęśliwie zakochanego, wyznawcę idei
programu pracy u podstaw. Szczegółowa charakterystyka zawiera 723
wyrazy.
Wokulski bohater romantyczny czy pozytywistyczny? Wokulski jest
jednym z bohaterów powieści „Lalka: Bolesława Prusa. Jest to postać
złożona, przedstawione w utworze koleje jej życia nie pozwalają od razy
jednoznacznie stwierdzić czy jest to bohater romantyczny czy tez
pozytywistyczny. Jedynie wnikliwa analiza charakterologiczna oraz dokładne

54427649
5
prześledzenie akcji utworu umożliwia odpowiedz na pytanie: jakiej epoki lub
epok przedstawicielem pozostaje Wokulski? Poniższe wypracowanie
dokładnie omawia tę problematykę. Wskazane zostają i poparte przykładami
postawy bohatera jako pozytywisty i romantyka. Zakończenie stanowi
podsumowanie oraz jednoznaczną odpowiedz na postawione w temacie
pytanie. Całość pozostaje w ścisłym związku z treścią lektury. Wypracowanie
zawiera 421 słów.
Dlaczego Wokulski był człowiekiem samotnym? Wypracowania na temat:
Dlaczego Wokulski był człowiekiem samotnym ? Stanisław Wokulski jako
bohater samotny. Charakterystyka postaci Wokulskiego jako postaci
samotnej - Stanisław Wokulski - bohater powieści "Lalka", postać w polskiej
kulturze masowej stała się symbolem przedsiębiorczości. Wokulski jest
bohaterem reprezentującym pokolenie przejściowe, między romantykami
a pozytywistami - Wokulski bohater samotny - jednym z powodów
samotności głównego bohatera była jego niezależność – miał swoje zdanie
i nie słuchał rad od swoich bliskich, co na pewno nie przysparzało mu
względów .. Tekst zawiera 559 słów.
Obraz arystokracji w utworze. Wypracowanie dokładnie przedstawia obraz
arystokracji społeczeństwa polskiego zawarty w „Lalce” Bolesława Prusa.
Całość omawia wszystkie cechy zewnętrzne i wewnętrzne tej warstwy
społecznej. Ukazana jest krytyka pozostawiona przez autora oraz
pozytywistyczny wzorzec arystokraty ukazany w postawie Wokulskiego.
Wypracowanie zawiera 656 słów.

54427649
5
54427649
5
Charakterystyka społeczeństwa polskiego.

Arystokracja - Prus bardzo celnie i krytycznie opisuje tę grupę

społeczną. Jest to sfera, do której niegdyś należały bogate
i potężne rady szlacheckie. Obecnie Prus przedstawia je jako
społeczność majątkowych i moralnych bankrutów, ludzi
zakłamanych i nieuczciwych, zadłużonych a przy tym wciąż
rozrzutnych. Przedstawiona arystokracja pogardza
przedstawicielami niższych klas, mimo że żyją na ich koszt,
a czasem nawet pożyczają od nich pieniądze. Typowymi ikonami są
prezesowa Pasławska, Łęccy, Krzeszowscy, książę, Starski, czy
pani Węgrowska. Arystokracja to ludzie niemoralni i nieuczciwi, bez
zasad honoru i niezdolni do odczuwania elementarnych ludzkich
uczuć jak miłość czy przyjaźń. Jest to warstwa społeczeństwa
skazana na wyniszczenie, niezdolna do pełnienia roli przewodniej
w społeczeństwie, a nawet przyczyniająca się do ubożenia kraju.

Mieszczanie – Polacy, Żydzi, Niemcy, Polacy reprezentowani są

przez Deklewskiego, Węgrowicza, Szprota i Rzeckiego. Wszyscy
ciężko pracują, a w wolnych chwilach spotykają się w jadłodajni, by
wymieniać poglądy polityczne i społeczne, w tym te dotyczące
wydarzeń i sytuacji warszawskiej. Nie udało im się zgromadzić
większych kapitałów, mimo że całe swoje życie ciężko pracują. Do
przedstawicieli Żydów należą między innymi Henryk i Szuman. Są
bogaci, prowadzą rozległe międzynarodowe interesy i kontakty.
Tworzą jednolitą i solidarną społeczność, trzymają się razem i są

54427649
5
skłonni sobie pomagać. W Warszawie mieszkają w dzielnicy
Nalewki i w okolicach ulicy Świętojańskiej. W tej grupie są zarówno
ci przywiązani do tradycji i obyczajów żydowskich, ale też tacy,
którzy odrzucili niektóre zasady i obyczaje, by nie narazić się na
odrzucenie przez Polaków. Większość Żydów czuje się Polakami.
Do Niemców należą Jan Mincel i jego synowie (Franc i Jan),
Hopferowie, czy Pfeiferowie. Ludzie ci są przedstawieni w powieści
jako solidni, szanujący wolność prywatną i obywatelską,
prowadzący interes kupiecki. Są oni pedantyczni, obowiązkowi,
zapobiegliwi.

Proletariat miejski - Do grupy tej należą furman Wysocki, Węgiełek,

Maria (dziewczyna „lekkiego chleba”), lokaje, studenci, służące,
a przede wszystkim mieszkańcy Powiśla potraktowani zbiorowo.
Warunki życia proletariatu ukazane są w sposób naturalistyczny –
pisarz ukazuje brud, choroby, nędzę. Warunki takie często
zmuszają mężczyzn do popełniania przestępstw a kobiety do
prostytucji.

54427649
5
Problemy ówczesnego społeczeństwa.

Każde społeczeństwo boryka się z pewnymi problemami, polski

naród nie stanowi wyjątku od tej reguły. Wszystkie epoki nękały
różne od siebie bolączki, w zależności od sytuacji gospodarczej,
politycznej, społecznej. Każda epoka również posiada swoich
przedstawicieli, którzy rozpatrują dane problemy w skali
ogólnonarodowej. Śmiałkiem, który odważył się naświetlić
uwarunkowania społeczne okresu pozytywizmu był Bolesław Prus
przedstawiając w swej powieści o tytule „Lalka” zmartwienia
warszawskiego społeczeństwa. Jednym z wspomnianych przeze
mnie wyżej problemów są prześladowania Żydów. Naród ten, choć
swoją postawą usiłuje udowodnić swoją przynależność do
społeczności polskiej, wciąż nie znajduje żadnych oznak akceptacji
ze strony środowiska. Przykładem Żyda poszukującego tolerancji
wśród polskiej zbiorowości jest Szlangbaum. Na koncie bohatera
zapisuje się seria działań mających na celu odrzucenie
przynależności do żydowskiej kultury i religii oraz upodobnienie się
do Polaków. Dlatego też, mężczyzna wyprowadza się z żydowskiej
dzielnicy, ubiera się jak Polak, zmienia nazwisko na bardziej polsko-
brzmiące, a nawet ryzykując swoje życie bierze udział w powstaniu
styczniowym, by walczyć za Polskę, którą uważa za swoją
prawdziwą ojczyznę. Żadne z owych dokonań nie przynoszą
pożądanego efektu. Szlangbaum wciąż pozostaje dla Polaków
obcym i jest narażony na pogardę z ich strony. Jak mówi Rzeczki:

„Szlangbaum jest w całym znaczeniu porządnym obywatelem,

54427649
5
a mimo to wszyscy go nie lubią, gdyż- ma nieszczęście być
starozakonnym.” Zdając sobie sprawę, iż niczego nie jest w stanie
zmienić, bohater powraca do dawnego stylu życia ograniczając się
do współpracy tylko ze swoją nacją. Wydaje się, że umieszczając
na kartach powieści motyw asymilacji Żydów, autor lektury chce
otworzyć ludziom oczy na prawdę, że Żyd to nie tylko bezwzględny
materialista, lecz także człowiek, dla którego wartości duchowe
i intelektualne mają kluczowe znaczenie.

Kolejnym istotnym problemem poruszanym przez literata w „ Lalce”

jest wciąż małe, nie narastające zainteresowanie realizacją założeń
pracy u podstaw. W utworze jedyną oddającą się temu całkowicie
osobą jest pani prezesowa Zasławska. Dama nie tylko dba o to, aby
chłopom z jej majątku żyło się wygodnie w swoich chatach, ale
również prowadzi dom opieki dla osób starszych, czy ochronkę dla
najmłodszych. Wokulski także popiera postulaty pracy u podstaw.
Mężczyzna nie akceptuje istniejących podziałów i nierówności
wśród społeczeństwa, dlatego też wspiera on pojedyncze persony,
potrzebujące pomocy. Wspomaga on finansowo Wysockiego,
pomaga Marii- damie lekkich obyczajów- wyjść z kłopotów, okazuje
również dobre serce Obermanowi. Brak akceptacji dla idei nauki,
wiedzy i postępu to następny poruszany przez Prusa problem
dotykający Polaków. W utworze poznajemy postać Juliana
Ochockiego, absolwenta wydziału przyrodniczego, który pragnie
wynaleźć samolot, czy też chemika Geista, poszukującego metalu
lżejszego od powietrza. Również sam Wokulski od najmłodszych lat
interesuje się naukowymi eksperymentami. Osoby te całkowicie

54427649
5
poświęcają się dla własnych idei, marzeń, nieraz rezygnując z życia
towarzyskiego, czy nawet rodzinnego. Często świadomie decydują
się na samotność, gdyż nie są w stanie opuszczać swoich
pracowni czy laboratoriów w celu poszukiwania choćby miłości.
Naukowcy, mimo iż chcą się przysłużyć dla społeczeństwa, w wielu
przypadkach są wyszydzani przez ludność, która uważa ich za
dziwaków i szaleńców, niejednokrotnie nie doceniając pasji
potencjalnych odkrywców. Stanowisko kobiety w społeczeństwie to
równie istotna sprawa poruszana przez autora na kartach powieści.
Choć w utworze jedyną kobietą, która skazana jest tylko na siebie,
jest Helena Stawska, pisarz poprzez jej postać chce ukazać ciągły
brak równouprawnienia między kobietami a mężczyznami. Kobieta,
pracując wyłącznie jako korepetytorka, musi zarobić na utrzymanie
mieszkania, siebie i córki, a także chorującej matki. Choć
wykonywana przez nią praca nie jest lekka, ani prosta, zarabia ona
dużo mniej a niżeli mężczyźni piastujący podobne stanowiska.

Innym tematem poruszanym w powieści jest dążenie do realizacji

postulatów pracy organicznej. Utwór ukazuje iż Polacy w zasadzie
nie wykazują się cechami dobrego przedsiębiorcy, wręcz
przeciwnie, wśród Polaków istnieje przekonanie, że: „(…) bogacą
się tylko Żydzi i Niemcy, nasi do tego nie maja głowy.” Polacy,
często nawet nie próbują zmienić swojej sytuacji ani podejścia do
handlu. Jedynie Wokulski pokazany jest jako dobry przedsiębiorca,
jednak nie możemy zapomnieć, iż pobudki, którymi się kieruje, nie
są z założenia czyste. Większość podjętych przez niego decyzji to
nie chęć rozwoju przedsiębiorstwa, lecz zamiar zaimponowania

54427649
5
ukochanej. Prus w „Lalce” poruszył wiele istotnych z punktu
widzenia czytelnika tematów. Pokazuje on jak bardzo zróżnicowane
jest polskie społeczeństwo i jak długa droga je czeka zanim stanie
się całkowicie tolerancyjnym i równoprawnym krajem.

54427649
5
Obraz idealizmu w lekturze.

Choć pojecie idealizmu najbardziej pasuje do epoki romantyzmu

jednak pozytywistyczna powieść Prusa zatytułowana „Lalka”
również je zawiera. Bolesław Prus przedstawił kilka konkretnych
obrazów, zrobił to z celowym zamysłem, aby jednak móc go
uwidocznić , należy najpierw dokładnie wyjaśnić co oznacza pojęcie
idealista.

Idealista – jest człowiekiem, który w swym życiu kieruje się przede

wszystkim wzniosłymi ideami. Ma on na uwadze nie tyle własne
szczęście co realizacje założonych celi. Wielokrotnie postacie takie
w osiąganiu swych założeń widzą również ratunek dla innych na
przykład społeczeństwa. Poświęcając swe codzienne życie jednej
wszechogarniającej myśli spełniają ich zdaniem najważniejsze
zadania. Realizują w ten sposób główne wyznaczone sobie cele
czyli cele życiowe. Choć niejednokrotnie cierpią i napotykają
trudności na swej drodze, nie poddają się i do końca pozostają
wierni swym ideałom stając się - idealistami. Pierwszy z obrazów to
idealista polityczny, postawę tą prezentuje postać Ignacego
Rzeckiego. Ten stateczny subiekt był zdominowany przez myśl
bonapartyzmu. Tak głęboko ufał założeniom swego idola, że wierzył
we wskrzeszenie idei Napoleońskich przez potomków cesarza,
nawet osobistą walkę Wokulskiego odbierał jako spisek. Będąc
młodym człowiek Rzecki brał udział w walkach na Węgrzech, już
w tedy hołdował tym samym wartością i pomimo, iż zdarzenia te już

54427649
5
przebrzmiały i zatarły się w historii pozostał im wierny. Poprzez
naśladownictwo Napoleona upatrywał możliwość wyzwolenia
ojczyzny. Kolejny przykład stanowi idealista miłości – prezentuje go
Wokulski, który choć jest pozytywista kocha na miarę romantyka.
Pełen uczuć zakochuje się w niedostępnej Izabeli Łęckiej –
tytułowej lalce. Przez pryzmat swych uczuć nie dostrzega realiów,
idealizuje obraz swej wybranki nadając jej cechy, których pożąda
choć nie istnieją. Miłość do niej determinuje działania postaci, jest
wszechogarniająca to ona hamuje i napędza wszelkie działania,
problem jednak pojawia się gdy przeszkodą w jej realizacji okazują
się byś stosunki i układy społeczne. Wokulski nie może tego pojąc
rozżalony i zraniony zakończeniem znajomości próbuje popełnić
samobójstwo. To z pewnością cecha romantyczna. W tej przecież
epoce godnym było oszaleć z miłości i zginąć dla niej. Ostatnim
przykładem jest idealista nauki, ukazany zostaje pod postacią
Juliana Ochockiego. Jako młody arystokrata żyjący w epoce
pozytywizmu całkowicie oddał się nauce. To ona stała się dla niego
najwyższą wartością, wyznacznikiem rzeczywistości. Jak da Vinci
marzył o latających maszynach widząc w nich zwycięstwo nauki
nad światem. Wiedza była jak magią a zgłębianie jej było jak
badanie tajników umożliwiających zrealizowanie wszelkich
projektów. Choć bohater ten wielokrotnie próbował odepchnąć na
dalszy plan swe zainteresowania nie był w stanie. Wolał poświęcić
czas badaniom niż marnować go na spotkania towarzyskim. W ten
sposób realizował swe idee a zarazem marzenia.

54427649
5
Jak widać na podstawie powyższych przykładów Bolesław Prus
umieścił w powieści „Lalka” bardzo wyraźne przykłady idealistów.
Autor umieścił je celowo, wszystkie one bowiem prowadza do
tragedii lub wypalenia. Rzecki umiera pochłonięty swą myślą
polityczną, Wokulski odciął się od przeszłości po próbie
samobójczej, Ochocki choć poświęcał się pracy i nauce jako
pozytywista również robił to zbytnio emocjonalnie. W ten sposób
autor próbuje ukazać stracone romantyczne złudzenia, które do
niczego nie prowadzą, wprowadzają jedynie zamęt i rozczarowanie.
Dzięki temu jednocześnie umacnia założenia pozytywizmu, praca,
organicyzm i starcie z rzeczywistością jest konieczne bo tylko na tej
podstawie można tworzyć realna przyszłość.

54427649
5
Charakterystyka Wokulskiego.

„Lalka” to wielowątkowa powieść Bolesława Prusa. Jednym

z istotnych tematów poruszanych przez autora w lekturze są dzieje
głównego bohatera- Stanisława Wokulskiego. Bohatera poznajemy
już na początku utworu, choć jego postać przedstawiona jest nieco
później. O Wokulskim na wstępie dowiadujemy się z opowieści
Deklewskiego, który zna Stanisława prawie dwie dekady. Wokulski
jest kupcem o szlacheckich korzeniach. W młodości pracował
u Hopfera, nie zaprzestając jednak kontynuacji nauki. Po
ukończeniu szkoły dostał się do pracy w sklepie Minclów, gdzie
pracował pewien czas, później zniknął na jakiś okres by wziąć
udział w powstaniu styczniowym, za co został zesłany. Po kilku
latach wrócił do kraju, gdzie poślubił wdowę po Minclu. Po
niespełna pięciu latach żona bohatera zmarła, wcześniej zapisując
mu majątek. Jednak w momencie wspomnień, na podstawie
których poznajemy przeszłość Stanisława , bohatera nie ma
w kraju, ku zdziwieniu wszystkich, wyjechał, by kilkakrotnie
zwiększyć swój majątek podczas wojny tureckiej. Po powrocie
Wokulskiego do kraju, powoli poznajemy odpowiedź na pytania
dotyczące przyczyny wyjazdu kupca. Mężczyzna spacerując po
biednej dzielnicy miasta, po Powiślu zastanawia się nad warunkami
życia biedoty, nie godzi się on z różnicami występującymi
w społeczeństwie. Jak mówi o tym miejscu: „oto miniatura kraju(…)
jedni gniją z niedostatku, drudzy z rozpusty.” Wokulski pomaga
napotkanemu tam biedakowi Wysockiemu, dając mu pieniądze

54427649
5
i obiecując pracę. Mężczyzna wie, że jego majątek mógłby zmienić
życie wielu rodzin, jednak rozumiejąc, iż nie może zmienić całego
świata, woli zatroszczyć się o swój los i zdobyć serce ukochanej
Izabeli, która to była przyczyną jego wyjazdu i chęci pomnożenia
majątku. Jednak bohater nigdy nie zostawia w potrzebie ludzi
oczekujących na pomoc, dlatego też wspomaga on finansowo
napotkaną w kościele, źle prowadzącą się dziewczynę, Marię.
Stanisław całkowicie zakochany w Izabeli robi wszystko by zdobyć
jej przychylność. Jednak mimo, iż stara się jak może, dziewczyna
nie odwzajemnia jego uczuć, gdyż jak mówi: „ gdyby ten człowiek,
zamiast sklepu posiadał duże dobra ziemskie- byłby bardzo
przystojnym; gdyby urodził się księciem- byłby imponująco
pięknym.”
Kobieta ciągle widzi w adoratorze kupca, dlatego też nie zwraca na
niego uwagi. Nie akceptuje ona pochodzenia Wokulskiego, mimo, iż
w momencie trwania powieści jest bogatym człowiekiem. Bohater
jest romantykiem, który chce zdobyć uczucie dziewczyny poprzez
częste zaproszenia do teatru, kupowanie kwiatów dla uwielbianego
przez nią aktora, a nawet opłacanie klakierów, by go oklaskiwali.
Uczy się on także języka angielskiego, by nie wyróżniać się wśród
arystokracji do której należy wybranka jego serca, mimo, iż sam nie
jest zainteresowany wejściem w kręgi tej grupy społecznej. Zdając
sobie sprawę, iż zachowując się wobec ukochanej w sposób
typowy dla zakochanego mężczyzny nie zdobędzie jej miłości
zaczął walczyć o jej względy poprzez intrygi finansowe.
W mężczyźnie budzi się typowy pozytywista. Stanisław wie, że

54427649
5
mając do wyboru biedę lub ożenek z nim, kobieta wybierze to
drugie. Dlatego też kupuje kamienice jej ojca, czy tak lubianą przez
Izabelę klacz- Sułtankę, a także spłaca długi rodziny. Nie myląc się,
swoją przebiegłością Wokulski sprawił iż ukochana przyjęła jego
oświadczyny, a on pełen radości nie tylko spełniał kolejne
zachcianki narzeczonej, ale również pomagał potrzebującym,
popierając w ten sposób ideę pracy u podstaw. Wspierał on
finansowo Węgiełka w otwarciu własnego warsztatu czy obiecał
posag dla jego wybranki, Marii. Niestety podróż z ukochaną i jej
krewnym szybko przekreślają radość przyjętego adoratora.
Wokulski podsłuchując rozmowę Izabeli z kuzynem poznał
prawdziwe oblicze dziewczyny, która będąc jego narzeczoną
spotykała się potajemnie ze Starskim. Zrozpaczony Wokulski,
przepełniony bólem, poznawszy prawdę próbował popełnić
samobójstwo, jednak , jego zamiar się nie powiódł. Mężczyzna
cierpiąc z powodu nieszczęśliwej miłości zaczął jak za dawnych
czasów zajmować się eksperymentami naukowymi, a także
odważnie wygłaszać swoje zdanie na temat arystokracji, co
ostatecznie skończyło się odejściem od planów założenia spółki
handlowej ze Wschodem. Kupiec słysząc ciągle o ukochanej
najprawdopodobniej postanowił wysadzić ruiny zamku, które były
wciąż bolesną pamiątką po chwilach spędzonych z ukochaną. Nie
wiemy czy wśród gruzów budowli nie leżały zwłoki Wokulskiego,
którego wszyscy uznali za zmarłego. Wokulski jest jednym
z bardziej intrygujących bohaterów polskiej literatury, dlatego iż nie
można jego osoby określić w sposób jednoznaczny. Jak powiedział

54427649
5
Szuman: „Stopiło się w nim dwu ludzi: romantyk sprzed roku
sześćdziesiątego i pozytywista z siedemdziesiątego.”. Słowa te
doskonale opisują osobę bohatera, który poprzez walkę o wolność
kraju, ale przede wszystkim swoją miłością, ukazuje typowe cechy
romantyka, jednak umiejętność prowadzenia intryg finansowych,
zainteresowanie nauką i postępem, czy chęć pomocy innym jest już
zdecydowanie charakterystyczna dla pozytywisty. Myślę, iż oceny
tego bohater każdy z nas powinien dokonać sam.

54427649
5
Wokulski bohater romantyczny czy pozytywistyczny?

Wokulski jest bohaterem powieści „Lalka” Bolesława Prusa.

Wielokrotne stawiane zostaje pytanie czy jest to postać
romantyczna czy też pozytywistyczna. Aby móc jednoznacznie
odpowiedzieć na to pytanie należy dokładnie scharakteryzować tę
postać oraz prześledzić jej losy przedstawione w lekturze przez jej
autora. Przede wszystkim Wokulski jest reprezentantem straconego
pokolenia, gdy wybuchło powstanie styczniowe brał w nim udział
jako dorosły już człowiek. Wskazywało by to, iż jest romantykiem
jednak koleje życia sprawiły, że przyjął on postawy realistyczne
zbliżając się do obrazu pozytywisty. Kim więc jest tak naprawdę?
Aby móc to ocenić należy kolejno wskazać jego cechy jako
romantyka oraz pozytywisty.

Jako romantyk oddawał się w swej młodości walce patriotycznej

w imię miłości i przywiązania do ojczyzny. Pełen uczuć zakochuje
się w niedostępnej Izabeli Łęckiej – tytułowej lalce. Miłość do niej
determinuje działania postaci, jest wszechogarniająca to ona
hamuje i napędza wszelkie działania, problem jednak pojawia się
gdy przeszkodą w jej realizacji okazują się byś stosunki i układy
społeczne. Wokulski nie może tego pojąc rozżalony i zraniony
zakończeniem znajomości próbuje popełnić samobójstwo. To
z pewnością cecha romantyczna. W tej przecież epoce godnym
było oszaleć z miłości i zginąć dla niej. Przewrotność powoduje, że
próba samobójcza kończy się fiaskiem, a stworzony przez autora
finał otwarty pozwala zacząć bohaterowi wszystko od nowa.

54427649
5
Dowiadujemy się czytając zakończenie lektury, iż Wokulski
wysadzając ruiny mógł zginąć lub też zniknąć upozorowawszy swą
śmierć. Tajemnicze znikniecie i nowe życie prowadzone pod „maską
przeszłości” jest również cecha bohatera romantycznego. Postać ta
wykazuje jednak postawy pozytywistyczne. Wokulski pozostaje
pełen podziwu i szacunku dla nauki. To ona stanowi dla niego
wartość nie irracjonalne rozważania. Jako jednostka cechuje się
siłą charakteru, jest zdeterminowany i zaradny, po powstaniu
bardzo szybko otrząsa się, rozpoznaje w zaistniałej sytuacji
organizując na nowo swe życie na tyle umiejętne, że w bardzo
szybkim czasie dochodzi do fortuny. Choć jest człowiek wrażliwym
i do głębi poruszają go problemy innych ludzi to w swej walce
o polepszenie ich warunków bytowych posługuje się rozumem
i czynem. Staje się społecznym aktywistą i realizuje hasła pracy
u podstaw.

Jak widać więc wyraźnie nie można jednoznacznie stwierdzić

jakoby Wokulski był bohaterem romantycznym czy
pozytywistycznym. W swej osobie zawiera on bowiem cechy
obydwu tych epok. Koleje jego życia sprawiały, że kierował się
różnymi ideami. najlepszymi w danym momencie. Jest to postać
żyjąca jakby na granicy dwóch światów, pozostająca pośrodku,
rozdarta wewnętrznie poprzez obydwa te nurty. W swym życiu
próbuje on pogodzić ze sobą elementy z obydwu tych epok, stąd
właśnie różne prezentowane przez niego zachowania.
Podsumowując należy więc stwierdzić równoznacznie, że Wokulski
jest jednocześnie bohaterem romantycznym i pozytywistycznym.

54427649
5
Dlaczego Wokulski był człowiekiem samotnym?

Życie Stanisława Wokulskiego, głównego bohatera powieści

Bolesława Prusa "Lalka" było teoretycznie usłane różami – miał
ogromny majątek, mimo zajmowania się kupiectwem cieszył się
szacunkiem i rosnącym poparciem w sferach arystokratycznych, był
uważany za wzór postaw obywatelskich. Mimo to jednak czytając
lekturę, nie można przejść obojętnie obok trapiącego go problemu
samotności. Dlaczego w ogóle jest on uważany za samotnika?

Mimo wymienionych wyżej powodów dla których Wokulski mógł być

uważany w ówczesnym świecie za wpływowego i szczęśliwego
człowieka, na ogół czuł on się przybity i nie mógł znaleźć
zrozumienia u otaczających go ludzi. Dlaczego ? W mojej opinii
leżało to po części u podstaw czyli od jego wychowania i startu
życiowego. Jako syn zubożałego szlachcica musiał nie zważając na
swój wyższy stan iść do zwykłej pracy i tam próbować łączyć koniec
z końcem. Jak wiemy chciał on potem polepszyć standard swego
życia i rozpoczął naukę aby wzbić się na szczyt. I właśnie w tym
momencie mogła się zacząć jego wewnętrzna samotność –
uważany był za zwykłego subiekta któremu zamarzyło się coś
więcej, być może ludzie drwili z niego. A gdy w końcu udało mu się
coś w życiu osiągnąć zapewne nie miał z kim święcić tych
doniosłych chwil. Moim zdaniem był na samotność, paradoksalnie
wśród tłumów ludzi, skazany poprzez ambicję, która nie znajdowała
zrozumienia u postronnych ludzi żyjących w przeświadczeniu że

54427649
5
urodzenie zamyka im drogę do lepszych warunków życia. Oprócz
takiego domniemanego skazania Wokulskiego na samotność
w życiu , potwierdzają to jego decyzje – zamiast ożenić się z kimś
z kim mógł by dzielić upadki i wzloty życia, pojął za żonę wdowę.
Takie małżeństwo tylko z rozsądku i po to aby szybko się
wzbogacić na pewno nie przysporzyło mu szczęścia. W związku nie
znalazł zrozumienia i towarzystwa – wręcz przeciwnie. W opinii
publicznej odcisnęło się na nim piętno osoby która dla pieniędzy
gotowa było ożenić się z zamożną wdową po Minclu. Takie
postrzeganie Wokulskiego na mieście w pewnym sensie też
wyalienowało go spośród niechętnych mu ludzi – nie chcieli robić
z nim interesów i całe jego bogactwo , którym mógł się po części
Wokulski dowartościować i które mógł poświęcać dla towarzystwa,
przypisywali tej jednej decyzji jak gdyby to dzięki niej cały majątek
mógł zdobyć. Oprócz tej jednej decyzji, było jeszcze sporo innych,
które to w konsekwencji stawiały go z dala od ludzi. Pchanie się
w sfery arystokracji powodowały że kupcy nie chcieli już robić
interesów z takim "dorobkiewiczem"; z kolei ciężko było mu się
czuć swobodnie w towarzystwie szlachetnie urodzonych gdyż
w głębi duszy gardzili oni kimś takim jak on. Ponadto Stanisław
Wokulski jako obiekt swych westchnień wybrał Izabelę Łęcką, której
oschły stosunek do niego zniechęcał go i zmuszał do rozmyślań
o sensie życia w samotności. Zamiast ożenić się z kimś kto by go
rozumiał i mógł pomóc w takich ciężkich chwilach, on bezsensu
uganiał się za pustą osobą interesującą się tylko jego pieniędzmi.
Innym powodem samotności głównego bohatera na pewno była

54427649
5
jego niezależność – miał swoje zdanie i nie słuchał rad od swoich
bliskich , co na pewno nie przysparzało mu względów.

Podsumowując, na podstawie powyższych wniosków można

z pewnością powiedzieć że Wokulski był wymuszonym
indywidualistą – szukał towarzystwa ale wszelkie jego poczynania
i decyzje były wbrew tej potrzebie. Samotność to efekt i wina tylko
jego. Mimo to uważam że zasłużył on na postrzeganie go jako
pozytywnej osobistości. Jego upadek i złe decyzji to wynik
połączenie w nim dwóch sposobów myślenia – pozytywistycznego
i romantycznego.

54427649
5
Obraz arystokracji w utworze.

Obszerna powieść Bolesława Prusa zatytułowana „Lalka” zawiera

w sobie obraz arystokracji polskiej epoki pozytywistycznej. Wielość
bohaterów przedstawiających ten obraz jest tak zróżnicowany, że
dokładnie charakteryzuje to środowisko. Najważniejszymi jej
przedstawicielami jest główna bohatera Izabela Łęcka i jej ojciec.
Chcąc określić tę grupę po zewnętrznych cechach widzimy
wyraźnie piękny i malowniczy obraz. To ludzie o wyszukanych
manierach, subtelni, delikatni i dystyngowani. Podróżują w pięknych
powozach po ulicach miasta. Ich wyszukane stroje dodają powagi,
znacząco odróżniając ich od reszty społeczeństwa. Wiemy również,
iż są to osoby inteligentne i wykształcone, często posługującymi się
kilka językami. Potrafią doskonale dyskutować na każdy temat
korzystając z wiedzy pozyskanej z książek, których bywają
znawcami. Gdy jednak chcemy scharakteryzować tę grupę należy
ocenić jej pozostałe cechy. Jak bowiem się okazuje te piękne
obrazy są jedynie pozorami, jak maski ukrywają prawdziwe oblicza
tych ludzi.

Przepełnia ich egoizm, pycha, samouwielbienie i pouczycie

wyższości. Wiodącym przykładem jest tytułowa lalka czyli piękna
Izabela , jej snobizm widać wszędzie, otacza się jedynie drogimi
i gustownymi przedmiotami, oraz wpływowymi ludźmi. Chce
pozostawać na stałe w świecie wyższej hierarchii i być traktowana
jak subtelny i wyjątkowy przedmiot. Jest wręcz oburzona

54427649
5
postępowaniem swego ojca, który stał się bankrutem, to dla niej
karygodna obelga. Będąc panna na wydaniu przebiera ona
w wybrankach uważając, że może zdobyć każdego. By jednak
jakikolwiek kandydat mógł ruszyć w konkury musi posiadać
odpowiedni majątek. I tu możemy ocenić innych arystokratów.
Wszyscy zalotnicy tej bohaterki pochodzą przecież z tej grupy
społecznej. Widzimy tu pełen wachlarz osób, od młodych
kawalerów jak Wokulski po wdowców i starców. Nie kieruje nimi
jednak uczucie lecz chęć zagarnięcia posagu. Dowodem na to jest
moment w którym większość z nich dowiaduje się, że Łęccy
zbankrutowali. Prawie natychmiast zainteresowanie panną znika.
Dopiero gdy pogłoski donoszą, że może to być jednak błąd
powracają licząc na możliwość łatwego wzbogacenia się. Jak widać
więc pierwszą najistotniejszą cechą tej grupy jest pazerność,
usprawiedliwia ona wszystko nawet nieszczere uczucia mające
utorować drogę do pokaźnego majątku. Jest także kolejna istotna
cecha, która należy podkreślić – poczucie wyższości nad innymi.
Ludzie ci tworzą zamknięty krąg nie chcący otwierać się na innych,
a już tym bardziej na miej zamożnych. Dzięki temu wyznaczają
według nich należny im respekt i szacunek. Przykładem tego jest
zachowanie Łęckiej w stosunku do Wokulskiego. Mimo, iż jest on
majętnym szlachcicem potrafi iść za nauką a nie kurczowo trzymać
się przestarzałych wartości. Hołduje on ideom pozytywistycznym
i wierzy w powodzenie założenia pracy u podstaw. Dzięki temu jest
pozytywnym bohaterem, choć bowiem należy do szlachty widzi
i rozumie problemy innych a także próbuje im zaradzić. Zakochał

54427649
5
się do szaleństwa w Łęckiej i jest w stanie oprócz majątku
ofiarować jej prawdziwe uczucia. Niestety bezmyślna panna nie
rozumie jego postępowania, uważa je za zbędne i ośmieszające,
jak bowiem ktoś takiego pochodzenia może przebywać na równi
z pospólstwem. Woli wybierać obleśnych starców kurczowo
trzymających się swego pochodzenia niż prawdziwą wartościową
jednostkę. Aby ukazać całość stworzonych przez Prusa obrazów
należy również wymienić innych bohaterów. Często są oni
przedstawicielami dziwności jakiej dopuszczają się arystokraci.
Znudzeni swym bezproblemowym życiem sami tworzą sobie
rozrywki i problemy. Przykładem są tu Krzeszowscy, baronowa jest
doskonałą aktorką, na potrzebę chwili potrafi wpadać w histerię.
Tworzy i wprowadza w życie intrygi, co uważa za element mody.
Widać tu również ich stosunek do uczuć, są one jedynie wybrykiem,
a małżeństwo niema z nimi nic wspólnego, to jedynie rodzaj
transakcji. Taki stan rzeczy sprawia, że zdrada jest czynem
powszechnym, pozwala bowiem uniknąć nudy, przykładem jest tu
Kazio Starski.

Jak widać więc obraz arystokracji polskiej ukazany w lekturze

stanowi jej jednoczesną krytykę. Choć są to ludzie inteligentni
pozostają zmanierowani, przyzwyczajeni do lepszego traktowania
chcą utrzymać ten stan rzeczy dla własnej wygody. Życie, choroby
i bolączki reszty społeczeństwa pozostają im obojętne. Ci ludzie
mają bowiem im służyć, nie towarzyszyć. Wydaje się, że jedynym
pozytywnym przykładem jest tu postać Wokulskiego. To w nim autor
ukazał jak powinna wyglądać i zachowywać się ta warstwa

54427649
5
społeczna. Jakie wartości powinny jej przyświecać i w jaki sposób
powinna wspomóc pozytywistyczną naprawę społeczeństwa
polskiego.

54427649
5