Temat: Wprowadzenie do omawiania „Granicy” Zofii Nałkowskiej.

1. Informacje o autorce.
Zofia Nałkowska (1884-1954)
-urodzona w rodzinie uczonego geografa, publicysty, społecznika – Wacława Nałkowskiego,
-lewicowe poglądy,
-prywatna pensja, uczestniczka tajnego nauczania (Uniwersytet Latający)
-debiutowała w czasach Młodej Polski (poezja i formy epickie), publikowała w „Chimerze”,
-właściwy rozwó j pisarstwa przypada na lata międzywojenne
-zainteresowanie psychiką człowieka, jej zmiennością („Charaktery”, „Niedobra miłość”, „Dom kobiet”),
-zainteresowanie problemami społecznymi i politycznymi (kontekst rozważań politycznych) – „Romans Teresy
Hennert”,
-czynny udział w towarzystwach literackich (Pen Club, Polska Akademia Literatury; gr. lit. „Przedmieście”),
-podczas okupacji mieszkała w Warszawie z matką i siostrą (utrzymywały się z prowadzenia sklepu tytoniowego),
-udział w konspiracyjnym życiu literackim (pod koniec okupacji wró ciła do pisania),
-po zakoń czeniu wojny zasiadała w Głó wnej Komisji Badania Zbrodni Wojennych („Medaliony”)

2. Powstanie utworu.
-„Granica” powstawała w latach 1932-1935 (fragmenty drukowane w czasopismach, wydanie całości - 1935); pierwotny
tytuł – „Schematy”,
-Nałkowska – autorka – tematy zainteresowania: indywidualne motywy ludzkiego postępowania; czy człowiek jest
fenomenem, schematem, czy jest niepowtarzalny; jak zachowują się ludzie w określonych miejscach i sytuacjach,
-lewicowe poglądy autorki,
-powieść powstawała w czasach wielkiego kryzysu ekonomicznego, nasilających się konfliktó w społecznych,
-wpływ przeżyć autorki na ujęcie tematyki.

3. Kompozycja utworu.
Ważne pojęcia:
retrospekcja – przywoływanie wydarzeń wcześniejszych (np. losy małżeń stw Cecylii Kolichowskiej, poczynania
Waleriana Ziembiewicza). Pełni ważną rolę w powieści psychologicznej.
klamra kompozycyjna – element występujący na początku i na koń cu utworu. W „Granicy” klamrą jest wydarzenie,
składowa fabuły.
paralelizm – podobień stwo, powtarzalność. W utworze Nałkowskiej występuje jako element fabuły, a ściślej losó w
bohateró w, któ re są odwzorowaniem dziejó w ich rodzicó w.

4. Typ powieści
powieść psychologiczna – gatunek powieści, w któ rej głó wną rolę odgrywa opis przeżyć wewnętrznych bohateró w,
pogłębiona analiza ich postępowania, ale także rozterek i przemyśleń .
Narrator jest obiektywny, ale często posługuje się mową pozornie zależną. Obok elementó w narracyjnych,
zdarzeniowości, ważną rolę odgrywają rozbudowane opisy przeżyć wewnętrznych, podawane w formie dialogó w, bądź
monologów wewnętrznych.

5. Narracja.
6. Stosowanie różnych punktów widzenia.

7. Motywy.

8.Czas akcji

9. Miejsce akcji

10. Bohaterowie

Zenon Ziembiewicz

Elżbieta Biecka

Justyna Bogutó wna

Cecylia Kolichowska

Karol Wąbrowski

Czechliń ski

Tczewscy

Ksiądz Czerlon

Mieszkań cy kamienicy:
Jasia Gołąbska

Franek Borbocki

Łucja Posztraska

Marian Chąśba
Temat: Dzieje Zenona Ziembiewicza.

1. Pochodzenie

2. Nauka w gimnazjum

3. Studia w Paryżu

4.Wakacje w Polsce (ostatni rok studió w) – Boleborza

5. Pisanie artykułó w dla „Niwy” i powró t do Paryża

6. Powró t do Polski – praca redaktora „Niwy”

7. Tró jkąt miłosny: Zenon – Elżbieta – Justyna

8. Ziembiewicz prezydentem miasta (sukcesy i niepowodzenia)

9. Samobó jstwo

10. Zenon Ziembiewicz – oskarżenie i obrona