(Ngày ra đề) (Ngày duyệt đề)

Giảng viên ra đề: Người phê duyệt:

(Chữ ký và Họ tên) (Chữ ký, Chức vụ và Họ tên)

2021-2022
ĐỀ THI CUỐI KỲ Học kỳ/năm học
Ngày thi 19/05/2022
Môn học Công nghệ gốm sứ
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐHQG-HCM Mã môn học MA3093
KHOA CÔNG NGHỆ VẬT LIỆU
Thời lượng 90 phút Mã đề 01
Ghi - Đề thi gồm 9 câu (1 trang A4)
chú: - Không được sử dụng tài liệu.
(phần phía trên cần che đi khi in sao đề thi)

Câu 1 (1 đ): (L.O.1.1)

Anh/ chị hãy giải thích khái niệm vật silicate và công nghệ gốm (ceramics)?
Câu 2 (1 đ): (L.O.1.2)
Anh/ chị hãy trình bày quan điểm của mình về vật liệu silicate và vật liệu gốm (ceramics)?

Câu 3 (1 đ): (L.O.2.2)

Anh/ chị hãy trình bày thế nào là đất sét. Tại sao đất sét có tính dẻo, còn cao lanh không có tính dẻo?

Câu 4 (1 đ): (L.O.3.5)

Anh/ chị hãy trình bày thế nào là sản phẩm gốm đất nung? Sành? sứ? Vai trò của Leucite
(K2O.Al2O3.4SiO2) trong việc hình thành sứ?

Câu 5 (2 đ): (L.O.4.2)

Anh/ chị hãy trình bày trình bày qui trình sản xuất sứ điện? Nguyên liệu sử dụng trong công nghệ sản
xuất sứ điện. Vai trò của chúng trong quá trình nung?

Câu 6 (1 đ): (L.O.2.3)

Anh/ chị hãy trình bày hiểu biết của mình về kỹ thuật kết khối trong phản ứng, kết khối dưới áp lực?

Câu 7 (1 đ): (L.O.7.2)

Anh/ chị hãy cho biết cơ sở để lựa chọn một loại vật liệu chịu lửa?

Câu 8 (1 đ): (L.O.7.4)

Anh/ chị hãy vẽ sơ đồ công nghệ chung sản xuất sản phẩm bê tông khí chưng áp (AAC)?

Câu 9 (1 đ): (L.O.6.2)

Anh/ chị hãy chứng minh một trong những sản phẩm trong báo cáo môn học là sản phẩm gốm?

------ HẾT ------

 ĐÁP ÁN
Câu Đáp án Điểm
1 Anh/ chị hãy giải thích khái niệm vật silicate và công nghệ gốm 1,0
(ceramics)?
Đáp án: câu trả lời cần có các ý
Vật liệu silicate có chứa SiO2 (hoặc [SiO4]4-, hoặc muối axit silicic)
Công nghệ: Nguyên liệu bột  tạo hình  nung kết khối  sản phẩm
2 Anh/ chị hãy trình bày quan điểm của mình về vật liệu silicate và vật liệu 1,0
gốm (ceramics)?
Đáp án: câu trả lời cần có các ý
- Vật liệu Silicate theo công nghệ gốm nhưng thành phần có chứa SiO2.
- Vật liệu gốm (Ceramics): chế tạo từ công nghệ gốm từ bất kỳ nguyên
liệu nào (hữu cơ, vô cơ, kim loại), đặc điểm cấu trúc sản phẩm, đặc điểm
liên kết hóa học sản phẩm.
- Silicate là một phần của gốm (ceramics)
3 Anh/ chị hãy trình bày thế nào là đất sét. Tại sao đất sét có tính dẻo, còn 1,0
cao lanh không có tính dẻo?
Đáp án: câu trả lời cần có các ý
- Đất sét: Nguyên liệu đất gồm các khoáng aluminosilicate ngậm nước
có cấu trúc lớp, khi trộn nước có tính dẻo, khi nung kết khối dạng đá.
- Đất sét: Do chứa các khoáng có tính dẻo (montmorillonite, halloysite).
Trong cấu trúc lớp các khoáng này (2:1), các lớp nước dễ trượt lên nhau,
- Cao lanh có cấu thành phần chính là caolinhite (1:1) các lớp cấu trúc
không trượt lên nhau được. Có thể: Do kích thước hạt nhỏ, hình thành
lớp nước (vỏ solvat) trượt lên nhau.
4 Anh/ chị hãy trình bày thế nào là sản phẩm gốm đất nung? Sành? sứ? Vai 1,0
trò của Leucite (K2O.Al2O3.4SiO2) trong việc hình thành sứ?
Đáp án: câu trả lời cần có các ý
- Đất nung: Từ đất sét nung (900 – 1050oC);
- Sành: đất sét nhiều Fe2O3 nung đến kết khối ở 1150oC (có thể hơn);
- Sứ: nguyên liệu có 15% tràng thạch trở lên nung kết khối.
- Vai trò của Leucite (K2O.Al2O3.4SiO2): có độ nhớt rất cao ở nhiệt độ
cao, không làm biến dạng sản phẩm sứ khi nung mặc dù hàm lượng pha
lỏng rất cao (60-80%)
5 Anh/ chị hãy trình bày trình bày qui trình sản xuất sứ điện? Nguyên liệu 2,0
sử dụng trong công nghệ sản xuất sứ điện. Vai trò của chúng trong quá
trình nung?
Đáp án: câu trả lời cần có các ý
- Quy trình công nghệ

- Nguyên liệu (đất sét, cao lanh, tràng thạch, talc, cát …)
- Vai trò:
* Nguyên liệu đất sét, cao lanh ( Dẻo ) cho quá trình tạo hình, cung
cấp chủ yếu Silic, nhôm oxit … Cao lanh phải là cao lanh có hàm lượng
oxit nhôm cao (>35%)
* Tràng thạch : Kali và natri, đóng vai trò tạo pha lỏng (glassy
phase) trong quá trình nung, giúp cho sản phẩm kết khối tốt. Tràng
thạch Kali dùng nhiều, do nhiệt độ nung sứ điện cao (từ 1200 -–
1400OC), đồng thời khoảng kết khối/khoảng biến mềm dài hơn tràng
 thạch Natri. Tràng thạch cung cấp silic, nhôm, chủ yếu kim loại kiềm
natri kali đóng vai trò chất chảy
*Các phụ gia khác làm tăng các tính chất của sản phẩm sứ theo yêu
cầu…
6 Anh/ chị hãy trình bày hiểu biết của mình về kỹ thuật kết khối trong phản 1,0
ứng, kết khối dưới áp lực?
Đáp án: câu trả lời cần có các ý
- Kết khối trong phản ứng: phản ứng hóa học tạo tiền chất hoạt tính cao
thúc đẩy quá trình kết khối
- Kết khối dưới áp lực: áp lực trong quá trình kết khối giúp giảm lỗ xốp,
tăng độ kết khối
Ưu điểm: giảm nhiệt độ nung/ tăng độ kết khối
7 Anh/ chị hãy cho biết cơ sở để lựa chọn một loại vật liệu chịu lửa? 1,0
Đáp án: câu trả lời cần có các ý
- Lựa chọn theo nhiệt độ (độ chịu lửa/ nhiệt độ biến dạng theo tải trọng)
- Lựa chọn theo khả năng ăn mòn hóa học và vật lý
8 Anh/ chị hãy vẽ sơ đồ công nghệ chung sản xuất sản phẩm bê tông khí 1,0
chưng áp (AAC)?
Đáp án: câu trả lời cần có các ý

9 Anh/ chị hãy chứng minh một trong những sản phẩm trong báo cáo môn 1,0
học là sản phẩm gốm?
Đáp án: câu trả lời cần có các ý
- Nói được công nghệ gốm chế tạo ra vật liệu
- Có thể nói thêm đặc điểm về vi cấu trúc và liên kết hóa học
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA PHỤ LỤC CHUẨN ĐẦU RA MÔN HỌC
KHOA CÔNG NGHỆ VẬT LIỆU
TƯƠNG ỨNG VỚI ĐỀ KIỂM TRA
BỘ MÔN VẬT LIỆU SILICAT
Môn thi: Công nghệ gốm sứ – MA3093
Ngày thi: 19/05/2022 - Thời lượng: 90 phút

Nội dung câu hỏi trên đề thi Nội dung chuẩn đầu ra môn học
Câu 1
Anh/ chị hãy giải thích khái
Câu 1.1: niệm vật silicate và công L.O.1.1 Khái niệm vật liệu. Phân loại vật liệu.
nghệ gốm (ceramics)?
Câu 2
Anh/ chị hãy trình bày quan
Vật liệu gốm cổ điển. Vật liệu gốm hiện
điểm của mình về vật liệu
Câu 2.1: L.O.1.2 đại: Phân loại theo công nghệ và cấu
silicate và vật liệu gốm
trúc.
(ceramics)?
Câu 3
Anh/ chị hãy trình bày thế
nào là đất sét. Tại sao đất sét Nguyên liệu và vai trò trong công nghệ.
Câu 3.1: có tính dẻo, còn cao lanh L.O.2.2 Phân loại theo thành phần hóa, theo vai
không có tính dẻo? trò công nghệ (dẻo, gầy).

Câu 4
Anh/ chị hãy trình bày thế Các sản phẩm chính của hệ K2O –
nào là sản phẩm gốm đất Al2O3 – SiO2 hay hệ ceramic truyền
Câu 4.1: nung? Sành? sứ? Vai trò của L.O.3.5
thống: gạch, ngói, đất nung, sứ, bán sứ
Leucite (K2O.Al2O3.4SiO2)
trong việc hình thành sứ? ….
Câu 5
Anh/ chị hãy trình bày trình
bày qui trình sản xuất sứ
điện? Nguyên liệu sử dụng Các sản phẩm kỹ thuật theo tên các
Câu 5.1: L.O.4.2
trong công nghệ sản xuất sứ khoáng chính: forsterite, cordierite.
điện. Vai trò của chúng trong
quá trình nung?
Câu 6
Anh/ chị hãy trình bày hiểu
Các thiết bị chính thực hiện quá trình
biết của mình về kỹ thuật kết
Câu 6.1: L.O.2.3 công nghệ: Các máy nghiền, máy tạo
khối trong phản ứng, kết
hình, lò nung và kỹ thuật nung.
khối dưới áp lực?
Câu 7
Anh/ chị hãy cho biết cơ sở
Vật liệu chịu lửa cho các lò công nghiệp
Câu 7.1: để lựa chọn một loại vật liệu L.O.7.2
như sa mốt, silic, manhegi.
chịu lửa?
Câu 8
 Anh/ chị hãy vẽ sơ đồ công
nghệ chung sản xuất sản Vật liệu cách nhiệt dạng xốp và dạng
Câu 8.1: L.O.7.4
phẩm bê tông khí chưng áp bông.
(AAC)?
Câu 9
Anh/ chị hãy chứng minh
Công nghệ sản xuất các vật liệu gốm
một trong những sản phẩm
Câu 9.1: L.O.6.2 trên cơ sở TiO2, titanate, ferite và gốm
trong báo cáo môn học là sản
siêu dẫn.
phẩm gốm?

CHỦ NHIỆM BỘ GIÁO VIÊN RA ĐỀ

MÔN