You are on page 1of 20

ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΧΟΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΤΑ

ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

ΒΑΡΝΑΒΑ
Πανοσιολογιώτατε Ἀρχιμανδρῖτα κ.

Γεώργιε, Ἀρχιγραμματεῦ τῆς Ἱερᾶς

Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου,

Εὐλαβεῖς πρεσβύτεροι,

ἀγαπητοί ἀδελφοί,

«Πάλι μαρτύρων μνήμη, καὶ πάλιν ἑορτή,

καὶ πανήγυρις πνευματική. Ἔκαμον ἐκεῖνοι,

καὶ χαίρομεν ἡμεῖς∙ ἐπάλαισαν ἐκεῖνοι, καὶ

ἡμεῖς ἀγαλλόμεθα∙ ἐκείνων ὁ στέφανος, καὶ

κοινὸν τὸ κλέος, μᾶλλον δὲ τῆς Ἐκκλησίας

ἁπάσης ἡ δόξα»1.

Ἀναφωνεῖ, πλήρης ἱεροῦ ἐνθουσιασμοῦ

καί ἔμπλεος θείας εὐφροσύνης, ὁ ἱερός


1
Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ἐγκώμιον εἰς τὸν ἅγιον Μάρτυρα Ῥωμανόν α’, PG 50, 606.
Χρυσόστομος, ὁ Πρῶτος τῆς Ἀποστολικῆς

Καθέδρας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἐπί τῇ

ἑορτῇ τῶν Μαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας. Καί

εἶναι πράγματι τῆς Ἐκκλησίας γέρας

ἄδυτον καί στέφανος τιμιώτατος καί δόξα

τῶν Μαρτύρων τό νέφος, πολλῷ μᾶλλον, ἡ

τοῦ Βαρνάβα σεβασμία μνήμη καί τοῦ «υἱοῦ

τῆς παρακλήσεως» ἡ πάμφωτος πανήγυρις,

καθ’ ὅτι Μάρτυς οὗτος καί Ἀπόστολος καί

«ἀνήρ ἀγαθός καί πλήρης Πνεύματος ἁγίου

καί πίστεως» (Πρ. 11, 24), καί τῆς Ἐκκλησίας

Κύπρου τό μέγα κλέος.

Χαίρει, λοιπόν, καί σκιρτᾷ ἡ τῶν

Κυπρίων ἐξάκουστος Ἐκκλησία, ἄγουσα

τήν πανήγυριν τοῦ ἱδρυτοῦ καί προστάτου


Αὐτῆς καί προοιωνίζεται ἡ φωταυγής αὕτη

νῦξ τήν λαμπροφόρον αὔριον, ἡ ὁποῖα εἶναι

ἡμέρα περιφανῆς καί μεγάλη. Ἀγάλλεται ἡ

τοῦ Βαρνάβα ἐκλεκτή θυγάτηρ, ἡ Ἐκκλησία

Κύπρου, ἀλλ’ ὅμως καί θρηνεῖ καὶ

ὀδυνᾶται, ἐν κρυπτῷ καί ἐν ἡσυχίᾳ πολλῇ,

διότι τά τέκνα αὐτῆς ἀπώλεσαν μαρτυρικῶς

τάς ἀρχαίας καί προγονικάς αὐτῶν ἑστίας.

Βεβαίως, ἡ ἁγιωτάτη Ἐκκλησία Κύπρου,

ἐσυνέχισε τήν ἐκλογήν καί χειροτονίαν

Ἀρχιερέων εἰς τάς καταλυθείσας

Μητροπόλεις, οὐχί μόνον διά τήν

διαποίμανσιν τῶν ἐναπομεινάντων ἐκεῖ,

ἀλλά διότι, ὅπως ἔχει τονίσει ἡ Α. Θ. Π. ὁ

προσκυνητός ἡμῶν Αὐθέντης καί Δεσπότης


ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. κ.

Βαρθολομαῖος, εἰς ἄλλην εὐκαιρίαν, «Οὐχί

ὡς πρᾶξιν ἐθιμικήν διά νά διατηροῦνται

δίκην μουσειακοῦ ἐκθέματος καί

τεταριχευμένου πτώματος τίτλοι ἄνευ

περιεχομένου καί οὐσίας, ὡς λέγουν τινές,

ἀλλά διά νά μή λησμονοῦνται αἱ πατρίδες

ἐκεῖναι διά τούς  «Νεκρούς πού

περιμένουν»,  κατά τήν ἔκφρασιν τῆς Διδοῦς

Σωτηρίου∙ διά νά μή σβεσθῇ τό κερί τῆς

ἐλπίδος∙ διά νά διατηρηθῇ ἀκοίμητος ἡ

κανδήλα τῆς ὑπομονῆς, διά νά ἔλθῃ  «πάλι

μέ χρόνια μέ καιρούς»  τό  «νόστιμον

ἧμαρ»,  εἰρηνικῶς καί ἀδελφικῶς, χωρίς

πολέμους καί αἱματοχυσίας, ἀλλά διά τῆς


ἀμοιβαίας καταλλαγῆς καί

ἀλληλοπεριχωρήσεως»2.

Αὐτήν τήν ἀδιάσπαστον καί ἀδιάστατον

συνέχειαν διαφυλάσσει ἡ Ἐκκλησία τῆς

Κύπρου, καί πάσα ἄλλη τοπική ἀνά τήν

Οἰκουμένην Ἐκκλησία βεβαίως, διά τῆς

Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς, τῆς μετοχῆς,

δηλαδή, εἰς τό χάρισμα καί τήν λειτουργίαν

τῆς Ἀποστολικότητος. Καί δικαίως

ἐγκαυχᾶται ἡ Ἐκκλησία τῆς Κύπρου ὅτι

ἀνάγει τήν ἵδρυσίν της εἰς τόν Ἀπόστολον

Βαρνάβαν, τόν ἀκόλουθον καί συνεργάτην

τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου, ὅστις

ἐθεμελίωσεν αὐτήν καί παρέδωκε τήν

2
ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ Κ.Κ.
ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΘΡΟΝΙΣΙΝ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ κ.
ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ (Ι. ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΒΟΥΚΟΛΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ) (24 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016).
πίστιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ καί ἐστήριξεν

αὐτήν θαυματουργικῶς διά τῆς ἐμφανίσεως

αὐτοῦ εἰς τόν Ἀρχιεπίσκοπον Σαλαμῖνος

Ἀνθέμιον καί τήν ἀκόλουθον χορήγησιν

τῆς Αὐτοκεφάλου περιωπῆς καί ἀξίας ἐκ

τῶν Πατέρων τῆς ἁγίας ἐν Ἐφέσῳ Γ’

Οἰκουμενικῆς Συνόδου.

Προδήλως, ἡ Ἀποστολικὴ διαδοχή ἐνέχει

μίαν ἱστορικήν διάστασιν3 καί δύναται νά

τήν προσεγγίσῃ τίς μέ ὅρους μιᾶς ἱστορικῆς

διαδικασίας καί μεταβιβάσεως-μεταδόσεως

ἑνός χαρίσματος, ἐξουσιῶν τινῶν ἤ καί μιᾶς

ἐξαιρέτου αὐθεντίας. Ταῦτα πάντα

μεταδίδονται ὑπό τοῦ Κυρίου εἰς τούς

Ἀποστόλους, καί ἐκ τῶν Ἀποστόλων εἰς


3
Βλ., ἀναλυτικῶς, Μητρ. Περγάμου Ἰωάννου, Τὸ Εἶναι ὡς Κοινωνία, Ἐκδ. Ἴνδικτος, Ἀθήνα 2023, σ.
183 κ. ἑξ.
τούς διαδόχως αὐτῶν κ. ο. κ. εἰς μίαν

νοητήν εὐθύγραμμον πορείαν, ἡ ὁποῖα

πάντοτε ἀναφέρεται εἰς τό παρελθόν, εἰς

τήν οὕτω καλουμένην «ἀποστολικήν

ἐποχήν», ἔνθα εὑρίσκεται ἡ πληρότης τῆς

ἀληθείας, ἡ διαφύλαξις τῆς ὁποίας συνιστᾶ

τήν πεμπτουσίαν τῆς Ἀποστολικῆς

λειτουργίας. Εἰς αὐτήν τήν προοπτικήν οἱ

Ἀπόστολοι, ὡς πρόσωπα, καθίστανται

φορεῖς ἑνός εἰδικοῦ χαρίσματος καί μιᾶς

ἀποστολῆς καί ἀποστέλλονται εἰς τά

πέρατα τοῦ κόσμου μέ τήν ἐντολήν:

«πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη,

βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρὸς

καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ ἁγίου Πνεύματος,


διδάσκοντες αὐτούς τηρεῖν πάντα ὅσα

ἐνετειλάμην ὑμῖν», (Μτ. 28, 19-20).

Ὁ ὑπερτονισμός τῆς ἱστορικῆς

ἀντιλήψεως ἐνέχει τόν κίνδυνον τῆς

«παραδοσιοκρατίας», τῆς προσκολλήσεως

εἰς τό παρελθόν καί τήν ἄρνησιν

οἱασδήτινος ἀλλαγῆς, ἀλλά κυρίως τήν

θεώρησιν τῆς Ἀποστολικότητος καί τῆς

Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς ὡς μηχανιστικῶν

γεγονότων, ἔνθα ἡ Χάρις μεταδίδεται ὡς

«μαγική» τις δύναμις διά τῆς ἐπιθέσεως τῶν

χειρῶν ἀπό προσώπου εἰς πρόσωπον. Εἰς

μίαν ἄκρως σχολαστικὴν θεώρησιν τῆς

Ἐκκλησιολογίας, διά νά μή εἴπω

ἠθικιστικήν ἤ καί προτεσταντικήν, ἡ Χάρις


τῆς ἱερωσύνης καί, ὡς ἐκ τούτου, καί τῶν

λοιπῶν Μυστηρίων, ἐλεπτολογήθησαν καί

ὑπεβλήθησαν εἰς τήν βάσανον τῆς δῆθεν

ἐγκυρότητος μέ τήν ἐπιστράτευσιν

ἐπιχειρημάτων ἀπαδόντων εἰς τὴν

πνευματικὴν φύσιν τοιούτων καταστάσεων.

Οἱ ὑπέρμαχοι τῆς καινοφανοῦς τοιαύτης

«Ἐκκλησιολογίας», προφανῶς, ἐκδέχονται

τήν Ἐκκλησίαν μέ ὅρους μόνον

ἐνδοκοσμικοὺς καί ἱστορικούς, δηλαδή μέ

ὅρους μόνον τῆς κτιστότητος,

ἐγκλωβίζοντες τήν Ἐκκλησίαν ἐντός

στεγανῶν πλαισίων καί ἀγνοοῦντες ὅτι,

κατά τόν θεῖον Μάξιμον τόν Ὁμολογητήν,

«τοῦ σύμπαντος κόσμου τοῦ ἐξ ὁρατῶν καί


ἀοράτων οὐσιῶν ὑφεστῶτος, εἶναι τύπον καί

εἰκόνα, τήν ἁγίαν τοῦ Θεοῦ ἐκκλησίαν»4.

Ἀναμφιβόλως, ἡ ἱστορική ἐκδοχή τῆς

Ἀποστολικότητος ἀποτελεῖ τήν μίαν ὄψιν

τοῦ νομίσματος, κατά τό δή λεγόμενον, καί,

ὡς ἤδη ἐλέχθη, τοιαύτη μονομερής θέασις

τῶν πραγμάτων δύναται νά ὁδηγήσῃ εἰς

ἐπικινδύνους ἀτραπούς. Δίχως ὅμως νά

ἐκτρεπώμεθα εἰς μίαν διχοστασίαν,

δυνάμεθα νά προσδώσωμεν εἰς τήν

ἀποστολικήν λειτουργίαν καί Διαδοχήν

μετα-ἱστορικήν, ἤτοι ἐσχατολογικὴν

διάστασιν, κατά τήν ὁποίαν ἀσφαλῶς τά

πρόσωπα τῶν Ἀποστόλων διατηροῦν τόν

καίριον καί ἀναντικατάστατον ρόλον των,


4
Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, Μυσταγωγία, PG 91, 668 C.
ἀλλά εἰς μίαν προοπτικήν ἐσχατολογικήν,

τοῦτ’ ἔστιν ἐξεικονισμοῦ τῶν Ἐσχάτων εἰς

τό παρόν. Ἀπό τήν ἐκδοχήν τῶν

Ἀποστόλων-ἀπεσταλμένων ἀνά τήν

Οἰκουμένην, εἰς τήν ἐσχατολογικήν

ὀπτικήν Οὗτοι νοοῦνται ὡς ἕνα ἀδιαίρετον

σύνολον-Σύνοδον, ἥτις δέν ἀκολουθεῖ,

ἀλλά περιβάλλει τόν Χριστόν. Συνεπῶς, οἱ

Ἀπόστολοι «δέν ἀντιπροσωπεύουν ἕναν

σύνδεσμο μεταξύ τοῦ Χριστοῦ καί τῆς

Ἐκκλησίας σέ μία ἱστορικὴ διαδικασία, ἀλλά

εἶναι τά θεμέλια τῆς Ἐκκλησίας σέ μία

μυστηριακή παρουσία τῆς Βασιλείας τοῦ

Θεοῦ ἐδῶ καί τώρα»5, καθώς λέγει ὁ

5
Μητρ. Περγάμου Ἰωάννου, ἔνθ. ἀν., σ. 187.
μακαριστός Μητροπολίτης Περγάμου

κυρός Ἰωάννης.

Τοιαύτη ἐκδοχή τῆς ἀποστολικῆς

λειτουργίας, δηλαδή μιᾶς

εὐχαριστιοκεντρικῆς προοπτικῆς, τόσον

οἰκείας ἄλλωστε ἀπό τήν διδασκαλίαν τοῦ

ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου, μεταθέτει

τήν βάσιν τῆς Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς ἀπό

τήν ἀλληλουχίαν τῶν προσώπων εἰς τήν

συνέχειαν τῶν Κοινοτήτων καί τῶν

Ἐκκλησιῶν. Τό κέντρον βάρους, εἰς αὐτήν

τήν προσέγγισιν, μετατίθεται ἀπό τό

παρελθόν καί τήν, τρόπον τινά,

κληρονομικήν μεταβίβασιν τῆς χάριτος ἤ

τῆς δυνάμεως ἤ τῆς ἐξουσίας εἰς τήν


προσδοκίαν τῆς ἐλεύσεως τῶν Ἐσχάτων εἰς

τό παρόν. Ἡ ἀποστολική λειτουργία εἶναι

σύμφυτος μέ τόν Ἐσχατολογικόν Χριστόν,

τόν Ἀναστάντα δηλαδή, ὅστις εὑρίσκεται

διαρκῶς παρών διά τοῦ Πνεύματος κατά

τήν ἐπαγγελίαν Αὐτοῦ «ἰδού ἐγώ μεθ' ὑμῶν

εἰμι πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας

τοῦ αἰῶνος», (Μτ. 28, 20).

Ἡ ἐσχατολογική αὕτη ἀντίληψις περί

τῆς Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς μᾶς

διαφυλάσσει ἀπό τούς κινδύνους ἑνός

ἱστορισμοῦ, καθώς «τό πνεῦμα ὅπου θέλει

πνεῖ, καί τήν φωνήν αὐτοῦ ἀκούεις, ἀλλ' οὐκ

οἶδας πόθεν ἔρχεται καί ποῦ ὑπάγει», (Ἰω. 3,

8). Ἡ ἔλευσις τῆς πραγματικότητος τῶν


Ἐσχάτων ἐντός τῆς ἱστορίας μᾶς

ἀπαλλάσσει ἀπό τήν ἐξάρτησιν μιᾶς

γραμμικῆς καί ἄρα μηχανιστικῆς

ἐκφάνσεως τῆς Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς καί

ἄρα ἀπὀ τήν παρελθοντολογίαν, ἀφοῦ ἐν

Χριστῷ, διά τοῦ Πνεύματος, ὅλα εἶναι

διαρκῶς παρόντα. Εἰς αὐτήν τήν

ἀκατανόητον προοπτικήν καί διάστασιν ἡ

Ἐκκλησία ἠμπορεῖ νά ἀποκαθιστᾷ καί νά

ἀναπληροῖ «ἀναδρομικῶς» τά ἐλλείποντα

καί νά θεραπεύῃ τά ἀσθενῆ.

Ἡ ἁγιωτάτη Ἐκκλησία τῆς Κύπρου

ἀκραιφνῶς διεφύλαξε τήν ἀποστολικότητα

αὐτῆς οὐχί μόνον ὡς ἱστορικόν γεγονός

λόγῳ τῆς ἱδρύσεώς της ἀπό τόν Ἀπόστολον


Βαρνάβαν, ἀλλά καί διότι εἰς τούς αἰώνας,

παρά τάς τραγικάς ἐνίοτε περιστάσεις,

περιεκράτησε τήν ἀποστολικήν πίστιν καί

τάς παραδόσεις τῆς Ἐκκλησίας, πάντοτε ἐν

ἀγαστῇ ἑνότητι μετά τῆς Μεγάλης

Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἥτις

προθύμως παρεῖχε τῇ ἁγιωτάτῃ Ἐκκλησία

τῆς Κύπρου τήν συνδρομήν καί τήν ἀρωγήν

αὐτῆς εἰς τὰ ἀνακύπτοντα δυσεπίλυτα

προβλήματα, ὡς μαρτυροῦν τά διασωθέντα

κείμενα, τόσον εἰς ἐποχάς μακρυνάς ὡς ἐπί

παραδείγματι κατά τούς αἰώνας τῆς

Λατινοκρατίας, ἀλλά καί εἰς τό πλέον

πρόσφατον παρελθόν. Λέγει

χαρακτηριστικῶς εἰς τό περιώνυμον


σύγγραμμά του περί τῶν Ἀρχείων τοῦ

Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ὁ

Ἀρχιμανδρίτης καί μετέπειτα

Μητροπολίτης Καισαρείας, ὁ πολύς

Καλλίνικος Δελικάνης: «ἐάν οἱ Πατριάρχαι

Κωνσταντινουπόλεως δέν ἐμερίμνων

συνεχῶς ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας τῶν Κυπρίων

καί ἰδίᾳ ἀπό τῆς καταλύσεως τῆς

Ἐνετοκρατίας καί καθ’ ὅλον τόν ΙΖ’ καί ΙΗ’

αἰῶνα, εἶναι πλέον ἤ πιθανόν ὅτι... ἡ

Ἐκκλησία τῆς Κύπρου θά εἶχεν ὑποκύψει

κατά πᾶσαν πιθανότητα εἰς τόν μοιραῖον

νόμον τῆς παρακμῆς ἴσως δέ καί

ἀποσυνθέσεως»6. Παρά τήν δεινήν θέσιν τῆς

6
Κ. Δελικάνη (Ἀρχιμ.), ΤΑ ΕΝ ΤΟΙΣ ΚΩΔΙΞΙ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΦΥΛΑΚΕΙΟΥ
ΣΩΖΟΜΕΝΑ ΕΠΙΣΗΜΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ, τ. 2, Ἐκ τοῦ Πατρ. Τυπογραφείου, Ἐν
Κων/πόλει 1904, σ. ιζ’-ιη’.
Ἐκκλησίας Κύπρου, οὐδέποτε ἡ Μεγάλη

Ἐκκλησία ἠθέλησε νά καθυποτάξῃ αὐτήν,

σεβομένη ἀπολύτως τήν ἰδιαιτέραν ἀξίαν

τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου καί τό ἀρχαιόθεν

αὐτοκέφαλον αὐτῆς, τοὐναντίον ἰδιαζόντως

ἐτιμᾶτο ἡ Ἐκκλησία τῶν Κυπρίων καί ὁ

Προκαθήμενός της. Μάλιστα δέ, καί πάλιν

κατά τήν μαρτυρίαν τοῦ Καλλινίκου

Δελικάνη: «οἱ Πατριάρχαι Ἀλεξανδρείας,

Ἀντιοχείας, Ἱεροσολύμων καὶ ὁ

Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου, ὁσάκις παρῆσαν ἐν

Κωνσταντινουπόλει, πάντοτε ἐκαλοῦντο ἐν

ταῖς Συνοδικαῖς συνεδριάσεσι καί

συμμετεῖχον τῶν συζητήσεων καί


συναπεφαίνονται καί συνυπέγραφον, συνῳδά

τῇ κρατούσῃ ἀρχαίᾳ παραδόσει»7.

Αὐτήν τήν κηδεμονικήν μέριμναν τῆς

Μεγάλης Ἐκκλησίας ᾐσθάνετο πάντα τό

ἐκλεκτόν γεώργιον τοῦ Ἀποστόλου

Βαρνάβα, ἡ τῶν Κυπρίων Ἐκκλησία, καί

ἐφέρετο ὡς πραγματική ἀδελφή Ἐκκλησία

καί συμπαρετάσσετο μετά τῆς Ἐκκλησίας

Κωνσταντινουπόλεως εἰς πᾶσαν

περίστασιν, ὅπως καί προσφάτως κατά τήν

ἀνακήρυξιν τοῦ Αὐτοκεφάλου καθεστῶτος

τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας.

Αὐτήν τήν εὐγνώμονα εὐχαριστίαν τῆς

Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, ὡς ἐκ

προσώπου τοῦ Πρώτου Αὐτῆς, τοῦ


7
Κ. Δελικάνη (Ἀρχιμ.), ἔνθ. ἀν., σ. ιθ’.
Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου

κ. κ. Βαρθολομαίου κομίζω εἰς τήν γεραράν

Μακαριότητα τόν Ἀρχιεπίσκοπον Νέας

Ἰουστινιανῆς καί πάσης Κύπρου κ.

Γεώργιον καί ἐν τῷ προσώπῳ Αὐτῆς εἰς

ἅπασαν τήν κατά Κύπρον τιμίαν

Ἱεραρχίαν, τόν εὐαγῆ κλῆρον καί τόν

φιλόχριστον καί φιλογενῆ λαόν, καί ἐπί τῇ

εὐκαρίᾳ τῆς μνήμης τοῦ Ἀποστόλου

Βαρνάβα καί τῆς Θρονικῆς Ἑορτῆς εὔχομαι

ἐκ βαθέων νά μαρτυρῇ πάντοτε ἡ Ἐκκλησία

Κύπρου αὐτήν τήν ἀλήθειαν, τῆς

προσηλώσεως ἐν τῇ σταθηρᾷ καί ἀκλινεῖ

ὁδῷ τῆς ἀποστολικῆς ἀκριβείας.

Ἔτη πολλά καί εὐλογημένα!

You might also like