HOOFDSTUK 6: SPIERSTELSEL

6.1. Inleiding
Spiermaasa bedraagt:
- 2/5 van ons lichaamsgewricht
- Alle bewegingen die uitgevoerd worden  gevolg van onze circa.
700 spieren

3 typen spierweefsel:
- Gestreepte spieren/skeletspieren
- Glad spierweefsel
- Hartspierweefsel

Skeletspieren:
- Rood, gesteept uiterlijk
- Onder invloed van wil
- Vb.: Been- en armspieren

Glad spierweefsel:
- Wit gekleurd, geen streping
- Niet onder invloed van wil
- Vb.: Spierlaag rond darmen

Hartspierweefsel:
- Rood, hooggespecialiseerd
- Niet onder invloed van wil
- Vb.: Enkel hart
6.2. Anatomie

Opbouw skeletspieren:
- Rode, vlezige spierbuik: spierbundels van evenwijdig naast elkaar
gelegen spiervezels
- Grijze, glistersende pezen: onstaan vanuit bindweefsel van
spierbuik en vergroeien met periost van bot, gewrichtskapsel of
onderhuids bindweefsel

Kenmerken skeletspieren:
- Langgerokken
- Multinucleair
- Sarcolemma
- Sarcoplasma
- Dwarse streping = myofibrillen: opgebouwd uit myofilamenten
(mysosinefilamenten, actinefilamenten)

Overzicht skeletspieren:
1: Musculus masseter = kauwspier
 sluiten van de onderkaak

2: Musculus trapezium = monnikkapspier

 beweging van scapula

3: Musculus deltoideus = deltavormige spier

 abductie van bovenarm

4: Musculus pectoralis major = grote borstspier

 adductie van bovenarm + beweging van schouder

5: Musculus triceps brachii = 3-hoofdige armstrekker

 extensie arm, pronatie van handpalm

6: Musculus biceps brachii = 2 hoofdige armbuiger

 flexie arm, supinatie handpalm

13: Musculus rectus femoris = rechte

dijspier
14: Musculus vastus lateralis = laterale
brede dijspier
15: Musculus vastus medialis = mediale
brede dijspier
+ Musculus vastus intermedius = brede
middendijspier
Musculus quadriceps femoris = 4-hoofdige dijspier
 extensie been

25: Musculus semitendinosus = halfpezige spier

26: Musculus biceps femoris = 2-hoofdige dijbeenspier
27: Musculus semimembranosus = halfvliezige spier

Hamstrings = achterdijbeenspieren
 flexie been

19: Ligamentum patellae = kniepees of knieschijf band

 patella verbinden met tibia
20: Tendo calcaneus = hielpees of Archillespees
 kuitspieren verbinden met os calcaneus
6.3. Fysiologie
Skeletspieren/gestreepte spiervezels
 Kunnen enkel samentrekken o.i.v. zenuwstelsel
 Plaats waar neuron/zenuwcel signaal geeft aan spiervezel =
motorische einplaat

Belangrijk:
- 1 spiervezel wordt slechts door 1 neuron bezenuwd
- 1 neuron kan verschillende spiervezels prikkelen

Geheel van een neuron met alle spiervezels die ze prikkelt =

motorische eenheid

6.3.1. Neuromusculaire junctie

Neuromusculaire junctie
= Ter hoogte van motorische eindplaat maken neuron en spiercel
contact

6.3.2. Energie voor spiercontractie

ATP  ADP+Pi +35%Em +65%Ec

Aerobe verbranding: mitochondriën

C6H12O6 +6O2 +6H2O+38ADP+38Pi →6CO2 +12H2O+38ATP

Anaerobe vergisting: cytoplasma

C6H12O6 +2ADP+2Pi →2C3H6O3 +2ATP
= Melkzuur