ADIN (İSMİN) HAL EKLERİ

Adların cümle içinde diğer sözcük türleriyle veya adlarla olan ilişkilendirilmelerini belirleyen
ekler vardır. Bunlara durum ekleri denir.
* Ancak adların eksiz de bulunmaları mümkündür. Adların cümle içinde bulundukları
durumlara "ad durumları" adı verilir.

5)Çıkma
(Ayrılma)
Durumu

4) Kalma
1)Yalın
(Bulunma)
Durum
ADIN Durumu
HAL
EKLERİ

2)Belirtme 3)Yönelme
Durumu Durumu

1)Yalın Durum: Adların herhangi bir durum eki almadan cümlede görev
almalarıdır.
İsmin durum eklerinden diğerlerini almamış haline denir.Yani bu ekler
dışında çekim ekleri yapım ekleri alsalar da yalın halde
sayılırlar.Önemli olan diğer durum eklerini almamış olmasıdır.

Örnek:

Kardeşim masa taşıdı.

Kalemler odamda kaldı.

Hancı bana bir bardak su getir.

Koyu yazılan kelimeler yalın haldedir.

1)Bugün Ahmet kendisine bir ev yaptırdı.

2……………………………………………………………
3……………………………………………………………
4……………………………………………………………

www.egitimhane.com
2)Belirtme Durumu: Adın taşıdığı kavramın etkilendiği durumdur. Geçişli eylemi
tümleyerek tümcede nesne görevinde bulunur.
Kimi,Neyi sorularına cevap verirler.
EKİ I İ U Ü

ÖRNEKLER
Sınıfı havalandıralım mı?
Konuyu Ceren anlattı.
Elmayı tabağa yıka da koy.
1)……………………………………………………………………...
2………………………………………………………………………
3………………………………………………………………………
3)Yönelme Durumu: Adın belirttiği kavrama dönüş, yöneliş söz konusudur. Bu durum ada -
a/-e eklerinin getirilmesiyle sağlanır.
ÖRNEKLER

 Ağacı bahçeye dedem dikti.

 Arabaya Asım gitti.
 Sınıfa Hilmi Hoca geldi.

1)……………………………………………………………………
2………………………………………………………………………
3………………………………………………………………………
4………………………………………………………………………

4) Kalma (Bulunma) Durumu: İçinde olma bildirir. Bu durum adlara -de ekinin
getirilmesiyle anlatılır.
EKİ DA DE TA TE

Bu ek sesli ve sessiz uyumuna göre çeşitlilik gösterir. -da,-de/-ta, -te. Kalma durumunda
bulunan adlar cümlede tümleç kurarlar.
ÖRNEKLER
Günün birinde sokakta arabayla gidiyorduk.
En iyi resimler masa altında, koltuk üstünde duruyordu.
1)……………………………………………………………………...
2………………………………………………………………………
3………………………………………………………………………
5)Çıkma (Ayrılma) Durumu: İşin, oluşun, hareketin eki alan
addan uzaklaştığını gösterir.
EKİ DAN DEN TAN TEN

Bu ek de sesli ve sessiz uyumuna uyduğundan çeşitlilik gösterir.

-dan/-den, -tan/-ten gibi.
ÖRNEKLER:
1. Köyün güzelliği de topraktan geliyor.
2. Kaç defa bu balıktan kendisi de tutmuştu.
3. ………………………………………………………
4. ………………………………………………………
5. ………………………………………………………
Ce sunt pronumele personale

Pronume personale (de persoană) [Abstract] : Sunt pronume care înlocuiesc numele
personale. Deoarece există șase persoane în limba noastră, înseamnă că există șase pronume
personale.
stiu .
Ştii .
El știe.
Știm ,
știi .
Ei știu.
Cuvintele folosite în locul numelor personale se numesc pronume personale. Cuvintele „eu,
tu, el, noi, tu, ei” sunt pronume personale. Aceste cuvinte sunt pronume personale indiferent
de ce sufix iau și în ce condiții sunt folosite. Conjugarea și pluralizarea pronumelor personale

ITK II. TK III. TK I.C.K II. C.C. III. C.C.

Simplueu Tu 0 Noi Tu Lor
- eu Pe mine Tu El-ea-aia Noi Tu Lor
-e Mie Pentru tine L Pentru noi Pentru tine Lor
-de asemenea Şi eu şi tu al zecelea avem şi tu si ei
- de la De la mine De la tine De la el NE De la tine De la ei

EXEMPLU I - am deschis usa . Ai spus lucruri rele despre noi. Nu știam că pleci în vacanță
cu ei .

AVERTISMENT 1: Pronumele reflexiv „self” este, de asemenea, un pronume personal.

Pronumele „self” are aceleași caracteristici ca și alte pronume personale. Când numele
primește sufixe cu majuscule, conjugarea lui devine astfel:
ITK II. TK III. TK I.C.K II. C.C. III. C.C.
SimpluEu insumi Tu Însuși Noi insine Tu Înșiși
- eu Eu insumi De sine Se Noi insine Tu ei înșiși /td>
- e /span> Pentru mine Tu Pentru ea însăși Noi insine pentru tine Înșiși
-de asemenea În mine Se in sinea lui în noi înșine in tine în sine
- de la de la mine însumi de sine de la elde la noi înșine de la tine de la ei înșiși
EXEMPLU A suferit. mi-am spus- o .

a- Cuvântul „self” poate fi folosit atât ca modificator, cât și ca modificator în fraze.

EXEMPLU Își îndeplinește singur datoria lui Ahmet El însuși Definit

b- Pronumele „lui” poate fi folosit pentru a întări semnificația altor pronume. Pentru ca sensul
să fie întărit, cuvântul „sine” trebuie să fie flexat cu aceeași persoană cu pronumele personal.

EXEMPLU Am condus

-o singur . (Cuvântul „eu însumi” este folosit pentru a întări pronumele de persoana întâi
„eu”.)

Tu ai cerut- o . (Cuvântul „tu însuți” este folosit pentru a întări subiectul „tu”, care este
pronumele de persoana a doua singular.)

c- Se folosesc frecvent și idiomurile cu pronumele „tu”.

EXEMPLU A nu se putea hrăni, a leșina , a se cunoaște, a veni la sine, a fi viitoare mireasă de

unul singur , a fi viitoare mireasă , a se ciopli, a da foc a se vinde încet, a arunca sine în foc.

AVERTISMENT 2: După substantive, pronumele sunt tipul de cuvânt care preia cel mai mult
sarcina subiectului din propoziție.

I- am dat banii . Subiect

El nu a părăsit casa astăzi.Subiect

Sunteți cea mai mare asigurare a Turciei. Subiect

AVERTISMENT 3: Pronumele personale pot fi folosite cu prepoziții.

EXEMPLU Ca mine , ca tine , după el ...

AVERTISMENT 4: Pronumele personale pot fi folosite doar ca modificatori în sintagmele

nominale. Nu poate fi folosit ca un complet.

EXEMPLU Sunt pen-im Casa lui-i

AVERTISMENT 5: Înlocuiți sufixele posesive în sintagmele nominale formate cu pronume

personale
EXEMPLU

We-im car-our(Nu există sufix de genitiv, cum ar fi -im și -miz. Acestea sunt sufixe posesive
și sunt folosite în locul modificatorilor.)

sen-in pen-in (Nu există nici un sufix modificator -in. Expresia „-ı, -i, -u, - ü" a fost înlocuit
cu al doilea sufix posesiv singular „-n”.)

AVERTISMENT 6: Când pronumele de persoana I și a II-a singular (eu, tu) iau sufixul flexiv
(-e, -a), a are loc schimbarea sunetului.

EXEMPLU I -> Ban-a You -> You-a

AVERTISMENT 7: Pronumele personale pot fi folosite interschimbabil. Se vede că

pronumele „ noi ” în loc de „eu” și „ tu ” în loc de „tu” sunt folosite uneori pentru a arăta
respect, alteori pentru a fi oficial și alteori pentru a arăta aroganță . Unde te -am cunoscut ?

(Din cauza formalității, pronumele de persoana a doua „tu” este folosit în locul persoanei a
doua singular „tu”.)
Pronume personale (personale) [Detaliu] : Pronume folosite în locul substantivelor personale:
„Eu, tu, el, noi, tu, ei, noi, tu”.

Ei pot lua sufixul complementar (sufixul relevant); nu iau sufixe posesive.

În acest caz, pronumele personale pot fi folosite doar ca modificatori. În aceste fraze,
modificatorul ulterior poate fi abandonat. Pentru că sufixele posesive din frază au deja sensul
de persoană:

Pixul meu, caietul tău, geanta lui, școala noastră, sala ta de clasă, grădina lor, grija noastră,
bunăstarea ta...

pixul meu, ia-ți caietul, geanta. , școala noastră, sala de clasă, uitați-vă la grădinile lor..

Dacă doriți să subliniați fraza în astfel de fraze, nu este abandonată

Copiii cred doar în cuvântul tău. (Nu al altcuiva, al tău. Dacă cuvântul „al tău” este omis aici,
propoziția va fi interpretată diferit.)
Noi suntem oaspeții tăi astăzi. (Nu al altcuiva, al tău.) Dacă există o neînțelegere atunci când
expresia este aruncată, aceasta nu este omisă: Copiii cred doar cuvântul tău. (Dacă cuvântul
„al tău” este omis aici, propoziţia va fi interpretată diferit.) Adu-ne bunurile lui. → Adu-ne
lucrurile tale. Știe cineva data ta nașterii? →Știe cineva data nașterii lui. Mă bucur că a
câștigat primul loc în competiție. Când pronumele „eu” și „tu” iau sufixul de înclinare, are loc
o schimbare a sunetului: eu → eu Tu → tu

În loc de „tu”, „tu” este folosit și pentru a arăta respect și curtoazie. Desigur, în acest caz,
verbul trebuie să fie și la plural.

Nu ai văzut acest eveniment?

„Noi” poate fi folosit în loc de „Eu” pentru a ne lăuda:

Știm să ne descurcăm cu astfel de oameni.

Kaynak: https://sahis-zamirleri.nedir.org/

Şahıs Zamirleri Nedir

Şahıs (Kişi) Zamirleri [Özet] : Şahıs isimlerinin yerine geçen zamirlerdir. Dilimizde altı şahıs
olduğuna göre altı tane şahıs zamiri var demektir.
Ben biliyorum.
Sen biliyorsun.
O biliyor.
Biz biliyoruz
Siz biliyorsunuz.
Onlar biliyorlar.
Kişi adlarının yerine kullanılan sözcüklere kişi zamirleri denir."Ben, sen, o, biz, siz, onlar"
sözcükleri kişi zamirleridir. Bu sözcükler hangi eki alırlarsa alsın, hangi koşullarda
kullanılırsa kullanılsın, kişi zamiridir.Kişi zamirlerinin çekimleri ve çoğullanmaları

I.T.K II. T K III. T.K I. Ç.K II. Ç.K III. Ç.K

Yalın Ben Sen 0 Biz Siz Onlar
-i Beni Seni Onu Bizi Sizi Onları
-e Bana Sana Ona Bize Size Onlara
-de Bende Sende Onda Bizde Sizde Onlarda
- den Benden SendenOndan Bizden Sizden Onlardan

ÖRNEK Ona kapıyı ben açtım.Sen bizimle ilgili kötü şeyler söylemişsin.Sizin, tatile onlarla
gideceğinizi bilmiyorduk.

UYARI 1: Dönüşlü zamir olan "kendi" sözcüğü de kişi zarniridir. "Kendi" zamiri diğer kişi
zamirleriyle aynı özelliği gösterir. Ad durum eklerini alınca çekimi şöyle olur:
I.T.K II. T.K III. T.K I. Ç.K II. Ç.K III. Ç.K
Yalın Kendim KendinKendisi Kendimiz Kendiniz Kendileri
-i Kendimi Kendini Kendisini Kendimizi Kendinizi
Kendilerini/td>
- e/span> Kendime Kendine Kendisine Kendimize Kendinize
Kendilerine
-de Kendimde Kendinde Kendisinde Kendimizde Kendinizde Kendilerinde
- den Kendimden Kendinden Kendisinden Kendimizden Kendinizden
Kendilerinden
ÖRNEK Kendisi uğramış. Bizzat kendine anlattım.

a- "Kendi" sözcüğü, tamlamalarda hem tamlayan hem de tamlanan olarak kullanılabilir.

ÖRNEK Kendisi-nın görev-i Tamlayan Ahmet'in kendi-si O-nun kendi-si Tamlanan

b- "kendi " zamiri diğer zamirlerin anlamını kuvvetlendirmek, pekiştirmek amacıyla

kullanılabilir. Anlamın pekişebilmesi için "kendi" sözcüğü kişi zamiriyle aynı kişiye
çekimlenmelidir.
ÖRNEK

Onu ben, kendim çalıştırdım.("Kendim" sözcüğü birinci tekil kişi zamiri olan "ben" öznesini
pekiştirmek amacıyla kullanılmıştır.)

Bunu sen, kendin istedin.("Kendin" sözcüğü ikinci tekil kişi zamiri olan "sen" öznesini
pekiştirmek amacıyla kullanılmıştır.)

c- "kendi"'zamiri deyimler de sık sık kullanılır.

ÖRNEK Kendine yedirememek, kendinden geçmek, kendini bilmek, kendine gelmek, kendi
kendine gelin güvey olmak, kendine yontmak, kendini ağırdan satmak, kendini ateşe atmak

ÖRNEK Kendine yedirememek, kendinden geçmek, kendini bilmek, kendine gelmek, kendi
kendine gelin güvey olmak, kendine yontmak, kendini ağırdan satmak, kendini ateşe atmak.

UYARI 2:Adlardan sonra cümle içinde en çok özne görevini üstlenen sözcük türü zamirdir.

Parayı ona ben verdim. Özne

O bugün evden çıkmamış.özne

Sizler Türkiye'nin en büyük güvencesisiniz. Özne

UYARI 3: Kişi adılları edatlarla kullanılabilir.

ÖRNEK Benim gibi, sizin gibi, ona göre...

UYARI 4: Kişi adılları ad tamlamalarında yalnızca tamlayan olarak kullanılabilir. Tamlanan

olarak kullanılamaz.

ÖRNEK Ben-im kalem-im O-nun ev-i

UYARI 5: Kişi zamirleriyle kurulan ad tamlamalarında tamlama eklerinin yerini iyelik

ÖRNEK

Biz-im araba-mız(-im ve -mız diye tamlama eki yoktur. Bunlar iyelik ekidir ve tamlama eki
yerine kullanılmıştır.)

sen-in kalem-in (-in diye bir tamlanan eki yoktur. Tamlama eki olan "-ı, -i, -u, -ü"nün yerini
ikinci tekil iyelik eki "-n" almıştır.)

UYARI 6: Birinci ve ikinci tekil kişi zamirleri (ben, sen) adın yönelme durumu ekini (-e, -a)
aldıklarında ses değişimi oluşur.

ÖRNEK Ben -> Ban-a Sen -> San-a

UYARI 7: Kişi zamirleri birbirlerinin yerine kullanılabilir. Kimi zaman saygı göstermek,
bazen resmi olma çabası, kimi zaman da büyüklük taslamak amacıyla ben yerine biz , sen
yerine siz adıllarının kullanıldığı görülür.

Sizinle nerede tanışmıştık.(Resmiyet söz konusu olduğu için ikinci kişi zamiri "siz", ikinci
tekil kişi zamiri olan "sen"in yerine kullanılmıştır.)
Şahıs (Kişi) Zamirleri [Detay] : Şahıs isimlerinin yerine kullanılan zamirlerdir: “ben, sen, o,
biz, siz, onlar, bizler, sizler.”

Tamlayan eki (ilgi hâl eki)ni alabilirler; iyelik eklerini almazlar.

Bu durumda şahıs zamirleri tamlamalarda ancak tamlayan olarak kullanılabilirler. Bu
tamlamalarda sonradan tamlayan düşebilir. Çünkü tamlanandaki iyelik ekleri zaten şahıs
anlamı taşımaktadır:

Benim kalemim, senin defterin, onun çantası, bizim okulumuz, sizin sınıfınız, onların
bahçeleri, bizlerin kaygısı, sizlerin iyiliği...

kalemim, defterini al, çantası, okulumuz, sınıfınız, bahçelerine bak...

Bu tür tamlamalarda tamlayan vurgulanmak istenirse düşürülmez:

Çocuklar yalnız sizin sözünüze inanırlar. (Başkasının değil, senin. Burada “sizin” kelimesi
atılırsa cümle başka türlü anlaşılır.)
Biz bugün senin misafiriniz. (Başkasının değil, senin.)

Tamlayan atıldığında yanlış anlaşılma olacaksa atılmaz:

Çocuklar yalnız sizin sözünüze inanırlar. (Burada “sizin” kelimesi atılırsa cümle başka türlü
anlaşılır.)
Onun eşyalarını bize getir. → Eşyalarını bize getir
Senin doğum tarihini bilen yok mu? →Doğum tarihini bilen yok mu
Onun yarışmada birinci olduğuna sevindim.

“ben” ve “sen” zamirleri yönelme hâl eki aldıklarında ses değişikliği meydana gelir:
Ben → bana
Sen → sana

“sen” yerine saygı ve incelik olsun diye “siz” de kullanılır. Tabi bu durumda yüklem de çoğul
olmalıdır.

Siz bu olayı görmediniz mi?

Böbürlenmek amacıyla “ben” yerine “biz” kullanılabilir:

Böylelerinin hakkından gelmesini biliriz biz.

Kaynak: https://sahis-zamirleri.nedir.org/