BÀI 4: DI TRUYỀN VI KHUẨN

Mục tiêu:
1. Trình bày các con đường di truyền vi khuẩn
2. Nêu được các yếu tố di truyền vận động
Ribosom

Thành tế bào

Màng TB

Thể nhân
1. Ưu thế nghiên cứu di truyền vi khuẩn
 Thời gian thế hệ ngắn
 Tốc độ sinh sản nhanh
 Cấu tạo bộ gen đơn giản
 Dễ thu nhận và tích lũy các đột biến
 Dễ nghiên cứu bằng các kĩ thuật vật lí và
hóa học
2. Các đặc điểm di truyền vi khuẩn
 Nghiên cứu trực tiếp ở cấp độ tế bào và phân tử.
 Nghiên cứu dòng tế bào (do kích thước nhỏ)
 Các tính trạng thường theo dõi: hình thái, sinh
hóa, nuôi cấy, tính đề kháng, tính miễn dịch…
 Cấu trúc bộ gen
 Kiểu sinh sản trực phân
 Tính biến dị theo cách tập nhiễm
3. Các kiểu sao chép ở E. coli
 Kiểu theta
3. Các kiểu sao chép ở E. coli
 Kiểu lăn vòng
4. Hiện tượng di truyền ở vi khuẩn
 Một vài đặc điểm của vi khuẩn
 Biến nạp (Transformation)
 Tải nạp (Transduction)
 Giao nạp (Conjugation)
 Lập bản đồ di truyền nhiễm sắc thể vi khuẩn
 Plasmid
 Sự chuyển vị (Transposition)
 Một vài đặc điểm của vi khuẩn
Các đột biến có thể tác động đến 5 loại kiểu hình:
• Nguyên dưỡng khuyết dưỡng (mất khả
năng tổng hợp của chất nào đó)
• Sự mất hay có khả năng sử dụng các chất
• Tính nhạy cảm hay đề kháng thuốc
• Nhạy cảm với phage kháng phage
• Sự mất đi hoặc có trở lại các thành phần cấu trúc
của bề mặt tế bào.
 Biến nạp (Transformation)
 Tải nạp (Transduction)

Quá trình xâm nhập của phage và làm tan vi khuẩn

 Giao nạp (Conjugation)/tiếp hợp

Sơ đồ lai vi khuẩn
 Sự chuyển vị (Transposition)
Trình tự DNA có thể di chuyển từ nơi này đến nơi khác
của cùng một bộ gen hay bộ gen khác.
 Tái tổ hợp trong chuyển vị

Các phần tử chuyển vị ở hai nhóm sinh vật

Trình tự IS (lặp lại đảo ngược) và sự chèn vào
DNA mục tiêu
Gen nhảy di chuyển khi nằm giữa 2
đoạn chèn