François Geoergeon, Sultan Abdülhamid, çev. Ali Berktay, İstanbul, İletişim Yayınları, 2012.

Georgeon bu eserinde II. Abdülhamid’in hayat hikayesini dönemin olaylarıyla birlikte

açıklamaya çalışmıştır. Kitabın tezi sultanın hayatını akademik kıstaslarla izah etmeye
çalışmaktır. Bu bağlamda eser kaynaklar gösterilerek ve kronolojik sırayla devrin olayları takip
edilerek izah edilmektedir. Fakat, eserde dönemin kaynaklarından ziyade ikincil literatür
kullanılması en büyük eksikliğidir. Dönemin anlaşılması için devrin gazeteleri, yazışmaları vs.
daha doğru bilgiye ulaşmada kesinlikle elzemdir. Eserin olumlu yanı ise II. Abdülhamid’e dair
akademik nitelikte yazılmış ilk biyografi olmasıdır. Kusurları olmasına rağmen kitabın akademik
sınırlar içerisinde kalmaya çalışması bunu gösterir.

Necib Fazıl Kısakürek, Ulu Hakan 2. Abdülhamid Han, İstanbul, Büyük Doğu Yayınları, 1994.

N. Fazıl bu kitabında 1960’larda 2. Abdülhamid’e karşı yapılan ağır eleştirilere cevap

vermeye çalışmıştır. Akademik nitelikte bir eser olmamasına rağmen yazar kısmen kitabın
arkasında kaynak göstermeye çalışmaktadır. Kitabın olumlu yanı, yazarın popüler sorulara cevap
üretmeye çalışması okunmasını kolaylaştırmaktadır. Buna karşın olumsuz yanı ise eserde her
türlü rivayet ve hikâyenin gerçek gibi alıntılanmasıdır. Sultan hakkındaki olumsuz tüm fikirlere
karşı bu alıntılarla cevap verilmeye çalışılmaktadır.

Osman KARA