Ngô Bang Quốc

Mã số sv

Bài phân tích mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức

Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức là “Vấn đề đáng tìm hiểu của triết học ,
đặc biệt là triết học hiện đại “ . Tùy theo từng lập trường thế giới quan khác nhau
mà khi giải quyết mối quan hệ giữa vật chất và ý thức mà hình thành hai đường
hướng cơ bản của triết học là chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm . Lênin đã
từng viết “triết học hiện đại cũng có tính đảng như triết học hai nghìn năm về
trước . Những đảng phái đang đấu tranh nhau ,về thực chất , mặc dù thực chất
đó bị che dấu bằng những nhãn hiệu mới của thủ đoạn lang băm hoặc tính phi
đảng ngu xuẩn - là chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm” . Theo Lenin “ Vật
chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan được đem lại cho
con người trong cảm giác , được cảm giác của chúng ta chép lại , chụp lại , phản
ánh lại và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác “ . Còn ý thức là một dạng vật chất
đặc biệt có tổ chức cao là bộ óc con người . Bộ óc là cơ quan vật chất của ý thức
còn ý thức là chức năng của bộ óc con người vì vậy không thể tách rời ý thức ra
khỏi bộ óc . ý thức có 2 nguồn gốc chính : nguồn gốc tự nhiên và nguồn gốc xã hội

+> Nguồn gốc tự nhiên : óc người là cơ quan vật chất của ý thức và là kết quả tiến
hóa lâu dài của vật chất , sự tiến hóa của các hình thức phản ánh phụ thuộc vào
những cấp độ phát triển khác nhau của vật chất . Phản ánh tâm lý ở động vật cấp
cao và là sự chuyển hóa cua rphanr ánh tâm lý thành phản ánh ý thúc của con
người .

+>Nguồn gốc xã hội : ý thức hình thành qua quá trình lao động , ngôn ngữ và mối
quan hệ xã hội loài người .

Trong lịch sử triết học , khi lý giải mối quan hệ giữa vật chất và ý thức , các nhà
triết học đã phạm nhiều sai lầm chủ quan , phiến diện do không hiểu được bản
chất thực sự của vật chất và ý thức . Khi nghiên cứu các tư tưởng triết học trong
lịch sử , C.Mác đã chỉ rõ sự hạn chế của cả chủ nghĩa duy vật trực quan và chủ
nghĩa duy tâm : “ Sự vật , hiện thực là cái có thể cảm giác được , chỉ được nhận
thức dưới hình thức khách thể , hay hình thức trực quan chứ không được nhận
thức là hoạt động cảm giác của con người , là thực tiễn . Không nhận thức được
về mặt chủ quan . Vì vậy , mặt năng động được chủ nghĩa duy tâm phát triển một
cách trừu tượng vì chủ nghĩa duy tâm dĩ nhiên là không hiểu hoạt động hiện
thực , cảm giác được . Đối với chủ nghĩa duy tâm , ý thức , tinh thần vốn có của
con người đã bị trừu tượng hóa , tách khỏi con người hiện thực thành một lực
lượng thần bí tiên nhiên . họ coi ý thức là tồn tại duy nhất , tuyệt đối , là tính thứ
nhất tuef đó sinh ra tất cả ,còn thế giới vật chất chỉ là bản sao