Nguyễn Hoàng Phương

PHƯƠNG PHÁP GIẢI TOÁN HOÁ HỌC

DẠNG BÀI ĐỒ THỊ
1. THỔI CO2 TỪ TỪ VÀO a mol Ca(OH)2 / Ba(OH)2 thu được b mol kết tủa.
TH1: Xuất hiện kết tủa (tủa không tan) TH2: Xuất hiện kết tủa, kết tủa tan một
phần => OH- phản ứng hết

2−¿ ¿ 2−¿ ¿
CO2 + 2OH-  CO 3 CO2 + 2OH-  CO 3
b  2b  b a  2a  a
2−¿ ¿ −¿¿
 nCO2 = n = b CO 3 + CO2  2 HCO 3 + H2O
x  x  2x
Ta có: nCO2 = a + x
n = a – x
 nCO2 = 2a - n = nOH- - n

2. SỤC CO2 VÀO DUNG DỊCH CHỨA NaOH/KOH và Ba(OH)2/Ca(OH)2

Dạng đồ thị: hình thang cân

(2)

(1) (3)

0 nCO2

- Giai đoạn 1: Xuất hiện tủa do CO2 + Ba(OH)2 / Ca(OH)2

CO2 + Ba(OH)2  BaCO3 + H2O
 nCO2 = ntủa
- Giai đoạn 2: đi ngang do CO2 + NaOH tạo muối acid (do CO2 dư)
Nguyễn Hoàng Phương

CO2 + NaOH + H2O  NaHCO3

- Giai đoạn (3): kết tủa giảm do tủa tan trong CO2 dư
CO2 + H2O + BaCO3  Ba(HCO3)2
 Áp dụng: nCO2 = nOH- - ntủa

3. CHO TỪ TỪ KIỀM ĐẾN DƯ chứa a mol Al3+ (Zn2+).

*** Xét a mol Al3+
TH1: Xuất hiện kết tủa (không tan) TH2: Xuất hiện kết tủa, kết tủa tan một
phần => Al3+ phản ứng hết.

Al3+ + 3OH-  Al(OH)3 Al3+ + 3OH-  Al(OH)3

n  3n  n a  3a  a
 nOH- = 3n Al(OH)3 + OH-  AlO2- + H2O
x  x  x
Ta có: nOH- = 3a + x
n = a – x
 nOH- = 4a - n = 4nAl3+ - n

*** Xét a mol Zn2+

TH1: Xuất hiện kết tủa (Không tan) TH2: Xuất hiện kết tủa, kết tủa tan một
phần => Zn2+ phản ứng hết

Zn2+ + 2OH-  Zn(OH)2 Zn2+ + 2OH-  Zn(OH)2

n  2n  n a  2a  a
 nOH- = 2n Zn(OH)2 + 2OH-  ZnO22- + H2O
x  2x  x
Nguyễn Hoàng Phương

Ta có: nOH- = 2a + 2x
n = a – x
 nOH- = 4a - 2n = 4nZn2+ - 2n

4. THÊM TỪ TỪ ACID VÀO a mol muối AlO2- (ZnO22-) thu được b mol kết tủa.
*** Xét a mol AlO2-
TH1: Xuất hiện kết tủa (không tan) TH2: Xuất hiện kết tủa, kết tủa tan một
phần => AlO2- phản ứng hết.

H2O + H+ + AlO2-  Al(OH)3 H2O + H+ + AlO2-  Al(OH)3

n  n  n a  a  a
 nH+ = n Al(OH)3 + 3H+  Al3+ + 3H2O
x  3x  x
Ta có: nH+ = a + 3x
n = a – x
 nH+ = 4a - 3n = 4nAlO2- - 3n

*** Xét a mol ZnO22-

TH1: Xuất hiện kết tủa (không tan) TH2: Xuất hiện kết tủa, kết tủa tan
một phần => ZnO22- hết.

H2O + 2H+ + ZnO2-  Zn(OH)2 H2O + 2H+ + ZnO22-  Zn(OH)2

2n  n  n 2a  a  a
 nH+ = 2n Zn(OH)2 + 2H+  Zn2+ + 2H2O
Nguyễn Hoàng Phương

x  2x  x
Ta có: nH+ = 2a + 2x
n = a – x
 nH+ = 4a - 2n = 4nZnO22- - 2n

5. NHỎ TỪ TỪ H+ VÀO DUNG DỊCH CHỨA CO32- VÀ HCO3-

Các phản ứng xảy ra:
H+ + CO32-  HCO3- (1)
HCO3- + H+  CO2 + H2O (2)
(1) Xảy ra trước, (2) xảy ra sau.
Dạng đồ thị:

nCO2

(2)
(1)

0 x y nHCl

Giai đoạn (1), chưa có khí do tạo HCO3-

H+ + CO32-  HCO3-
Giai đoạn này, CO32- phản ứng hết với H+ tạo HCO3-
 nCO32- = x
Giai đoạn (2), có khí thoát ra do
HCO3- + H+  CO2 + H2O
Tại y, toàn bộ HCO3- (bao gồm có sẵn và mới sinh ra) đều chuyển hết thành CO2
 nCO2 = y - x
Bảo toàn C: nCO2 = nHCO3- + nCO32- => nHCO3- = y – 2x
Nguyễn Hoàng Phương