Professional Documents
Culture Documents
Tajrobi
Tajrobi
دفترچه
شماره
1
جمهوری اسالمی ایران
وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری
سازمان سنجش آموزش کشور
ظ
آزمون اختصاصی(سراسری)ورودی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی نوبت دوم -تیرماه سال 1402
زمان پاسخگویی تا شماره از شماره تعداد سؤال مواد امتحانی ردیف
45دقیقه 45 1 45 زیست شناسی 1
استفاده از ماشین حساب ممنوع می باشد اين آزمون نمره منفی دارد
،به
حق چاپ ،تکثیر وانتشار سئواالت به هر روش(الکترونیکی و ).....پس از برگزاری آزمون ،برای تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی تنها با مجوز اين سازمان مجاز می باشد و با متخلفین برابر مقررات رفتار می شود
ﺻﻔﺤﻪ 2 ﻧﻮﺑﺖ دوم 1402/04/15 زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ـ ﻋﻠﻮم ﺗﺠﺮﺑﻲ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* داوﻃﻠﺐ ﮔﺮاﻣﻲ ،ﻋﺪم درج ﻣﺸﺨﺼﺎت و اﻣﻀﺎ در ﻣﻨﺪرﺟﺎت ﺟﺪول زﻳﺮ ،ﺑﻪﻣﻨﺰﻟﺔ ﻋﺪم ﺣﻀﻮر ﺷﻤﺎ در ﺟﻠﺴﺔ آزﻣﻮن اﺳﺖ.
اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ..............................ﺑﺎ ﺷﻤﺎرة داوﻃﻠﺒﻲ ..............................ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﻛﺎﻣﻞ ،ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮدن ﺷﻤﺎرة ﺻﻨﺪﻟﻲ ﺧﻮد را
ﺑﺎ ﺷﻤﺎرة داوﻃﻠﺒﻲ ﻣﻨﺪرج در ﺑﺎﻻي ﻛﺎرت ورود ﺑﻪ ﺟﻠﺴﻪ ،ﺑﺎﻻي ﭘﺎﺳﺦﻧﺎﻣﻪ و دﻓﺘﺮﭼﺔ ﺳﺆاﻻت ،ﻧﻮع و ﻛﺪ ﻛﻨﺘﺮل درج
ﺷﺪه ﺑﺮ روي دﻓﺘﺮﭼﺔ ﺳﺆاﻻت ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻢ.
اﻣﻀﺎ:
در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺣﻔﺮة دﻫﺎﻧﻲ اﻧﺴﺎن ،اﻧﺪامﻫﺎي ﻟﻮﻟﻪايﺷﻜﻞ و ﻃﻮﻳﻠﻲ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﻔﺮه در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻛﺪام -1
ﻣﻮرد ،وﻳﮋﮔﻲ ﻣﺸﺘﺮك اﻳﻦ اﻧﺪامﻫﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ؟
(1ﺑﺎ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﭘﺮدة ﺻﻔﺎق ،در ﺟﺎي ﺧﻮد ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪهاﻧﺪ.
(2ﺑﻪ واﺳﻄﺔ داﺷﺘﻦِ ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﻣﮋكدار ،ﻣﺎدة ﻣﺨﺎﻃﻲ ﺗﺮﺷﺢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
(3ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎﻳﻲ را اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ در ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺮژي ﺑﺪن ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ.
(4ﻻﻳﺔ زﻳﺮﻣﺨﺎﻃﻲ آنﻫﺎ ،ﺑﻪ ﻻﻳﺔ ﻏﻀﺮوﻓﻲ ﻣﺎﻫﻴﭽﻪاي و ﻻﻳﺔ ﻣﺨﺎﻃﻲ ﭼﺴﺒﻴﺪه اﺳﺖ.
ABC
ﺑﺎ ﻓﺮدي ﺑﺎ ژنﻧﻤﻮد ﻣﺸﺎﺑﻪ ،اﺣﺘﻤﺎل ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮزﻧﺪي ﺑﺎ ﻛﺪام ژنﻧﻤﻮد از آﻣﻴﺰش ﻓﺮدي ﺑﺎ ژنﻧﻤﻮد )ژﻧﻮﺗﻴﭗ( -2
abc
ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ؟ )درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع ﭼﻠﻴﭙﺎﻳﻲ ﺷﺪن )ﻛﺮاﺳﻴﻨﮓ اور( ﻓﻘﻂ در ﻓﺮد اول و در ﺑﻴﻦ دو دﮔﺮة
)اﻟﻞِ( ) Cو (Bو ) cو (bوﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ(.
ABC abc ABc aBC
(4 (3 (2 (1
abC ABC ABC abc
در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﺳﺎزي ﻳﻚ ﻳﺎﺧﺘﺔ ﻳﻮﻛﺎرﻳﻮﺗﻲ ،ﭼﻨﺪ ﻣﻮرد درﺳﺖ اﺳﺖ؟ -3
اﻟﻒ :در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﺗﺼﺎل tRNAو ﺗﻮاﻟﻲ آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪﻫﺎ ﻗﻄﻊ ﻣﻲﺷﻮد ،ﺑﻪﻃﻮر ﺣﺘﻢ ،ﺟﺎﻳﮕﺎه Eرﻧﺎﺗﻦ )رﻳﺒﻮزوم( ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ.
ب :در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ tRNAﺣﺎﻣﻞ ﻳﻚ آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪ در ﺟﺎﻳﮕﺎه Aﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ،ﺑﻪﻃﻮر ﺣﺘﻢ tRNA ،ﺣﺎﻣﻞِ ﺗﻮاﻟﻲ
آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪي در ﺟﺎﻳﮕﺎه Pﻗﺮار دارد.
ج :ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ tRNAﺣﺎﻣﻞ ﺗﻮاﻟﻲ آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪي در ﺟﺎﻳﮕﺎه Pﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ،ﺑﻪﻃﻮر ﺣﺘﻢ ،ﺑﺮ ﻃﻮل رﺷﺘﺔ ﭘﻠﻲﭘﭙﺘﻴﺪي
اﻓﺰوده ﻣﻲﺷﻮد.
د :ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ tRNAﺣﺎﻣﻞ ﻳﻚ آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪ در ﺟﺎﻳﮕﺎه Aﻗﺮار ﮔﻴﺮد ،ﺑﻪﻃﻮر ﺣﺘﻢ tRNA ،ﺑﺪون آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪ از
ﺟﺎﻳﮕﺎه Eرﻧﺎﺗﻦ ﺧﺎرج ﺷﺪه اﺳﺖ.
4 (4 3 (3 2 (2 1 (1
ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ،ﺑﻴﻤﺎريِ ﭼﺸﻢ ﻓﺮد ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮﻋﻲ ﻋﺪﺳﻲ ﺑﺮﻃﺮف ﻣﻲﺷﻮد .در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﺢ -4
)ﺑﺪون ﻋﻴﻨﻚ( در اﻳﻦ ﻓﺮد ،ﻛﺪام ﻣﻮرد ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟
(1ﺑﻪ دﻧﺒﺎلِ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻃﻮلِ ﺗﺎرﻫﺎي آوﻳﺰي ،ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺟﺴﺎم دور ﺑﺮ روي ﺷﺒﻜﻴﻪ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد.
(2ﺑﺎ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﺎﻫﻴﭽﻪﻫﺎي ﺟﺴﻢ ﻣﮋﮔﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﻓﺮد ،ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺟﺴﺎم دور در ﺟﻠﻮي ﺷﺒﻜﻴﻪ ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ.
(3ﭘﺲ از ﻓﻌﺎل ﺷﺪن اﻋﺼﺎب ﺑﺨﺶ ﺧﻮدﻣﺨﺘﺎر اﻳﻦ ﻓﺮد ،ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺟﺴﺎم ﻧﺰدﻳﻚ در ﭘﺸﺖ ﺷﺒﻜﻴﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮد.
(4در ﭘﻲ ﺑﺎرﻳﻚﺗﺮ ﺷﺪن ﻋﺪﺳﻲ ﭼﺸﻢ اﻳﻦ ﻓﺮد ،ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮﻳﻦ اﺟﺴﺎم ﻗﺎﺑﻞِرؤﻳﺖ ﺑﺮ روي ﺷﺒﻜﻴﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮد.
ﺻﻔﺤﻪ 3 ﻧﻮﺑﺖ دوم 1402/04/15 زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ـ ﻋﻠﻮم ﺗﺠﺮﺑﻲ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-5ﻛﺪام ﻣﻮرد ،ﻓﻘﻂ درﺑﺎرة ﺑﻌﻀﻲ از ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺧﻮﻧﻲ ﺳﻔﻴﺪ اﻧﺴﺎن ﺻﺎدق اﺳﺖ؟
(1ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ وﺿﻌﻴﺖ ﻗﺮارﮔﻴﺮي ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزوم )ﻫﺴﺘﻪﺗﻦ(ﻫﺎي آنﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ،ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪﺳﺎزي دﻧﺎي ﻫﺴﺘﻪاي اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد.
(2ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻳﺠﺎد ﻧﻮﻋﻲ ﺧﺎص از ﻓﺮورﻓﺘﮕﻲ ﻳﺎ ﺑﺮآﻣﺪﮔﻲ در ﻏﺸﺎي آنﻫﺎ ،اﻧﺮژي زﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﻣﻲرﺳﺪ.
(3از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻨﺎﻓﺬ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻴﺎن ﻓﺴﻔﻮﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎي ﻧﻮﻋﻲ ﻏﺸﺎي آنﻫﺎ ،ﻋﺒﻮر ﻣﻮاد از آن ﻏﺸﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲﺷﻮد.
(4در راﻛﻴﺰة )ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪريِ( آنﻫﺎ ،ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﻟﻜﻮل دﻧﺎ وﺟﻮد دارد.
( ﻳﻚ ﻳﺎﺧﺘﺔ ﺟﺎﻧﻮري ﻓﻌﺎل ،دو ژن ﺳﺎزﻧﺪة رﻧﺎي رﻧﺎﺗﻨﻲ ﻓﺮض ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ در ﻗﻄﻌﻪاي از ﻣﻮﻟﻜﻮل دﻧﺎي ) -6
) ،(rRNAﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪاي در ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ .درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ رﻧﺎﺑﺴﭙﺎرازﻫﺎي اﻳﻦ دو ژن ،در دو ﺟﻬﺖ ﻣﺘﻔﺎوت
ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻛﺪام ﻣﻮرد ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟
(1ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ راهاﻧﺪاز اﻳﻦ دو ژن ،ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
(2ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺴﭙﺎرﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه در ﺑﻴﺎن ژنﻫﺎ دﺧﺎﻟﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
(3ﺑﻪﻃﻮر ﺣﺘﻢ ،رﺷﺘﺔ رﻣﺰﮔﺬار ﻳﻚ ژن ﺑﺎ رﺷﺘﺔ رﻣﺰﮔﺬار ژن دﻳﮕﺮ ،ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ.
(4ﺑﻪﻃﻮر ﺣﺘﻢ ،از روي ﺗﻮاﻟﻲﻫﺎي ﺳﻪﺗﺎﻳﻲ رﻧﺎﻫﺎي ﻣﻮردﻧﻈﺮ ،ﭘﻠﻲﭘﭙﺘﻴﺪﻫﺎﻳﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد.
ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ،درﺧﺼﻮص ﺑﻌﻀﻲ از ﺟﺎﻧﺪاراﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم ﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴﻲ را دارﻧﺪ ،ﻛﺪام ﻣﻮارد زﻳﺮ ،درﺳﺖ اﺳﺖ؟ -7
اﻟﻒ :ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ ﺧﻮد را ﺑﺎرور ﻛﻨﻨﺪ.
ب :در ﺗﻮﻟﻴﺪ زادهﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎرور ﺑﺎ ﻋﺪد ﻓﺎمﺗﻨﻲ )ﻛﺮوﻣﻮزوﻣﻲ( ﻣﺘﻔﺎوت ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ.
ج :از رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ دو ﺗﺨﻢ در ﭘﻴﻜﺮ آنﻫﺎ ،ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد.
د :در ﺷﺮاﻳﻄﻲ ،ﻣﺼﺮف اﻛﺴﻴﮋن و ﺳﻮﺧﺖوﺳﺎز ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻲرﺳﺎﻧﻨﺪ.
» (2اﻟﻒ«» ،ب«» ،ج« و »د« » (1اﻟﻒ«» ،ب« و »د«
» (4اﻟﻒ«» ،ب« و »ج« » (3ب« و »ج«
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دو ﺻﻔﺖ داﺳﻲ ﺷﺪن ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ و ﻫﻤﻮﻓﻴﻠﻲ در اﻧﺴﺎن )در ﺷﺮاﻳﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ( ،ﻛﺪام ﻣﻮرد ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ -8
ﺣﺎﻻت ،ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ؟
(2ﺗﻮﻟﺪ ﭘﺴﺮي ﺑﻴﻤﺎر از ﻣﺎدري ﺧﺎﻟﺺ و ﺑﻴﻤﺎر (1ﺗﻮﻟﺪ ﭘﺴﺮي ﺑﻴﻤﺎر از ﻣﺎدري ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ
(4ﺗﻮﻟﺪ دﺧﺘﺮي ﺳﺎﻟﻢ و ﺧﺎﻟﺺ از ﻣﺎدري ﺧﺎﻟﺺ و ﺳﺎﻟﻢ (3ﺗﻮﻟﺪ دﺧﺘﺮي ﺳﺎﻟﻢ و ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ از ﻣﺎدري ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ
ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺘﺎب درﺳﻲ ،ﮔﺮوﻫﻲ از ﺟﺎﻧﻮران ﻣﻬﺮهدار ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻓﺮوﻣﻮنﻫﺎ ﺑﺮاي ﺟﻔﺖﻳﺎﺑﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ. -9
ﻛﺪام ﻣﻮرد ،وﻳﮋﮔﻲ ﻣﺸﺘﺮك اﻳﻦ ﮔﺮوه از ﺟﺎﻧﻮران اﺳﺖ؟
(1ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺳﺘﺨﻮان آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺳﺘﺨﻮان اﻧﺴﺎن ،ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺒﻴﻪ اﺳﺖ.
(2در درون ﺳﻮراخ زﻳﺮ ﻫﺮ ﭼﺸﻢ آنﻫﺎ ،ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻓﺮوﺳﺮخ وﺟﻮد دارد.
(3ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻃﺮﻳﻖ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﺮدن ﻓﺎمﺗﻦ )ﻛﺮوﻣﻮزوم(ﻫﺎي ﻳﺎﺧﺘﺔ ﺟﻨﺴﻲ ﺧﻮد ،ﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺜﻞ ﻛﻨﻨﺪ.
(4اﻧﺪامﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺟﻠﻮﻳﻲ آنﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﻃﺮح ﺳﺎﺧﺘﺎري ،ﻛﺎﻣﻼً ﺷﺒﻴﻪ اﻧﺪامﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻬﺮهداران اﺳﺖ.
ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ،ﻛﺪام ﻣﻮرد درﺧﺼﻮص ﺑﺨﺶ ﺣﺠﻴﻢ ﺑﺮﭼﺔ ﻳﻚ ﮔﻞ ﺗﻚﺑﺮﭼﻪاي ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟ -10
(1ﺳﺎﺧﺘﺎري را درﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻮﺷﺸﻲ دوﻻﻳﻪاي دارد.
(2ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎري دراز و ﺑﺎرﻳﻚ ﺑﺎ دو ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻓﺎمﺗﻦ )ﻛﺮوﻣﻮزوم( ﻣﺘﺼﻞ اﺳﺖ.
(3ﺳﺎﺧﺘﺎري را اﺣﺎﻃﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺎوي ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻓﺎمﺗﻦ )ﻛﺮوﻣﻮزوم( اﺳﺖ.
(4در اﺗﺼﺎل ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺑﺮاي ﺷﺮوع رﺷﺪ ﻳﺎﺧﺘﺔ روﻳﺸﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
درﺧﺼﻮص ﭘﻼﺳﻤﻮدﺳﻢﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪاي از ﭘﻮﺳﺖ رﻳﺸﺔ ﮔﻴﺎه ﻟﻮﺑﻴﺎ )ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ روﭘﻮﺳﺖ( ،ﭼﻨﺪ ﻣﻮرد زﻳﺮ درﺳﺖ اﺳﺖ؟ -11
اﻟﻒ :در ﻣﺤﻞ ﻻنﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
ب :در ﻣﺤﻞﻫﺎﻳﻲ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ دﻳﻮارة ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎ ﻓﺎﻗﺪ ﺗﻴﻐﺔ ﻣﻴﺎﻧﻲ اﺳﺖ.
ج :ﻣﻨﺎﻓﺬ ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﺮاي ﻋﺒﻮر ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ و ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي رﻧﺎ ) (RNAدارﻧﺪ.
د :ﺑﺎﻋﺚ اﻧﺘﻘﺎل آب و ﻣﻮاد ﻣﺤﻠﻮل ﻣﻌﺪﻧﻲ در ﻋﺮض رﻳﺸﻪ ،ﺑﻪ روش ﺳﻴﻤﭙﻼﺳﺘﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
1 (4 2 (3 3 (2 4 (1
ﺻﻔﺤﻪ 4 ﻧﻮﺑﺖ دوم 1402/04/15 زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ـ ﻋﻠﻮم ﺗﺠﺮﺑﻲ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-12درﺧﺼﻮص ﺳﺎﺧﺘﺎري از ﻣﻐﺰ اﻧﺴﺎن ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻣﺎﻧﺔ ﻛﻨﺎرهاي )ﻟﻴﻤﺒﻴﻚ( ارﺗﺒﺎط ﻧﺰدﻳﻜﻲ دارد و در واﻛﻨﺶ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ
ﺗﺮﺷﺤﺎت ﻣﻴﻜﺮوبﻫﺎي واردﺷﺪه ﺑﻪ ﺑﺪن ،دﻣﺎي ﺑﺪن را ﺑﺎﻻ ﻣﻲﺑﺮد ،ﻛﺪام ﻣﻮرد درﺳﺖ اﺳﺖ؟
(1ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻫﻮرﻣﻮن ﻣﺤﺮك ،ﺗﺮﺷﺢ ﻫﻮرﻣﻮن آزادﻛﻨﻨﺪه را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
(2ﭘﻴﻚﻫﺎي دورﺑﺮدي را ﻣﻲﺳﺎزد ﻛﻪ در ﻣﺤﻞ دﻳﮕﺮي ذﺧﻴﺮه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
(3در اﻳﺠﺎد ﺣﺎﻓﻈﺔ ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت و ﺗﺒﺪﻳﻞ آن ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻈﺔ درازﻣﺪت ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﻲ دارد.
(4ﻫﻮرﻣﻮﻧﻲ را ﻣﻲﺳﺎزد ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲﺷﻮد.
-13درﺧﺼﻮص آن دﺳﺘﻪ از ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﻮﭼﻚ را از ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﺎدل ﺧﺎرج ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و در ﮔﻮﻧﻪزاﻳﻲ دﮔﺮﻣﻴﻬﻨﻲ ﻧﻘﺶ
دارﻧﺪ ،ﻛﺪام ﻣﻮرد درﺳﺖ اﺳﺖ؟
(1ﻫﻤﺔ آنﻫﺎ ،ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ را در ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲدﻫﻨﺪ.
(2ﻫﻤﺔ آنﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﺮاواﻧﻲ اﻓﺮادي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ژنﻧﻤﻮد )ژﻧﻮﺗﻴﭗ( ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ دارﻧﺪ.
(3ﻓﻘﻂ ﺑﻌﻀﻲ از آنﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ،ﺗﻌﺪادي از دﮔﺮه )اﻟﻞ(ﻫﺎي ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺒﺪأ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻘﺼﺪ وارد ﺷﻮﻧﺪ.
(4ﻓﻘﻂ ﺑﻌﻀﻲ از آنﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺪون ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﭘﻴﺪاﻳﺶ دﮔﺮهﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ،ﺑﺮ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺟﻤﻌﻴﺖ اﻓﺰوده ﺷﻮد.
-14درﺧﺼﻮص ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻧﺮژي از ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ﮔﻠﻮﻛﺰ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﻳﺎﺧﺘﺔ ﻣﺎﻫﻴﭽﺔ اﺳﻜﻠﺘﻲ ﻓﻌﺎل اﻧﺴﺎن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ رخ دﻫﺪ،
ﻛﺪام ﻣﻮرد ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟
(1ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺴﺒﺖ ADPﺑﻪ ،ATPﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢﻫﺎي ﭼﺮﺧﺔ ﻛﺮﺑﺲ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ.
(2ﻓﺮاوردهﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲِ ﺣﺎﺻﻞ از ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ﭘﻴﺮووات ،ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
(3آب ،ﻃﻲ اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﺔ ﺗﻨﻔﺲ ﻳﺎﺧﺘﻪاي و ﻃﻲ ﺗﺨﻤﻴﺮ ﻻﻛﺘﻴﻜﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد.
(4ﺑﺎ ﺗﺠﺰﻳﺔ ﺗﺮﻛﻴﺐ 5ﻛﺮﺑﻨﻲ ،ﻧﻮﻋﻲ ﺗﺮﻛﻴﺐ اﻛﺴﺎﻳﺶﻳﺎﻓﺘﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد.
-15درﺧﺼﻮص ﻳﻜﻲ از ﻧﺎﻳﮋهﻫﺎي اﺻﻠﻲ اﻧﺴﺎن ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻳﮋه دﻳﮕﺮ ،ﻃﻮل ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﻗﻄﺮ ﻛﻤﺘﺮي دارد ،ﭼﻨﺪ ﻣﻮرد زﻳﺮ
ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟
اﻟﻒ :در دﻳﻮارة آن ،ﻗﻄﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ وﺟﻮد دارد.
ب :در درون رﻳﻪاي ﻛﻪ دو ﻟﻮب دارد ،اﻧﺸﻌﺎب ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ.
ج :در اﺑﺘﺪا ﻧﺎﻳﮋكﻫﺎﻳﻲ را اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﺒﺎدﻟﻪاي ﺗﻌﻠﻖ دارﻧﺪ.
د :ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﭘﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺎﻫﻴﭽﺔ ﻧﺎﺣﻴﺔ ﮔﺮدن ،ﺑﻪ ورود ﻫﻮا ﺑﻪ داﺧﻞ رﻳﻪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ.
4 (4 3 (3 2 (2 1 (1
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﻤﺎﻳﺰ و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﻳﺎﺧﺘﺔ ﺗﻚﻻدي )ﻫﺎﭘﻠﻮﺋﻴﺪي( ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﻓﺎمﺗﻦ )ﻛﺮوﻣﻮزوم(ﻫﺎي ﻣﻀﺎﻋﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ و در -16
ﺑﺨﺶ ﻣﺮﻛﺰي ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي زاﻣﻪ )اﺳﭙﺮم(ﺳﺎز ﻳﻚ ﻓﺮد ﺑﺎﻟﻎ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮد ،ﻻزم اﺳﺖ در اﻳﻦ ﻳﺎﺧﺘﻪ ،ﻛﺪام اﺗﻔﺎق ﻗﺒﻞ از
ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ رخ دﻫﺪ؟
(1ﻫﺴﺘﻪ آن ﺑﻪ ﻏﺸﺎي ﻳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪه و ﺑﻪﺻﻮرت ﻓﺸﺮده درآﻳﺪ.
(2ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي از ﺳﻴﺘﻮﭘﻼﺳﻢ آن ،از ﺑﻴﻦ ﺑﺮود.
(3ﺷﻜﻞ آن ،ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﺎﻣﻼً ﻛﺸﻴﺪه درآﻳﺪ.
(4ﻳﻚ ﺗﺎژك از آن ﺧﺎرج ﺷﻮد.
-17ﻛﺪام ﻣﻮرد ،ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﭘﭙﺘﻴﺪي را در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭘﻴﺶﻫﻮرﻣﻮن اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ؟
(1ﺑﻴﻦ اﻧﺘﻬﺎي آﻣﻴﻦ زﻧﺠﻴﺮة Aو اﻧﺘﻬﺎي ﻛﺮﺑﻮﻛﺴﻴﻞ زﻧﺠﻴﺮة C
(2ﺑﻴﻦ اﻧﺘﻬﺎي ﻛﺮﺑﻮﻛﺴﻴﻞ زﻧﺠﻴﺮة Aو اﻧﺘﻬﺎي آﻣﻴﻦ زﻧﺠﻴﺮة C
(3ﺑﻴﻦ اﻧﺘﻬﺎي ﻛﺮﺑﻮﻛﺴﻴﻞ زﻧﺠﻴﺮة Bو اﻧﺘﻬﺎي آﻣﻴﻦ زﻧﺠﻴﺮة A
(4ﺑﻴﻦ اﻧﺘﻬﺎي آﻣﻴﻦ زﻧﺠﻴﺮة Bو اﻧﺘﻬﺎي ﻛﺮﺑﻮﻛﺴﻴﻞ زﻧﺠﻴﺮة A
-18ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر دوم ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ و آن دﺳﺘﻪ از ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎي ﻫﻴﺪروژﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺸﺄ ﺗﺸﻜﻴﻞ دو ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻌﺮوف اﻳﻦ
ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻛﺪام ﻣﻮرد ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟
(1در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺎرﭘﻴﭽﻲ ،ﮔﺮوهﻫﺎي Rآﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﺎرج ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ.
(2در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺻﻔﺤﻪاي ،ﻛﺮﺑﻦ ﻣﺮﻛﺰيِ آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪﻫﺎ ،ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً در ﻣﺤﻞ ﺗﺎﺧﻮردﮔﻲ ﻗﺮار دارد.
(3در ﻫﺮ دو ﺳﺎﺧﺘﺎر ،ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎي ﻫﻴﺪروژﻧﻲ ﺑﻴﻦ آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪﻫﺎي ﻣﺠﺎور ﻫﻢ در ﻳﻚ زﻧﺠﻴﺮة ﭘﻠﻲﭘﭙﺘﻴﺪي ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
(4در ﻫﺮ دو ﺳﺎﺧﺘﺎر ،ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎي ﻫﻴﺪروژﻧﻲ ﺑﻴﻦ اﺗﻢ اﻛﺴﻴﮋن ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻛﺮﺑﻦ ﻳﻚ آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪ ﺑﺎ اﺗﻢ ﻫﻴﺪروژن ﮔﺮوه
آﻣﻴﻨﻲ آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪ دﻳﮕﺮ ،ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
ﺻﻔﺤﻪ 5 ﻧﻮﺑﺖ دوم 1402/04/15 زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ـ ﻋﻠﻮم ﺗﺠﺮﺑﻲ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-19ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﻴﺎن ژن در ﻣﺮﺣﻠﻪ روﻧﻮﻳﺴﻲ ،ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب درﺳﻲ آﻣﺪه اﺳﺖ ،ﭼﻨﺪ ﻣﻮرد زﻳﺮ درﺳﺖ اﺳﺖ؟
اﻟﻒ :در ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺮﺧﻼف ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻨﻔﻲ ،در ﭘﻲِ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﺑﻪ ﺗﻮاﻟﻲ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪي و ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﺑﻪ
ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ،ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﻗﻨﺪ ﺑﻪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻣﻲﺷﻮد.
ب :در ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻨﻔﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﺜﺒﺖ ،ﻫﺮ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻨﻲ ﻛﻪ در ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﻴﺎن ژن ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ ،ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﻗﻨﺪ دارد.
ج :در ﻧﻮﻋﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ،درﺻﻮرت اﺗﺼﺎل ﺑﻴﺶ از دو ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﺑﻪ ﺗﻮاﻟﻲﻫﺎي ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪي ،روﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﻣﻲﺷﻮد.
د :در ﻧﻮﻋﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ،ﺗﻤﺎﻳﻞ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺨﺸﻲ از ﻣﻮﻟﻜﻮل دﻳﮕﺮ ،ﺗﺤﺖﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
4 (4 3 (3 2 (2 1 (1
در اﻧﺴﺎن ،ﺑﺎ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺮش ﻃﻮﻟﻲ ﻛﻠﻴﻪ و واﺣﺪﻫﺎي ﺳﺎزﻧﺪة آن ،ﻛﺪام ﻣﻮرد ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟ -20
(1ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﻟﻮﻟﺔ ﭘﻴﭻﺧﻮردة ﻧﺰدﻳﻚ در ﻫﺮ ﮔﺮدﻳﺰه )ﻧﻔﺮون( ،ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻨﻔﺲ ﻳﺎﺧﺘﻪاي ﺷﺪﻳﺪي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
(2اﻧﺸﻌﺎﺑﺎﺗﻲ از ﺳﺮﺧﺮگ واﺑﺮان ،دو اﻧﺘﻬﺎي ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻗﻄﻮر ﻟﻮﻟﺔ ﻫﻨﻠﺔ ﻫﺮ ﮔﺮدﻳﺰه )ﻧﻔﺮون( را ﻓﺮاﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
(3در ﻫﺮ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻠﻴﻪ ،ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ادرار ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲرﺳﺪ.
(4اﻧﺸﻌﺎﺑﺎﺗﻲ از ﺳﺮﺧﺮگ ﻛﻠﻴﻪ ،در ﺑﺨﺶ ﻗﺸﺮي ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮد.
ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ،ﻛﺪام دو وﻳﮋﮔﻲ ،در ﻣﻮرد ﻳﻜﻲ از ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﻫﻴﭙﻮﻓﻴﺰي ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﭼﺮﺧﺔ ﺗﺨﻤﺪاﻧﻲ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻢ ﺟﻮانِ ﻏﻴﺮﺑﺎردار، -21
درﺳﺖ اﺳﺖ؟
(1در اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﺮﺷﺤﻲ ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺟﺴﻢ زرد ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﻲ دارد و ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎي دورة ﺟﻨﺴﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ.
(2ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎﻳﻲ در ﺳﻄﺢ ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي اﻧﺒﺎﻧﻜﻲ )ﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻲ( دارد و ﺑﺮ رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ دﻳﻮارة داﺧﻠﻲ رﺣﻢ ﺑﻲﺗﺄﺛﻴﺮ اﺳﺖ.
(3ﺳﺒﺐ آزاد ﺷﺪن دوﻣﻴﻦ ﺟﺴﻢ ﻗﻄﺒﻲ ﻣﻲﺷﻮد و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﺮﺷﺤﻲ ﺟﺴﻢ زرد را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﺪ.
(4در ﺑﺰرگ ﺷﺪن و ﺑﻠﻮغ اﻧﺒﺎﻧﻚ )ﻓﻮﻟﻴﻜﻮل( ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﻲ دارد و ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﺗﺨﻤﻚﮔﺬاري اﺳﺖ.
-22در ﮔﻴﺎه ﻟﻮﺑﻴﺎ ،ژنﻧﻤﻮد )ژﻧﻮﺗﻴﭗ( ﺳﺎﻗﺔ روﻳﺎﻧﻲ داﻧﻪ AB ،اﺳﺖ .ﻛﺪام ﻣﻮرد ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ از راﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ ،در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ژنﻧﻤﻮد
آﻧﺪوﺳﭙﺮم اﻳﻦ داﻧﻪ و ﻳﺎﺧﺘﺔ ﺳﺎزﻧﺪة ﮔﺮدة ﻧﺎرس و ﻳﺎﺧﺘﺔ ﺧﻮرﺷﻲ ﻛﻪ در ﺗﺸﻜﻴﻞ اﻳﻦ داﻧﻪ ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻪ ،ﻏﻴﺮﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ؟
AB ،ABB (2و BB AA ،ABB (1و AB
AA ،AAB (4و BB BB ،AAB (3و AB
-23درﺧﺼﻮص ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺎﻫﻴﭽﺔ ﺗﻮأم اﻧﺴﺎن ،ﻛﺪام ﻣﻮارد زﻳﺮ درﺳﺖ اﺳﺖ؟
اﻟﻒ :ﺗﻌﺪادي رﻧﮓداﻧﺔ ﻗﺮﻣﺰ در درون ﻫﺮ ﺗﺎر ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻗﺮار دارد.
ب :در ﻧﺰدﻳﻜﻲِ ﺗﺎرﭼﻪﻫﺎ ،اﻧﺪاﻣﻚﻫﺎ و ﻣﺎدة زﻣﻴﻨﺔ ﺳﻴﺘﻮﭘﻼﺳﻢ وﺟﻮد دارد.
ج :ﻫﺴﺘﻪﻫﺎ ﻣﻨﺤﺼﺮاً در ﻣﺠﺎورت ﻏﻼف اﻃﺮاف ﻫﺮ دﺳﺘﻪ ﺗﺎرﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪهاﻧﺪ.
د :ﻧﻮﻋﻲ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪي ﺑﺎ ﻣﺎدة زﻣﻴﻨﻪاي اﻧﺪك ،در اﻃﺮاف دﺳﺘﻪ ﺗﺎرﻫﺎي ﻣﺎﻫﻴﭽﻪاي وﺟﻮد دارد.
» (2اﻟﻒ«» ،ب« و »د« » (1اﻟﻒ« و »ج«
» (4اﻟﻒ«» ،ب«» ،ج« و »د« » (3ب«» ،ج« و »د«
-24ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺻﻔﺖ رﻧﮓ در ﻧﻮﻋﻲ ذرت ،ﺻﻔﺘﻲ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺪام دو دﮔﺮه )اﻟﻞ( دارد ،ﺑﺮاي
ﻧﺸﺎن دادن ژنﻫﺎ در اﻳﻦ ﺳﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه از ﺣﺮوف ﺑﺰرگ و ﻛﻮﭼﻚ B ،Aو Cاﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﻧﻈﺮ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺻﻔﺎت
ﭼﻨﺪﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ،رخﻧﻤﻮد )ﻓﻨﻮﺗﻴﭗ(ﻫﺎي ﭘﻴﻮﺳﺘﻪاي دارﻧﺪ و ﻧﻤﻮدار ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮاواﻧﻲ اﻳﻦ رخﻧﻤﻮد )ﻓﻨﻮﺗﻴﭗ(ﻫﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ
زﻧﮕﻮﻟﻪ اﺳﺖ ،ﻛﺪام ﻣﻮرد ،ﻋﺒﺎرت زﻳﺮ را ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟
»ﻫﻤﺔ ذرتﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ...................دارﻧﺪ ،ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻳﻜﺴﺎن از ذرتﻫﺎﻳﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ داراي ...................ﻫﺴﺘﻨﺪ«.
(1دو ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﺧﺎﻟﺺ ـ ﺳﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ
(2ﻳﻚ ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ـ دو ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ
(3دو ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ـ ﻳﻚ ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺎرز و ﻳﻚ ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﻧﻬﻔﺘﻪ
(4ﺳﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﺧﺎﻟﺺ ـ دو ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺎرز و ﻳﻚ ﺟﺎﻳﮕﺎه ژﻧﻲ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ
-25ﻛﺪام وﻳﮋﮔﻲ ،ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎﻓﺖ اﺳﻜﻠﺮاﻧﺸﻴﻢ را از ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ اﻳﻦ ﺑﺎﻓﺖ ،ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻲﺳﺎزد؟
(1در ﺑﺨﺶ ﻣﺮﻛﺰي آنﻫﺎ ،ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺧﺎﻟﻲ وﺟﻮد دارد.
(2ﻟﻴﮕﻨﻴﻦ در دﻳﻮارة آنﻫﺎ ﺑﻪ اﺷﻜﺎل و ﺗﺰﺋﻴﻨﺎت ﺧﺎﺻﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد.
(3ﻋﻼوهﺑﺮ اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﻳﺮي ،ﺑﺎﻋﺚ اﺳﺘﺤﻜﺎم اﻧﺪام درﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪة ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
(4در دﻳﻮارة آنﻫﺎ ،ﻓﺮورﻓﺘﮕﻲﻫﺎي ﻣﺠﺮاﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﺸﻌﺐ و ﻏﻴﺮﻣﻨﺸﻌﺐ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮد.
ﺻﻔﺤﻪ 6 ﻧﻮﺑﺖ دوم 1402/04/15 زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ـ ﻋﻠﻮم ﺗﺠﺮﺑﻲ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-26در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ و ﻋﻀﻼت ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ،ﻛﺪام ﻋﺒﺎرت ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟
(1ﻣﺎﻫﻴﭽﺔ ذوزﻧﻘﻪاي ،ﺟﻨﺎغ ﺳﻴﻨﻪ و ﺗﺮﻗﻮه را ﻣﻲﭘﻮﺷﺎﻧﺪ و در ﻣﺠﺎورت ﻣﺎﻫﻴﭽﺔ دﻟﺘﺎﻳﻲ ﻗﺮار دارد.
(2ﺳﺮ اﺳﺘﺨﻮان ﺑﺎزو در ﮔﻮدي اﺳﺘﺨﻮان ﻛﺘﻒ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﺣﻔﺮه ﻣﻔﺼﻠﻲ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ.
(3ﻣﺎﻫﻴﭽﺔ دوﺳﺮ ﺑﺎزو ،از اﺳﺘﺨﻮان ﻛﺘﻒ ﺷﺮوع ﻣﻲﺷﻮد و ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮاري ﻣﺤﻜﻢ ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮان زﻧﺪ زﺑﺮﻳﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲﺷﻮد.
(4اﺳﺘﺨﻮان ﺗﺮﻗﻮه از ﻳﻚ اﻧﺘﻬﺎ در ﻣﺠﺎورت اﺳﺘﺨﻮان ﺟﻨﺎغ ﺳﻴﻨﻪ و از اﻧﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ ،در ﻣﺠﺎورت اﺳﺘﺨﻮان ﻛﺘﻒ ﻗﺮار دارد.
-27ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺘﺎب درﺳﻲ ،در راﻛﻴﺰة )ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪري( ﻳﻚ ﻳﺎﺧﺘﺔ ﻓﻌﺎل ﺟﺎﻧﻮري ،ﺑﻪدﻧﺒﺎل درﻳﺎﻓﺖ 2e و 2H
ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﻟﻜﻮل ﭘﺬﻳﺮﻧﺪه ،ﻓﺮاوردهاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد .وﻳﮋﮔﻲ ﻣﺸﺘﺮك اﻳﻦ ﻧﻮع ﻓﺮاوردهﻫﺎ ،ﻛﺪامﻳﻚ از ﻣﻮارد زﻳﺮ اﺳﺖ؟
اﻟﻒ :در واﻛﻨﺶ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي درﺷﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ ﻣﺼﺮف ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
ب :در ﻃﻲ ﻣﺮﺣﻠﺔ ﻗﻨﺪﻛﺎﻓﺖ )ﮔﻠﻴﻜﻮﻟﻴﺰ( ﻧﻴﺰ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
ج :در ﻣﺤﻞﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از زﻧﺠﻴﺮة اﻧﺘﻘﺎل اﻟﻜﺘﺮون ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﻲآﻳﻨﺪ.
د :در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺧﻮد اﺗﻢ اﻛﺴﻴﮋن دارﻧﺪ.
» (2اﻟﻒ«» ،ج« و »د« » (1اﻟﻒ« و »د«
» (4د« » (3ب« و »ج«
-28ﺑﺎ ﻓﺮض اﻳﻨﻜﻪ در ﻳﻚ ﻓﺮد ،ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻧﻮﻋﻲ اﻧﺪام ﺑﻪواﺳﻄﺔ ﻇﻬﻮر ﻧﻮﻋﻲ ﺗﻮﻣﻮر دﺳﺘﺨﻮش اﺧﺘﻼل ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ،
ﻛﺪام ﻣﻮرد درﺧﺼﻮص اﻳﻦ ﺗﻮﻣﻮر ،ﺑﻪﻃﻮر ﺣﺘﻢ ،درﺳﺖ اﺳﺖ؟
(1ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻫﻤﺔ رﻧﺎﻫﺎي ﭘﻴﻚ ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي آن ،اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
(2در ﻧﺘﻴﺠﺔ ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل ﺑﻴﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎ و ﻣﺮگ آنﻫﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ.
(3ﺑﺪﺧﻴﻢ اﺳﺖ و ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي آن ﺑﻪ ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻓﺖ ﻣﺠﺎور ﺧﻮد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻛﺮدهاﻧﺪ.
(4ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي آن ،ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮﻳﺎن ﺧﻮن ﻳﺎ ﻟﻨﻒ در ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ.
-29در اﻧﺴﺎن ،ﻛﺪام ﻣﻮرد ﻓﻘﻂ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺑﻴﮕﺎﻧﻪﺧﻮار ،ﺻﺎدق اﺳﺖ؟
(1در ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ ﺧﻮنﺑﻬﺮ )ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺮﻳﺖ( ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ.
(2ﺣﺎوي ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ،ﻋﻤﻞ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دارﻧﺪ.
(3ﭘﺲ از ورود ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎريزا ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ،ﺑﺎ ﺗﺮاﮔﺬري )دﻳﺎﭘﺪز( ﺧﻮد را ﺑﻪ آنﻫﺎ ﻣﻲرﺳﺎﻧﻨﺪ.
(4در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ،ﺑﺨﺶ اﺻﻠﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞدﻫﻨﺪة ﻏﺸﺎي ﻳﺎﺧﺘﻪاي آنﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﺷﻮد.
-30ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺘﺎب درﺳﻲ و ﺑﺎ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻳﻚ ﭼﺮﺧﺔ ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ در اﻧﺴﺎن ﺑﺎﻳﺪ
رخ دﻫﺪ و ﺑﺎ ﻓﺮض اﻳﻨﻜﻪ اﺗﻔﺎﻗﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭼﺮﺧﻪ ﻳﺎ ﭼﺮﺧﻪﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ ،ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد ،ﻛﺪام ﻣﻮرد
ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟
(1ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر اﻧﺠﺎم ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﻳﻦ ﭼﺮﺧﻪ ،ﻻزم اﺳﺖ ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ از ﮔﺮة ﭘﻴﺸﺎﻫﻨﮓ ﺑﻪ ﮔﺮة ﻣﻮﺟﻮد در ﻋﻘﺐ درﻳﭽﺔ
ﺳﻪﻟﺨﺘﻲ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮد.
(2ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر اﻧﺠﺎم ﻣﺮﺣﻠﺔ اول اﻳﻦ ﭼﺮﺧﻪ ،ﻻزم اﺳﺖ ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ دور ﺗﺎ دور ﺑﻄﻦﻫﺎ ﺗﺎ ﻻﻳﺔ ﻋﺎﻳﻖ ﺑﻴﻦ دﻫﻠﻴﺰﻫﺎ و
ﺑﻄﻦﻫﺎ را اﺣﺎﻃﻪ ﻛﻨﺪ.
(3ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر اﻧﺠﺎم ﻣﺮﺣﻠﺔ ﺳﻮم اﻳﻦ ﭼﺮﺧﻪ ،ﻻزم اﺳﺖ ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ از دﻳﻮارة ﺑﻴﻦ دو ﺑﻄﻦ ،ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﻮك ﻗﻠﺐ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﻮد.
(4ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر اﻧﺠﺎم ﻣﺮﺣﻠﺔ دوم اﻳﻦ ﭼﺮﺧﻪ ،ﻻزم اﺳﺖ ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ در ﻳﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﮔﺮة ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ دﻫﻠﻴﺰي اﻳﺠﺎد ﺷﻮد.
-31در ﻛﺘﺎب درﺳﻲ ،ﺗﻌﺪادي از دﺳﺘﺎوردﻫﺎي زﻳﺴﺖﻓﻨﺎوري در ﺣﻮزة ﭘﺰﺷﻜﻲ آﻣﺪه اﺳﺖ .اﻧﺠﺎم ﻛﺪام ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻳﺎ ﻣﺮاﺣﻞ
زﻳﺮ ،ﺟﻬﺖ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻫﻤﺔ اﻳﻦ دﺳﺘﺎوردﻫﺎ ،ﺑﻪﻃﻮر ﺣﺘﻢ ،ﺿﺮوري اﺳﺖ؟
اﻟﻒ :ﺑﺮرﺳﻲ ژن ﻳﺎ ژنﻫﺎي ﺧﺎص
ب :ﺧﺎﻟﺺ ﻛﺮدن زﻧﺠﻴﺮهﻫﺎي ﭘﻠﻲﭘﭙﺘﻴﺪي در آﺧﺮﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ
ج :اﻧﺘﻘﺎل ﻗﻄﻌﻪاي از ﻣﺤﺘﻮاي ژﻧﻲ ﻳﻚ ﻳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻪ ﻳﺎﺧﺘﺔ درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪة دﻳﮕﺮ
د :ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي از دﻧﺎﻫﺎي ﻧﻮﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻓﺎمﺗﻦ )ﻛﺮوﻣﻮزوم( اﺻﻠﻲ
» (2اﻟﻒ« و »ج« » (1اﻟﻒ«» ،ب«» ،ج« و »د«
» (4اﻟﻒ« » (3اﻟﻒ«» ،ب« و »ج«
ﺻﻔﺤﻪ 7 ﻧﻮﺑﺖ دوم 1402/04/15 زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ـ ﻋﻠﻮم ﺗﺠﺮﺑﻲ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-32ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ،ﻛﺪام ﻋﺒﺎرت ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟
)(1