T.C.

KARA HARP OKULU

SAVUNMA BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
TEKNOLOJİ YÖNETİMİ ANA BİLİM DALI

TEKNOLOJİ YÖNETİMİNE GİRİŞ

MAKALE
YIKICI TEKNOLOJİLERİN TESPİT EDİLMESİ

Öğretim Elemanı
Y.Müh.Elif BAKTIR

Hazırlayan
Fuat ÖZÇAKMAK

ANKARA – Ocak 2016

1
 YIKICI TEKNOLOJİLERİN TESPİT EDİLMESİ

Fuat ÖZÇAKMAK1
Hava Muhabere Yarbay, Kara Harp Okulu, Teknoloji Bilimleri Enstitüsü, 06100 Bakanlıklar Ankara

ÖZET
Yıkıcı teknoloji ya da yıkıcı yenilik terimi, temelini 1995 yılında yayınlanan “Yıkıcı Teknolojiler: Dalgayı Yakalama” isimli makaleden
alır. Piyasaya hâkim olan diğer ürün veya hizmetin ortadan kaldırılması anlamına gelen yıkıcı teknoloji ya da yıkıcı yeniliğin tespit
edilmesi ve karşı konulması için hem pek çok hâkim firmanın yanı sıra akademisyenler de çalışma ve araştırma yapmaktadır.
Makale dâhilinde konu hakkında en geçerli olduğu kabul gören kişi ve kavramlar araştırılmış, ortak ve farklı noktaları
değerlendirilerek yaşanmış vaka analizleri ışığında yıkıcılık teorisinin oluşum, karşı stratejileri ve tahmin edilme yöntemleri
araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Yıkıcı teknolojiler; Yıkıcı yenilik; Yıkıcı teknolojilerin tanımlanması; Yıkıcı teknolojilerin tespiti;

1
Hava Muhabere Yarbay F.Özçakmak, Genelkurmay Lojistik Başkanlığı 06100 Bakanlıklar/Ankara, Tel.0-312-402 61 00/1772,
E-posta: fuatozcakmak@gmail.com

2
 1. Giriş
Özellikle teknolojinin elişim hızından
beslenen yeni ürünler geçmiş dönemlere
oranla sayı ve çeşit olarak artarak ortaya
çıkmakta ve piyasa koşulları içerisinde
kendi pazarını oluşturmaktadır. Bu ortaya
çıkan ürünler kimi zaman kendi pazarını
yarattığı gibi kimi zaman pazarda
hâlihazırda mevcut olan ürünün
hâkimiyetine tehdit oluşturmaktadır. BU
noktada ortaya üç farklı sonuç çıkmaktadır.
İlk sonuç yeni çıkan ürünün pazar hâkimi
ürünün etkisini kıramaması ve
yaygınlaşamadan yok olmasıdır. İkinci
sonuç yeni çıkan ürünün pazar hâkimi
ürünün etkisini kıramaması ancak
destekleyici bir duruma girmesi nedeni ile
piyasayı paylaşmasıdır. Son sonuç ise bu
makalede incelenen ve piyasaya hâkim
yerleşik ürünün pazardan tamamıyla yok
olmasına giden sonuçtur.
2. Yıkıcı Teknoloji Nedir?
Piyasanın en alt seviyesinden giriş
yapan bir ürün veya hizmetin, hızla
yaygınlaşıp yükselmesi sonucu piyasaya
hâkim olan diğer ürün veya hizmetin
ortadan kaldırılması anlamında kullanılan
yıkıcı teknoloji ya da yıkıcı yenilik terimi,
(Christensen C. , 2015) temelini Bower ve
Christensen’in 1995 yılında yayınladıkları,
“Yıkıcı Teknolojiler: Dalgayı Yakalama”
isimli makalesinden alır. Söz konusu
makalede lider firmaların birçok gelişmekte
olan teknolojiyi görmezden geldikleri,
bunun rehavetten değil firmaların yüksek
getirili projelere yönelmesinden
kaynaklandığı ifade edilmektedir (Bower &
Christensen, Ocak-Şubat 1995).
Bower ve Christensen’in dikkat çeken
bu teoremine göre varlığını sürdürmek
isteyen firmalar piyasanın üst dilimi yerine
alt dilimine yönelerek büyümelidir. Bu
büyüme stratejisinde firmalar temel
ürünlerinin karlılığı en yüksek olduğu
noktada harekete geçmelidir. Mevcut ürün
portföyüne çok yoğunlaşan ve mevcut
müşteri odaklı yaklaşıma sahip firmalarda
yenilik yavaş ve mevcut pazarı
destekleyicidir. Teoriye göre belirtilen yıkıcı
yenilik ise, firmanın çekirdek işinden farklı
ürünlere ve daha önce müşteri olmamış
kullanıcı grubuna yönelmesi ile oluşur.
Piyasanın dinamik alt diliminde büyüme
3
fırsatları, üst dilimden daha fazla
olduğundan yıkıcı yenilik basit ve ucuz
ürünlere yoğunlaşır.
Şekil 1
Şekil 1’de belirtilen zaman-performans
grafiğinde görüldüğü gibi yıkıcı teknolojinin
nerede gerçekleşeceğini öngörmek önem
taşımaktadır. Ancak bunu ortaya
koyabilecek kesin bir formül
bulunmamaktadır. Çünkü her firma dikey
eksende farklı göstergelere sahiptir.
(Christensen C. M., 1997)
Tüm lider firmalar tarafından karlılık
refleksi gereği artan ürün performansı
talebine yönelik sürdürülebilir yenilik
faaliyetleri yürütülmektedir. Sürdürülebilir
yeniliğe yoğunlaşan firmalar yüksek
getiriye yoğunlaşmaları nedeniyle alt dilime
yönelik ürünleri üretmemektedir. (Güneş,
2011)
Dahası, yıkıcı teknolojinin pazarı düşük
seviyeden mi yoksa yüksek seviyeden mi
işgal edeceği konusu hala tartışılmakta
olup düşük seviye konusunda Christensen
ısrar etmekteyken Govindarajan, Kopalle
ve Carr’ın başı çektiği diğerleri tam tersini
savunmaktadır. (Reagan, 2014)
Teknolojinin kendisi yerine, uygulama
alanlarının etkilerinin yıkıcı nitelik
taşıdığından bahsedilmesi daha doğru
olacaktır. Piyasa hâkimi firmalar tarafından
yeni teknolojiler yıkıcı özellikte
sunulmaktadır. Buradaki amaç mevcut
ürünün performansının arttırarak
piyasadaki konumunun korunmasıdır.
Ancak rakip olmadığı sürece bu stratejinin
başarısı belirlenememektedir.
Yıkıcı teknoloji ile karşılaşıldığında ise
artık stratejiler savaşacak, tüketiciler kararı
verecektir. Bu noktada sorulması gereken
kritik soru şu olmalıdır. “Yeni stratejinin
gelecekte yıkıcı etki yaratabileceğini tahmin
etmenin güvenilir yolu nedir?” (Business
Today, 2015)
3. Yeni Teknolojinin Yıkıcı Olduğu
Nasıl Anlaşılır?
Christensen bu sorusunun cevabını
yıkıcı stratejilerin ortak noktalarını
araştırarak bulmaya çalışmıştır. Ona göre
ilk strateji aşırı hizmet verilen tüketiciler
veya mevcut üründen daha ucuz ve basit
bir muadil arayan tüketiciler üzerine
yoğunlaşmalıdır. Bu yeni ürün yeni pazarın
tüketicileri için aradıkları çözümü
sunmalıdır.
Yıkıcı ticari bir hamle başlangıç
seviyesinde düşük bir kar oranı, kısıtlı
market hedefleri ve basit ürün/hizmetleri
içerir. Bu özellikler başlangıçta hâkim firma
ürünleri ile kıyaslandığında çok cazip
olamamaktadır.
Pazarın bu alt kısmı düşük kalite ve
hizmeti yeterli gördüğünden ve düşük kar
payı sağlaması yıkıcı ürünlerin burada
rahatça yaygınlaşabilme olanağını
sağlamaktadır. (Christensen C. , 2015)
Pazardaki hâkim firma, yeni ortaya
çıkan ürünü kullanma konusunda direnç
gösteren mevcut müşteri grubunu esas
aldığı için bu teknolojiye yatırımın gereksiz
olduğu kanaatinden ayrılmamaktadır.
(Christensen C. M., 1997)
Daha ucuz ve daha basit olan bu ürün,
piyasaya hâkim olan ürünün sağladığı
faydayı yeterli oranda karşılamalıdır. Ayrıca
oluşturulan yıkıcı strateji diğer stratejileri
yıkıcı özelikte olmalıdır. Mevcut ürünü
destekleyici bir stratejinin yıkıcılığından
bahsedilmesi pek mümkün değildir.
(Business Today, 2015)
Birçok lider firma kendi kurdukları
piyasa düzeninin en iyi oyuncusu
durumundadır. Çünkü geçmişte radikal bir
yenilik sonucu ortaya çıkan bir ürüne
sahiptirler. Ancak pazar hâkimiyeti ile elde
edilen güç ve başarılar kendinin imhasına
neden olacak tohumları içerebilir.
Christensen’e benzer şekilde Telis de
piyasaya hâkim olan firmanın yıkılışını üç
4
adımda tarif etmektedir. İlk önce firma
mevcut statünün değişmemesi maksadıyla
ürün özelliklerinde değişiklik yapmaktan
çekinir. Daha sonra risk almamak için
mevcut ürünün kalitesini geliştirerek
gelecekte de diğer ürünlerden üstün tutan
görüşe hâkim olur. Son olarak hâkim firma
güncel piyasa koşularına yoğunlaştığından,
gelecekte rakip olarak üretilecek bir ürün
konusunda endişe taşımamaktadır. (Tellis,
2013)
Diğer yandan yıkıcı yeniliği keşfeden
firmalar basit ve ucuz ürünlere
odaklanmakta ve ürünlerini zaman içinde
kabul edilebilir ürün performansına
taşımaktadırlar. (Güneş, 2011) Daha sonra
yeterli bilgi birikimine sahip firmalar üst
dilimin kabul edebileceği ürünlere
yönelmektedir.
Yıkıcı teknolojiler, mevcut teknolojilerin
birleşiminden ortaya çıkabileceği gibi yeni
teknolojik buluşlar sonucu da ortaya
çıkabilirler. Christensen’in de belirttiği gibi
(Christensen C. M., 1997) yıkıcı teknolojiler
ucuz ve düşük performanslı teknolojiler
olarak başlarlar. Ancak bu yıkıcı teknoloji
destekleyici yenilik olarak geliştikçe ve
mevcut pazarın ihtiyaçlarını karşılamaya
başladıkça hâkim firmayı pazardan
silecektir.
Yıkıcı teknolojilerin belirlenmesi
sahasında Katsamakas ve Georgantzas
açık kaynak yazılımlarının yıkıcı etkilerini
inceledikleri çalışmalarında Christensen’in
firmanın performans eğrisinin yıkıcılığı
belirlemede en önemli etken olduğunu
vurguladığını, Adner’in (Adner, 2002) de
performans ve fiyat eğrisinin önemli
olduğunu gösterdiğini belirtmişlerdir.
(Katsamakas & Georgantzas, 2010)
Alvin Toffler’ın bahsettiği Üçüncü Dalga
periyodu içerisinde bilgisayar ve diğer
yüksek teknolojik gelişmelerin desteklediği
yenilikler çağı yaşanmaktadır. (Toffler,
1980) Hemen hemen her gün yeni bir
teknolojinin ortaya çıktığına şahit
olunmaktadır ve bu engellenemeyen
süreklilik yaptığımız tüm işleri,
alışkanlıklarımızı ve hayatımızı sürekli
olarak değiştirmekte olup, günümüz
ekonomisini de değişikliğe uğratmaktadır.
Örnek olarak bundan yaklaşık 20 yıl önce
dünya nüfuzunun yüzde 3’ünden daha azı
cep telefonuna ve yüzde 1’inden daha azı
ise internet erişimine sahip iken
günümüzde nüfuzun üçte ikisi cep
telefonuna üçte biri de internet erişimine
sahiptir. (Dobbs, Ramaswamy,,
Stephenson, Viguerie, & McKinsey, 2014)
Bahsi geçen söz konusu değişiklikler
Ray Kurzweil’in Satranç Tahtası
hikâyesinde belirtildiği gibi her defasında bir
öncekinin iki misli artmaktadır. Bu
kapsamda teknolojik yaygınlaşma da aynı
oranda artış göstermektedir. 2008 yılında
dünya bilgisayar hesap kapasitesi 5 exaflop
iken 2012 yılında bu sayı 20 exalop’a
çıkmıştır. (Dobbs, Ramaswamy,,
Stephenson, Viguerie, & McKinsey, 2014)
Bu sıra dışı değişim küresel üretimi de
aynı oranda değiştirmekte ve bilgi, ürün,
para, yetenek ile emeğin küresel dolaşımını
da güçlü bir şekilde artırmaktadır. Bütün
bunların sonucu olarak yeni yıkıcı
teknolojilerin ortaya çıkışı da hızlanmıştır.
Bu durumda özellikle teknoloji firmalarının Şekil 2 (Reagan, 2014)
yıkıcı teknoloji ile karşılaşmaları onlar için Şekil 2 incelendiğinde yıkıcı
sürpriz olmamalıdır. teknolojinin ilk önce temel pazara giriş
yapması ile sürecin başladığı
Christensen’in konu olarak ele aldığı
görülmektedir. Temel yeteneklerde düşük
(Christensen C. M., 1997) hard disk
düzeyli kullanıcıların olduğu alana giriş
sanayinin ve ürünlerin değişim örneği
yapabilen yıkıcı teknoloji burada gelişip ana
aslında tüm alana yayılan teknolojilerin
pazara giriş yapmaktadır.
genel karakteristiğini ortaya koymaktadır.
Ortaya konan hemen hemen tüm teknolojik Ana pazara girip müşterilerin ilgisini
ürün ve hizmetler başka bir ürün veya çektiği bu dönem, yerleşik firmanın bu
hizmet tarafından ortadan kaldırılacaktır. teknolojiyi fark ettiği zamandır. Müşterilerin
Bu sonucu geciktirmek mümkün olsa da yeni ürüne ilgisinin artmaya başladığı ve
ortadan kaldırmak pek mümkün yerleşik ürün satışlarının azalmaya
gözükmemektedir. başladığı bu noktada yerleşik firma karşı
stratejiler uygulamaya başlamaktadır.
Her örneğin ayrı olarak Yerleşik firmanın karşı stratejileri yıkıcı
incelenebileceği bu noktada sadece teknoloji ürünün satışlarını engelleyemediği
manyetik bant karşısında yıkıcı etki yaratan zaman yıkım gerçekleşmektedir.
silikon CD’lerin durumunu incelemek bile
yıkıcı etkinin gücünü ortaya koymaya yeterli 4. Yıkıcı Teknolojilere Karşı Stratejiler:
olacaktır. Mp3 ve divx benzeri dosya Yıkıcı yenilik veya teknolojilere karşı
biçimleri ile desteklenen CD’ler, manyetik yapılabilecek stratejiler ise genelde iki dala
teyplerin hantal, pahalı ve çok düşük ayrılmaktadır. Bunlardan ilki yıkıcı teknoloji
performanslı kalmasına neden olmuştur. ortaya çıkmadan önce engelleme stratejisi
diğeri ise yıkıcı teknoloji ortaya çıktıktan
Yıkıcı teknolojinin oluşma evrimi
sonra piyasa rekabet stratejisidir.
aşağıdaki şekilde özetlenmiştir. (Reagan,
2014) Güncel araştırmalar hâkim firmaların
yıkıcı teknolojilere karşı strateji olarak ayrı
bir ticari birim oluşturmaları gerektiği

5
konusunda birleşmektedir. Bu tavsiye
kavram, yüksek teknoloji sanayilerinde
yapılan araştırmalar sonucunda ortaya
çıkarılmıştır. Ancak ispatı sağlayabilecek
sayısal bir doğrulama metodu ortaya
konmamıştır.
Habtay ve Holmen (2014) tarafından
yapılan araştırmada, 88 stratejik ticari
birimden toplanan veriler, yıkıcı
teknolojilere karşı koyan lider firmalar ve
pazar güdümlü yıkıcı yeniliklere karşı koyan
firmalar olarak ikiye ayrılarak incelenmiş
ikinci bölümdeki firmaların, ayrı bir ticari
birim oluşturmadan yıkıcı yeniliklere karlı
başarılı olabileceği değerlendirilmiştir.
Aynı kapsamı Christensen (1997) de
ele almış ve yerleşik firmaların bağımsız bir
birim kurarak yıkıcı yenilik fırsatlarını
araştırması gerektiği üzerinde durmuştur.
Bu konuda başka bir benzer görüş de
Güneş tarafından belirtilmiş, yerleşik
firmaların öncelikli olarak sürdürülebilir
yenilik faaliyetleri ile beraber yıkıcı yenilik
faaliyetlerine de yönelmeleri gerektiğini
belirtmiştir. Böylece piyasada var olan rakip
şirketler ile rekabet edilen alanların
kapsamı genişlemektedir. Alışılagelmiş
müşteri portföyüne sahip firmaların
pazarda bulunan diğer müşteri gruplarına
yönelik ürünler üzerine çalışamamasının
önündeki en büyük engel yöneticiler
açısından ortaya çıkan paradigmadır.
Güneş (2011)’in bahsettiği
paradigmaya göre baskının sürekli olarak
alttan gelmesi özellikle üst dilime yönelik
ürünlerle pazarda varlığını koruyan
firmalarda yönetimsel bir ikilem
yaratmaktadır. Bununla beraber yıkıcı
yenilik faaliyetleri zaman içinde ister
istemez ürün performansını
yükselteceğinden yıkıcı yenilik stratejisini
benimseyen firmalar sürekli olarak arkadan
gelen aynı stratejiye sahip firmaların tehdidi
altında kalacaktır.
Yıkıcı teknolojilere karşı uygulanacak
diğer stratejiler ise yıkıcı teknoloji ortaya
çıktıktan sonra yerleşik firmalar tarafından
uygulanan piyasa rekabet stratejileridir.
Mevcut çalışmalar yıkıcı teknoloji
ortaya çıktığında yerleşik firmaların ilk önce
durumu tam analiz edemediklerini
belirtmektedir. Çünkü firmalar bu esnada
6
kârlılık, mevcut ürünün geliştirilerek
rakipsiz hale getirilmesi, müşterilerin talep
ettiği değişikliklerin uygulanması gibi
konulara odaklandıklarından bir çeşit körlük
yaşamaktadırlar.
Yıkıcı ürünün müşteri dikkatini çektiğini
gören ve piyasadaki statüsünü korumak
isteyen firmalar karşı stratejiler
geliştirmektedirler (Katsamakas &
Georgantzas, 2010). Bu stratejiler arasında
yeni ürünün üretim haklarını veya firmasını
satın almak, yerleşik ürünü kısmen ücretsiz
sunmak, maliyet azaltıcı çalışmalar
yapmak, pazarın her seviyesine uygun
çeşitlemeler yapmak ve promosyonlar
düzenlemek gibi farklı stratejiler
uygulanmaktadır.
Bunların yanında her ortaya çıkan
teknoloji veya yenilik yıkıcı etki
içermeyebilir.
5. Yıkıcı Teknoloji Örnekleri
2001 yılında insanoğlunun ulaştırma
kavramını değiştireceği iddia edilerek
piyasaya sunulan buluş kod adı Ginger yeni
adı ise Segway olan tek kişilik yeni bir taşıt
idi. Bu taşıt 29 kilo ağırlığında elektrikle
çalışan bir tür scooter olarak tasarlanmış ve
ulaştırma alanında yıkıcı birçok etkiye sahip
olacağı iddia edilmişti. Ancak beklenen
ilgiyi görmeyen Segway kendi alanında
ortaya çıkan yıkıcı yenilikler ile mücadele
etmek zorunda bile kalmıştır. Daha ucuz ve
az yetenekli olan elektrikli scooter ve
bisikletler Segway‘in pazarını
paylaşmışlardır. Dolayısıyla ortaya konan
ürün yıkıcı özelliklere haiz olsa da etki
bakımında bekleneni vermeyebildiğini
görmekteyiz.
Başka bir örnekte 2006 yılı başlarında
Oracle firması tarafından yaşanmıştır.
MySQL firmasının başı çektiği ve alt seviye
kullanıcılarına hizmet veren açık kaynak
veri tabanı sunucularından rahatsızlık
duyan ORACLE karşı strateji olarak alt
seviye kullanıcılarına hizmet veren açık
kaynak veri tabanı sunucularından
Sleepycat ve InnoDB’yi satın almıştır ve
PHP gibi açık kaynak dillerinin kullanılarak
Oracle ürünlerine uygulamalar yazılmasını
sağlamıştır. Ardından SUN Microsystems,
MySQL firmasını satın almış ve 2010
yılında da ORACLE, SUN firmasını satın
almıştır. (Katsamakas & Georgantzas, Teknoloji ile beraber aynı hızda
2010) değişen tüketici tercihleri ve tüketimin
değişkenlik gücü ele alındığında yıkıcı
Burada ORACLE firmasının yıkıcı
teknolojileri kesin olarak ortaya
yenilik karşısında tehdidi kendi çıkarları
çıkarabilecek veya ortaya çıktıktan sonra
doğrultusunda kullanarak başarılı bir
kesin olarak engelleyebilecek geçerli bir
strateji uygulamıştır.
yöntem oluşturulabilmesi mümkün
6. Sonuç: gözükmemektedir.
Yapılan araştırmalarda yaygın kanı
olarak yerleşik firmadan bağımsız bir birim
Kaynakça
tarafından yıkıcı yeniliklerin araştırılması
genel kanı olarak ortaya çıkmıştır. Bower, J. L., & Christensen, C. M. (Ocak-Şu at
(Katsamakas & Georgantzas, 2010) 1995). Disruptive Technologies:
Böylece hâkim firma körlüğü gibi Catching the Wave. Harvard Business
kaçınılmaz hatalardan arındırılmış bir
Review.
faaliyet sağlanacaktır. Hatta bu yöntem ile
bulunacak yıkıcı yenilik mevcut ürünü yok Business Today. (2015, Ocak 4).
etse de, yeni teknolojiyi bulan aynı firma www.businesstoday.in:
olduğundan sadece ürün değişimleri
http://www.businesstoday.in/magazin
oluşacak ancak firmanın yaşamı
sürdürülecektir. e/cover-story/clayton-christensen-on-
theory-of-disruptive-
CIMA (Chartered Institute of
innovation/story/213471.html
Management Accountants) tarafından
2009 yılında yayınlanan başka bir görüşe adresi de alı dı
göre de yıkıcı teknolojileri tespit etmek Christensen, C. (2015).
kendisi kadar basit ve temel işlevler
www.claytonchristensen.com.
üzerinden sağlanabilir. Söz konusu raporda
yapılacak işlemler şu şekilde sıralanmıştır. http://www.claytonchristensen.com/k
(CIMA, 2009) ey-concepts/#sthash.gh8xL0N9.dpuf
adresi de alı dı
1. Hangi gelişmenin önem taşıdığını
TANIMLA, Christensen, C. M. (1997). The Innovator's
2. Yeni teknolojinin ne olduğunu ve Dilemma: When New Technologies
gelecekte nasıl gelişeceğini ANLA,
3. Mevcut ürünler üzerinde yaratacağı Cause Great Firms to Fail. Boston:
teknolojik etkileri ANALİZ ET, Harvard Business School Press.
4. Hangi stratejinin bu yeni teknolojiyi
CIMA. (2009). A strategic approach to
engelleyeceğini veya geciktireceğini
DEĞERLENDİR. disruptive technologies. Beyond
enthusiasm: Making the business case
Sonuç olarak yöneticilerin kendi yıkıcı
for your organisation's use of web 2.0.
teknolojik güçleri ile rakiplerin yıkıcı
teknolojik güçlerini değerlendirebilecekleri London.
bir tahmin modeli ile yıkıcı teknolojinin www.cimaglobal.com/web2.0forbusin
başarılı olup olmayacağının sistematik ess adresi de alı dı
yöntemi oluşturulamamıştır (Reagan,
2014). Disruptive innovation is a strategy, not just the
technology. (2015, Ocak 4).
Bu nedenle yıkıcı teknoloji stratejisi
www.businesstoday.in:
oluşturmak bilimsel nitelikten çok sanatsal
bir kavramda değerlendirilmektedir. Bu http://www.businesstoday.in/magazin
konu hakkında çok sayıda araştırma ve e/cover-story/clayton-christensen-on-
kitap yayınlanmasına rağmen şu ana kadar theory-of-disruptive-
sayısal analiz yoluyla yıkıcı teknoloji tahmin innovation/story/213471.html
modeli ortaya konamamıştır. adresi de alı dı

7
Dobbs, R., Ramaswamy,, S., Stephenson, E.,
Viguerie, S., & McKinsey, Q. (2014).
Management intuition for the next 50
years.

Gü eş, Y. S. . Değer Yarat a Bağla ı da

Gü el Dört Ye ilik Modeli. Sanat Ve
Tasarı Dergisi, Gazi Ü iversitesi, 71-
89.

Habtay, S., & Holmen, M. (2014). Incumbents'

responses to disruptive business
model innovation: the moderating role
of technology vs. market-driven
innovation. (18), 289-309.
doi:10.1504/IJEIM.2014.064211

Katsamakas, E. G., & Georgantzas, N. C. (2010).

Open source disruptive-innovation
strategy. Human Systems
Management, 217-229.
doi:10.3233/HSM-2010-0729

Reaga , J. L. 4, Şu at . Predi ti g
Disruptive Innovation: Which Factors
Determine Success? . Tez. New York,
ABD: B.A. State University.

Tellis, G. (2013). Unrelenting Innovation.

Jossey-Bass, San Francisco, a John
Wiley and Sons Imprint, , 332 pp.,.

Toffler, A. . Üçü ü Dalga. S. Ye içeri,

Çev., & ). Abat, Derleyici) Koridor
Yayı ılık.