L’impresa di Coriolano

Postquam Brutus reges ex urbe expulit, Romae seditionem populus fecit: tum tribunos plebis quasi
proprios iudices et defensores creavit. Sequenti (da sequor) anno Volsci bellum reparaverunt atque
Postumius Cominius consul, senatus iussu, Volscos fudit fugavitque; inde magna cum vi impetum
in Coriolos fecit. Tum erat in castris inter iuvenes Cn Marcius, adulescens et consilio et manu
promptus. Dum exercitus Romanus in Coriolorum obsidione intentus est sine metu imminentis
proelii, repente hostium militiae ab Antio per planitiem pervenerunt eodemque (eodem = abl.
“stesso”) tempore ex oppido Coriolis Volsci eruperunt. Forte in statione Marcius erat. Cum delecta
militum manu Marcius non solum impetum erumpentium retudit, sed per patentem portam ferox
inrupit in oppidum atque, incedens per aditus viasque, ferro ignique urbem vastavit. Itaque ab urbe
Coriolis Marcius Coriolanus nominatur.

L’impresa di Coriolano

Postquam Brutus reges ex urbe expulit, Romae seditionem populus fecit: tum tribunos plebis quasi
proprios iudices et defensores creavit. Sequenti (da sequor) anno Volsci bellum reparaverunt atque
Postumius Cominius consul, senatus iussu, Volscos fudit fugavitque; inde magna cum vi impetum
in Coriolos fecit. Tum erat in castris inter iuvenes Cn Marcius, adulescens et consilio et manu
promptus. Dum exercitus Romanus in Coriolorum obsidione intentus est sine metu imminentis
proelii, repente hostium militiae ab Antio per planitiem pervenerunt eodemque (eodem = abl.
“stesso”) tempore ex oppido Coriolis Volsci eruperunt. Forte in statione Marcius erat. Cum delecta
militum manu Marcius non solum impetum erumpentium retudit, sed per patentem portam ferox
inrupit in oppidum atque, incedens per aditus viasque, ferro ignique urbem vastavit. Itaque ab urbe
Coriolis Marcius Coriolanus nominatur.

L’impresa di Coriolano

Postquam Brutus reges ex urbe expulit, Romae seditionem populus fecit: tum tribunos plebis quasi
proprios iudices et defensores creavit. Sequenti (da sequor) anno Volsci bellum reparaverunt atque
Postumius Cominius consul, senatus iussu, Volscos fudit fugavitque; inde magna cum vi impetum
in Coriolos fecit. Tum erat in castris inter iuvenes Cn Marcius, adulescens et consilio et manu
promptus. Dum exercitus Romanus in Coriolorum obsidione intentus est sine metu imminentis
proelii, repente hostium militiae ab Antio per planitiem pervenerunt eodemque (eodem = abl.
“stesso”) tempore ex oppido Coriolis Volsci eruperunt. Forte in statione Marcius erat. Cum delecta
militum manu Marcius non solum impetum erumpentium retudit, sed per patentem portam ferox
inrupit in oppidum atque, incedens per aditus viasque, ferro ignique urbem vastavit. Itaque ab urbe
Coriolis Marcius Coriolanus nominatur.

L’impresa di Coriolano

Postquam Brutus reges ex urbe expulit, Romae seditionem populus fecit: tum tribunos plebis quasi
proprios iudices et defensores creavit. Sequenti (da sequor) anno Volsci bellum reparaverunt atque
Postumius Cominius consul, senatus iussu, Volscos fudit fugavitque; inde magna cum vi impetum
in Coriolos fecit. Tum erat in castris inter iuvenes Cn Marcius, adulescens et consilio et manu
promptus. Dum exercitus Romanus in Coriolorum obsidione intentus est sine metu imminentis
proelii, repente hostium militiae ab Antio per planitiem pervenerunt eodemque (eodem = abl.
“stesso”) tempore ex oppido Coriolis Volsci eruperunt. Forte in statione Marcius erat. Cum delecta
militum manu Marcius non solum impetum erumpentium retudit, sed per patentem portam ferox
inrupit in oppidum atque, incedens per aditus viasque, ferro ignique urbem vastavit. Itaque ab urbe
Coriolis Marcius Coriolanus nominatur.
La guerra contro Giugurta

Contra Iugurtham, Numidarum regem, bellum indictum est a Romanis; ita Calpurnius Bestia consul
cum exercitu a senatu in Africam missus est, sed regis pecunia corruptus est et flagitiosam pacem
cum hostibus fecit. Calpurnius Romam revocatus est et belli imperium Sp. Postumio Albino
commissum est; Albinus ignominiose contra Numidas pugnavit. Tum Q. Caecilius Metellus consul,
gravis atque integer vir, in Africam missus est. Metellus, corrigens exercitum ingenti severitate et
ad pristinam disciplinam militarem reducens, variis proeliis Iugurtham vicit, eius (“di quello, suoi”)
elephantes occidit vel cepit multasque Numidarum civitates subegit. Metello successit Caius
Marius, dux strenuus atque belli peritus. Marius Iugurtham eiusque socium Bocchum, Mauritaniae
regem, proelio superavit bellumque confecit. Romae Iugurtha in catenis ante currum Marii
triumphantis adductus est; paulo post, consulis iussu, in carcere strangulatus est.

La guerra contro Giugurta

Contra Iugurtham, Numidarum regem, bellum indictum est a Romanis; ita Calpurnius Bestia consul
cum exercitu a senatu in Africam missus est, sed regis pecunia corruptus est et flagitiosam pacem
cum hostibus fecit. Calpurnius Romam revocatus est et belli imperium Sp. Postumio Albino
commissum est; Albinus ignominiose contra Numidas pugnavit. Tum Q. Caecilius Metellus consul,
gravis atque integer vir, in Africam missus est. Metellus, corrigens exercitum ingenti severitate et
ad pristinam disciplinam militarem reducens, variis proeliis Iugurtham vicit, eius (“di quello, suoi”)
elephantes occidit vel cepit multasque Numidarum civitates subegit. Metello successit Caius
Marius, dux strenuus atque belli peritus. Marius Iugurtham eiusque socium Bocchum, Mauritaniae
regem, proelio superavit bellumque confecit. Romae Iugurtha in catenis ante currum Marii
triumphantis adductus est; paulo post, consulis iussu, in carcere strangulatus est.

La guerra contro Giugurta

Contra Iugurtham, Numidarum regem, bellum indictum est a Romanis; ita Calpurnius Bestia consul
cum exercitu a senatu in Africam missus est, sed regis pecunia corruptus est et flagitiosam pacem
cum hostibus fecit. Calpurnius Romam revocatus est et belli imperium Sp. Postumio Albino
commissum est; Albinus ignominiose contra Numidas pugnavit. Tum Q. Caecilius Metellus consul,
gravis atque integer vir, in Africam missus est. Metellus, corrigens exercitum ingenti severitate et
ad pristinam disciplinam militarem reducens, variis proeliis Iugurtham vicit, eius (“di quello, suoi”)
elephantes occidit vel cepit multasque Numidarum civitates subegit. Metello successit Caius
Marius, dux strenuus atque belli peritus. Marius Iugurtham eiusque socium Bocchum, Mauritaniae
regem, proelio superavit bellumque confecit. Romae Iugurtha in catenis ante currum Marii
triumphantis adductus est; paulo post, consulis iussu, in carcere strangulatus est.

La guerra contro Giugurta

Contra Iugurtham, Numidarum regem, bellum indictum est a Romanis; ita Calpurnius Bestia consul
cum exercitu a senatu in Africam missus est, sed regis pecunia corruptus est et flagitiosam pacem
cum hostibus fecit. Calpurnius Romam revocatus est et belli imperium Sp. Postumio Albino
commissum est; Albinus ignominiose contra Numidas pugnavit. Tum Q. Caecilius Metellus consul,
gravis atque integer vir, in Africam missus est. Metellus, corrigens exercitum ingenti severitate et
ad pristinam disciplinam militarem reducens, variis proeliis Iugurtham vicit, eius (“di quello, suoi”)
elephantes occidit vel cepit multasque Numidarum civitates subegit. Metello successit Caius
Marius, dux strenuus atque belli peritus. Marius Iugurtham eiusque socium Bocchum, Mauritaniae
regem, proelio superavit bellumque confecit. Romae Iugurtha in catenis ante currum Marii
triumphantis adductus est; paulo post, consulis iussu, in carcere strangulatus est.
Attività colonizzatrice dei Greci

Incolae insulae Euboeae Cumas in Italia condiderunt. Eorum (“di quelli, loro”) classis cursus – ut
dicunt antiqui scriptores – columbae antecedentis volatu directus est. Longo temporis intervallo pars
Cumarum civium urbem Neapolim condidit. Et Cumani et Neapolitani semper populo Romano
fidem (acc. sing. di fides) servaverunt. Postea magna copia Graecae iuventutis, propter virium
abundantiam novas sedes (acc. pl. di sedes) quaeritans, in Asiam pervenit. Nam Iones, Athenas
relinquantes, partem regionis maritimae occupaverunt, quae (nom. “la quale”) eorum nomine Ionia
appellata est, urbesque nobiles constituerunt, Ephesum, Miletum, Colophonem, Phocaeam,
multasque insulas in Aegeo atque Icario mari occupaverunt, Samum, Chium, Andrum, Parum,
Delum aliasque ignobiles. Ab Aeoliis quoque, e Graecia navigantibus, post longos errores illustria
loca obtenta sunt claraeque urbes conditae sunt.

Attività colonizzatrice dei Greci

Incolae insulae Euboeae Cumas in Italia condiderunt. Eorum (“di quelli, loro”) classis cursus – ut
dicunt antiqui scriptores – columbae antecedentis volatu directus est. Longo temporis intervallo pars
Cumarum civium urbem Neapolim condidit. Et Cumani et Neapolitani semper populo Romano
fidem (acc. sing. di fides) servaverunt. Postea magna copia Graecae iuventutis, propter virium
abundantiam novas sedes (acc. pl. di sedes) quaeritans, in Asiam pervenit. Nam Iones, Athenas
relinquantes, partem regionis maritimae occupaverunt, quae (nom. “la quale”) eorum nomine Ionia
appellata est, urbesque nobiles constituerunt, Ephesum, Miletum, Colophonem, Phocaeam,
multasque insulas in Aegeo atque Icario mari occupaverunt, Samum, Chium, Andrum, Parum,
Delum aliasque ignobiles. Ab Aeoliis quoque, e Graecia navigantibus, post longos errores illustria
loca obtenta sunt claraeque urbes conditae sunt.

Attività colonizzatrice dei Greci

Incolae insulae Euboeae Cumas in Italia condiderunt. Eorum (“di quelli, loro”) classis cursus – ut
dicunt antiqui scriptores – columbae antecedentis volatu directus est. Longo temporis intervallo pars
Cumarum civium urbem Neapolim condidit. Et Cumani et Neapolitani semper populo Romano
fidem (acc. sing. di fides) servaverunt. Postea magna copia Graecae iuventutis, propter virium
abundantiam novas sedes (acc. pl. di sedes) quaeritans, in Asiam pervenit. Nam Iones, Athenas
relinquantes, partem regionis maritimae occupaverunt, quae (nom. “la quale”) eorum nomine Ionia
appellata est, urbesque nobiles constituerunt, Ephesum, Miletum, Colophonem, Phocaeam,
multasque insulas in Aegeo atque Icario mari occupaverunt, Samum, Chium, Andrum, Parum,
Delum aliasque ignobiles. Ab Aeoliis quoque, e Graecia navigantibus, post longos errores illustria
loca obtenta sunt claraeque urbes conditae sunt.

Attività colonizzatrice dei Greci

Incolae insulae Euboeae Cumas in Italia condiderunt. Eorum (“di quelli, loro”) classis cursus – ut
dicunt antiqui scriptores – columbae antecedentis volatu directus est. Longo temporis intervallo pars
Cumarum civium urbem Neapolim condidit. Et Cumani et Neapolitani semper populo Romano
fidem (acc. sing. di fides) servaverunt. Postea magna copia Graecae iuventutis, propter virium
abundantiam novas sedes (acc. pl. di sedes) quaeritans, in Asiam pervenit. Nam Iones, Athenas
relinquantes, partem regionis maritimae occupaverunt, quae (nom. “la quale”) eorum nomine Ionia
appellata est, urbesque nobiles constituerunt, Ephesum, Miletum, Colophonem, Phocaeam,
multasque insulas in Aegeo atque Icario mari occupaverunt, Samum, Chium, Andrum, Parum,
Delum aliasque ignobiles. Ab Aeoliis quoque, e Graecia navigantibus, post longos errores illustria
loca obtenta sunt claraeque urbes conditae sunt.
Un eroico giovane romano

Porsenna, Etruscorum rex, cum ingenti exercitu urbem Romam oppugnaverat. Romani tamen non
hostium metu, sed egestate victus vexabantur quia Etrusci, omnes aditus obstruentes, cibariorum
introitum impediebant. Tum Caius Mucius, iuvenis in tribubus propter libertatis Romanae amorem
notus, senatoribus dixit: “Intrare in castra hostium desidero. Si di me (acc. “me”) adiuverint,
Porsennam necabo. Cum regem occidero, liberi erimus”. Ita, consensu senatus, Mucius per hostium
agmina penetravit et ad regis tribunal pervenit. Ibi tamen, propter errorem vestitus et ornatus, ictu
pugionis non regem sed ministrum necavit. Caius Mucius comprehensus est sed magnum
contemptum cruciatum et mortis praebuit. Nam iuvenis, errorem et neglegentiam punire desiderans,
in igne manum dextram posuit et flammae ardorem firmo animo toleravit. Ob admirationem a
Porsenna Mucius liberatus est et postea a Romanis domi militiaeque honoratus est.

Un eroico giovane romano

Porsenna, Etruscorum rex, cum ingenti exercitu urbem Romam oppugnaverat. Romani tamen non
hostium metu, sed egestate victus vexabantur quia Etrusci, omnes aditus obstruentes, cibariorum
introitum impediebant. Tum Caius Mucius, iuvenis in tribubus propter libertatis Romanae amorem
notus, senatoribus dixit: “Intrare in castra hostium desidero. Si di me (acc. “me”) adiuverint,
Porsennam necabo. Cum regem occidero, liberi erimus”. Ita, consensu senatus, Mucius per hostium
agmina penetravit et ad regis tribunal pervenit. Ibi tamen, propter errorem vestitus et ornatus, ictu
pugionis non regem sed ministrum necavit. Caius Mucius comprehensus est sed magnum
contemptum cruciatum et mortis praebuit. Nam iuvenis, errorem et neglegentiam punire desiderans,
in igne manum dextram posuit et flammae ardorem firmo animo toleravit. Ob admirationem a
Porsenna Mucius liberatus est et postea a Romanis domi militiaeque honoratus est.

Un eroico giovane romano

Porsenna, Etruscorum rex, cum ingenti exercitu urbem Romam oppugnaverat. Romani tamen non
hostium metu, sed egestate victus vexabantur quia Etrusci, omnes aditus obstruentes, cibariorum
introitum impediebant. Tum Caius Mucius, iuvenis in tribubus propter libertatis Romanae amorem
notus, senatoribus dixit: “Intrare in castra hostium desidero. Si di me (acc. “me”) adiuverint,
Porsennam necabo. Cum regem occidero, liberi erimus”. Ita, consensu senatus, Mucius per hostium
agmina penetravit et ad regis tribunal pervenit. Ibi tamen, propter errorem vestitus et ornatus, ictu
pugionis non regem sed ministrum necavit. Caius Mucius comprehensus est sed magnum
contemptum cruciatum et mortis praebuit. Nam iuvenis, errorem et neglegentiam punire desiderans,
in igne manum dextram posuit et flammae ardorem firmo animo toleravit. Ob admirationem a
Porsenna Mucius liberatus est et postea a Romanis domi militiaeque honoratus est.

Un eroico giovane romano

Porsenna, Etruscorum rex, cum ingenti exercitu urbem Romam oppugnaverat. Romani tamen non
hostium metu, sed egestate victus vexabantur quia Etrusci, omnes aditus obstruentes, cibariorum
introitum impediebant. Tum Caius Mucius, iuvenis in tribubus propter libertatis Romanae amorem
notus, senatoribus dixit: “Intrare in castra hostium desidero. Si di me (acc. “me”) adiuverint,
Porsennam necabo. Cum regem occidero, liberi erimus”. Ita, consensu senatus, Mucius per hostium
agmina penetravit et ad regis tribunal pervenit. Ibi tamen, propter errorem vestitus et ornatus, ictu
pugionis non regem sed ministrum necavit. Caius Mucius comprehensus est sed magnum
contemptum cruciatum et mortis praebuit. Nam iuvenis, errorem et neglegentiam punire desiderans,
in igne manum dextram posuit et flammae ardorem firmo animo toleravit. Ob admirationem a
Porsenna Mucius liberatus est et postea a Romanis domi militiaeque honoratus est.