ใบความรู้ที่ ๓ เรื่อง ประเภทของงานบ้าน หน่วยที่ ๒

จุดประสงค์ วิเคราะห์ประเภทและลักษณะของงานบ้าน
งานบ้าน หมายถึง งานต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการดูแลรักษาบ้าน และการ
บริการบุคคลในบ้าน ซึ่งต้องปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอ โดยสมาชิกทุกคนจะต้อง
มีการแบ่งหน้าที่กันตามความถนัดของแต่ละคนและร่วมมือกันทำ เพื่อให้ทุก
คนร่วมดำเนินชีวิตอย่างมีความสุข ความสำคัญของงานบ้าน เกิดความเป็ น
ระเบียบเรียบร้อย ทำให้บ้านสะอาดและน่าอยู่อาศัย และยังทำให้เกิดความ
สะดวกสบาย หยิบจับใช้สอยสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว ช่วยลดอุบัติเหตุ
และเป็ นกิจกรรมที่สามารถส่งเสริมความสัมพันธ์ภายในครอบครัวได้เป็ น
อย่างดี ประเภทของงานบ้าน แบ่งออกเป็ น ๖ ประเภท ดังนี ้
๑.งานประกอบอาหาร ได้แก่ งานเตรียมและประกอบอาหาร งานจัด
โต๊ะอาหาร งานล้างภาชนะเครื่องใช้ในการรับประทานอาหาร งานทำความ
สะอาดตู้กับข้าว งานทำความสะอาดตู้เย็น
๒.งานซักรีดซ่อมแซม และดัดแปลงเสื้อผ้า ได้แก่ งานซักผ้า งาน
เก็บพับเสื้อผ้า งานรีดผ้า งานจัดตู้เสื้อผ้า งานซักผ้าปูที่นอน งานซัก
ปลอกหมอน งานซักผ้าห่ม งานซ่อมแซมเสื้อผ้าที่ชำรุด งานดัดแปลงเสื้อผ้า
๓.งานทำความสะอาดเครื่องเรือนเครื่องใช้ในบ้าน ได้แก่ งาน
ทำความสะอาดโต๊ะอาหาร งานทำความสะอาดเตาแก๊ส งานทำความสะอาด
พัดลม งานทำความสะอาดเครื่องใช้อ่ น
ื ๆ เช่น เครื่องกรองน้า ตู้หนังสือ
งานทำความสะอาดมุ้งลวด ฯลฯ
๔.งานจัดตกแต่งและดูแลบ้าน ได้แก่ งานเก็บที่นอน งานปั ดกวาด
เช็ดถูพ้น
ื ห้องทุกห้องภายในบ้านงานรดน้าต้นไม้ งานทำความสะอาดห้องน้า
 การวางแผนทำงานบ้าน คือ การกำหนดแนวปฏิบัติงานไว้ล่วงหน้า
ว่าจะทาอย่างไร ทำเมื่อไร ทำโดยวิธีใด ใครเป็ นผู้ทำและกำหนดงานเสร็จ
เมื่อไร

ขัน
้ ตอนการวางแผนทำงานบ้าน
รวบรวมงาน แจกแจงรายละเอียดและกำหนดระยะเวลาการทำงาน
ประเภทของงานบ้าน แยกประเภทงานว่า เป็ นงานประจำวัน งานประจำ
สัปดาห์ งานประจำเดือน ดังตัวอย่าง

ประเภทของ งานประจำวัน งานประจำ งานประจำเดือน

งานบ้าน สัปดาห์
งานทำอาหาร –เตรียมและ –ทำความ
ประกอบอาหาร สะอาดตู้กับข้าว
–จัดโต๊ะอาหาร –ทำความ
–ล้างภาชนะ สะอาดตู้เย็น
เครื่องใช้ในการ
รับประทาน
อาหาร
งานซักรีด –ซักผ้า –รีดผ้า –ซักผ้าปูที่นอน
ซ่อมแซม –เก็บพับเสื้อผ้า –จัดตู้เสื้อผ้า –ซักปลอกหมอน
ดัดแปลงเสื้อผ้า –ซักผ้าห่ม
–งานซ่อมแซม
เสื้อผ้า
–งานดัดแปลง
เสื้อผ้า
งานทำความ –ทำความ –ทำความ –ทำความสะอาด
สะอาดเครื่อง สะอาดโต๊ะ สะอาดพัดลม มุ้งลวด
เรือน อาหาร –ทำความ
 ใบงานที่ ๓ เรื่อง ประเภทของงานบ้าน หน่วยที่ ๒
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๓ เรื่อง บ้านน่าอยู่
รายวิชา การงานอาชีพ๕ รหัส ง๒๓๑๐๑ ภาคเรียนที่ ๑ ชัน
้

ประเภท งาน งาน งาน

ผู้รับผิด ผู้รับผิด ผู้รับผิด
ของงาน ประจำ ประจำ ประจำ
ชอบ ชอบ ชอบ
บ้าน วัน สัปดาห์ เดือน

คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแจกแจงรายละเอียด กำหนดระยะเวลาการทำงาน
แยกประเภทงาน และผู้รับผิดชอบงานบ้านของนักเรียน
 ใบความรู้ที่ ๔ เรื่อง การจัดการงานบ้านอย่างมีประสิทธิภาพ
หน่วยที่ ๒
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๔ เรื่อง บ้านน่าอยู่

การดูแลรักษาบ้ าน

การดูแลบ้านแบ่งออกเป็ นสองส่วนด้วยกัน ส่วนที่๑ ส่วนที่เรียกว่า ส่วน

ประกอบของบ้าน ประกอบด้วย เพดาน ,ฝาผนัง,ประตูและหน้าต่าง, พื้นบ้าน
และส่วนที่ ๒ เรียกว่า บริเวณบ้านรอบๆ บ้าน ประกอบด้วย รัว้ บ้าน, สนามหญ้า,
ลานบ้านและทางเดิน,สวนดอกไม้,บริเวณที่ทงิ ้ ขยะ โดยสมาชิกทุกคนในครอบครัว
แบ่งหน้าที่ดูแลและทำงานตามขัน
้ ตอนกระบวนการทำงาน
๑.การทำความสะอาดส่วนประกอบของบ้าน
การทำความสะอาดเพดาน
วิธีการทำความสะอาด
๑. ขนย้ายสิ่งของออกก่อนทำความสะอาดสิ่งของที่เคลื่อนย้ายไม่ได้ให้ใช้ผ้า
คลุม
๒. ใช้ไม้กวาดเสีย
้ นตาลหรือไม้กวาดด้ามยาวกวาดหยากไย่บริเวณเพดาน
๓. ขณะปั ดกวาดควรใช้ผ้าปิ ดปาก ปิ ดจมูก และยืนอยู่เหนือลม
การทำความสะอาดฝาผนัง
วิธีการทำความสะอาด
๑. ฝาผนังไม้ ใช้ไม้กวาดดอกหญ้าหรือไม้กวาดขนไก่ปัดฝุ ่นออก แล้วใช้ผ้าชุบ
น้ำบิดหมาดเช็ดให้ทั่ว
๒. ฝาผนังคอนกรีต ใช้ผ้านุ่มหรือฟองน้ำชุบน้ำผสมผงชักฟอกเช็ดถู
๑.การทำความสะอาดส่วนประกอบของบ้าน
การทำความสะอาดพื้นบ้าน
วิธีการทำความสะอาด
๑. พื้นไม้ธรรมดา ใช้ไม้กวาดทางมะพร้าวกวาด พื้นปาร์เกต์ใช้ไม้กวาดดอก
หญ้ากวาด
๒. พื้นซีเมนต์หรือหินขัด ใช้ไม้กวาดดอกหญ้ากวาดให้สะอาด แล้วใช้ผ้าชุบ
น้ำบิดหมาดเช็ด
๓. พื้นกระเบื้องหรือเสื่อน้ำมัน ใช้ไม้กวาดดอกหญ้ากวาดให้สะอาด แล้วใช้ผ้า
ชุบน้ำยาทำความสะอาดเช็ด

๒.การทำความสะอาดบริเวณบ้าน
รัว
้ บ้าน ไม้กวาดทางมะพร้าวปั ดฝุ ่น ถ้าประตูรว
ั ้ มีเสียงดังเวลาปิ ด-เปิ ดให้
หยอดน้ำมันหรือจาระบี ถ้ารัว้ บ้านเป็ นพุ่มไม้ควรตัดแต่งให้สวยงาม
สนามหญ้า ใช้ไม้กวาดทางมะพร้าวกวาดขยะในสนามหญ้ามากองรวมกัน
แล้วนำไปทิง้ และดูแลรักษาต้นไม้โดยการรดน้ำ ใส่ปุ๋ย และตัดแต่งกิง่
ลานบ้านและทางเดิน ใช้ไม้กวาดทางมะพร้าวกวาดลานบ้านหรือถนนซีเมนต์ แล้ว
ทำความสะอาดด้วยแปรงขัดกับน้ำผสมผงซักฟอก จากนัน
้ กวาดน้ำออก ปล่อยให้
แห้ง
 การทำความสะอาดบ้านตามกระบวนการทำงาน

๑. การวิเคราะห์งาน
ต้องศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะงานการทำความสะอาดบริเวณบ้านและ
คุณสมบัติของผู้ทำความสะอาดบริเวณบ้าน เพื่อนำไปใช้วางแผนในการทำความ
สะอาดบริเวณบ้าน
๒. การวางแผนในการทำงาน
เป็ นการกำหนดกรอบการทำความสะอาดบริเวณบ้าน โดยสร้างแผนที่
ความคิดเพื่อให้เห็นภาพรวมของการทำงาน
๓. การปฏิบัติงานตามลำดับขัน
้ ตอน
เป็ นการปฏิบัติงานตามแผนการทำงาน ดังนี ้
๑. ทำความสะอาดสนามหญ้า
๒. นำเสียมและช้อนปลูกมาขุดหลุมปลูกต้นไม้
๓. นำจอบมาถากหญ้าเพื่อทำเป็ นทางเดิน
๔. นำกรรไกรตัดกิ่งมาตกแต่งกิ่งไม้
 ใบงานที่ ๔ เรื่อง การจัดการงานบ้านอย่างมีประสิทธิภาพ
หน่วยที่ ๒
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๔ เรื่อง บ้านน่าอยู่

คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี ้

๑. การดูแลรักษาและทำความสะอาดบ้านเป็ นหน้าที่ของใคร

...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
๒. เพราะเหตุใดจึงต้องดูแลรักษาและทำความสะอาดบ้านเป็ นประจำ

...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
๓. งานดูแลรักษาและทำความสะอาดบ้านมีอะไรบ้าง ให้นักเรียนร่วมกัน
เขียนงานดูแลรักษาและทำความสะอาดบ้านลงในแผนภาพความคิด

ตัวอย่างแผนภาพความคิด

๔.ให้นักเรียนเขียนแผนภาพความคิดแสดงวิธีการดูแลรักษาและทำความ
สะอาดบ้านที่ตนเองเคยทำ ๑ งาน จากนัน
้ ว่าวิธีการทำงานนัน
้ ถูกต้อง
หรือไม่ อย่างไร และผลที่เกิดขึน
้ จากการทำงานที่ถูกต้องและไม่ถูกต้อง
นัน
้ เป็ นอย่างไร

ตัวอย่างแผนภาพความคิด

วิธีการ ______________________ ผลที่เกิดขึน้

_____________________________ ทำถูกต้อง ________________________________
_____________________________ _________________________________
_____________________________ _______________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
 ทำไม่ถูกต้อง

ผลที่เกิดขึน้
________________________________
_________________________________
_______________________________

๕. ให้นักเรียนบรรยาย “บ้านน่าอยู่” ในความคิดของนักเรียนเป็ น

อย่างไร

...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...
...................................................................................................................
...........................................................
 ใบความรู้ที่ ๕ เรื่อง การจัดตกแต่งบ้าน หน่วยที่ ๒
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๕ เรื่อง บ้านน่าอยู่
รายวิชา การงานอาชีพ ๕ รหัส ง๒๓๑๐๑ ภาคเรียนที่ ๑ ชัน
้

การจัดตกแต่งบ้าน
ความสำคัญของการจัดตกแต่งบ้าน
บ้านที่เราอยู่อาศัยหากได้รับการดูแล ทำความสะอาดและจัดตกแต่งให้
สวยงาม จะทำให้บ้านน่าอยู่และเป็ นระเบียบเรียบร้อย
หลักการจัดตกแต่งบ้าน
๑. ความปลอดภัย ๒. ความสะดวก ๓. ความสะสบาย
๔ .ความสวยงาม ๕. ความประหยัด๖. ความอบอุ่น

การวางแผนจัดตกแต่งบ้าน
๑. สำรวจพื้นที่โดยรอบว่าควรจัดตกแต่งบริเวณใดบ้าง มีส่วนใดต้อง
ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงให้ดีขน
ึ้
๒. วางแผนในการจัดตกแต่ง โดยกำหนดวัตถุประสงค์ กำหนดรูปแบบ ทำ
แผนผังการจัดวางสิ่งตกแต่ง ศึกษาวิธีการจัดตกแต่ง และจัดเตรียมวัสดุ อุปกรณ์
และเครื่องมือให้พร้อม
การจัดตกแต่งบริเวณบ้าน

การปรับปรุงบ้านให้น่าอยู่แบบประหยัดพลังงาน
สร้างบ้านให้ตัวอาคารขวางแนว
ทิศทางหลักของลม
เปิ ดช่องประตู หน้าต่าง ให้ลมพัด
ผ่านได้ ใช้หน้าต่างบาน
เปิ ด เป็ นเครื่องดักลม ปรับ
บริเวณรอบบ้านให้ร่มรื่นเย็นสบาย
ทำความสะอาดหน้าต่าง มุ้งลวด
หรือมู่ลี่อยู่เสมอ
จัดสภาพแวดล้อมรอบบ้าน ให้ถูก
สุขลักษณะ
หลีกเลี่ยงการวางเฟอร์นิเจอร์ขวาง
ทิศทางลม
การลดอุณหภูมิภายในบ้าน
 ใบงานที่ ๕ เรื่อง การจัดตกแต่งบ้าน หน่วยที่ ๒
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๕ เรื่อง บ้านน่าอยู่
รายวิชา การงานอาชีพ ๕ รหัส ง๒๓๑๐๑ ภาคเรียนที่ ๑ ชัน
้

คำชีแ
้ จง : ให้นักเรียนจัดและตกแต่งบ้านของตนเองตามหลักการจัด
และตกแต่งบ้าน โดยเลือกมุมของบ้าน
 ที่ใช้จัดและตกแต่ง ๑ มุม พร้อมทัง้ ติดรูปถ่ายก่อนและหลังการ
จัดและตกแต่งบ้าน แล้วบันทึกตามหัวข้อที่กำหนด

ติดรูปถ่าย

ติดรูปถ่าย
๑.

ห้อง……………………………………………………………........................................
......................................................
๒.อุปกรณ์ที่ใช้
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
.........
๓.วิธีการปฏิบัติงาน
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
.........
๔.ผลการปฏิบัติงาน
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
..............................................................
๕.ปั ญหา/อุปสรรคในการปฏิบัติงานและแนวทางแก้ไข
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
..............................................................

๖.การปรับปรุงและพัฒนางาน

...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
.........