You are on page 1of 36

GEBRUIKERSHANDLEIDING

WHISPER 6 / 8 / 12
-3000 RPM-
Marine dieselgeneratorset 230V-50 Hz
Digital Diesel Control
Art.nr. 50200350

MASTERVOLT
Snijdersbergweg 93
1105 AN Amsterdam
Tel.: 020-3422100
Fax: 020-6971006 V1. April 2004
www.mastervolt.com
INHOUD

Deze gebruiksaanwijzing heeft betrekking op de Mastervolt Whisper 6/8/12


Marine Diesel Generatorset uitgevoerd met Digital Diesel Control, zoals voor het
eerst geproduceerd in april 2004. Voor informatie over eerdere modellen
raadpleegt men andere gebruiksaanwijzingen die beschikbaar zijn op onze
website www.mastervolt.com

INHOUD

1 INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
1.1 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
1.2 Service en onderhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
1.3 Garantie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
1.4 Aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5
1.5 Identificatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5
1.5.1 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5
1.5.2 Typeplaatje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5

2 INFORMATIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6
2.1 Veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6
2.1.1 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6
2.1.2 Elektrische veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6
2.1.3 Aardlekfouten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7
2.1.4 Installatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7
2.1.5 Gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7
2.1.6 Brand- en explosiegevaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8
2.1.7 Chemische stoffen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8
2.2 Transport hijsen en opslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8
2.3 De Whisper 6/8/12 generatorset . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8
2.3.1 Leveringsomvang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8
2.3.2 Afstandbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
2.3.3 Documentatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
2.3.4 Meegeleverde standaard toebehoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
2.4 Onderdelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10
2.4.1 Overzicht van de belangrijkste onderdelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10
2.4.2 Overzicht bedieningspaneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
2.4.3 Overzicht afstandsbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
2.5 Technische gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
2.5.1 Generator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
2.5.2 Motor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
2.5.3 Digital diesel bedieningssysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
2.5.4 Acculaden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
2.5.5 Alarmering en beveiliging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
2.5.6 Afstandsbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
2.5.7 Bediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
2.5.8 Urenteller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
2.5.9 Belastingindicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
2.5.10 Brandstofspecificatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
2.5.11 Gegevens olie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

2 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


INHOUD

2.5.12 Gegevens koelvloeistof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13


2.5.13 Lijst met technische data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
2.5.14 Bedrading; codes en kleuren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14
2.5.15 Plattegrond motorcontrole print . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
2.5.16 Elektrisch schema 230V 50Hz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16
2.5.17 Schema electronische regulateur (optie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17

3 GEBRUIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
3.1 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
3.2 Bedieningshandleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
3.2.1 Korte opsomming bedieningsvoorschriften . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
3.2.2 Uitgebreide beschrijving bedieningsvoorschriften . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18

4 ONDERHOUD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
4.1 Generator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
4.2 Motor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
4.2.1 Algemene aanwijzingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
4.2.2 Brandstofsysteem ontluchten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
4.2.3 Kleppen stellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
4.2.4 Brandstoffilter vervangen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
4.2.5 Oliefilter vervangen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
4.2.6 V-snaar op spanning brengen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
4.3 Periodiek onderhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
4.3.1 Onderhoudstabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
4.3.2 Buiten bedrijf stellen voor langere tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24

5 STORINGEN VERHELPEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24


5.1 Generator / elektrische storingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
5.1.1 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
5.1.2 Storing zoekschema generator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25
5.2 Motorstoringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
5.2.1 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
5.2.2 Storing zoekschema motorstoringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
5.2.3 Waarschuwingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
5.2.4 Service adres . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
5.3 Speciale procedures generator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
5.3.1 Controle van de reminent spanning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
5.3.2 Testen van de diodes in de rotor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
5.3.3 Weerstandswaarden wikkelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
5.3.4 Meggeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30
5.4 Speciale procedures motor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30
5.4.1 Toerental afstellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30
5.4.2 Kleppen stellen / kopbouten natrekken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30
5.4.3 Uitlaattegendruk meten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31
5.4.4 Aanwijzingen voor demontage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

6 ONDERDELENLIJST . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32
Onderhoudslogboek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 3


INLEIDING

1 INLEIDING
1.3 GARANTIE
1.1 ALGEMEEN Mastervolt garandeert dat deze generatorset is gebouwd
De WHISPER 6/8/12 marine diesel-generatorset wordt ge- volgens goed vakmanschap en voldoet aan de gegeven
fabriceerd en op de markt gebracht door Mastervolt. specificaties en de toepasselijke Europese richtlijnen en
Het is belangrijk om deze gebruiksaanwijzing te lezen regels. Gedurende de productie en voor aflevering wordt
voordat de generatorset geïnstalleerd en gebruikt wordt. elke generatorset individueel uitgebreid gecontroleerd
Zowel de veiligheid als de duurzaamheid zijn sterk afhan- en beproefd op een goede werking.
kelijk van een juiste identificatie en installatie van de ge-
neratorset. Het is belangrijk om een goed begrip te heb- Op de goede werking van deze generatorset wordt door
ben van het vermogen, de uitvoering, het ontwerp, het Mastervolt garantie verleend. De garantieperiode en de
onderhoud en de bedieningsvoorschriften. voorwaarden liggen vast in de meest recente leverings-
De informatie, specificaties, illustraties en beweringen in voorwaarden zoals gedeponeerd bij de Kamer van Koop-
deze gebruiksaanwijzing zijn gebaseerd op onze kennis handel en Industrie te Amsterdam onder nr. 33279951.
van het moment van uitgave en naar beste weten uitge- Op verzoek wordt kosteloos een exemplaar toegestuurd.
werkt. De garantieperiode is twee jaar, met een beperking van
Het is ons beleid om voortdurend zaken te verbeteren en 1000 draaiuren.
te vernieuwen. We behouden ons dan ook het recht voor Defecten als gevolg van onjuiste installatie,
om technische informatie te wijzigen zonder daar kennis verwaarlozing of onoordeelkundig gebruik vallen niet
van te geven. onder de garantie.
Mastervolt heeft zich zeer ingespannen om de gegeven
informatie op zijn juistheid te controleren, maar noch de Voorbeeld 1: onjuiste installatie:
fabrikant, noch de distributeur, noch de dealer kunnen Veel schade aan verbrandingsmotoren (zowel voort-
aansprakelijk worden gesteld voor onjuistheden, onnauw- stuwing als generatoren) op boten ontstaat doordat
keurigheden of de consequenties daarvan. buitenwater binnendringt in de motor. Dit moet onder alle
omstandigheden worden voorkomen. (Men raadpleegt
WAARSCHUWING: hiervoor de installatiehandleiding, maar dit laat onverlet
Een waarschuwingssymbool vestigt de aan- dat de eigenaar van de boot hiervoor verant-
dacht op waarschuwingen, aanwijzingen of woordelijkheid blijft) Men moet zich daarbij realiseren dat
procedures, die - indien niet in acht geno- boten in extreme condities kunnen geraken. Mastervolt
men - kunnen leiden tot beschadiging van zal geen garantie verlenen op defecten die het gevolg
apparatuur en persoonlijke ongelukken met zijn van water op de cilinders of in de motor.
mogelijk verwondingen of de dood als ge-
volg. SCHADE DOOR WATER IN DE MOTOR
VALT NOOIT ONDER DE GARANTIE.
GEVAAR:
Dit gevaarsymbool vestigt de aandacht op Voorbeeld 2: Onoordeelkundig gebruik:
waarschuwingen, aanwijzingen of proce- Oor langdurig gebruik van de generator zonder belasting
dures die - indien niet in acht genomen - of met een zeer lage belasting kan de uitlaat verstopt
kunnen leiden tot een elektrische schok raken met roet en kool. Het schoonmaken van de uitlaat
met verwondingen of de dood als mogelijk valt niet onder de garantie.
gevolg.
Voorbeeld 3: Verwaarlozing:
1.2 SERVICE EN ONDERHOUD De keerring van een buitenwaterpomp kan soms gaan
Overeenkomstig de aanwijzingen in deze gebruiksaan- lekken. Dit begint met een enkele druppel en wordt dan
wijzing moet regelmatig onderhoud worden gepleegd. steeds erger. Door regelmatige inspectie kan dit euvel in
Voor onderhoud en service kan men een beroep doen op een vroegtijdig stadium verholpen worden en wordt
de fabrikant of de dealers. voorkomen dat hierdoor schade ontstaat. Schade als
gevolg van een lekkende waterpomp valt dan ook niet
onder de garantie.

4 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


INLEIDING

Voorbeeld 4: Verwaarlozing: ontstaan of kan het oorzaak ervan zijn dat


Het is mogelijk om Whisper generatoren automatisch te de generatorset niet aan de gegeven spe-
laten starten en stoppen. Mastervolt kan geen cificaties voldoet. Wanneer niet volgens de
aansprakelijkheid aanvaarden voor schade als gevolg handleidingen wordt gewerkt kan de ga-
van het onbewaakt draaien. rantie vervallen.
Gebruik alleen originele onderdelen.
Garantie houdt in dat defecte onderdelen worden
gerepareerd of vervangen of zonodig de complete 1.4 AANSPRAKELIJKHEID
generatorset wordt uitgewisseld. Arbeidsuren voor Mastervolt aanvaardt geen aansprakelijkheid voor scha-
reparaties aan boord van door Mastervolt geautoriseerde de die het gevolg is van het gebruik van de generatorset,
reparateurs worden in redelijkheid vergoed. Hiervoor fouten in de handleidingen en de gevolgen daarvan.
dient van tevoren goedkeuring te worden verleend. Mastervolt accepteert geen verantwoordelijkheid voor
De kosten voor het terugsturen van de kapotte schade, verwondingen of slachtoffers als gevolg van het
onderdelen worden niet vergoed. gebruik van de generatorset in omstandigheden die ge-
Onder garantie toegezonden onderdelen zullen in eerste varen met zich mee brengen die niet konden worden
instantie worden gefactureerd. Na retourzending van de voorzien, of die vermeden hadden kunnen worden door
kapotte onderdelen zal de factuur worden gecrediteerd. aanvullende maatregelen.
Er kan betaling vooraf of een borgt worden verlangd.
(Bijvoorbeeld machtiging incasso via creditcard.) Automatische start/stop
Indien alsnog komt vast te staan dat het defect is Mastervolt is niet aansprakelijk voor
ontstaan door verkeerde installatie of onoordeelkundig eventuele schade als gevolg van het
gebruik. (Bijvoorbeeld sporen van aantasting door onbewaakt draaien van de generator als
zeewater op een elektronische printplaat) zal creditering gevolg van een automatische start/stop
achterwege blijven. instelling/intervalmode.
Niet gedekt door garantie zijn reiskosten en reisuren en
arbeidstijd nodig om de generatorset eventueel uit te 1.5 IDENTIFICATIE
bouwen en opnieuw te installeren of toegankelijk te
maken. (het wegbreken van vloeren, of verwijderen van 1.5.1 Algemeen
andere machines om bij de generator te komen) Het is belangrijk om deze generatorset correct te identifi-
Wel gedekt zijn de vrachtkosten om een vervangings- ceren alvorens te gebruiken. Een correcte identificatie is
onderdeel toe te leveren via normale post en ook belangrijk om te kunnen communiceren met de leve-
vervoersorganisaties. Expresse service en andere extra rancier over service en het bestellen van onderdelen.
diensten worden niet gedekt evenmin als invoerrechten Ook voor het dagelijks gebruik is het van belang dat de
en belastingen. gebruiker over de juiste informatie beschikt.
Voor moeilijk bereikbare gebieden kan een
tegemoetkoming in de vervoerskosten worden verlangd. 1.5.2 Typeplaatje
Hierbij denkt men bijvoorbeeld aan eilanden waarvoor Alle benodigde identificatiegegevens liggen vast op type-
bijzonder hoge vervoerstarieven gelden. plaatje.
Aanvullende voorwaarden kunnen onderdeel zijn van de
leveringsovereenkomst. Als er problemen ontstaan die 1 De identiteit van de generatorset is besloten in het
onderwerp kunnen zijn van garantie, dan moeten de pro- serienummer. Hiermee kan de fabrikant alle andere
cedures gevolgd worden die in de leveringsvoorwaarden gegevens van de generatorset terugvinden.
omschreven zijn. Ongeautoriseerde reparaties kunnen
meer schade tot gevolg hebben en de garantie in gevaar Op het typeplaatje vindt men naast het serienummer
brengen. technische informatie:

Wanneer werk aan de generatorset niet 2 "POWER"


wordt uitgevoerd volgens de aanwijzingen Het typeplaatje geeft het nominaal maximaal vermo-
en specificaties van de gebruikershandlei- gen in KVA = kW berekend bij een arbeidsfactor cos
ding en de inbouwhandleiding, kan schade phi=1. Bij het vaststellen van een belasting moet men

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 5


INFORMATIE

4 "FREQUENCY"
Dit is de nominale frequentie in Hz en wordt bepaald
door het toerental van de motor (toeren per minuut)
MODEL Whisper 8
of rotaties per minuut (rpm): 50 Hz komt overeen met
ARTICLE NO 050903005 3000 rpm, 60 Hz komt overeen met 3600 rpm.
SERIAL NUMBER
5 "CURRENT"
Dit is de maximale stroom bij de gespecificeerde ar-
MAX. POWER 8 KVA cos = 0,8
6,4 KVA cos = 1 beidsfactor, spanning en frequentie.
6 "WEIGHT"
VOLTAGE 230 V Dit is het droog gewicht in kg bij benadering. Dit is
FREQUENCY 50 Hz zonder olie, brandstof, koelvloeistof, verpakkingen en
CURRENT 28 A niet standaard gemonteerde installatiematerialen.

PHASE SINGLE PHASE


7 "CE"
DIMENSIONS 660x495x550 mm
Het "CE" symbool duidt aan dat de generatorset is
WxDxH
gebouwd conform de veiligheidsrichtlijnen van de
WEIGHT 178 kg Europese Gemeenschap. Dit betreft de richtlijn
pleziervaartuigen, de machine richtlijn, de richtlijnen
Afb. 1: Typeplaat.
voor elektrische veiligheid alsmede de richtlijnen voor
altijd rekening houden met de arbeidsfactor of Cos elektromagnetische compatibiliteit (EMC). Veiligheid
phi van deze belasting. De belasting mag nooit het heeft ook te maken met inbouw, toepassing en
nominaal vermogen overschrijden. Het vermogen is omstandigheden. Zie ook de opmerkingen hierover
bepaald bij een omgevingstemperatuur van 40°C en onder het hoofdstuk veiligheid.
een buitenwatertemperatuur van maximaal 25°C.
Voor hogere temperaturen moet het toegelaten ver- U wordt geadviseerd om fabrikant te raadplegen alvorens
mogen naar beneden worden bijgesteld. de fabrieksinstellingen te veranderen Indien de genera-
torset die u wilt identificeren niet nieuw is dan moet u er
3 "VOLTAGE" rekening mee houden dat vorige gebruikers de instellin-
Dit is de nominale spanning. Deze spanning moet gen veranderd hebben. Bij twijfel controleer dan de in-
binnen de opgegeven toleranties blijven mits ook de stellingen van spanning en frequentie (het toerental).
nominaal genoemde frequentie in orde is.

2 INFORMATIE
2.1 VEILIGHEID In een zeer vochtige omgeving, of een om-
geving waar explosieve gassen voorkomen
2.1.1 Algemeen zullen aanvullende maatregelen nodig zijn.
Indien op de juiste wijze geïnstalleerd en onder normale
omstandigheden gebruikt, voldoet de hier beschreven 2.1.2 Elektrische veiligheid
generatorset aan de CE veiligheidsrichtlijnen. De genera- De door de generator opgewekte spanning
torset kan echter als onderdeel worden toegepast van van 230V kan dodelijk zijn. Verzeker u
een installatie of kan op dusdanige manier worden ge- ervan dat de elektrische installatie voldoet
bruikt, dat aanvullende CE richtlijnen, of richtlijnen van aan de ter plaatse geldende voorschriften.
andere autoriteiten van toepassing zijn. Ook de omstan-
digheden waaronder de generatorset wordt toegepast • Werk niet aan onder spanning staande delen. Laat
kunnen het nodig maken om aanvullende veiligheids- de elektrische installatie aanleggen door een ge-
maatregelen te nemen. kwalificeerd elektrotechnicus.

6 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


INFORMATIE

• Controleer jaarlijks de kabels. Losse verbindingen, 2.1.4 Installatie


verbrandde bedrading enz. moeten direct vervan- Whisper generatorsets kunnen niet functioneren, dan na
gen worden. een vakkundige installatie in een besloten ruimte, zoals in
een machinekamer. Installatie betekent: dat de genera-
Bij gebruik van de start/stop automaat (interval torset in een vaste opstelling dient te worden gemon-
mode) kan de generator op onverwachte teerd; de veilige installatie van een startaccu en
momenten starten. Het is daarom van het dat de uitlaatgassen die het gevaarlijke
grootste belang om bij werkzaamheden aan het CO koolmonoxide (CO) kunnen bevatten naar
elektrisch systeem te voorkomen dat de generator buiten worden geleid. Koolmonoxide is een onzichtbaar
gaat starten door de 3 Ampère zekering uit het reukloos gas. Inademing veroorzaakt hoofdpijn,
paneel te halen en de plus kabel van de accu los misselijkheid, slaperigheid, bewusteloosheid en tenslotte
te nemen. de dood. Er dienen voorzieningen voor deugdelijke
ventilatie te worden getroffen en er dienen veilige
elektrische aansluitingen en zorgvuldig aangelegde
Waarschuwingstekens geven aan waar leidingen voor koelwater en brandstof te worden
zich spanningdragende delen bevinden. aangebracht. Raadpleeg de installatiehandleiding.

2.1.3 Aardlekfouten 2.1.5 Gebruik


Overeenkomstig plaatselijke voorschriften die mede kun- De uitwendig bewegende delen van de Whispers zoals V-
nen afhangen van de aard van het gebruik kan het nood- snaren en snaarwielen bevinden zich binnen de
zakelijk zijn maatregelen te nemen tegen aardlekfouten. geluiddempende omkasting. De generatorset is daarom
Zoals de generatorset standaard geleverd wordt is de - bijzonder veilig te gebruiken indien de kast gesloten blijft.
nul- niet met aarde verbonden.
Het verbinden van de nul en de aarde maakt onderdeel Wees gewaarschuwd door de waarschu-
uit van het te kiezen beveiligingssysteem en moet alleen wingstekens in een driehoek op de genera-
plaats vinden als een systeem wordt toegepast die dit torset die gevaar aanduiden.
vereist.
Voor kleine pleziervaartuigen wordt een aardlek- • Stel de generatorset uitsluitend in werking bij een
beveiliging voorgeschreven door de CE-richtlijn plezier- gesloten kast.
vaartuigen 94/25/EC die via de “guidelines” verwijst naar
(ISO 13297) in dat geval moet op de generator de nul • Indien het voor service nodig is om met een
aan de aarde verbonden worden geopende kast te draaien, pas dan op bewegende
De verschillende mogelijkheden voor aardlekbeveiliging delen zoals V-snaren etc.
of isolatiebewaking zijn onderworpen aan richtlijnen die
per toepassing en ook regionaal kunnen verschillen. Voor • Pas op voor hete delen zoals uitlaatdelen.
bepaalde ruimten in het schip gelden afwijkende normen.
Hierboven wordt gerefereerd aan de CE richtlijn • Pas op voor spanning dragende delen.
pleziervaartuigen. Deze richtlijn geldt in Europa voor
kleine pleziervaartuigen tot 24 meter. Soms heeft men • De generatorset moet uitsluitend door bevoegde
echter te maken met de regels van certificatiebureaus, personen bediend worden.
arbeidsinspectie, bouwverordeningen, de NEN1010 enz.
Hierover dient men deskundig advies in te winnen. • Als de generatorset om één of andere reden on-
veilig is, label hem dan als zodanig en koppel de
Welk isolatiesysteem men ook toepast; in elk plus-pool van de accu los, zodat hij niet gestart
geval moeten omschakelsystemen tussen kan worden voordat de onveilige situatie verhol-
wal, generator en omvormer meerpolig pen is.
schakelen. Bij de Masterswitches is dit
uiteraard standaard het geval. • Probeer niet een generatorset te starten waarvan
bekend is dat hij onveilig is.

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 7


INFORMATIE

• Maak eerst de accupluskabel los alvorens over te wordt kan deze door handschoenen en de huid heen
gaan tot reparatie en schoonmaak activiteiten. dringen in de bloedsomloop met fatale gevolgen.

• Raadpleeg eerst de gebruiksaanwijzing alvorens • In keerringen en O-ringen van motoren kan "viton"
reparaties uit te voeren. worden toegepast. Dit is een kunststof die bij ver-
• Verander de instellingen niet alvorens de fabriek hitting boven de 400ºC kan ontbinden waarbij een
te raadplegen. Maak aantekening van eventuele extreem sterk zuur vrij komt dat niet van de huid
verandering van instellingen in deze gebruiksaan- verwijderd kan worden. Als er sporen zijn van
wijzing. aantasting van deze delen, of in geval van twijfel,
draag dan handschoenen geschikt voor het
2.1.6 Brand- en explosiegevaar behandelen van extreem agressieve stoffen.
Laat de motor nooit draaien in geval van
lekkende brandstof of olie of in de nabij- 2.2 TRANSPORT, HIJSEN EN OPSLAG
heid van explosieve stoffen en gassen. Bij het hijsen van de generatorset moet
men elk risico voor persoonlijke ongeluk-
• Ook dieselbrandstof is onder omstandigheden ken vermijden en nooit onder de genera-
ontvlambaar. Zorgvuldigheid in de omgang met torset gaan staan.
brandstof beperkt het gevaar van brand en explo-
sies. Vermijd het vullen van de brandstoftank ter- • De hijsogen aan de motor dienen om de genera-
wijl de motor loopt. torset bij reparaties of service uit de kast te krij-
gen. Gebruik ze niet om de gehele set inclusief
• Bij het laden van accu’s ontstaat het explosieve kast te hijsen. Hijs zeker niet de set plus fundatie-
waterstofgas. Zorg voor voldoende ventilatie. plaat!
Rook niet en voorkom vonken, open vuur of • Gebruik zachte hijsbanden om beschadigingen te
andere vormen van ontsteking in de buurt van de voorkomen.
accu. • Controleer voor de installatie de generatorset op
transportschade.
• Hou een brandblusser onder handbereik. • Langdurige opslag kan een negatieve uitwerking
hebben op zowel de motor als generator. De mo-
• Slechte elektrische verbindingen of het gebruik tor moet daarom worden geconserveerd. (Zie on-
van te dunne bedrading en kabels ten opzichte der onderhoud)
van de stroomsterkte kan de oorzaak zijn van • De koperen wikkelingen van de generator zijn de
oververhitting met brand als gevolg. delen van de generatorset die goed warmte gelei-
den en hebben daarom de neiging om vocht uit
2.1.7 Chemische stoffen de lucht te condenseren. Om dit zoveel mogelijk
• Het onvoorzichtig omgaan met dieselbrandstof, te voorkomen moet de generatorset worden opge-
smeerolie, koelvloeistoffen en accuzuur kan ge- slagen in een droge en warme omgeving.
vaarlijk zijn. Voorkom huidcontact en het inslikken • Nadat de generatorset na een langdurige opslag
van deze stoffen. Draag geen kleren die vervuild weer in gebruik wordt genomen moet een isolatie
zijn door brandstof, smeerolie of accuzuur. test worden uitgevoerd zoals beschreven in het
hoofdstuk onderhoud.
• Pakkingen kunnen gemaakt zijn van asbest. Bij • De accu moet vorstvrij opgeslagen worden en
inademing van deeltjes van dit materiaal kunnen elke 12 weken een onderhoudslading ontvangen.
zeer gevaarlijke aandoeningen ontstaan. Bij het
verwijderen van pakkingen dient men passende 2.3 DE WHISPER 6/8/12
voorzorgsmaatregelen te nemen. Slijp nooit pak-
kingen of delen ervan weg. 2.3.1 Leveringsomvang
De standaard levering omvat een dieselgeneratorset met
• Kom nooit met de handen aan werkende verstuivers. geluidskast. De generatorset is met rubber trillingdem-
Door de hoge druk waaronder de diesel verstoven pers aan de onderschaal van de geluidskast bevestigd.

8 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


INFORMATIE

Alle kabels en leidingen komen aan de zijkant van de


onderschaal naar buiten. De bediening vindt plaats door
middel van een computer gestuurd bedieningspaneel.
Automatische start/stop functies kunnen worden
geprogrammeerd. De generatorset is geen zelfstandige te
gebruiken eenheid, maar moet worden geïnstalleerd,
waarvoor accessoires en installatie materialen nodig zijn.
Deze inbouwmaterialen zijn niet in de standaard levering
inbegrepen, maar zijn leverbaar door de fabrikant van deze
generatorset.

2.3.2 Afstandbediening
Een volledig automatisch digitaal afstandbedienings-
paneel met 15 m kabel wordt standaard bij de
generatorset geleverd.

2.3.3 Documentatie
In de levering is inbegrepen: deze gebruiksaanwijzing
(nr. 50200350) en een installatiehandleiding (nr.
5020360) en een aparte gebruiksaanwijzing voor Digital
Diesel Control 50200260. Niet inbegrepen in de
standaard leveringsomvang en verkrijgbaar als optie:
• Parts manual, bestelnummer: 50200381 (6/8).
• Parts manual: bestelnummer: 50200382 (12).
• Workshop man., bestelnummer: 50200171 (6/8/12).
In deze handleiding is wel een beknopte lijst opgenomen
met belangrijke onderdelen en aanwijzingen voor onder-
houd en het verhelpen van storingen.

2.3.4 Standaard toebehoren


• Expansietank met slang en fittingen
• Speciale slangpilaar om uitlaattegendruk te meten
(zie par. 5.4.3)

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 9


INFORMATIE

2.4 ONDERDELEN

2.4.1 Overzicht van de belangrijkste onderdelen


1 Inlaatlucht toevoer;
2 Startmotor;
3 Aansluiting startaccu (-);
4 Aansluiting startaccu (+); 17 16 36 22 38
5 Doorvoer 230V Kabel; 18
6 Aansluiting 230V uitgang;
37
7 Brandstoffilter;
8 Brandstofslang aanvoer 35
9 Brandstofslang retour
10 Bypass slang beluchter;
11 Toevoer koelwater; 18
12 Uitlaatspruitstuk 2
(watergekoeld); 20
13 Uitlaat temperatuurschakelaar; 24 39
14 Verstuiver 2x (12 3x);
15 Gloeiplug 2x (12 3x);
16 Klepdeksel;
17 Koelwatercirculatiepomp;
10 11 10
18 Vuldop motorolie 2x;
19 Elektrisch bediende houdmagneet;
20 Elektrische brandstofopvoerpomp; 11
21 Koelwaterpomp (buitenwater); 6/8 12
22 Koelwatertemperatuurschakelaar; 9 8
23 Brandstofpomp 4 3
24 Oliedrukschakelaar;
25 Carteraftappomp; 43 6 13 34 12 14 15 38 16 18 27 36
26 Aansluiting uitlaat; 30
23
27 Ontluchtingsschroef;
28 Oliepijlstok; 35
29 Bedieningspaneel;
32 17
30 Condensatoren (optie
31 41
spanningsregelaar
29 18
8 / 12);
31 Zekering 1; 7 24
32 Zekering 2; 20
33 Afstandsbedieningskabel
34 Koelwaterinjectiebocht;
35 Toerenafstelling;
26
36 Thermostaathuis;
37 Wisselstroomdynamo; 19
38 Vuldop koelvloeistof;
39 Warmtewisselaar; 5 33 25 40 1 42 28 21
40 Aftapplug koelvloeistof;
41 Stophendel;
42 Oliefilter;
43 Digital Diesel Control unit
Afb. 2: Doorsnede Whisper 6/8/12.

10 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


INFORMATIE

2.4.2 Overzicht bedieningspaneel 2.5. TECHNISCHE GEGEVENS

2.5.1. Generator
Whisper Generator Control
Press for start/stop De tweepolige monofase synchroon generator heeft 1
lager en is direct aan het vliegwiel gemonteerd. Het is
External Fuel Pump Digital Diesel Control
Protection-fuse Protection-fuse 3 A een borstelloze generator met het veld in de rotor.
10 A Remove fuse
during maintenance
Reminent magnetisme veroorzaakt een kleine spanning
over de rotor wikkelingen die een stroom opwekt in de
rotor. Deze stroom in de veldwikkeling in de rotor wordt
gelijkgericht en kortgesloten en wordt versterkt door de
wisselwerking tussen de stator en de rotor. In de stator-
wikkeling bevindt zich een aparte wikkeling in een hoek
Afb. 3: Tekening bedieningspaneel.
van 90º met de hoofdwikkeling met hierover een capaci-
1 Start/stopknop teit in de vorm van een condensator. De waarde van de-
2 zekering ze capaciteit bepaalt de spanning die onafhankelijk van
3 zekering het gevraagde vermogen binnen 5% van een gekozen
waarde constant blijft. Bij de 8 en 12 kan als optie een
extra spanningsregelaar gemonteerd, die de spanning
AC-1
AC-2
binnen 2% houdt.
heat start fuel fail De spanning is afhankelijk van het toerental waardoor
overbekrachtiging bij een verlaagd toerental wordt
voorkomen en de motor de gelegenheid krijgt zich van
een piekbelasting te herstellen.
hold
ct-1
ct-1
ct-2
ct-2

gnd
tem

pull
fuel
exh

reg
alt.
str.

oil

De generator wordt gekoeld met buitenwater. In de wand


+
st
gl

van het generatorhuis is een koelspiraal opgenomen die


Afb. 4: Digital Diesel Control unit de stator koelt. De rotor wordt gekoeld met lucht die ge-
forceerd door de kast circuleert en in de generatorbehui-
6 5 1 2
zing wordt gekoeld door een koelelement.
Alle onderdelen van het koelsysteem zijn gemaakt van
zeewaterbestendige metalen.

2.5.2 Motor
De motor is van het fabrikaat Mitsubishi type L2E (6 / 8)
en L3E (12). De motor is speciaal voor Mastervolt
aangepast en verschilt aanzienlijk van de standaard
uitvoering. De motor heeft twee cilinders (6 / 8) of drie
cilinders (12) en wordt indirect ingespoten. De motor
wordt met koelvloeistof gekoeld. De koelvloeistof wordt
7 4 3 gekoeld met buitenwater via een warmtewisselaar, ge-

Afb. 5: Digital Diesel afstandsbedieningspaneel.


maakt van zeewaterbestendige materialen.

2.4.3 Overzicht afstandbediening 2.5.3 Digital Diesel Control bedieningssysteen


1 Startknop; De standaard motorbediening is 12 Volt met massa aan
2 Stopknop; aarde. (Massavrij is optie).
3 Selectieknop; Het systeem is uitgevoerd overeenkomstig het "energise
4 “Set”-knop to run" systeem. Dit betekent dat een elektrisch ventiel
5 Storingslampje; (12V) in de brandstofleiding is opgenomen dat bekrach-
6 Aanwijzing generatorbelasting. tigd wordt tijdens het draaien.
7 Uitleesscherm (display). Het digitale motorcontrolesysteem bevindt zich in een
zwart kunststof blok dat op de generator is gemonteerd.

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 11


INFORMATIE

Dit zeer geavanceerde systeem biedt verschillende 2.5.9 Belastingindicatie


automatische start/stop functies en vele Op het afstandsbedieningspaneel kan men de
uitleesmogelijkheden. Zie de Digital Diesel Control afgenomen belasting aflezen, zowel op de display als
gebruiksaanwijzing. middels de “led-bar”. De belasting wordt gemeten via een
meetspoel op de generator.
2.5.4 Acculaden
De Whispers zijn uitgerust met een 12V wisselstroom- 2.5.10 Brandstof
dynamo om de startaccu te laden. Het is van het grootste belang dat de diesel-brandstof
De stroom van de dynamo wordt gelijkgericht en gere- niet vervuild is, geen water bevat en voldoet aan de spe-
geld om de accu te laden met maximaal 40 Ampère. De cificaties die aan het gebruik voor moderne dieselmoto-
spanningsregelaar voorkomt dat de accu overladen wordt. ren gesteld worden.

2.5.5 Alarmering en beveiliging 2.5.11 Gegevens olie


In geval van storing wordt dit aangegeven door de LED 1 Specificatie:
“FAILURE” en op het display en wordt de generatorset De olie moet wat levensduur betreft geschikt zijn voor
gestopt. Er zijn drie beveiligingsfuncties: oliedruk en het aantal draaiuren dat in de onderhoudsinstructie
koelvloeistoftemperatuur van de motor en wordt vermeld. De smeerolie moet olie zijn die aan de
uitlaattemperatuur. Deze laatste beveiliging treedt direct volgende eisen voldoet: API CC of CD.
inwerking als het koelwater wordt geblokkeerd. De Het is van het grootste belang om de juiste olie te
sensoren van deze beveiligingen zijn in de veilige modus gebruiken. Vaak adviseren plaatselijke olieleveranciers
gesloten. Dit contact wordt ingeval van een storing om een hogere klasse te gebruiken dan hierboven is
onderbroken. Dit brengt met zich mee dat indien het aangegeven, onder het motto een hogere klasse is
beveiligingssysteem defect is, of de bedrading altijd goed.
onderbroken is, de generatorset niet kan werken. Het
systeem is dus intrinsiek veilig. DIT IS BESLIST ONJUIST! Men moet
deze adviezen beslist NIET opvolgen. Het
2.5.6 Bediening gebruik van verkeerde olie veroorzaakt
De generatorset kan bediend worden met de druktoets van een verhoogd olieverbruik!
het paneel op de generator of via de afstandsbediening.
Door de startknop in te drukken wordt het systeem 2 Viscositeit van de olie:
geactiveerd en gaat de startprocedure beginnen. Men Wij adviseren een multigrade smeerolie 15W40.
stopt de motor weer met de toets "STOP". Het elektrisch
systeem wordt dan gedeactiveerd en een opde 3 Oliecapaciteit:
brandstofpomp gemonteerde electrische magneetklep sluit De inhoud van het carter van de 6 / 8 is 2,4 l van de
de brandstoftoevoer af. 12 3,6 l. Inclusief de inhoud van het oliefilter bevatten
de motoren 2,9 l resp. 4,1 l.
2.5.7 Afstandbediening Vul niet hoger dan het aangegeven niveau. Te veel
Alle verbindingen van de Digital Diesel Control unit naar olie kan het vermogen nadelig beïnvloeden en
de afstandbediening worden gemaakt met een 8-aderige schade veroorzaken.
communicatiekabel en stekkers. 15 Meter kabel wordt
standaard meegeleverd. Eventueel kan een langere 4 Oliedruk:
kabel geleverd worden als de standaardkabel niet lang • Stationair minimum 98 Kpa (1kgf/cm2/ 14psi)
genoeg is. Een onbeperkt aantal afstandbedieningen kan (1 bar)
parallel worden geschakeld via de connectoren achter op • 3000 rpm ± 300 Kpa (3kgf/cm2/ 42 psi)(3 bar)
de panelen. (Zie ook de installatieinstructies.)

2.5.8 Urenteller
De afstandsbediening biedt verschillende telfuncties
onder andere ten behoeve van het onderhoud.

12 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


INFORMATIE

2.5.12 Gegevens koelvloeistof schoon zoet water gebruiken aangemengd met antivries.
De motor wordt gekoeld door koelvloeistof. De inhoud Ook hierbij speelt zowel de bescherming tegen vorst als
van dit koelsysteem is: corrosie een rol. Antivries wordt bijgevoegd in de door de
2 liter voor de Whisper 6 en 8 en ongeveer 3,5 liter voor fabrikant aanbevolen verhouding. In geval van kielkoeling
de Whisper 12. of radiateurkoeling dient ook rekening te worden
Het gebruik van water wordt afgeraden. Aangeraden gehouden met de capaciteit van koelers en slangen.
wordt het gebruik van koelvloeistof die bedoeld is voor de De vloeistof in het interne koelsysteem staat onder druk
koeling van verbrandingsmotoren. Koelvloeistof geeft en heeft daarom een kookpunt dat hoger ligt dan 100° C.
afhankelijk van de specificaties bescherming tegen vorst De temperatuur-beveiligingsschakelaar in het
tot minus 25° C. Bovendien wordt het motorblok thermostaathuis is afgesteld op 110° C.
beschermd tegen corrosie. Vul het systeem via het In geval van kielkoeling wordt een open systeem
uitlaatspruitstuk tot net onder de vuldop. De door toegepast; dit wil zeggen dat het systeem niet onder druk
uitzetting overtollige vloeistof wordt in het expansietankje staat en er een ander type dop op het spruitstuk wordt
geperst. Vul dit bij tot het merk. gebruikt. Zie hiervoor de speciale gebruiksaanwijzing
Indien geen koelvloeistof voorhanden is kan men ook voor radiateur en kielkoeling.

2.5.13 Lijst met technische data

ALGEMEEN
Model WHISPER 6/8/12
Toerental 3000 RPM
Generator watergekoeld, synchroon
Motor Mitsubishi diesel model L2E (6/8) L3E(12) (Japan)
Aantal cilinders 2 (6/8); 3(12)
Cilinderinhoud 635 cm3 (6/8): 952 cm3 (12)
Boring x slag 76x70
Verbruik verbrandingslucht 0,9 m3/min (6/8) 1,4 m3/min (12)
Continue vermogen 50Hz 6:5 kW 8: 6,4 kW 12: 10,5 kW
Koelsysteem indirect met buitenwater
Koelwaterverbruik 15-20 l/min.
Koelwaterpomp op de motor gebouwde direct aangedreven zelfaanzuigende Mastervolt impellerpomp type M
Brandstofopvoerpomp elektrisch aangedreven, extra (12 V) pomp op aanvraag leverbaar
Startsysteem elektrisch 12 V
Start accu niet standaard meegeleverd 60-90 Ah
Brandstofverbruik 1,5-4 l/u afhankelijk van de belasting

ELEKTRISCHE SPECIFICATIES
Uitgangsspanning 230V-50Hz wisselspanning monofase
Uitgangsvermogen 50Hz 6:5 kW 8: 6,4 kW 12: 10,5 kW
Arbeidsfactor (cos phi) 1
Nauwkeurigheid spanning ± 5%
Nauwkeurigheid frequentie ± 5%
Optie electronische regulateur ± 1%
Generator borstelloos, synchroon
Spanningsregelaar 6:condensator, 8/12: condensator + AVR (optie)

MECHANISCHE SPECIFICATIES
Leveringsomvang generatorset gemonteerd op een chassis met trillingsdempers,
ingebouwd in een stevige glasvezelversterkte polyester geluidskast.
Afmetingen hxbxd 6/8:660x495x550 mm, 12:810x525x615 mm
Kleur geluidskast bodem groen, top wit
Gewicht 6/8:178 kg, 12: 210 kg met geluidskast
Maximaal toegestane hellinghoek 25 graden
Bediening Digital Diesel Control met afstandsbediening met 15 m communicatiekabel.
Extra leverbaar uitvoering voor voertuigen, massavrije uitvoering, set reserve-onderdelen

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 13


INFORMATIE

2.5.14 Bedrading; codes en kleuren

Kabelcodenummer Kleur Doorsnede

accu > startmotor rood (red) 25 mm2


startmotor > DCC 1 rood (red) 6 mm2
startmotor > LCP 13 rood (red) 2,5 mm2
accu > massa (ground) zwart (black) 25 mm2
massa > LCP massa (GND) 2 zwart (black) 2,5 mm2
DDC > gloeiplug 3 bruin (brown) 4 mm2
DDC > start relais 4 geel (yellow) 2,5 mm2
LCP > opvoerpomp + 15 zwart (black) 1,5 mm2
DDC > LCD 5 grijs (grey) 1,5 mm2
DDC > oliedruk schakelaar 6 paars (purple) 1 mm2
LCP > oliedruk schakelaar 6 paars/zwart (purple/black) 1 mm2
DDC > watertemperatuur schakelaar 7 blauw (blue) 1 mm2
LCP > watertemperatuur schakelaar 7 blauw/zwart (blue/black) 1 mm2
DDC > uitlaat temperatuur schakelaar 8 blauw/groen (blue/green) 1 mm2
LCP > uitlaat temperatuur schakelaar 8 blauw/rose (blue/rose) 1 mm2
DCC > houdmagneet (hold) 9 groen (green) 1,5 mm2
DCC > houdmagneet (pull) 20 rose (pink) 1,5 mm2
LCP > houdmagneet (com.) 17 zwart (black) 1,5 mm2
B+ dynamo > startmotor 21 rood (red) 6 mm2
DCC > R dynamo 18 wit (white) 1,5 mm2
DCC > L dynamo 19 oranje (orange) 1,5 mm2
DCC > meetspoel 11 zwart (black) 1 mm2
DCC > meetspoel 11 rood (red) 1 mm2
DCC > LCP 12 zwart (black) 1,5 mm2
DCC > LCP 14 rood (red) 1,5 mm2
DCC > LCP 16 rood/groen (red/green) 1,5 mm2
DCC > generator AC output 33 bruin (brown) 1 mm2
DCC > generator AC output 33 blauw (blue) 1 mm2

DDC=Digital Diesel Control Unit


LCP=Local Control Panel

14 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


INFORMATIE

15
TO GENERATOR AC OUTPUT
BROWN (33)
AC-1 BLUE (33)
LOCAL CONTROL PANEL
J1 J2 J3
ALT ALT ALT-L
AC-1

J20
AC-2

PUMP
10A

MASTERVOLT
TAILOR MADE ENERGY
GREY 1,5 (5)

J21
heat start fuel fail

GREY 1,5 (5)

REGULATOR
J18

3A
J8 J9
- -

J19
J10 J11 F3
- -

START/STOP
ALT

RED 1,5 (14)


J12 J13

hold
ct-1
ct-1
ct-2
ct-2

tem

gnd
exh

fuel

pull

10A
reg
str.

alt.
- -

J22
oil

J14 J15 J4 J5
- -

+
st

+
gl
J16 J17 J6 J7
- -
WCH/0

+
RED (11)

ORANGE 1,5 (19)


BLACK (11)

BLUE 1 (7)

PURPLE 1 (6)
RED/GREEN 1 (16)

BLUE/GREEN 1 (8)
TO REMOTE
CONTROL PANEL

YELLOW 2,5 (4)


RED 2,5 (13)
RED 6 (1)
BLACK 1,5 (12) J8
BLUE/BLACK 1 (7) J10
CURRENT MEASURING BLUE/PINK 1 (8) J12
TRANSFORMER PURPLE/BLACK 1 (6) J14
BLACK 1,5 (17) J16

WHITE 1,5 (18)


Plattegrond controleprint 230V 50Hz

BLACK 1,5 (22) J15 STARTER

RED 6 (21)
GREEN 1,5 (9)
+ -

PINK 1,5 (20)


MOTOR

RED 25
BROWN 4 (3)
FUEL LIFT

BLACK 2,5 (2) J17

Afb. 7: Plattegrond motor controleprint.


PUMP
B
P
R

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004


L

WHITE (HOLD)

RED (PULL)
BLUE (COM.)
(OPTIONAL)
BATTERY
12VDC ALTERNATOR
GLOW (PREHEAT)
BLACK 25
PLUGS
WATER TEMP. OIL PRESS. (OPTIONAL)
SWITCH SWITCH BATTERY
GROUND TO SWITCH
EXHAUST TEMP. FUEL
ENGINE BLOCK
2.5.15
SWITCH SOLENOID
INFORMATIE

2.5.16 Elektrisch schema 230V 50Hz

STATOR

J1
(10)
ALT

BATTERY REGULATOR
CHARGER WCH
J2
(10)
ALT

(1)

EXCITATION
WINDING CAPACITOR

(2)

CURRENT
TRANSFORMER
(3)
EARTH AND NEUTRAL
RED BLACK
(11) (11) NOT CONNECTED

DCC/ct-1
MAIN WINDING
ROTOR
BROWN L1

(4)

(3) YELLOW/GREEN PE

BLUE N
BROWN (33)

BLUE (33)

MAIN WINDING

DCC/AC-1

(4)

YELLOW/GREEN

EARTH AND NEUTRAL CONNECTED

CURRENT
TRANSFORMER

RED BLACK
(11) (11)

230V 50Hz
DCC/ct-1

BROWN L1

YELLOW/GREEN PE

BLUE N
BROWN (33)

BLUE (33)

DCC/AC-1

Afb. 8: Elektrisch schema 230 Volt. YELLOW/GREEN

16 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


INFORMATIE

2.5.17 Schema electronische regulateur(optie)

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 17


GEBRUIK

3 GEBRUIK

3.1 ALGEMEEN Controles bij draaiende generatorset:


De generatorset is gebruiksklaar na installatie en het vul- 1 Nadat de generatorset gestart is controleer dan of u
len van de brandstoftank met diesel, de motor met motor- abnormale geluiden hoort.
olie en koelvloeistof, de accu met accuzuur en het 2 Controleer de waarden van de elektrische meetinstru-
aansluiten van het afstandsbedieningspaneel. De plus menten.
van de startaccu blijft gedurende de verschillende werk- 3 Controleer bij de uitlaat de doorstroming van koelwa-
zaamheden zo lang mogelijk los. ter.
4 Zet de keuzeschakelaar in de stand GENERATOR.
Wanneer een MASTERSWITCH in het 230V systeem
is opgenomen, schakelt deze automatisch om.
5 Laat de motor warmdraaien voor men de generator-
set volledig belast. De eerste 50 uur moet men niet
meer dan 70% continu belasten.

Stoppen van de generatorset:


1 Schakel alle gebruikers af. Verminder eerst de belas-
ting tot circa 30% en laat de generatorset onder deze
belasting nog ongeveer vijf minuten doordraaien.
2 Druk op de STOP knop.
3 Sluit de buitenwaterkranen van het koelwater.
1 Max. oliepeil; 4 Schakel het boordnet over op de beschikbare voe-
1
2 Min. oliepeil. ding. Wanneer een Masterswitch in het 230V systeem
2 is opgenomen, gebeurt dit automatisch.

Afb. 10. 3.2.2 Uitgebreide bedieningsvoorschriften


Controleer bij de eerste keer starten of na lange periode
van stilstand:
3.2 BEDIENINGSHANDLEIDING 1 Of er schade is ontstaan tijdens het transport of het
inbouwen.
3.2.1 Korte opsomming bedieningsvoorschriften 2 Of de generatorset is ingebouwd volgens voorschrift.
(in normale omstandigheden) 3 Of de generatorset vrij kan draaien en nergens aan-
Controleer voor het starten: loopt.
1 Het oliepeil (zie afbeelding 10). 4 Controleer alle slangverbindingen en slangklemmen
2 Koelwatersysteem inclusief inlaatfilter (met alle kranen op lekkage.
open). 5 Controleer of de stekers en de bedrading nog goed
3 Stand keuzeschakelaar generator/wal/uit; moet op uit bevestigd zijn.
staan of alle gebruikers moeten zijn afgeschakeld. 6 Controleer de zichtbare bouten van motor en gene-
Wanneer een Masterswitch in het 230V systeem is op- ratorset.
genomen, staat deze automatisch in de goede stand.
4 Zet de accuschakelaar aan (indien gemonteerd). Routine controles voor het starten:
5 Brandstofkraan: open. 1 Controleer het oliepeil.
Een oliedrukschakelaar schakelt de motor uit bij on-
Het starten van de generatorset: voldoende oliedruk. Ook bij een te laag olieniveau
Druk op de startknop om de startprocedure te kan er voldoende oliedruk zijn zodat de motor niet
beginnen. stopt. Het is niet goed de generatorset te gebruiken
met te laag oliepeil. De olie raakt dan snel verontrei-
nigd. Controleer daarom regelmatig het oliepeil en vul
bij indien nodig.

18 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


GEBRUIK

Voer de controle van het oliepeil uit voor het starten troleer dan de werking van de koelwaterpomp. Nadat
of minstens vijf minuten na het stoppen, zodat de olie u enige tijd met de generatorset werkt, is het meestal
de gelegenheid heeft zich in het carter te verzamelen. voldoende goed te luisteren of u het water uit de
2 Controleer de buitenwaterkranen. In geval van een uitlaat hoort stromen.
water/uitlaatgasscheider denkt men ook aan de af-
sluiter van de waterafvoer. Let er vooral in havens op dat de koelwa-
3 Controleer de wierpot (buitenwaterfilter). terinlaat niet door drijvende voorwerpen
4 Controleer op lekkages. Controleer regelmatig de be- wordt geblokkeerd. In sterk verontreinigd
luchter. water of zanderig water kan de impeller
5 Indien geen MASTERSWITCH is gemonteerd: zet de snel slijten en de wateropbrengst van de
keuzeschakelaar land/generator/uit op uit of schakel pomp onvoldoende zijn.
alle verbruikers af.
6 Zet de accuschakelaar aan. Wanneer de watertoevoer geblokkeerd wordt of on-
voldoende is zal de uitlaattemperatuur oplopen en de
Starten van de generatorset: temperatuurschakelaar in de uitlaat de motor uitscha-
Door het kortstondig indrukken van de "start“knop kelen.
wordt het elektronische besturingssysteem van de
motor geactiveerd en de brandstofopvoerpomp in 2 Belasting van de motor bij langdurig bedrijf
werking gesteld. (Door op de stopknop te drukken Let op dat de generatorset niet overbelast wordt.
wordt het systeem gedeactiveerd.) Overbelasting treedt op wanneer de elektrische be-
lasting zo hoog is dat de dieselmotor de generator
Er is een herstartbeveiliging aanwezig waardoor men de niet goed rond kan draaien. Hierdoor gaat de motor
startmotor niet kan bekrachtigen als de motor draait. rauw lopen, veel olie en brandstof gebruiken en gaat
de uitlaat roeten. Uiteindelijk kan de motor zelfs stop-
Sluit bij startproblemen, dat wil zeggen pen. Overbelasting wordt aangegeven door de rode
wanneer u veel startpogingen moet doen, LED "overload" op de afstandsbediening.
de buitenwaterkraan.
De generatorset mag maar korte perioden
Bij het starten van de motor draait ook de koelwater- (enkele MINUTEN) belast worden tot aan
pomp. Het koelwater wordt daarbij in de uitlaat geïnjec- zijn piekvermogen.
teerd. Wanneer de motor niet loopt is de uitlaatdruk on-
voldoende om dit water uit de uitlaat de drukken. Het Dit piekvermogen is bedoeld om motoren en com-
water kan in de cilinders komen en "waterslag" veroorza- pressoren te starten die veel stroom vragen bij op-
ken. Sluit daarom bij startproblemen even de buitenwa- starten vanuit stilstand.
terkraan en open deze weer zodra de motor loopt.
Controleer regelmatig de werking van de beluchter in de Voor een lange levensduur van de generatorset is het
koelwatertoevoerleiding. Indien de beluchter niet goed belangrijk dat de meest voorkomende belasting onge-
werkt kan door hevelen de motor vol water raken en wa- veer 70% is van de toegestane maximale belasting.
terslag het gevolg zijn. U dient hiermee rekening houden bij het gebruik van
Waterslag ontstaat bij pogingen de motor te starten met uw elektrische apparatuur.
water in de cilinder. Daar water niet samendrukbaar is Overigens is de WHISPER zo ontworpen dat de
veroorzaakt waterslag grote schade aan de motor zoals generatorset zelfs onder extreme omstandigheden
een kromme zuigerstang en scheuren in de kop. Water- niet oververhit zal raken. Mocht dit toch gebeuren,
slag is de meest voorkomende oorzaak van schade aan dan zal de beveiliging de motor afschakelen. De ge-
motoren aan boord van pleziervaartuigen. neratorset schakelt zichzelf uit bij een koelwatertem-
peratuur boven 110°C. Dit zal slechts onder buitenge-
Controles bij draaiende motor: wone omstandigheden voorkomen.Ook langdurig
1 Controle koelwatertoevoer: draaien zonder belasting of met een kleine belasting
Kijk altijd direct na het starten van de generatorset of zal tot problemen leiden. De cilinderwand kan
koelwater uit de uitlaat komt. Is dit niet het geval, con- “verglazen” hetgeen tot olieverbruik kan leiden. Ook

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 19


GEBRUIK

zal de uitlaat verstopt raken met roet en kool. Indien


langdurig draaien met weinig belasting onvermijdelijk
is, dan dient men na 9 uur lage belasting minstens 1
uur met 70% belasting te draaien.

Verbreek nooit de verbinding met de accu,


terwijl de motor loopt. Neem ook nooit dra-
den los terwijl de accu is aangesloten.

Stoppen van de generatorset:

1 Vermijd plotseling stoppen van de generatorset na


een langere periode van hoge belasting! Hierdoor
voorkomt u onnodige thermische belasting van uw
generatorset! Handel als volgt: verminder de belas-
ting voordat u de generatorset stopt, (door bijv. ver-
bruikers af te schakelen) en laat de generatorset nog
ongeveer 5 minuten onder lage belasting doordraai-
en. Zo wordt de generatorset geleidelijk afgekoeld
door het koelwater.
Wanneer u onder warme omstandigheden deze
handelswijze niet volgt kan na het stilzetten van de
motor de temperatuur zo hoog oplopen dat de tempe-
ratuurbeveiliging in werking treedt. Hierdoor zal enige
tijd herstart van de generatorset niet mogelijk zijn.
Het afschakelen van belasting voordat u de genera-
torset stopt, voorkomt schade aan apparatuur (zoals
motoren en koelkastcompressoren), die kan ontstaan
door het dalen van de uitgangsspanning bij het stop-
pen.

2 Druk op de STOP knop.

3 Sluit de buitenwaterkranen van het koelwater.


Let op:
Wanneer het elektrisch besturingssysteem
actief blijft terwijl de motor niet draait wordt
er een beetje stroom gebruikt en blijft het
opvoerpompje doorpompen. Na verloop
van tijd zal hierdoor de accu leegraken.
Wanneer een LED brandt bij niet draaien-
de motor dan is het systeem actief. Druk
op STOP om deze situatie op te heffen.

20 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


ONDERHOUD

4 ONDERHOUD

4.1 GENERATOR
Het generatordeel van de generatorset heeft geen on- 4.2.2 Brandstofsysteem ontluchten
derhoud nodig. Periodieke inspectie en eventueel Controleer of er voldoende brandstof in de tank zit. De
schoonmaken, afhankelijk van de condities waaronder de Whispers zijn zelf-ontluchtend. Druk de "start" knop kort
set wordt gebruikt is aan te bevelen. in waardoor het systeem wordt geactiveerd. De opvoer-
Als de generator echter langdurig heeft stilgestaan moet pomp begint te pompen. Als er meer tijd nodig is druk
aandacht worden besteed aan de conditie van de wikke- dan op “start” van het lokale bedieningspaneel (dus niet
lingen. De conditie van de wikkelingen kan worden vast- van de afstandsbediening) en houd de knop ingedrukt tot
gesteld door de weerstand naar aarde te meten. alle lucht uit het systeem is. Controleer zonodig via de
De condensator voor de spanningsregeling moet tijdens ontluchtingsschroef of alle lucht uit het systeem
deze weerstandsmeting worden losgekoppeld. Voor de verdwenen is.
meting wordt een 500 V "Megger" of een vergelijkbaar in-
strument gebruikt. De isolatieweerstand tussen de aarde
en alle windingen moet groter zijn dan 1.0 MOhm. Als de
isolatieweerstand kleiner is moeten de wikkelingen wor- 2
den gedroogd. Dit drogen kan door hete lucht door de
ventilatieopeningen van de generator te blazen met be- 1
hulp van een elektrische ventilatorkachel of vergelijkbaar
apparaat dat hete lucht produceert.
Het lager is voor de levensduur gesmeerd en kan niet
3
van nieuw vet worden voorzien.

4.2 MOTOR 1= ontluchtingsschroef.

Afb. 11: Brandstofsysteem ontluchten.


4.2.1 Algemene aanwijzingen
Alle normale onderhoud kan worden uitgevoerd bij een 4.2.3 Kleppen stellen
geopende geluidsomkasting. Als er zich olie en vuil in de In- en uitlaatkleppen moeten bij koude motor een speling
omkasting heeft verzameld moet men maatregelen tref- hebben van 0,25 mm. Zie voor een uitgebreide
fen om dit verantwoord af te voeren en voorkomen dat er beschrijving blz. 31 § 5.4.2.
in het milieu wordt gemorst.
4.2.4 Brandstoffilter vervangen
De eerste 50 uur moet extra aandacht aan de motor Draai de brandstofkraan van de tank dicht. Klem voor het
worden besteed. Na de eerste 50 draaiuren en 50 uur na vervangen van het filter de toevoerleiding af. Verwijder
een eventuele revisie moet de motor een eerste service- de slangen van het filter en maak deze weer vast aan het
beurt krijgen. nieuwe filter. De pijl op het filterhuis geeft de doorstroom-
Gedurende langere tijd onbelast -of met geringe belas- richting aan. Een verstopt filter resulteert in een teruglo-
ting- draaien tijdens de inloopperiode kan tot verglazing pen van het vermogen van de generatorset en onregel-
van de cilinderwand leiden en de oorzaak zijn van over- matig lopen of "inhouden" van de motor.
matig smeerolieverbruik.
4.2.5 Oliefilter vervangen
Om dezelfde reden is het van het grootste Midden onder aan de bedieningszijde bevindt zich het
belang om tijdens de inloopperiode de juis- oliefilter. Men vervangt dit opschroef element overeen-
te olie te gebruiken. komstig het onderhoudsschema. Voordat men het filter
losdraait moet de olie worden afgetapt met de carteraf-
Bij het de eerste maal starten of na het leegdraaien van tappomp.
de brandstoftank kan het nodig zijn om het brandstofsys- Stop een doek onder de motor om morsen van olie in de
teem te ontluchten. geluidskast te voorkomen.

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 21


ONDERHOUD

• Controleer slangen op lekkage en schavielen.


• Controleer het buitenwaterfilter.

Afb. 12.

Smeer voor montage een


beetje olie aan de rubber 1 Max. oliepeil;
afdichtring van het nieuwe 2 Min. oliepeil. 1
filter en draai deze hand- Afb. 15. 2
vast aan: nadat het rubber
het blok raakt nog 3/4 slag NA DE EERSTE 50 DRAAIUREN:
doordraaien. • Ververs de smeerolie en vervang het oliefilter:
Afb. 13. Laat de motor eerst warmdraaien, stop hem en
tap dan de warme en dunne olie af. Pomp de olie
4.2.6 V-snaar op spanning brengen met de aftappomp in een vat of blik. Vul 2,5 liter
Met behulp van de stelbeugel van de dynamo kan men (6/8); 3 liter (12) bij. Start de motor en laat die een
de V-snaar op spanning brengen. De V-snaar is op de aantal minuten draaien. Stop de motor en gun de
juiste spanning als men de V-snaar met de duim 10 mm. olie de tijd om terug te zakken in het carter.
kan indrukken (zie afbeelding 14). Controleer dan het oliepijl en vul olie bij indien
nodig.
• Controleer bouten en moeren, koppelingen en
verbindingen en zet ze aan waar nodig. Besteedt
extra aandacht aan het brandstofsysteem.
• Trek de kopbouten na en controleer de
klepspeling. (zie blz. 30 § 5.4.2)
• Observeer de uitlaatgassen onder volle belasting.
De uitlaatgassen mogen geen roetdeeltjes bevat-
ten. Laat de motor nooit doorlopen met vuile uit-
laatgassen zonder de oorzaak te onderzoeken.
10 mm
Voorkom schade door het doordraaien met een
defect.
Afb. 14. • Controleer regelmatig de werking van de beluch-
ter in de koelwatertoevoerleiding.

4.3 PERIODIEKE CONTROLES Indien de beluchter niet goed werkt kan door hevelen
de motor vol water raken en waterslag het gevolg
CONTROLEER DAGELIJKS: zijn. Waterslag ontstaat bij pogingen de motor te
• Oliepeil (zie afbeelding 15). starten met water in de cilinders. Daar water niet
Pas op dat het olieniveau niet lager is dan het samendrukbaar is veroorzaakt waterslag grote
merk. Geen olie toevoegen als het peil nog boven schade aan de motor.
het merk staat.
• Controleer het niveau van het interne koelwater.
• Controleer de spanning van de V-snaar.

22 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


ONDERHOUD

IEDERE 100 UUR: riaal. Dat tevens dient ter bescherming van verschillende
• Ververs de olie. elektrische onderdelen die door de aanzuiglucht gekoeld
• Controleer het niveau van het accuzuur. worden. Dit aanzuigfilter vraagt geen regelmatig onder-
• Controleer de accupolen op corrosie. houd. Indien de omgevingslucht extreem vuil en vet is
• Controleer de spanning V-snaar. kunnen deze kanalen verontreinigd raken en zal het
• Controleer de impellerpomp. De rubber impeller sponsmateriaal moeten worden gespoeld met oplosmid-
van de koelwaterpomp heeft een beperkte levens- del of vervangen.
duur en moet daarom regelmatig worden
gecontroleerd. De levensduur van de impeller • Controleer het koelsysteem
hangt sterk af van de mate waarin het buitenwater
verontreinigd is en of er spraken is van slib of De motor wordt indirect gekoeld met buitenwater (zeewa-
zand in het water. ter). De impellerpomp pompt het koelwater door de
koelbuizen van de generator en daarna door een warm-
Wanneer men de impeller vervangt, controleer dan ook tewissellaar om de interne koelvloeistof te koelen. De
de pakking van het pompdeksel. Zorg dat er een pakking pomp wordt aangedreven door het tandwiel van de
aanwezig is alvorens de pomp te openen en bestel met distributie (PTO). Alle delen van het koelsysteem die in
een nieuwe impeller steeds een nieuwe pakking. aanraking komen met het zeewater zijn van zeewaterbe-
Verwijder het deksel om toegang te krijgen tot de impel- stendige materialen en hoeven geen onderhoud. In geval
ler. Verwijder de oude impeller met behulp van 2 schroe- van verontreiniging kan met luchtdruk het systeem
vendraaiers. Monteer de nieuwe impeller en smeer er worden doorgeblazen. Bij een ingrijpende revisie van de
wat vet op. Richt de vinnen tegen de draairichting van de generatorset kunnen deze delen worden gereinigd of
pomp die tegen de klok indraait. vervangen.
Laat de pomp nooit drooglopen. Zelfs een korte tijd
drooglopen kan de impeller zwaar beschadigen. Wan- Indien de generatorset minder dan 100
neer de watertoevoer geblokkeerd wordt of onvoldoende uren per jaar draait vervang dan jaarlijks
is zal de uitlaattemperatuur oplopen en de temperatuur- de olie ongeacht het aantal draaiuren.
schakelaar in de uitlaat de motor uitschakelen.

IEDERE 300 UUR:


• Vervang de impeller van de buitenwaterpomp.
• Controleer de klepspeling.
• Vervang het oliefilter.
• Vervang het brandstoffilter.
Het tijdstip voor vervangen van het brandstoffilter
hangt af van de vervuilingsgraad van de brand-
stof. Het filter moet in ieder geval elke 300 uur
worden vervangen.

IEDERE 1000 UUR:


• Trek de kopbouten na. Controleer de klepspeling.
• Vervang de V-snaar.

IEDERE 2000 UUR:


• Controleer de smeeroliedruk
• Controleer en reinig of vervang de verstuiver-
nozzles.
• Controleer de inlaatluchtgeruis-demper

De motor zuigt zijn verbrandingslucht aan via de kap om


de generator. Deze kap bevat een sponsachtig filtermate-

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 23


ONDERHOUD / STORINGEN VERHELPEN

4.3.1 Onderhoudstabel
2 Maak de brandstofleiding los bij de brandstofopvoer-
Oliepeil controleren dagelijks pomp. Vul een vat met een mengsel van 9/10 diesel
en 1/10 anti-corrosie olie. Zorg dat de pomp deze
Controleren buitenwaterfilter dagelijks
vloeistof via een slang kan opzuigen. Start de motor
Controleren niveau koelvloeistof dagelijks en laat hem lopen tot het brandstofsysteem gevuld is
Kopbouten natrekken/kleppen stellen, olie verversen met de conserveringsbrandstof.

oliefilter vervangen na eerste 50 uur


3 Vul op dezelfde wijze het externe koelsysteem met
Olie verversen 100 uur antivries. Draai de motor via de startknop ongeveer
Controleren spanning V-snaar 100 uur 20 slagen door deze kortstondig te starten en direct
weer te stoppen.
Controleren beluchter 100 uur

Controleren impeller waterpomp 100 uur 4 Tap de smeerolie af en vul het carter met een specia-
Vervangen oliefilter 300 uur le anti-corrosie olie.

Vervangen impeller waterpomp 300 uur


5 Het interne koelsysteem blijft gevuld met koelvloeistof.
Controleren klepspeling 300 uur
Vervangen brandstoffilter 300 uur 6 Koppel de accu los en bewaar deze op een droge
vorstvrije plaats en zorg voor regelmatige onderhouds-
Kopbouten natrekken, kleppen stellen 1000 uur
ladingen.
Vervangen van de V-snaar 1000 uur

Controleren verstuiver en injectiedruk 2000 uur

Controleren luchtinlaatfilter 2000 uur 7 Plak de aanzuig- en uitlaatopeningen af met tape.

8 Bescherm generatorset tegen weersinvloeden.


4.3.2 Buiten bedrijf stellen voor langere tijd
Wanneer de generatorset langere tijd niet wordt gebruikt, Deze wijze van conserveren voldoet voor ongeveer zes
bijv. gedurende de winterperiode, is ter voorkoming van maanden, Herhaal bij langer buiten bedrijf blijven de
corrosie een conserveringsbehandeling aan te bevelen. stappen 2, 3, en 4 elke 6 maanden. Voordat u de genera-
torset weer gaat gebruiken moet u de olie verversen.
1 Maak de motor aan de buitenkant goed schoon.

5 STORINGEN VERHELPEN

5.1 GENERATOR / circuitbrekers of zekeringen. Controleer ook of de meet-


ELEKTRISCHE STORINGEN instrumenten wel in orde zijn en de juiste waarde aange-
ven. Bij twijfel, meet dan met een onafhankelijk meetin-
strument direct op de aansluitklemmen van de generator.
Pas op voor onder stroom staande delen! Dergelijke metingen dienen te worden uitgevoerd door
een ervaren elektrotechnicus.
Verwijder de 3 Amp. zekering alvorens aan Controleer of de motor op het juiste toerental draait: 3000
de generator te werken. RPM (50 Hz) overeenkomstig de basisinstellingen van de
generatorset. En controleer of dit nog het geval is onder
5.1.1 Algemeen belasting. Een terugval van het toerental van 5% onder
Wanneer zich een elektrisch probleem voordoet contro- volle belasting is acceptabel. Daarom moet het toerental
leer dan eerst of aan alle normale voorwaarden waaron- zonder belasting zijn ingesteld op + 3150 RPM =
der de generatorset moet functioneren voldaan is en stel 52,5 Hz. In geen geval mag het belast toerental zakken
vast onder welke omstandigheden het probleem plaats onder de 2940 RPM = 49 Hz.
vindt; onderzoek de bedrading, schakelapparatuur en Als het probleem wordt veroorzaakt door terugval van het

24 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


STORINGEN VERHELPEN

toerental, dan is er sprake van overbelasting of een mo- Het Digital Diesel Control Systeem zal eventuele
torprobleem; zie dan onder problemen met de motor. storingen aangeven.

5.1.2 Storing zoekschema generator

STORING OORZAAK STORING VERHELPEN

Geen spanning na het • Hoofdschakelaar af of zekeringen door. Controleer schakelaars en meet direct op
starten van de motor. de aansluitklemmen van de generator.
• Te laag toerental van de motor Controleer het toerental van de motor en
pas dit aan (zie de speciale procedures).
• Remanent magnetisme generator Controleer de remanente spanning en
verdwenen. flash de generator (zie de speciale
procedures).
• Condensator los of kapot Voer een test uit door onafhankelijk te be-
krachtigen om vast te stellen of het probleem
in de generatorwikkelingen zit of in in de
condensator (zie de speciale procedures).
• Diode in de rotor defect Controleer de diode in de rotor (zie de
speciale procedures

Te lage spanning onbelast • Generatorset wordt niet of minimaal belast. Schakel een belasting bij.
(minder dan 210/105V • Dieselmotor haalt het vereiste toerental niet. Controleer het motortoerental met een
frequentiemeter. Stel het juiste toerental
(zie de speciale procedures).
• Kapotte condensator. Controleer de condensator.
Vervang de condensator.
• Kapotte diode in de rotor. Controleer de diode in de rotor.
(zie de speciale procedures)
• Kapotte spanningsregelaar (optioneel) Vervang de spanningsregelaar (alleen
8/12 optioneel)

Uitgangsspanning te laag • Generatorset is overbelast. Schakel een deel van de gebruikers af.
onder belasting (minder dan • Dieselmotor haalt het vereiste toerental niet. Controleer het motortoerental met een fre-
210/105V). De onbelaste quentiemeter. Stel het juiste toerental in.
spanning is wel in orde. • Kapotte condensator. Vervang de condensator

Uitgangspanning te hoog • Dieselmotor draait met te hoog toerental. Controleer het motortoerental met een
(hoger dan 245/130V) frequentiemeter. Stel het juiste toerental.
• Te hoge bekrachtiging wegens kapotte Controleer de specificaties van de
condensatoren. condensator.
• Een sterk capacitieve belasting aanwezig. Controleer of er een sterk capacitieve
belasting aanwezig is. Compenseer deze
capaciteit of raadpleeg MASTERVOLT.
• Kapotte spanningsregelaar Vervang spanningsregelaar (8/12)

Uitgangsspanning varieert • Beïnvloeding van de generatorspanning Controleer de belasting op sterk


snel door gebruikers. wisselende stroomafname.
• Onregelmatig lopende dieselmotor. Indien de motor onregelmatig loopt zoek
hiervan de oorzaak (zie onder storingen
motor)

De generatorset kan een Wanneer de generatorset een elektromotor niet Controleer de aanloopstroom van de
elektromotor niet opgang kan opstarten komt dit meestal omdat de motor motor. Monteren van sterkere conden-
krijgen voor opstarten meer stroom vraagt dan de satoren in de motor of een "soft-start"
generator kan leveren. Zoek uit wat de start- kan een oplossing bieden.
stroom is van de betreffende motor en neem Neem hierover contact op met Mastervolt.
contact op met Mastervolt.

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 25


STORINGEN VERHELPEN

5.2 MOTORSTORINGEN echter het water de cilinders binnendringt kan dit ernstige
schade veroorzaken (waterslag). Als de motor niet aan-
Verwijder de 3 Amp. zekering alvorens aan slaat en het nodig wordt geoordeeld langdurig te starten,
de generator te werken. dan moet de buitenwaterkraan worden dichtgedraaid en
onmiddellijk weer worden geopend als de motor aan-
5.2.1 Algemeen slaat.
De meeste elektrische problemen (230/120V) zoals een Het Digital Diesel Control systeem helpt u storingen te
verkeerde spanning of frequentie zijn terug te voeren tot identificeren. Verschillende foutmeldingen worden op het
een verkeerd toerental van de motor. (Toeren en frequen- display aangegeven.
tie is hetzelfde!) Als er een fout in de generator ontstat dan verschijnt een
Zoek met behulp van het storingsschema naar de oor- foutmelding op het display.
zaak. Indien er geen duidelijke oorzaak is kan men het
toerental corrigeren (zie onder speciale procedures) foutmelding probleem
COMMUNICATION Communicatie fout tussen het paneel
Startproblemen hebben of een mechanische achtergrond en de generatorset
of zijn het gevolg van een elektrisch probleem (12V). LOW START BAT Spanining startaccu te laag
Indien de startmotor niet vlot rond draait is dit bijna altijd ALTERNATOR Accu wordt niet bijgeladen
het gevolg van accuproblemen of slechte kabelverbindin- EXHAUST TEMP Uitlaat temperatuur is te hoog
gen met de accu! WATER TEMP Koelmiddel temperatuur is te hoog
OIL PRESSURE Oliedrukstoring
Indien de motor wel rond draait maar niet aanslaat is dit LOW VOLTAGE Wisselspanning van de generator is te
vrijwel altijd een gevolg van brandstofgebrek of lucht in laag
de leidingen. HIGH CURRENT Generator wordt overbelast
Wanneer de motor niet aanslaat, kan - in geval van een FREQUENCY de frequency van de generator is te
watergeïnjecteerde uitlaat - door het aanhoudend door- laag of te hoog
starten het uitlaatsysteem vol water worden gepompt. Als

5.2.2 Storing zoekschema motorstoringen

STORING OORZAAK STORING VERHELPEN


Dieselmotor start niet: Het gaat hier vrijwel zeker om een elek- Torn de motor om te controleren of deze vast
reageert in het geheel niet, trisch probleem of de motor staat vast door staat of er zich water in de cilinders bevindt. Indien
maakt klikkende geluiden of koelwater in de cilinder of andere schade. water in de cilinders, deactiveer het besturingssys-
draait in het geheel niet. Het display zal “low battery voltage” teem en koppel de accu los. Verwijder de voor-
aangeven gloeipluggen. Draai de motor voorzichtig rond tot-
dat het water uit de cilinders verwijderd is.
Controleer de olie op aanwezigheid van water en
vervang zonodig olie en oliefilter. Zoek uit hoe het
water in de verbrandingskamer is gekomen. Een
oorzaak kan zijn dat de beluchter niet goed werkt.
Indien het een elektrisch probleem is:
• Hoofdschakelaar accu staat niet aan of Controleer de stand van de schakelaar en zet
kabels los. deze aan.
• Startaccu is onvoldoende geladen. Controleer de accuspanning.
Controleer de aansluitingen op de accupolen en
de bedrading van het startcircuit op corrosie en of
ze goed vastzitten
• Bedrading startcircuit is niet in orde. Bij volle startaccu daalt de spanning bij het starten
tot 11V. Wanneer de spanning niet daalt bij het
starten is de bedrading niet in orde. Wanneer de
spanning onder 11V daalt is de accu te ver
ontladen.
• Zekering startpaneel doorgebrand. Controlleer zekeringen.

26 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


STORINGEN VERHELPEN

STORING OORZAAK STORING VERHELPEN


• Startmotor kapot. Repareer de startmotor.
• Te dikke motorolie in koude omgeving Gebruik dunnere olie.
Startmotor draait vlot, • Lucht in de brandstofleidingen. Ontlucht het brandstofsysteem.
maar de dieselmotor • Elektrisch bekrachtigde houdmagneet Controleer de bedrading en aansluiting daarvan
slaat niet aan opent niet. op de houdmagneet (zie bedradingsschema).
• Brandstofopvoerpomp werkt niet. Controleer brandstoffilter en brandstofpomp:
maak deze zonodig schoon.
• Brandstoffilter verstopt. Maak het brandstoffilter schoon of vervang het
indien nodig.
• Verstopte verstuiver. Laat de verstuiver testen.
• Verkeerde klepafstelling. Stel de kleppen.
• Vuil tussen de kleppen. Kleppen reinigen. Neem de injectiebocht weg en
controleer de uitlaatpoort. Verwijder de klepveer
en schuur de klep schoon door deze te draaien.
Bij ernstige vervuiling is het uitlaatsysteem niet in
orde (zie paragraaf 5.4.3) en raadpleegt men de
servicedienst van Mastervolt.
Dieselmotor draait • Sterk wisselende belasting. Schakel de wisselende belasting af.
onregelmatig • Verstopt brandstoffilter. Controleer brandstofsysteem en ontlucht de
• Geknikte brandstofslang. leidingen.
• Verstopt luchtfilter. Controleer luchtfilter.
• Verstopt uitlaatsysteem, geknikte Controleer uitlaatslang.
rubber uitlaatslang.
• Ongeschikte of vervuilde diesel. Controleer en vervang vuile diesel.
• Tijdelijk "hunten", "zagen" of "halen". Dit verdwijnt grotendeels vanzelf als de motor
warm is en verdwijnt geheel als de motor is
ingelopen.
• Lucht in de brandstofleidingen. Controleer brandstofleidingen, filters brandstof-
pomp. Ontlucht het systeem indien nodig.
• Verstopte verstuiver. Laat de verstuiver testen.
• Verkeerde klepafstelling. Stel de kleppen.
Motortoerental daalt • Te hoog smeeroliepeil. Tap olie af tot het vereiste peil.
• Onvoldoende brandstof. Controleer brandstofleidingen, filters brandstof-
pomp. Ontlucht het systeem indien nodig.
• Onvoldoende verbrandingslucht. Controleer de luchtinlaat.
• Verstopte uitlaat of geknikte uitlaatslang. Controleer de uitlaat.
• Generatorset overbelast door aanschake- Verminder de belasting (door gebruikers af te
len van teveel gebruikers. schakelen).
• Generatorset overbelast door te hoge Controleer of vervang condensator en controleer
bekrachtigingstroom. of de verbindingen nog in tact zijn.
• Kapotte generator (wikkelingen, lagers). De generator moet worden opgestuurd naar de
fabrikant voor reparatie van lagers of wikkelingen.
• Kapotte motor. Reparatie door Mastervolt.
De dieselmotor draait door • Elektrisch bekrachtigde houdmagneet Stop de motor met de stophandel. Controleer de
na indrukken stopknop. valt niet af na drukken op stopknop. bedrading. Controleer de werking van de houd-
• Uitval digital diesel control magneet en vervang indien nodig kapotte delen.
Uitlaat rookt • Licht blauwe rook - meestal een
gevolg van te lichte belasting.
• Donker blauwe rook - veroorzaakt door Controleer het smeeroliepeil.
smeerolie: overvol carter, versleten Controleer de compressie.
cilinderwanden, vastgekoekte, versleten
of gebroken zuigerveren.
• Zwarte rook, onvolledige verbranding - Controleer op overbelasting.
veroorzaakt door overbelasting, verstopt Controleer de brandstof.
luchtfilter, te hoge inlaat-luchttemperatuur, Controleer het luchtfilter.
ongeschikte diesel of water in de diesel.

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 27


STORINGEN VERHELPEN

STORING OORZAAK STORING VERHELPEN


Digital Diesel Control zal een storing aangeven.
De motor start en stopt weer • Beveiligingssysteem stopt de motor. Zie paragraaf 2.5.5 en 3.2.2 voor informatie
na 10 tot 30 seconden Dit kan veroorzaakt worden door te over de werking van het alarmsysteem. Het door-
lage oliedruk, koelwaterstoring. verbinden van de draden van de alarmschakelaar
Draad los van één van de alarm- kan helpen om de juiste storing te identificeren.
schakelaars
Digital Diesel Control zal een storing aangeven
De dieselmotor stopt uit • Onvoldoende brandstof. Vul brandstof bij en ontlucht het systeem,
zich zelf • Lucht of water in de brandstof. Controleer filter.
• Verstopt lucht- of brandstoffilter.
• Te hoge motortemperatuur Controleer koelvloeistofniveau en vul zonodig bij.
(temperatuurschakelaar heeft
motor uitgeschakeld).
• Koelwater geblokkeerd Controleer koelwatersysteem.
temperatuurschakelaar in de
uitlaat heeft motor uitgeschakeld).
• Te weinig koelwater.
• Impeller kapot.
• Koelwater geblokkeerd.
• Verstopt waterfilter.
• Gebroken of slippende V-snaar Vervang de V-snaar of stel deze strakker.
• Verlies van compressie door slijtage Controleer de compressie en laat zonodig door
of schade. Mastervolt reparaties uitvoeren.
• Zware overbelasting of kortsluiting van Schakel boordnet af en test op sluitingen.
het vermogensgedeelte.
Roetende uitlaat • Generatorset wordt overbelast. Controleer de elektrische belastingen, schakel
Digital Diesel zal “overload” aangeven onnodige verbruikers af.
• Onvoldoende toevoer van Controleer de luchtinlaat en maak zonodig het
verbrandingslucht. filter schoon.
• Verstopt luchtfilter.
• Kapotte verstuiver. Vervang de verstuiver.
• Onjuiste klepspeling. Stel de klepspeling af.
• Slechte kwaliteit van de brandstof. Gebruik betere brandstof.
• Verstopte uitlaat. Controleer de uitlaat.
• Ongeschikte smeerolie. Vervang de smeerolie.
• Voortdurend onbelast draaien of met Verhoog de belasting.
zeer lichte belasting.
Verlies van vermogen Verkeerde meting. Controleer of de belasting correct wordt gemeten en of de ampèremeter wel
goed aanwijst. Bij het berekenen van de elektrische belasting op basis van meetgegevens over
het afgenomen ampèrage moet men rekenen met een correcte en exacte spanning en de
arbeidsfactor (cos Phi). Bij twijfel gebruikt men een onafhankelijke directe vermogensmeting.
• Overvol carter. Breng olieniveau naar juiste peil.
• Verstopt brandstoffilter. Controleer brandstoffilter.
• Verstopt luchtfilter. Controleer luchtfilter.
• Verstopt uitlaatsysteem. Controleer uitlaat.
• Verstuiver vervuild. Laat de verstuiver testen.
• Verlies van compressie, vervuiling of Laat de compressie meten.
schade van de zuigerveren.
• Versleten motor.
Overtemperatuur • Overbelasting Neem overbelasting weg.
• Verstopt buitenwaterfilter Controleer koelsysteem.
• Kapotte impeller
• Buitenwater verstopt.
• Warmtewisselaar verstopt.
• Gebroken of slippende V-snaar Vervang kapotte snaar of stel de slippende snaar
strakker
• Kapotte thermostaat Controleer de werking van de thermostaat en
vervang deze indien kapot.

28 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


STORINGEN VERHELPEN

5.2.3 Waarschuwingen
Als de startaccu van de generatorset wordt
De generatorset moet onmiddellijk worden gebruikt om te "flashen" dient men de groot-
gestopt wanneer: ste voorzichtigheid in acht te nemen. Een
kortsluiting kan heftige vonken veroorzaken,
• Het motortoerental plotseling stijgt of daalt; brand en verwondingen. De neiging be-
• De generatorset ongewone geluiden produceert; staat om te schrikken en de draden los te
• Het uitlaatgas plotseling zwart kleurt; laten met een regelrechte kortsluiting als
• De motor oververhit raakt en een waarschuwings- gevolg.
lampje brandt (failure, overload).
• De oliedruk daalt of het waarschuwingslampje knip- Als de spanning niet terug komt door te "flashen" en dus
pert. door een onafhankelijke bekrachtiging, moeten de con-
densatoren vernieuwd worden. Als dit ook niet helpt kan
5.2.4 Service adres men de diode in de rotor controleren en tenslotte de
Is een voorkomend probleem met behulp van de sto- weerstand van de windingen doormeten.
ringstabel niet te verhelpen, neem dan contact op met uw
Mastervolt Servicecentrum. Voor een binnen- of buiten- 5.3.2 Testen diode in de rotor
landse adressenlijst kunt u contact opnemen ons hoofd- Het gebeurt zelden dat de diode defect is. De diode in de
kantoor in Amsterdam, tel: 020-3422130 of INT+31-20- rotor kan worden gecontroleerd met behulp van een
3422130 (vanuit het buitenland). www.mastervolt.com multimeter. De draad die aan de diode is gesoldeerd moet
worden losgenomen (losgesoldeerd), hierna kan men de
weerstand meten in twee richtingen. Een goede diode zal
5.3 SPECIALE PROCEDURES GENERATOR een zeer lage weerstand aangeven in de doorlaatrichting
en een hoge weerstand (oneindig) aangeven in de tegen-
5.3.1 Controle van de remanent spanning en gestelde richting. Een kapotte diode zal of geen weer-
procedure onafhankelijke bekrachtiging stand aangeven of oneindig in beide richtingen met een
Als het remanent magnetisme verdwenen is, is er ook multimeter ingesteld op de 10.000 Ohm schaal.
geen remanent spanning. Het remanent magnetisme kan
verdwijnen door langdurig stilstaan, of kortsluiting. Het DIODE
probleem kan worden opgelost door de condensatoren
op te laden. Ook wel "flashing" genoemd. Dit gebeurt bij
voorkeur met een kleine 9 Volt batterij. Dit kan als de mo-
tor stil staat met alle bedrading aangesloten. Het "flas-
hen" kan wat kleine vonkjes veroorzaken. Hiervan moet
men niet schrikken. Men houdt de batterij ongeveer 10
seconden tegen de condensator.

Afb. 17.

5.3.3 Weerstandswaarden van de wikkelingen


Indien de diode in orde is en de condensatoren vernieuw
en de generator nog steeds geen spanning geeft, moet
men de oorzaak in de wikkelingen zoeken. De uitlopers
moeten worden losgenomen en afzonderlijk door-
9V
gemeten. De weerstandswaarden moeten binnen de
Afb. 16. 10% van de aangegeven waarden blijven:

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 29


STORINGEN VERHELPEN

Whisper 6 / 8 het toerental onder volle belasting verder wegzakken dan


Weerstand 50Hz 2940 RPM = 49 Hz. Alleen als er geen oorzaak voor het
• hoofdwikkelingen stator in serie 0,54 Ohm afwijkend toerental kan worden vastgesteld, kan een
• beide wikkelingen rotor 0,93 Ohm correctie worden uitgevoerd.
• bekrachtigingwikkeling 1,4 Ohm Het is belangrijk de juiste instelschroef te identificeren,
afb. 18 laat de instelschroef zien.
Whisper 12
Weerstand 50Hz 5.4.2 Kleppen stellen/ kopbouten natrekken.
• hoofdwikkelingen stator in serie 0,36 Ohm Indien de cilinderkopbouten worden aangehaald dient dit
• beide wikkelingen rotor 1,05 Ohm te gebeuren alvorens de kleppen worden gesteld. Beide
• bekrachtigingwikkeling 0,85 Ohm procedures moeten worden uitgevoerd wanneer de mo-
tor koud is.
5.3.4 Meggeren Alvorens men de kopbouten natrekt laat men de koel-
Meet met een normale multimeter de weerstand tussen vloeistof weglopen via de aftapplug (zie afb. 2 op blz. 9)
de wikkelingen en de behuizing van de generator. Deze en demonteert men het klepmechanisme. Men lost de
moet oneindig aanwijzen. Indien men hier toch een fout kopbouten iets op en trekt ze dan aan met behulp van
vermoedt kan men onder hoge spanning (meggeren) een een momentsleutel in de volgorde zoals in afb. 19 aange-
weerstandstest uitvoeren tussen de wikkelingen en de geven.
aarde. Men schakelt hiervoor een deskundige in.
6 3 11 7 5
10
5
8
5.4 SPECIALE PROCEDURES MOTOR 4 7 9 4 6
8

2 1 3
2 1

5.4.1 Toerental afstellen


Het toerental is ingesteld door de fabriek en dient in be- Afb. 19a. Afb. 19b.
Whisper 6/8 Whisper 12
ginsel niet te worden veranderd. Echter na het inlopen
zou een kleine aanpassing nodig kunnen zijn. Het toe- De juiste aandraaimomenten zijn voor de kopbouten:
rental en frequentie zijn feitelijk hetzelfde. Men kan de • M10 75 –85 Nm / • M8 20-30 Nm
frequentie meten met een frequentiemeter. Voor men het De M8 bouten van het klepmechanisme draait men weer
toerental bijstelt moet echter worden vastgesteld of er vast met 15-22 Nm.
geen externe oorzaak is voor het afwijkend toerental. Het Beide kleppen moeten een speling hebben van 0,25 mm.
toerental is afgesteld op nominaal 3000 (50 Hz) RPM. Men begint met de zuiger van cilinder 1 op het bovenste
Een terugval in toeren van 5% onder volle belasting is dode punt (T.D.C ofwel Top Dead Centre) van de
acceptabel. Daarom moet de motor onbelast op 3150 arbeidsslag te zetten. Hiertoe zet men het merk op de
RPM = 52,5 Hz worden afgesteld. In geen geval mag krukaspulley in lijn met
het merk op het distributiedeksel (zie afb. 20).

1 1 2 1

3 Afb. 20a. afb. 20b.


Men controleert of de kleppen niet bewegen als men de
krukas ongeveer 20 graden in beide richtingen draait,
anders draait men de krukas 360° rond zodat men de
2= instelschroef toerental kleppen kan stellen op het T.D.C. van de arbeidsslag.
Afb. 18. 3= stophendel Men stelt de kleppen op 0,25 mm.

30 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


STORINGEN VERHELPEN

Whisper 6/8 (2 cilinder motor) generatorset is met behulp van de vier rubber tril-
Vervolgens stelt men de speling van de kleppen van lingsdempers aan het frame gemonteerd. Deze ko-
cilinder 2, nadat men de krukaspulley 180 graden met de men los wanneer men de moeren van de M10 draad-
klok mee heeft gedraaid, waardoor positie 2 in lijn komt stangen los neemt. Bovendien is de generatorset nog
met de nok op het distributiedeksel. geborgd door 2 moeren die diagonaal tegenover
elkaar zitten, om te voorkomen dat de generatorset
Whisper 12 (3 cilinder motor) los komt wanneer de rubber trillingdempers zouden
Na het stellen van cilinder 1 stelt men de kleppen van afbreken. 5 van de 6 moeren zijn goed toegankelijk.
cilinder 3 op T.D.C door de krukas 240 graden met de 1 trillingdemper maakt men los door de bout onder uit
klok mee te draaien positie 2 op de tekening komt de kast te draaien.
tegenover de nok en daarna van cilinder 2 door
nogmaals de krukas 240 graden met de klok mee te 2 De eenvoudigste manier om de generatorset uit de
draaien positie 3 op de tekening komt tegenover de nok. kast te halen is door de generatorset op te hijsen aan
de hijsogen en de kast naar onderen weg te nemen.
5.4.3 Uitlaattegendruk meten
De uitlaat moet bslist aan de voorgeschreven eisen voldoen. 3 De ribbenbuis koeler vormt een geheel met het gene-
De binnendiameter van de uitlaatslang moet 40 mm. zijn; niet ratorhuis en is met zilversoldeer gesoldeerd en kan
groter - niet kleiner. Ook de lengte van het stysteem moet niet worden gedemonteerd. Wel kan men het gehele
binnen de maximale maten blijven. (Zie installatiemanual) generatorhuis demonteren.
Bij twijfel dient de tegendruk van het systeem te worden
gemeten. 4 Hiertoe moet eerst de koppeling voor de waterslang
naar de warmtewisselaar worden losgenomen
Met behulp van een waterkolom in een plastic slang kan de waarna de aluminium kap kan worden
tegendruk eenvoudig gemeten worden. De slang kan met de gedemonteerd. Ook is het nodig alle bedrading los te
nemen.

5 Om de rotor van het vliegwiel te demonteren moet de


bout door de rotoras worden losgedraaid. Deze heeft
normale rechtse schroefdraad. De rotor kan worden
0 losgedrukt van de conische as met behulp van een
4
staafje met een doorsnede van 6 mm en een lengte
van 165 mm (Whisper 6/8) of 185mm (Whisper 12)
en een bout M10 middels de speciaal hiervoor
aangebrachte schroefdraad in het uiteinde van de as
van de rotor.

6 Wanneer men de generator weer tegen de motor


monteert is de uitlijning erg belangrijk. De contact-
Afb. 17: Meten uitlaattegendruk.
vlakken tussen generator en motor moeten schoon
meegeleverde slangpilaar op de plaats van de zijn en vrij van bramen. Alle bouten moeten kruisge-
temperatuurschakelaar aangesloten worden. (schakelaar wijs en regelmatig worden aangedraaid.
verwijderen). De lengte van de waterkolom mag niet meer
dan 69 cm. zijn. Dit komt overeen met 0,1 PSI of 0,07 bar. 7 Het fitwerk moet met Locktite 577 worden gefit, nadat
dit zorgvuldig is schoongemaakt en vrij van vet en
5.4.4 Aanwijzingen voor demontage olie.
Het kan nodig zijn de generatorset te demonteren met
het oog op reparaties en controles. De volgende aanwij- 8 Test de generatorset alvorens deze weer in de kast te
zingen kunnen hierbij van belang zijn: plaatsen en let hierbij vooral op eventuele lekkages.
1 Om de generatorset uit de kast te halen is het nodig
alle slang- en kabelverbindingen los te nemen. De

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 31


ONDERDELENLIJST

6 ONDERDELENLIJST

Een volledige onderdelenlijst in de engelse taal (parts manual) is verkrijgbaar onder artikelnummer:
50200381(***) (Whisper 6/8); 50200382(***) (Whisper 12).
Een werkplaatshandboek in de engelse taal (workshop manual) is verkrijgbaar onder artikelnummer: 50200171.
• Onderdelenset A voor regelmatig onderhoud (6/8/12) alle delen met (*) artikelnr. 50201860
• Onderdelenset B met reserve onderdelen (6/8) alle delen met (*) + (**) artikelnr. 50201861
• Onderdelenset C voor "wereldreizigers" (6/8) alle delen met (*) + (**) + (***) artikelnr. 50201862
• Onderdelenset B met reserve onderdelen (12) alle delen met (*) + (**) artikelnr. 50201761
• Onderdelenset C voor "wereldreizigers" (12) alle delen met (*) + (**)+ (***) artikelnr. 50201762
ARTIKELNR. OMSCHRIJVING
50209030 Brandstoffilter (*)
50201031 Brandstofopvoerpomp (***)
50203120 V-snaar (*)
50203121 Oliefilter (*)
50201850 Koelwaterpomp compleet Mastervolt type M (***) (zie afbeelding 21)
50209011 Impeller + pakking (*) (4,3,5)
50201812 Deksel pomp M (**) (2)
50209018 Schroefjes deksel (**) (1) (6 stuks)
50201851 Pomp revisieset A bestaande uit: As (13), Lagers (2 stuks) (10), O-ring (9),
Keerringen (2 stuks) (8), Borgringen (1 setje) (11, 12), O-ring (14)
50209010 Pomp revisieset B (**)(revisieset als A zonder as (13) en O-ring (14))
50201820 Warmtewisselaar compleet met appendages (6/8) (***)
50201822 Waterslangen set compleet met klemmen (6/8) (***)
50201720 Warmtewisselaar compleet met appendages (12) (***)
50201722 Waterslangen set compleet met klemmen (12) (***)
50201060 Condensator xx microfarad (2 stuks) (**) (xx = waarde opgeven bij bestelling)
50209132 Meetspoel (***)
50201890 Diode (**)
50201887 Achterlager inclusief O-ring (**)
50209140 Spanningsregelaar (8/12) (optie)
50209104 Controle paneel op motor (**)
50209100 Digital Diesel Control unit
50212170 Zekeringen 10 Ampères (*)
50212154 Zekeringen 3 Ampères (*)
50201066 Kabelboom compleet (***)
50209102 Afstandsbedieningspaneel compleet (***)
50209114 Printplaat afstandsbediening
50209133 Kabel afstandsbediening 15 m inclusief connectors
50204033 Revisieset pakkingen / keerringen en O-ringen (12) (***)
50203033 Revisieset pakkingen / keerringen en O-ringen (6/8) (***)
50204030 Koppakkingset 12
50203030 Koppakkingset 6/8
50203040 Gloeiplug 2 stuks (6/8) (**); 3 stuks (12) (**)
50203050 Nozzle verstuiver 2 stuks (6/8) (**); 3 stuks (12) (**)
50203160 Brandstofpomp (injectiepomp compleet) (6/8) (***)
50204160 Brandstofpomp (injectiepomp compleet) (12) (***)
50203045 Thermostaat (**)
50203038 Pakkingthermostaat (**)
50203037 Klepdekselpakking (6/8)(**)
50204037 Klepdekselpakking (12)(**)
50209051 Silicone O-ring soundshield cover (**)
A more extensive parts list is on the internet: Mastervolt.com (fast moving parts).

32 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


ONDERDELENLIJST

14
13
12
1111 10
10
8
8 9
6 7
5
4
2
1
15
M 7
3 Afb. 21: Waterpomp type M.

Onderdelen waterpomp type M, artikelnr. 50201850:

nr. omschrijving artikelnummer


1 Schroefjes deksel, 6x 50209018
2 Deksel type M, 1x 50201812
3 Schroefje impeller, 1x zie impeller
4 Impeller (1x), compleet met schroef (3) 50209013
5 Pakking, 1x 50209012
6 Pomphuis, 1x 50201813
8 Keerring, 2x 50209015
9 O-ring, 1x 50209017
10 Lager, 2x 50209014
11 Borgring, 2x 50209019
12 Borgring, 1x 50209016
13 As type M 50201811
14 O-ring, 1x 50201814
15 Kikkerplaatje, 4x 50201815
Impellerkit: impeller + gasket + screw 50209011

NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 33


ONDERHOUDSSCHEMA

Eerste beurt na 50 uur: Stand urenteller: Opmerkingen:

Volgende beurten iedere 150 uur: Stand urenteller: Opmerkingen

34 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL


NL / WHISPER 6/8/12 / April 2004 35
MASTERVOLT
Snijdersbergweg 93, 1105 AN Amsterdam, Nederland
Tel.: 020-3422100 / Fax: 020-6971006
www.mastervolt.com / info@mastervolt.com

36 April 2004 / WHISPER 6/8/12 NL

You might also like