Daha İyi Öğrenmenin Yöntemleri

Yönetici tarafından yazıldı

Salı, 23 Aralık 2008 14:23 - Son Güncelleme Çarşamba, 31 Aralık 2008 04:46

Bu bölümde size insan hafızasının işleyişi ile ilgili çok önemli ve yararlı bilgiler sunulacaktır.
Genç dostlarım, bu bilgiler olmaksızın çalışmak, değerli zamanınızın önemli bir bölümünden
yararlanmayı güçleştirmektedir.

Çünkü hafızanın özelliklerini bilmeden öğrenmeye çalışmak, bir bakıma karada yüzme
öğrenme gayreti
içinde olmaya benzer. Bu sebeple çalışmak için gösterdiğiniz çabaların en iyi sonucunu
alabilmek, ancak hafızanın özelliklerini tanımakla mümkündür.
HAFIZANIN BİRİNCİ ÖZELLİĞİ:
İNSAN ÖĞRENDİKLERİNİN YARISINI YAKLAŞIK İLK 80 DAKİKA İÇiNDE UNUTUR.

Şekil - 1 : Hafızanın işleyişi ve unutma eğrisi

Yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi, eğer okuduğumuzu veya dinlediğimizi tam olarak
anlamış ve öğrenmiş olsak bile, öğrendiklerimizin % 45'ini ilk 20 dk., % 55'ini ilk 1 saatte,
% 65'ini de 9 saat içinde unuturuz.
İnsanın içinde karamsarlık bulutlarının dolaşmasına sebep olan bu bilgiden çıkartmanızı
istediğim sonuç şudur: Eğitim başarısını yükseltmek için atılması gereken en önemli
adım hafızanın bu özelliğini değiştirmektedir.İNSAN NELERİ DAHA İYİ HATIRLAR?

HAFIZANIN İKİNCİ ÖZELLİĞİ :

İNSAN BAŞTA OLANI, SONDA OLANI VE ARADA OLANLARDAN ÇOK İLGİNÇ, ÇARPICI
VE DUYGUSAL AÇIDAN ÇAĞRIŞIM YAPTIRANI DAHA İYİ HATIRLAR.

1/7
Daha İyi Öğrenmenin Yöntemleri

Yönetici tarafından yazıldı

Salı, 23 Aralık 2008 14:23 - Son Güncelleme Çarşamba, 31 Aralık 2008 04:46

Tanımadığımız kişilerden oluşan bir gruba girdiğiniz zaman ilk tanıştığınız üç kişinin ve
son tanıştığınız iki kişinin isimlerini hatırlarsınız. Bir de tabii adı Abüzziddin gibi değişik
olanı cinsiyetinize bağlı olarak ve çok yakışıklı bir delikanlıyı veya çarpıcı kızı
hatırlarsınız. Eğer oturup bir saat aralıksız ders çalışırsanız, hatırlama eğriniz sürekli
düşer. Eğer iki saat veya daha fazla çalışmaya çalışırsanız, giderek daha az hatırladığınızı
fark edersiniz.

Şekil - 2: Ara verildiği veya verilmediği durumlarda ortaya çıkan hatırlama eğrileri 20 ile
40 dakika arasındaki bir öğrenme seansını anlama ve hatırlama açısından en iyi ilişkiyi
doğurur.

Hafızanın bu özelliğinden faydalanmak için çalışma sürelerini Şekil 2'de görüldüğü gibi
kısaltmak gerekir. Böylece 2 saatlik net ders çalışma süresindeki pik sayısını artırmış
olursunuz.

Hafızanın biyolojik özellikleri açısından bakıldığında en uygun ders çalışma süresi 20 – 40

dakikadır. Sevdiğiniz ve kendinizi iyi hissettiğiniz derslerde 40 dakika daha az sevdiğiniz
ve zorlandığınız derslerde çalışmayı (yeni bir şeyleri öğrenme süresini) 20 dakikaya kadar
indirebilirsiniz.
 

Başarıyı hedef alın; mükemmel olmayı değil. Yanlış yapma hakkından vazgeçmeyin; Vazgeçersen
David M. BURNS
GÜNÜ VERİMLİ BİR ŞEKİLDE YAŞAMAK İÇİN
Eğer güne, bir gün önceden yapılmış bir yaşama programı ile başlarsanız ve bu programın içine
size anlatıldığı gibi ders çalışma seanslarını yerleştirirseniz, bu programı uygulamak üzere
kendinizi disiplin altına sokmak yolunda birinci adımı atarsınız. Böylece kendi kendinizle yazılı
bir anlaşma yapmış olursunuz.
Bu programı iki adet yazın, bir tanesini çalışma masanızın hemen yanına duvara, diğerini
de televizyonun hemen yanına yapıştırırsanız, kendinizi disiplin altına sokmak yolunda
ikinci adımı da atmış olursunuz. Çünkü böylece kendinizle yaptığınız yazılı anlaşmayı ilan
etmiş olursunuz.
Üçüncü adım ise çok basit: Kendi kendinize şöyle bir söz vereceksiniz. "Önce programı
uygulayacağım, sonra yapmak istediğimi yapacağım." Yani "Önce isteneni, sonra istediğimi
yapacağım."
Ders çalışırken aklınıza gelen her şeyi 10 dakikalık arada yapmak üzere kendinize ödül olarak
saklayın.

NASIL DAHA İYİ HATIRLAYABİLİRİZ?

Genç dostlarım, her insan zaman zaman hatırlamak istediği bazı şeyleri hatırlamakta zorluk
çeker. Unutkanlık her yaştaki insanların en yaygın şikâyet konularından biridir. Ancak üniversite
giriş sınavına hazırlanan bir öğrencinin öğrendiklerini, gerektiği zaman hatırlayabilmesi
yaşamsal bir öneme sahiptir. İnsan hafızasının üç temel özelliği vardır: ·  Bilgiyi Kaydetmek · 
Bilgiyi Saklamak
·  İstendiği zaman saklanan bilgiyi geri getirmek

2/7
Daha İyi Öğrenmenin Yöntemleri

Yönetici tarafından yazıldı

Salı, 23 Aralık 2008 14:23 - Son Güncelleme Çarşamba, 31 Aralık 2008 04:46

Eğer hafızanızdan şikâyetçiyseniz ve öğrendiklerinizi iyi hatırlamadığınızı düşünüyorsanız

aksamanın nereden kaynaklandığını bulmaya çalışın. Hafızalarından şikâyetçi olanların önemli
bir bölümünün problemi, birinci aşamada takılmadan kaynaklanır. Daha açık bir ifadeyle
söylemek gerekirse, hatırlamak istediğinizi başlangıçta yeterince kuvvetli kaydetmezseniz,
sonra gerektiği zaman o bilgiyi hatırlamak mümkün olmaz.

Unutmamak gerekir ki, öğrenmek için gerekli olan zihinsel enerji aynı anda iki nokta üzerinde
yoğunlaşamaz. Bu sebeple müzik sesi, televizyon sesi gibi dikkat dağıtıcı öğelerin bulunduğu bir
ortamda çalışmak verimi düşürür.

Şu halde iyi hatırlayabilmek için altın kural şudur: ÖĞRENMEK iÇiN DiKKAT’i SADECE
ÖĞRENMEK iSTEDiĞiNiZ MALZEME ÜZERiNDE YOĞUNLAŞTIRIN.
  DİKKATİN GELİŞTİRİLMESİ 1.        Öğrenme sırasında çok gergin olmamak. Bütünüyle
olmamakla beraber, belirli bir ölçüde GEVŞEMEK       2.     
Konuyla ilgili derin ve sürekli bir İLGi.
     3.        Konuyla ilgilenmeyi engelleyen DUYGUSAL PROBLEMLERİN ertelenmesi (veya
yatıştırılması).
     4.        Dikkat'in dağıldığını fark ettiğiniz anda tekrar konuya dönme ALIŞKANLIK ve disiplinin
kazanılması.
  Yukarıda sıralananlardan gördüğümüz gibi dikkati geliştirmek için 4 aşamadan geçmek gerekir.
Gevşeme, İlgi, Duygu, Alışkanlık. Bunları hatırlamakta kolaylık olması için kelimelerin baş
harflerini bir araya getirdiğiniz zaman ortaya GIDA akrostişi çıkar.

HAFIZA GELiŞTiRME YÖNTEMLERİ

Basit hafızalama tekniği:

"
Kelimelerin baş harflerinden yapılan kelimelere "Akrostiş"
diyerek budenir.
dileğiTürkçe’deki
ASPAVA olarak
en yaygın
kısaltmıştır.
akrostiş ASPAVA

Ben de bu yazıda akrostişlere yer vererek hafızaya yardımcı olmaya çalıştım. Akrostiş an-lamlı bir kelime

Akrostiş anlamlı bir kelime olmayabilir. Bundan sonraki yazılarımda bulacağınız İFİKAN ve İSOAT anlam

Siz de hatırlamak istediğiniz maddeleri kendinize özgü akrostişler haline getirebilirseniz çok daha kolay h

Birbiriyle ilgili olmayan bilgileri birbirine bağlamanın tek yolu yapay bağlantılar kurmaktır. Böylece yapay

Örneğin 282 34 43 şeklinde bir telefon numarasını sayılardan kalkarak ezberlemeye çalışmak yerine şöy

282 Evinin bulunduğu bölgenin kodu

34 İstanbul'un plaka numarası
43 İstanbul'un plaka numarasının tersi

Tersi olduğu için bir öncekiyle yer değiştirecek ve 282 34 43 olacak.

Hafızalama teknikleri konusunda

Abartmayla
yapılan
ilgili olarak
araştırmalar
"Yerleştirme"
cinsellikle
yönteminde
ilgili bağlantılar
örneklerkurmanın,
verilmiştir.
kabaDevveçaydan
küfür

3/7
Daha İyi Öğrenmenin Yöntemleri

Yönetici tarafından yazıldı

Salı, 23 Aralık 2008 14:23 - Son Güncelleme Çarşamba, 31 Aralık 2008 04:46

YERLEŞTİRME (LOCİ) YÖNTEMİ

HAFIZANIN
Antik dönemden yazar Çiçero'nun ÜÇÜNCÜ
geliştirdiği birÖZELLİĞİ:
İNSAN TEKRARLANANI
yöntemdir İYİ HATIRLAR.
ve "Loci" Latince’de "Yer" anlamına gelmekte

Hepimizin bildiği gibi anlamak, öğrenmek değildir. Öğrenmek de hatırlamak değildir. Bu sebeple tanıdık b
  HAFIZANIN DÖRDÜNCÜ ÖZELLİĞİ :

İNSAN ZAMAN GEÇTİKTEN SONRA DAHA İYİ HATIRLAR.

"Bu nasıl olur?" diye düşünmeyin. Evet öğrenme, ilkelerine uygun olarak çalışıldıysa hatırlayabilir. Eğer a

Buraya kadar anlatılanlardan çıkan sonuçlara göre ideal ders çalışma seansını şöyle düzenleyebilirsiniz

20 - 40 dakika çalışma
10 dakika tekrar
10 dakika ARA

Nasıl hoşunuza gitti mi? Artık saatlerce ders başında oturmak zorunda değilsiniz değil mi? Böyle bir çalış

Genç dostlarım, sizin yaşınızdaki

Yukarıda gençlerle
anlattığımyüz
şekilde
yüzeçalışmaya
yaptığım çalışmalardan
niyetlenen genç
edindiğim
arkadaşlarımın
önemli bir
hemen
sırrı bu
he
  Bu programı uygulamaya çalışan genç arkadaşlarımızın bazıları ise 10 dakika a
  Bu tecrübelerden çıkartacağınız sonuç şudur: Programın yürümesi için özdisiplin
- Bildiğiniz bir yolu hayalOtobüs
edin: durağından evinizdeki odanıza kadar olan yolu adım adım düşünü

·          Hatırlamak istediğiniz her

tarihmaddeyle yolunuz Maddel
üzerind
dersinde hatırlamak istediğ
  DİNLEYEREK ÖĞRENMEK

Genç dostlarım,
Bu yazıda, özellikle bu yıl Dersi
okuladerste öğrenmenin
ve dershaneye temel
gidenlerin
Pasif ilkesi pasif
bir dinleyici
dinledikleri bir dinleyici
olursanız,
dersten kısa birolmaktan
en üst düzeyde çıkmaktır
süre sonra
yararlanma
dikkatini
Dersi derste öğrenmek veya dinleyerek öğrenmek için geliştirilen yönteme İFİKAN yöntemi denir. İFİKAN
İ.    İleri bak,
F.    Fikirlere dikkat et,
l.    İşaretlere uyanık. ol,
K.    Katıl,
A.    Araştır.
N.    Not tut. Eğer hayat nehrinin üzerindeyseniz, mutlaka bir kaç sert kayaya da çarpac

 
İ - İleri Bak :
   Gireceğiniz derste işlenecek konuyla ilgili olarak bir ön hazırlık yapın. Bu dersi dersten önce
çalışmak demek değildir. Yapılan araştırmalar insanların aşina oldukları kavramları, hiç
tanımadıklarına kıyasla daha iyi öğrendiklerini ortaya koymuştur. Bu sebeple bir ön okuma
yapmak, konuyla ilgili temel kavramları, isimleri, formülleri tanımak, bunlarla derste karşılaşınca
daha kolay anlamaya imkan verir.
F - Fikirlere dikkat et:
Önemli fikirleri seçmeye çalışarak dinlemek dersi daha kolay anlamanıza yardım eder. Aynı

4/7
Daha İyi Öğrenmenin Yöntemleri

Yönetici tarafından yazıldı

Salı, 23 Aralık 2008 14:23 - Son Güncelleme Çarşamba, 31 Aralık 2008 04:46

şekilde dersteki temel fikir ve kavramlar çerçevesinde sorular oluşturmak ve bu sorulara cevap
olacak bir şekilde dersi dinlemek, hem dikkatinizin dağılmasını önler, hem de bir ders sırasında
çok az sayıda temel fikrin işlendiğini farkedersiniz. Dolayısıyla da yükünüzün ilk bakışta
gözüktüğü kadar ağır olmadığını hissedersiniz,
  İ - İşaretlere uyanık ol:

"İşaretlere karşı duyarlı olmak, sınav sorularını önceden bilmeye imkan verir."
Yukarıdaki cümleyi ilk kez okuduğunuzda, belki abartılmış bir ifadeyle karşı karşıya olduğunuzu
düşünebilirsiniz, ancak bu bütünüyle gerçektir. Okul bir oyundur. Her oyunda olduğu gibi, bu
oyunu da kurallarına göre oynayanların başarı şansı daha yüksektir.
Öğretmen dersi anlatırken, hiçbir zaman, "Sınavda şu soruyu soracağım" demez. Ancak, belirli
kelimeleri kullanarak ve ses tonuyla bazı işaretler verir. Bu işaretler şunlardır.

    Esas olarak,

    Başlıca,
    Şunu hiçbir zaman unutmayın kî,
    Bunun esas sebebi
    Bunun üç sebebi vardır,a
    Çoğunlukla,
    Özetle,
    Her zaman...

Bu işaretlere ve öğretmenin tonlamalarına dikkat edin bir öğrenci, bunu not aldığı defterde
işaretlediği takdirde, sınava sınav soruları bilerek girer. Dersi dinlemeden ve sonradan ders
çalışarak, bu şansı elde etmek hiçbir zaman mümkün değildir.

K - Katıl:
Derse katılmak, öğrenmeyi kolaylaştırır. Bunun için öğretmenin söylediklerini kafanızda tartın.
Aynı zamanda anladığınız veya anlamakta güçlük çektiğiniz yerleri gülümseyerek, kaşlarınızı
çatarak öğretmeninize belli edin. Tepki veren bir sınıfa ders anlatmak öğretmeninizin daha
zevkle ders yapmasına imkan verir. Aynı zamanda soru sorma imkanınız varsa, bunu mutlaka
kullanın.

A - Araştır :
Aklınıza takılan soruları veya konunun açıklık kazanmamış yönlerini dersten sonra
arkadaşlarınızla konuşun. Açıklamalarını tartışın, imkanınız varsa, sorularınızı öğretmeninize
yöneltin. Bu aynı zamanda ona dersle ilgilenen bir öğrenci olduğunuzu gösterecektir.
Sorularınızı derste defterinize yazarsanız cevabını daha sonra araştırma imkanınız olur.
Böylece anlamadığınız yerleri unutmamış olursunuz?

N - Not tut:
Not tutmak okul oyununda başarılı olmanın temel şartıdır. Not tutmak öğrenmenin bütün temel
ilkeleriyle ilişkili olan, eğitimin en yaşamsal parçasıdır.

NOT TUTMAK ÖĞRENMENİN TEMELİDİR

Genç dostlarım, eğitim başarısını yükselten en önemli iki özellik iyi dinlemek ve not tutmaktır.

5/7
Daha İyi Öğrenmenin Yöntemleri

Yönetici tarafından yazıldı

Salı, 23 Aralık 2008 14:23 - Son Güncelleme Çarşamba, 31 Aralık 2008 04:46

Başta çalışmak olmak üzere bütün diğer özellikler iyi dinlemek ve not tutmaktan sonra gelir.
Daha önce bu yıl lise son sınıfa ve dershaneye devam edenler için, dersi derste öğrenmeye
imkan veren İfikan yöntemi anlatılmıştı.
Bu yöntem bîr bütün olarak uygulandığında eğitim başarısını yükseltmek konusunda köklü bir
etkiye sahiptir. Ancak bu yöntemin can alıcı iki özelliği vardır. Birincisi "işaretlere" dikkatli olmak,
ikincisi de "Not tutmak".
Bu yazıda not tutmanın yararlarına değinerek, iyi not tutmak için uygulama değeri olan
önerilerde bulunacağım.

DİKKAT DAĞILMASININ SEBEBİ

insan dakikada 200 kelimelik bir konuşma hızını algılama kapasitesine sahip olmasına rağmen
ancak 50 - 75 kelimelik bir hızla konuşur. Böylece karşınızda öğretmen ders anlatırken dakikada
yaklaşık 150 kelimelik bir boşluk yaşarsınız. Biraz zaman geçip hafif yorulunca veya anlatılan
konu size çok ilginç gelmeyince veya karmaşık gelince, anlatılan 150 kelimelik boşlukta zihnen
gezinmeye başlarsınız ve dikkatiniz dağılır. Bu sebeple İFİKAN yöntemi dikkatin dağılmasını
önlemek için özel olarak düzenlenmiştir. NOT TUTMANIN YARARLARI
Not tutmanın iki önemli yararı vardır:
Birincisi, öğrenmenin ön şartlarından biri olan "aktif katılım"ı sağlar. Böylece aktif katılım
öğrenmenin diğer şartları olan "uyanıklığı", "dikkat"i ve dolayısıyla "motivasyonu" destekler. Not
tutmanın ikinci yararı, hafızaya katkısıdır. Başka bir şekilde söylersek not tutmak, unutmayı
önler. Önceki yazımda insanın öğrendiğinin yaklaşık yarısını ilk 20 dakika içinde unuttuğunu
anlatmıştım. Bu sebeple unutmanın önlenmesi eğitim başarısının esasıdır.
İyi bir dinleyici olmanın yolu iyi not tutmaktan, iyi not tutmanın yolu da iyi bir dinleyici olmaktan
geçer. Not tutmadan dinlenilen bir ders, önemli ölçüde ziyan edilmiştir.

İYİ NOT TUTMAK İÇİN İPUÇLARI

İyi not alabilmek için derse, not almaya uygun malzemeyle gelmek gerekir. Ayrıca iyi not
alabilmek için öğretmenin her söylediğini aynen yazmak değil, kısaltmalar kullanmak gerekir.
Hiçbir zaman kağıda not almayın. Not tutmak için özel bir defteriniz olsun. Kağıda alınan
notların kaderi, çoğunlukla kaybolmaları veya arandıkları zaman bulunamamalarıdır. Bu notlar
daha sonra iş işten geçtikten sonra ilgisiz bir zamanda karşınıza çıkarlar.
Not defterlerinizdeki sayfalan cömertçe kullanın. Hiçbir zaman dar, sıkışık, üstüste gelecek
şekilde not tutmayın.
Her yeni fikri, yeni bir satıra yazın. Not aldığınız sayfayı ve satırları sıkıştırmayın. Böylece
bıraktığınız boşlukları daha sonra doldurabilirsiniz.
Kendiniz için bir kısaltma dili geliştirin. Sık tekrarlanan kelimeler için özel işaretler kullanın,
örneğin : ve &, birbirinden 11, ayrıca +, açısından <, gibi,
Bunlardan başka dersin konusu olan kelimeyi ve derste sık tekrarlanan kelimeleri bir kere tam
olarak yazdıktan sonra, sadece baş harfini kullanarak önemli bir zaman tasarrufu
sağlayabilirsiniz, örneğin: Psikolojide "Algı" konusunda bütün "A" lar algı, "D" ler davranış, fizikte
"H" ler hareket anlamına gelir. Ööğretmene yetişemediğiniz yerde boşluk bırakınız. Daha sonra
arkadaşlarınızdan sorarak atladığınız yeri doldurabilirsiniz.

Kağıda ekleyeceğiniz şema, şekil ve tablolar varsa, bunlar için uygun boşluklar bırakın. böylece
sınav sorularını önceden bilerek sınava girmeniz mümkün olur.
Yanlışları karalamayın. Not tuttuğunuz kağıt ne kadar temiz görünürse, o kağıda bakmaktan o

6/7
Daha İyi Öğrenmenin Yöntemleri

Yönetici tarafından yazıldı

Salı, 23 Aralık 2008 14:23 - Son Güncelleme Çarşamba, 31 Aralık 2008 04:46

ölçüde zevk alırsınız. Karalanmış, sıkışık, üstüste yazılmış kağıda bakmak hiç kimsenin içinden
gelmez.

Notlarınızı temize çekin. Eğer bu işlemi not tuttuğunuz günün gecesi yaparsanız, hem çok kolay
olur, hem de notları temize yazarken yaptığınız tekrarla bilgiyi mükemmel olarak pekiştirmiş
olursunuz. Eğer notlarınızı aldığınız gün temize çekmezseniz bu işi bir sonraki dersten önceki
gece yapın. Böylece bilginizi tazelemiş olursunuz.
Eğer bu söylenenleri yapmak size zor geliyorsa bile not tutun. Çünkü böylece dikkatinizin
dağılmasını önlemek ve dinlediklerinizi unutmamak konusunda önemli bir adım atmış olursunuz.

İyi not tutan bir arkadaştan notları almak, sanıldığı kadar parlak sonuçlar vermez. Çünkü insan
en iyi kendi notundan çalışır.
Birçok kişi, notlan tekrar yazmanın zaman kaybına sebep olduğu, bunun sıkıcı ve-gereksiz
olduğunu düşünür. Ancak notları yeniden yazmanın daha sonra çalışmaya getireceği kolaylık
düşünülürse, bunun boşa giden bir zaman olmadığı kendiliğinden anlaşılır. Böylece sınava daha
az çalışarak ve daha güvenli girmek mümkün olur. SONUÇ
Üstün Başarı kitabında yer alan bir araştırmaya göre, ortalama bir öğrenci okuduğunun yaklaşık
% 20'sini hatırlar. Eğer ders önce okunur, sonra da dinlenirse (İFİKAN) yöntemindeki ilk
basamak olan "ileri bak" hatırlama düzeyi % 40'a çıkar. Okuduktan sonra dinlenilen malzeme,
yazıldığı takdirde hatırlama oranı % 60'a çıkar.

Bu yazı Prof. Dr. Acar Baltaş'ın Final Dergisindeki yazılarından derlenmiştir.

7/7