03ph_COLOR_170810_@ 16-08-10 20:30 ™ÂÏ›‰·1

ΤΡΙΤΗ 17 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010 ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ/ 3

Ράγισαν οι καρδιές στη Σουμελά

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΑΤΑ
ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ

Ιστορικής σημασίας Θεία Λειτουργία τον Δεκαπενταύγουστο στην Κυρά του Πόντου
ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ-Αποστολή: ρασέρνοντας και τους πιστούς, «Σουμέλα λεν’
Tου Γ. Σέρτη
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΒΙΚΕΤΟΣ την Παναγιάν, Σουμέλα λεν’ κι εσένα, θα προ-
σκυνώ την Παναγιάν και έρχουμαι με τε σέ-
υριακή 15 Αυγούστου 2010, γιορ- να».
Προς
Κ τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, Σε τέτοιες μοναδικές και συγκλονιστικές
Μονή Παναγίας Σουμελά στην Τρα- στιγμές τα λόγια είναι φτωχά για να περι-
πεζούντα του Πόντου. Ώρα 10 το πρωί, ο Οι- γράψουν τα γεγονότα και όσα γεύτηκαν οι
... Καιρο-
κουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εν- καρδιές των ανθρώπων. Και ήταν μεγάλο το
δεδυμένος την αρχιερατική στολή εξέρχεται πλήθος των Ορθοδόξων Ποντίων, Ελλήνων,
ανατροπείς (!)
από το μικρό, λαξευμένο στο βράχο, ναό της Ελληνοκυπρίων, Ρωμιών της Κωνσταντινού- ΧΩΡΙΣ συγκατάβαση, και με
Παναγίας, στην κατωφέρεια του Όρους Με- πολης, Ρώσων, Γεωργιανών , ακόμα και μου- απολυτότητα παράξενη για υπε-
λά, απ’ όπου «αιωρείται» στον γκρεμό η σε- σουλμάνων, που από νωρίς το πρωί της Κυ- ρήλικα, ο γερο-Χαμπής παραφέ-
βάσμια Μονή. ριακής πήραν το δρόμο για τη Μονή Σουμε- ρεται:
Ο Πόντος έγινε πραγματικά Εύξεινος, κα- λά , το ιερότερο πνευματικό καθίδρυμα του – Εχαλάσετέ τα ούλλα!
θώς στον ιερό βράχο θρονιάστηκε νοερά η Ελληνισμού της Ανατολής. Το β΄ πληθυντικό —εχαλάσετε–
εικόνα της Παναγίας. Δύο αρχιμανδρίτες με- Ο λαός μας λέει ότι ο Δεκαπενταύγουστος προκλητικό για τους παρισταμέ-
τέφεραν για προσκύνημα αντίγραφο της ει- είναι το Πάσχα του καλοκαιριού. Αυτό βρή- νους, αλλά ακολουθεί η προσθή-
κόνας της Παναγίας Σουμελά της ιστορηθεί- κε την πληρότητα του φέτος στην Παναγία κη από τον υπερήλικα:
σας, κατά την παράδοση, υπό Σουμελά του Πόντου. Όταν ο – Εφαράσετέ μας τζιαι τα Μη-
του Αποστόλου Λουκά.
Ο προκαθήμενος της Ορθο-
• Μοναδικές και
συγκλονιστικές
Οικουμενικός Πατριάρχης με
τα δικεροτρίκερα ευλογούσε Ο Πατριάρχης ασπάζεται το ιερό αντιμήνσιο για να τε-
ναλλάγια!
Η λέξη Μηναλλάγια άγνωστη
δοξίας, Πατριάρχης Βαρθο- τους προσκυνητές της Κυράς λέσει τη Θεία Ευχαριστία. για τους πιο νέους.
λομαίος, ευλογεί τους πι-
στιγμές βίωσαν του Πόντου, ήταν, όπως ακρι- Να, λέει, τότε που δεν υπήρ-
χιλιάδες πιστοί
στούς, ο χορός των ιεροψαλ-
τών υπό τον άρχοντα πρωτο-
βώς το Μεγάλο Σάββατο, που
που συνέρρευσαν από την ωραία Πύλη του Φα- >>ακοιμητη καντηλα της μνημης χαν μετεωρολογικοί σταθμοί και
δορυφορικές κατοπτεύσεις, οι
ψάλτη της Μεγάλης του Χρι- στην ιερή αυτή ναρίου προσκαλεί «Δεύτε λά- ΟΛΑ αυτά τα 88 χρόνια -σημείωσε ο κ. Βαρθολομαί- άνθρωποι -ιδιαίτερα οι αγρότες–
στού Εκκλησίας, Λεωνίδα μυσταγωγία βετε φως»! Μια ενενηντά- ος- η ακοίμητος καντήλα της μνήμης και ευλάβειας είχαν δικά τους σημάδια πρόβλε-
Αστέρη, ψάλλει το «Εις πολλά χρονη γιαγιά μας είπε για τη προς τη Σουμελιώτισσα έκαιε και επότιζε και καθοδη- ψης των καιρικών συνθηκών:
έτη…», ο Πατριάρχης τον Λειτουργία στη Μονή Σουμε- γούσε την πορεία όλων των Ποντίων, όλων των Ρω- Από τις 3 Αυγούστου κι έπειτα,
α΄ειρμό των καταβασιών της Εορτής Κοιμή- λά: «ήταν η στιγμή που περίμενα, τώρα επέ- μιών, όλων των ορθοδόξων που έλεγαν στην προσευ- ντάλα καλοκαίρι, πρόσεξαν ότι η
σεως της Θεοτόκου. «Πεποικιλμένη τη θεία στρεψα στα πατρογονικά μου χώματα και χή τους “Σουμελά μας Παναγία, την εικόνα σου εγώ, μια μέρα δεν ήταν η ίδια με την
δόξη η ιερά και ευκλεής , Παρθένε, μνήμη μπορώ ήσυχη πια να κλείσω τα μάτια». τη σεπτή και την αγία έρθα για να προσκυνώ”. προηγούμενη, τες είπαν Μηναλ-
Σου…». Ακολουθεί η μεγάλη δοξολογία και Οι πύλες της Μονής άνοιξαν στις 7 το πρωί Ο Οικουμενικός Πατριάρχης τόνισε επίσης ότι σήμε- λάγια και Κακαουσκιές, και άρ-
αρχίζει η ιστορική Θεία Λειτουργία στον αύ- και πλήθος κόσμου πήρε το δρόμο για το καύ- ρα η Παναγία η Σουμελά κατέστη “κοινό σημείο ανα- χιζαν το μέτρημα. Ξεκινώντας
λιο χώρο της Μονής Σουμελά, σύμβολο της χημα αυτό του Ποντιακού Ελληνισμού αλλά φοράς όλων μας που ήρθαν εδώ εξ Ελλάδος, Ρωσίας, από το φθινόπωρο, αντιστοιχού-
για αιώνες παρουσίας του Ελληνισμού στον και ολοκλήρου του Γένους μας. Από τους πρώ- Ουκρανίας και από άλλες χώρες”. Ολοκληρώνοντας σαν κάθε μέρα με τον επόμενο
Πόντο. τους που έφθασαν στη Μονή ήταν ο Ελλη- την ομιλία του ο Πατριάρχης κάλεσε τους προσκυνη- μήνα του επερχόμενου -γεωργι-
Λίγο μετά το μεσημέρι η Θεία Λειτουργία, νοαμερικανός φωτορεπόρτερ, γνωστός σε τές, επιστρέφοντας στις πατρίδες τους, να κρατήσουν κού- έτους. Σύμπτωση; Όντως,
η οποία τελέστηκε σε κλίμα συγκίνησης και όλη την ομογένεια των ΗΠΑ, Δημήτρης Πα- σαν αναμμένη πασχαλινή λαμπάδα τη “θεομητορική για χρόνια πολλά, κάθε αρχές
κατάνυξης τελειώνει. Ο κόσμος όμως μένει νάγος. Όλοι, μη εξαιρουμένου του Οικου- ελπίδα του Σουμελιώτικου Δεκαπενταύγουστου”. του Αυγούστου εμφανίζονται κά-
εκεί, όπου ο ποντιακής καταγωγής Μητρο- μενικού Πατριάρχη, διέσχισαν πεζοί τα τε- Ο Οικουμενικός Πατριάρχης μίλησε επίσης στο τέλος ποιες παράξενες συννεφιές, ξαφ-
πολίτης Δράμας Παύλος με τη συνοδεία «κε- λευταία περίπου 700 μέτρα μέχρι τη Μονή. της Θείας Λειτουργίας και στην τουρκική γλώσσα. νικοί αέρηδες και γενικότερες
μετζέ» (ποντιακή λύρα) τραγουδά, συμπα- Το τοπίο επιβλητικό και υποβλητικό. Η βλά- Επώνυμοι και ανώνυμοι με μάτια δακρυσμένα παρα- μεταβολές.
στηση του όρους Μελά οργιαστική, τα νερά κολούθησαν ευλαβικά, όρθιοι με απόλυτη ησυχία τη Φέτος, όμως, τίποτε. Ξεκίνησε
ΕΡΝΤΟΓΑΝ: «ΕΝΑ του αρχαίου ποταμού Πυξίτη (Αλτίντερε) κρυ- Θεία Λειτουργία. Το ίδιο ευλαβικά και με δέος προ- με καύσωνα ο Αύγουστος και
ΒΗΜΑ ΜΠΡΟΣΤΑ» στάλλινα. Τελευταίο μέρος της διαδρομής μέ- σήλθαν και μετέλαβαν των Αχράντων Μυστηρίων. –επαναληπτικά– κύλησε τις μέρες
χρι την είσοδο στο Μοναστήρι 75 πετρόκτι- του έως τον Δεκαπενταύγουστο.
Στην πολιτική του «ένα βήμα μπρο- στα σκαλιά. Σε κάποια σημεία του μονοπατι- Εξ ού και η οργή του γερο-Χα-
στά» και στο Κυπριακό, έκανε ανα- ού Πόντιοι με την παραδοσιακή λύρα υπο-
φορά ο Τούρκος Πρωθυπουργός Τα- δέχονταν με τραγούδια τους προσκυνητές. Ξέσπασαν σε χειροκροτήματα... μπή:
– Εχαλάσετέ τα ούλλα. Εφαρά-
γίπ Ερντογάν, εξηγώντας γιατί η Ρυθμοί ιαμβικοί και βυζαντινοί, που τραγου- Ο ΚΟΣΜΟΣ ξέσπασε σε χειροκροτήματα και επευφήμισε τον Πατριάρχη Μετά την ανάγνωση του Ευαγγελίου κήρυξε ο Πατριάρχης με φωνή σετέ μας τζιαι τα Μηναλλάγια!
τουρκική Κυβέρνηση έδωσε άδεια δούν τους πόνους, αλλά και τη δόξα του Πό- με το «Άξιος- Άξιος». Εκείνος, φτάνοντας στο σημείο όπου θα γινόταν που πολλές στιγμές έτρεμε από τη συγκίνηση. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αφοριστικό ακούστηκε, λογι-
για τη λειτουργία στη μονή της Πα- ντου. η Λειτουργία, προσκύνησε την Ιερή εικόνα της Παναγίας. Ακολούθως ει- Βαρθολομαίος, ο πρώτος προκαθήμενος της Ορθοδοξίας, που λει- κότατη όμως η εξήγηση και η
ναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα, Υπό τους ήχους της ποντιακής λύρας έγινε σήλθε στο Καθολικό, όπου ενδύθηκε τα αρχιερατικά του άμ- τούργησε στο ιστορικό Μοναστήρι της Γης του Πόντου, -στο β΄ πληθυντικό– κατηγορία:
88 χρόνια μετά την ανταλλαγή των και η υποδοχή του Πατριάρχη. Με την είσο- φια. Μαζί του συλλειτούργησαν ο Μητροπολίτης Δράμας Παύ-
«Άξιος- Άξιος», άρχισε την ιδιαίτερα μεστή νοημάτων ομιλία του με τον Να, λέει, με όλες αυτές τις αντέ-
πληθυσμών με την Ελλάδα. δο του στη Μονή ο κ.Βαρθολομαίος κοίταξε λος από την Εκκλησία της Ελλάδος και ο Επίσκοπος Τύχων νες, τα αεροπλάνα που... βομβαρ-
«Οποιος έχει εμπιστοσύνη στις ιδέ- τα κτίρια της, το Καθολικό, τη θέα, τους πι- από την Εκκλησία της Ρωσίας. Παρέστησαν συμπροσευχό-
φώναζε ο κόσμος στίχο του Αγίου Κοσμά του Μελωδού «Πανηγυριζέτω-
σαν οι θεόφρονες». Επεσήμανε ότι ο λόγος του ιερού δίζουν τα νέφη, γενικά με όσα η
ες του δεν φοβάται την ελευθερία στούς που είχαν κατακλύσει τον χώρο. Μό- μενοι οι Μητροπολίτες Νεαπόλεως Βαρνάβας και Μεσσηνίας υμνογράφου «προσλαμβάνει εφέτος διά τη Μητέρα τεχνολογία της ηλεκτρονικής
ιδεών», είπε ο κ. Ερντογάν. Αν σή- νο 600 άτομα είχαν λάβει την ειδική άδεια Χρυσόστομος της Εκκλησίας της Ελλάδος, καθώς και κληρι- Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως και τα ανά τον κό- εποχής χρησιμοποιεί, ...ανατρά-
μερα, συνέχισε, μπορούμε και ρω- εισόδου προκειμένου να παρακολουθήσουν κοί από την Ελλάδα, τη Ρωσία και τη Γεωργία. σμο τέκνα της, νέας διαστάσεις». πηκαν –και– τα Μηναλλάγια.
τάμε τον Ελληνα Πρωθυπουργό πό- τη Θεία Λειτουργία στο χώρο τέλεσής της. Οι Η Αγία Τράπεζα τοποθετήθηκε απέναντι από το Αγίασμα, που θεω- Ύστερα από 88 έτη «ληθάργου και σιωπής κατόπιν της αδείας των Και, βεβαίως, μπορεί οι παρι-
τε θα λειτουργήσει το τέμενος στην υπόλοιποι την παρακολούθησαν από γιγα- ρείται από τους Χριστιανούς αλλά και τους Μουσουλμάνους θεραπευ- εντίμων τοπικών αρχών της Τουρκίας, τας οποίας και επαινούμεν και ευ- στάμενοι να χαμογέλασαν με
Αθήνα, «αυτό μπορούμε και το κά- ντοοθόνες που είχαν τοποθετηθεί σε πλα- τικό, και στάζει από το γρανιτένιο βράχο. Πολλοί πιστοί περιμένουν να χαριστούμεν», είπε ο κ. Βαρθολομαίος, «εις το παλλάδιον της ιστορικής συγκατάβαση για την απλοϊκή
νουμε χάρις στα βήματα που έχουμε τείες στο μήκος της διαδρομής προς τη Μο- τους βρέξει έστω και μια σταγόνα για ευλογία. ευλάβειας του Πόντου, όλης της Μικράς Ασίας, της Νοτίου Ρωσίας, της εξήγηση, ξέρουν όμως πως
κάνει». Αυτό που έχει σημασία, εί- νή. Οι τουρκικές αρχές είχαν λάβει αυστηρά Οι εξωτερικοί τοίχοι του Καθολικού της Μονής είναι καλυμμένοι από Ουκρανίας, εις την πανίερον αυτήν πατριαρχική μονή, ακούστηκε και –όντως– έχουν βάλει το χεράκι
πε, είναι «να είμαστε πάντα ένα βή- μέτρα ασφαλείας ενώ μεγάλο ήταν το εν- αγιογραφίες και χαραγμένοι από χιλιάδες πιστούς που στο πέρασμα του πάλι, γλυκύτατον, το “πεποικιλμένη τη θεία δόξη, η ιερά και ευκλεής τους οι νέοι καιροί και για το
μα μπροστά». διαφέρον των τουρκικών και ξένων μέσων χρόνου προσκύνησαν στο Μοναστήρι. Παρθένε, μνήμη σου”». χάλασμα και για το... φαρά-
ΜΜΕ που κάλυψαν τη Θεία Λειτουργία. ντζιασμα!

Μια χειρονομία με ποντιακή σφραγίδα Εγγυήτρια

καλύτερων
ημερών
Ο Μητροπολίτης Δράμας πρόσφερε στον Οικουμενικό Πατριάρχη ποδιά της προγιαγιάς του Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ Πατριάρ-
χης επεσήμανε ότι με τη
ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ της Λειτουργίας μια συγκινητική και συμ- να συλλειτουργήσουν στην Παναγία Σουμελά της Τρα- Θεία Λειτουργία «ηνώθη
βολική χειρονομία από τον Μητροπολίτη Δράμας Παύ- πεζούντας. Τις θερμές ευχές του Πατριάρχη Μόσχας με- και πάλιν, μετά από εννέα
λο. Πρόσφερε στον Οικουμενικό Πατριάρχη τη «φοτά» τέφερε ο εκπρόσωπός του, επίσκοπος Τύχων. περίπου δεκαετίας, η αγιο-
(ποδιά) της προγιαγιάς του, η οποία κεντήθηκε πριν το Επίσης, τόνισε ότι “το σημερινό ιστορικό γεγονός εί- τόκος και αγιοτρόφος γη
1918, και μετά τον ξεριζωμό των Ελλήνων του Πόντου ναι μια επιπλέον απόδειξη των καλών προθέσεων, των του Πόντου με τον ουρα-
βρέθηκε στη Μακεδονία. Ο Μητροπολίτης Παύλος ευ- καλών διαθέσεων του κυβερνώντος κόμματος Δικαιο- νόν!» και τόνισε ότι ακού-
χαρίστησε εκ μέρους όλων των Ποντίων τον Οικουμε- σύνης και Ανάπτυξης”, και εξέφρασε την ελπίδα ότι “με σθηκε ξανά το «εν τη Γεννή-
νικό Πατριάρχη για τις προσπάθειές του να τελεστεί τη χάρη του Θεού και με τη δική μας συνετή και σώ- σει την παρθενία εφύλαξας,
θεία λειτουργία στη Μονή Σουμελά, σύμβολο των Ελλή- φρονα συμπεριφορά να καθιερωθεί και να επαναλαμ- εν τη Κοιμήσει τον κόσμον
νων του Πόντου. βάνεται κάθε χρόνο η Θεία Λειτουργία στη Μονή Σου- ου κατέλιπες Θεοτόκε».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, συγκινημένος, είπε ότι μελά, όπως γίνεται επί δέκα χρόνια στην Καππαδοκία “Ας είναι
η «φοτά», που του προσέφερε ο και σε άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας”. “Ζούμε ένα η Πανα-
Κεντήθηκε Μητροπολίτης Δράμας δεν είναι Είμαστε περισσότερο αισιόδοξοι , παρά στο παρελ- κορυφαίο γία η
ένα απλό δώρο. Πρόκειται, τόνι- θόν, για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής Σουμε-
πριν από το γεγονός”
σε, για ιερό κειμήλιο, το οποίο θα της Χάλκης, δήλωσε ο κ. Βαρθολομαίος και επισήμανε λιώτισ-
1918 αποθησαυριστεί στο σκευοφυλά- τις θετικές δηλώσεις του αντιπροέδρου της τουρκικής σα, η κυ-
κιο του Οικουμενικού Πατριαρ- κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς. Εκτίμησε ότι αυτές “ήταν ρία του
χείου. προειδοποίηση προς την κοινή γνώμη για το επικείμε- Πόντου εγγυήτρια καλύτε-
Ο κ. Βαρθολομαίος εξέφρασε την ευχή να υπάρξει νο βήμα, που θα είναι η εξαγγελία αποφάσεως για επα- ρων ημερών δια τους λαούς
ενότητα μεταξύ όλων των Ποντίων και των οργανώσε- ναλειτουργία της Χάλκης”. μας, οι οποίοι συναντώνται
ΦΩΤ.: Ν. ΜΑΓΓΙΝΑΣ

ών τους και προσευχήθηκε για την ειρήνη του σύμπα-
ντος κόσμου.
Επίσης, ο Πατριάρχης απηύθυνε μήνυμα στον Πα-
τριάρχη Μόσχας Κύριλλο και είπε ότι θα είναι ιδιαίτε-
ρη χαρά του, μια επόμενη χρονιά, να έρθει και ο ίδιος
ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΙ Η ΚΥΠΡΟΣ
ΣΤΟ ιστορικό γεγονός της Θείας
Λειτουργίας στη Μονή Παναγίας
Σουμελά υπήρξε και παρουσία
από την Κύπρο.
-Άρτοι( πρόσφορα), που ζύμω-
σαν οι μοναχές του Αγίου Νικολά-
ου Ορούντας για την Προσκομιδή
της Θείας Λειτουργίας . Οι μονα-
χές έστειλαν και θυμίαμα που
έφτιαξαν οι ίδιες.
-Ένας από τους ψάλτες του πα-
τριαρχικού χορού ήταν ο Κυριά-
κος Σωφρονίου, από τη Λεμεσό, ο
οποίος σπουδάζει στην Πόλη.
-Περίπου 30 προσκυνητές από
την Κύπρο, μεταξύ αυτών οι πο-
Η “φοτά” ( ποδιά) της πόντιας προγιαγιάς του Μητροπολίτη Δράμας Παύλου, ντιακής καταγωγής Άγγελος
την οποία πρόσφερε στον Οικουμενικό Πατριάρχη
Ασλανίδης, ο αντιπρόεδρος του
ΣΑΕ, ο δημοσιογράφος Δημή-
τρης Σιδηρόπουλος και ο Επαμει-
νώνδας Ντατίδης, πρόεδρος της
ΠΟΕΣ. «Για μένα σήμερα είναι η
πιο συγκινητική στιγμή της ζωής
μου, καθώς πατώ τα Άγια χώματα
της πατρίδας του Πόντου», μας
είπε επιγραμματικά ο κ. Ασλανί-
δης. Επίσης είδαμε τον κ. Καρσε-
ρά της γνωστής υπεραγοράς της
Λεμεσού.
Τη Θεία Λειτουργία κινηματογρά-
φησαν οι Θέκλα Κίτου και Λ.Πα-
παδημητράκης, οι οποίοι ετοιμά-
ζουν ντοκιμαντέρ για τον Ελληνι-
σμό του Πόντου.
“Το ίδιο και ο υπουργός κ. Μπαγίς και ο πρωθυπουρ- σήμερον εις το εδώ εορτά-
γός κ. Ερντογάν μίλησαν για το ίδιο θέμα. Αν δεν πραγ- ζον πανίερον σέβασμά
ματοποιήθηκαν οι εξαγγελίες τους πρέπει να το απο- της”, ευχήθηκε ο Οικουμε-
δώσουμε σε εσωτερικές αντιδράσεις αντιπολίτευσης”, νικός Πατριάρχης Βαρθολο-
παρατήρησε ο Πατριάρχης. μαίος κατά την ομιλία του
στην ιστορική ιερά μονή.
Το προσκύνημά μας αυτό,
είπε ο Προκαθήμενος της
Ορθοδοξίας, “είναι μια επι-
πλέον γέφυρα επικοινωνίας
και εμπιστοσύνης ανάμεσα
εις τους δύο λαούς”. Σήμε-
ρα ζούμε ένα κορυφαίο
θρησκευτικό και ιστορικό
γεγονός, επεσήμανε σε άλ-
λο σημείο της ομιλίας του ο
κ. Βαρθολομαίος και πρό-
σθεσε: “Σήμερα ο Πόντος
γίνεται πραγματικά Εύξει-
νος, καθώς δέχεται καραβά-
νια ολόκληρα προσκυνητών
που γεμίζουν τις ανηφοριές
των βουνών που οδηγούν
στον ιερό βράχο της Πανα-
Η προσκομιδή για τη Θεία Λειτουργία με πρόσφορα, που ζήμωσαν μονα- γίας”.
χές της Μονής Αγίου Νικολάου Ορούντας