SUKATAN PEPERIKSAAN PERKHIDMATAN BAGI

PENOLONG PEGAWAI SAINS C29

DI JABATAN PERKHIDMATAN VETERINAR
1. Matlamat Sukatan : Untuk menentukan semua pegawai dalam
kumpulan ini mempunyai pengetahuan asas dan
kemahiran teknikal dalam bidang pengujian
veterinar di dalam menjalankan tugas-tugas
jawatan.

2. Tujuan Peperiksaan : Untuk pengesahan dalam perkhidmatan bagi

Penolong Pegawai Sains Gred C29.

3. Pegawai Yang Layak Menduduki : Penolong Pegawai Sains Gred C29 dalam tempoh
Peperiksaan Ini percubaan dan yang belum disahkan dalam
perkhidmatan.

4. Sukatan Peperiksaan : a) Peperiksaan Undang – Undang Kerajaan

meliputi dua (2) Bahagian iaitu Bahagian I
(Perintah Am, Arahan Pentadbiran dan
Pekeliling Kemajuan Pentadbiran Awam) dan
Bahagian II (Perlembagaan dan Undang –
Undang Am). Kedua – dua Bahagian
Peperiksaan dikendalikan oleh di JPA.

b) Sukatan Peperiksaan Perkhidmatan Jabatan

meliputi dua Bahagian iaitu Bahagian I (Teori)
dan Bahagian II (Amali)

BAHAGIAN I – TEORI (10 soalan jawab 5 soalan

dalam masa 2 jam 30 minit)

Calon diwajibkan menjawab satu (1) soalan dari

Seksyen A dan empat (4) soalan dari Seksyen B.
Soalan – soalan adalah merangkumi perkara
berikut:-

Seksyen A: Pengetahuan am

a. Visi, misi dan objektif Jabatan

b. Dasar dan Polisi Jabatan
c. Pengetahuan asas keselamatan makmal
d. Pengetahuan asas makmal
e. Pengenalan dan pengetahuan Standard Kualiti
Makmal (ISO17025)

Seksyen B: Teknologi Makmal

i. Bakteriologi dan Mikologi

a. Asas bakteriologi dan mikologi berkaitan
dengan amalan veterinar
19
 b. Kaedah pemencilan pengenalpastian
bakteria dan mikologi (morfologi koloni,
ujian biokimia dan pewarnaan)
c. Agen-agen antimikrob
d. Ujian sensitiviti antimikrobial dan kaedah
ujian

ii. Parasitologi
a. Asas parasitisma
b. Klasifikasi parasit (endoparasit dan
ektoparasit)
c. Kesan parasit ke atas haiwan
d. Asas kitaran hidup (endoparasit dan
ektoparasit)
e. Kaedah-kaedah pengujian

iii. Hematologi
a. Jenis-jenis darah
b. Fungsi darah
c. Bahan-bahan dalam darah
d. Proses pembekuan darah
e. Jenis-jenis antipembekuan darah

iv. Virologi
a. Pengenalan asas virus
b. Kaedah pengendalian spesimen,
(pensampelan, penghantaran, dan
pemprosesan tisu)
c. Pengendalian dan penyimpanan virus di
makmal
d. Ujian-ujian serologi HA, HI, SNT, AGPT
dan FAT
e. Kaedah inokulasi dalam telur bernas tisu
didik dan haiwan makmal

v. Histopatologi
a. Penyediaan tisu untuk histologi
b. Kaedah pemprosesan tisu (pemilihan tisu
yang berlesi, pembenaman tisu,
pemotongan tisu menggunakan mikrotom,
pengapungan tisu dan pengeringan tisu
c. Kaedah pewarnaan tisu (jenis-jenis
perwarnaan)
d. Pengenalan jenis tisu

vi. Immunologi dan serologi

a. Pengenalan asas immunologi dan serologi
b. Kaedah pengendalian sampel
c. kaedah ujian Serologi (RBPT, CFT, SAT,
MAT, AGID & ELISA)

20
 vii. Klinikal Patologi
a. Kaedah ujian biokimia klinikal untuk
menentukan paras enzim dan substrat
tertentu seperti AST, ALT, ALT, CK, BUN,
protein, albumin, globulin, glukosa,
bilirubin, kreatinin, kolesterol dan unsur-
unsur mineral dari serum ternakan

viii. Toksikologi
a. Jenis-jenis racun biologikal, kimia dan
logam tertentu
b. Kaedah analisis untuk pengesanan racun
biologikal, kimia dan logam tertentu

ix. Pemakanan Haiwan

a. Pengenalan biokimia (karbohidrat, lipid,
protein, asid nukleik dan vitamin)
b. Analisis proksimat
c. Mineral
d. Unsur surih

x. Kesihatan Awam Veterinar (Makanan

Hasilan Ternakan dan Makanan Ternakan)
a. Pengenalan mengenai ubatan yang
dilarang dalam makanan ternakan dan
kaedah pengujian drug residue
b. Pengenalan nitrit dan nitrat dalam sarang
burung walit dan kaedah pengujian
c. Pengenalan dan pengujian logam berat
dan kaedah pengujian
d. DNA identifikasi spesis dan kaedah
pengujian
e. Pengenalan organoklorin (saringan
pestisid) dan kaedah pengujian
f. Ujian kualiti susu
g. Penganalisaan AMR dan Antibiotik
h. Penyakit bawaan makanan/ kaedah ujian/
kaedah sampling dan penghantaran
sampel
i. Standard piawaian kualiti makanan

xi. Kesihatan Awam Veterinar (Pencemaran)

a. Pengenalan pencemaran industri ternakan
b. Jenis- jenis dan punca pencemaran
industri ternakan
c. Jenis-jenis dan prinsip rawatan
pencemaran industri ternakan
d. Piawaian had pelepasan pencemaran
e. Perundangan berkaitan kawalan
pencemaran

21
 xii. Bioteknologi Pembiakbakaan
a. Pengenalan sains teknologi genetik
veterinar
b. Kaedah pengendalian dan pemprosesan
semen beku
c. Ujian kemandirian semen
d. Kaedah pengendalian dan pemprosesan
embrio beku
e. Prosedur penstoran, dan
penyelenggaraan stok semen dan embrio
f. Proses penyelenggaraan cecair nitrogen

BAHAGIAN II – AMALI (9 soalan jawab 5 soalan

dalam masa 3 jam)

i. Bakteriologi dan Mikologi

a. Kaedah pewarnaan bakteria dan kulat
berkaitan dengan amalan veterinar
b. Kaedah pengasingan bakteria dan kulat
melalui morfologi koloni
c. Kaedah ujian biokimia
d. Kaedah pengenalan bakteria dan kulat
e. Bahan-bahan antisensitiviti dan kaedah
ujian serta pengaruhnya

ii. Parasitologi
a. Kaedah Sedimentation
b. Kaedah Simple Floatation
c. Kaedah McMaster
d. Kaedah Thin Blood Smear
e. Kaedah Thick Blood Smear
f. Kaedah Buffy Coat
g. Kaedah Intestinal Scrapping
h. Kaedah Impression Smear
i. Kaedah Squash Smear
j. Kaedah Skin Scrapping
k. Mengenalpasti parasit dan cara
pengawalan

iii. Hematologi
a. Jenis-jenis pewarnaan
b. Teknik calitan dan pewarnaan
c. Teknik packed cell volume
d. Pengiraan sel darah merah & putih
e. Perbezaan sel darah putih
f. Perbezaan sifat-sifat sel darah yang normal
dan tidak normal.

22
 iv. Virologi
a. Kaedah pengasingan dan identifikasi
b. Kaedah Tissue Culture & Chick Fibroblast
Tissue (CFT)
c. Kaedah Haemagglutination (HA)
d. Kaedah Haemagglutination Inhibition (HI)
e. Kaedah Haemagglutination Serum
Neutralization Test (HSNT)
f. Kaedah Immunofluorescent Test (IFT)
g. Kaedah Complement Fixation Test (CFT)
h. Agar Gel Immunodiffusion Test (AGIT)

v. Histopatologi
a. Kaedah pemprosesan tisu
b. Kaedah pewarnaan tisu untuk histologi
c. Pengenalan kepada jenis-jenis tisu

vi. Immunologi dan serologi

a. Kaedah Serum Agglutination Test (SAT)
b. Kaedah Complement Fixation Test (CFT)
c. Kaedah Microscopic Agglutination Test
(MAT)
d. Kaedah Agar Gel Precipitation Test (AGPT)
e. Kaedah Rose Bengal Plate Test (RBPT)
f. Brucella Milk Ring Test (BMRT)

vii. Klinikal Patologi

a. Specific Gravity (SG)
b. Urine pH
c. Kimia klinikal

viii. Toksikologi
a. Jenis-jenis racun biologikal, kimia dan logam
tertentu
b. Kaedah analisis untuk pengesanan racun
biologikal, kimia dan logam tertentu

ix. Pemakanan haiwan

a. Analisis proksimat
b. Mineral
c. Unsur surih

x. Kesihatan Awam Veterinar

a. DNA identifikasi spesis dan kaedah
pengujian
b. Piawaian had pelepasan pencemaran
c. Kaedah ujian/ kaedah sampling,
penghantaran sampel dan interpretasi
keputusan
d. Drug residue dan kaedah pengujian

23
 xi. Bioteknologi Pembiakbakaan
a. Pengenalan sains teknologi genetik
veterinar
b. Kaedah pengendalian dan pemprosesan
semen beku
c. Ujian kemandirian semen
d. Kaedah pengendalian dan pemprosesan
embrio beku
e. Prosedur penstoran, dan penyelenggaraan
stok semen dan embrio
f. Proses penyelenggaraan cecair nitrogen

5. Pengecualian : Calon-calon yang lulus mana-mana bahagian,

dikecualikan
/ daripada mengambil bahagian
berkenaan.

6. Keputusan : LULUS atau KANDAS

7. Pemeriksa dilantik oleh : Panel Peperiksaan Jabatan Perkhidmatan

Veterinar Malaysia.

8. Bahasa (Soalan dan Jawapan) : Bahasa Malaysia.

9. Permohonan Dikemukakan : a) Untuk Peperiksaan Undang – Undang

Kepada Kerajaan, Borang Permohonan Peperiksaan,
Jadual Peperiksaan, Semakan Status
Permohonan dan Semakan Keputusan
Peperiksaan boleh/hendaklah dibuat secara
online melalui laman web JPA di
http://www.kompetensi.jpa.gov.my/peperiksaa
n/#

b) Untuk Peperiksaan Perkhidmatan Jabatan,

permohonan dikemukakan kepada Urusetia
Peperiksaan BPMI, Jabatan Perkhidmatan
Veterinar

10. Pusat Peperiksaan : a) Untuk Peperiksaan Undang – Undang

Kerajaan, Pusat Peperiksaan ditentukan oleh
JPA.

b) Untuk Peperiksaan Perkhidmatan Jabatan,

adalah di Institut Penyelidikan Veterinar atau
lain – lain pusat yang ditetapkan oleh Urusetia
Peperiksaan, Jabatan Perkhidmatan Veterinar

11. Kekerapan Peperiksaan : Dua (2) kali setahun

12. Tarikh Akhir Mengemukakan : Satu (1) bulan sebelum tarikh peperiksaan
Permohonan

24
RUJUKAN:

1. Guide to specimen submission to the Laboratory: - Penerbitan Jabatan Perkhidmatan

Haiwan, 2000
2. Manual of Standards for Diagnostic Test and Vaccine: OIE 2010
3. Manual Keselamatan Makmal
4. Nota Teknikal Sekolah Teknologi Makmal Veterinar, Gessellschaft four Technische
Zusammenarbeit (GTZ)
5. Introduction to Medical Laboratory Technology by Baker and Silverston’s, Butterworth &
Co Publisher (1998, 7th edition)
6. Manual of Veterinary Laboratory Testing
7. Garis Panduan Pengurusan Sisa Ayam/ Babi/ Ruminan
8. Manual Program Pemantauan Pencemaran Industri Ternakan Kebangsaan 2022
9. Garis Panduan Pengurusan Indeks Pencemaran Industri Ternakan
10. MS: EBS Spesification
11. FDA logam berat
12. SOP PCR RFLP
13. Fast and easy multiresidue method employing acetonitrile extraction/partitioning and
“dispersive solid-phase extraction” for the determination of pesticide residues in produce.
Journal of AOAC International, 86(2), 412-431.
14. Garis Panduan Pembekuan Semen (JPH/BP/PBG(IB)/PK/05-08)

25
 SUKATAN PEPERIKSAAN PERKHIDMATAN BAGI
PEMBANTU MAKMAL C19
DI JABATAN PERKHIDMATAN VETERINAR
1. Matlamat Sukatan : Untuk menentukan semua pegawai dalam
kumpulan ini mempunyai pengetahuan dan
kefahaman asas dalam bidang pengujian
veterinar di dalam menjalankan tugas-tugas
jawatan.

2. Tujuan Peperiksaan : Untuk pengesahan dalam perkhidmatan bagi

Pembantu Makmal Gred C19.

3. Pegawai Yang Layak menduduki : Pembantu Makmal Gred C19 dalam tempoh
Peperiksaan ini percubaan dan belum disahkan dalam
perkhidmatan.

4. Sukatan Peperiksaan : a. Peperiksaan Perkhidmatan Subjek

Utama Bagi Kumpulan Pelaksana Yang
Setaraf Gred 19 meliputi Bahagian I
(Perintah Am, Arahan Pentadbiran dan
Pekeliling Kemajuan Pentadbiran Awam).
Peperiksaan ini dikendalikan oleh JPA.

b. Sukatan Peperiksaan Perkhidmatan

Jabatan meliputi dua Bahagian iaitu
Bahagian I (Teori) dan Bahagian II (Amali)

Soalan-soalan adalah merangkumi perkara-

perkara berikut:

BAHAGIAN I – TEORI (10 soalan jawab 5

soalan dalam masa 2 jam 30 minit)

Calon diwajibkan menjawab satu (1) soalan

dari Seksyen A dan empat (4) soalan dari
Seksyen B

Soalan – soalan adalah merangkumi perkara

berikut:-

Seksyen A: Pengetahuan am

a. Visi, misi dan objektif Jabatan

b. Dasar dan Polisi Jabatan
c. Pengetahuan asas keselamatan makmal
d. Pengetahuan asas makmal
e. Pengenalan dan pengetahuan Standard
Kualiti Makmal (ISO17025)

26
 Seksyen B: Teknologi Makmal

i. Bakteriologi dan Mikologi

a. Asas bakteriologi dan mikologi
berkaitan dengan amalan veterinar
b. Kaedah pemencilan pengenalpastian
bakteria dan mikologi (morfologi
koloni, ujian biokimia dan pewarnaan)
c. Agen-agen antimikrob
d. Ujian sensitiviti antimikrobial dan
kaedah ujian

ii. Parasitologi
a. Asas parasitisma
b. Klasifikasi parasit (endoparasit dan
ektoparasit)
c. Kesan parasit ke atas haiwan
d. Asas kitaran hidup (endoparasit dan
ektoparasit)
e. Kaedah-kaedah pengujian

iii. Hematologi
a. Jenis-jenis darah
b. Fungsi darah
c. Bahan-bahan dalam darah
d. Proses pembekuan darah
e. Jenis-jenis antipembekuan darah

iv. Virologi
a. Pengenalan asas virus
b. Kaedah pengendalian spesimen,
(pensampelan, penghantaran, dan
pemprosesan tisu)
c. Pengendalian dan penyimpanan virus
di makmal
d. Ujian-ujian serologi HA, HI, SNT,
AGPT dan FAT
e. Kaedah inokulasi dalam telur bernas
tisu didik dan haiwan makmal

v. Histopatologi
a. Penyediaan tisu untuk histologi
b. Kaedah pemprosesan tisu (pemilihan
tisu yang berlesi, pembenaman tisu,
pemotongan tisu menggunakan
mikrotom, pengapungan tisu dan
pengeringan tisu
c. Kaedah pewarnaan tisu (jenis-jenis
perwarnaan)
d. Pengenalan jenis tisu

27
 vi. Immunologi dan serologi
a. Pengenalan asas immunologi dan
serologi
b. Kaedah pengendalian sampel
c. kaedah ujian Serologi (RBPT, CFT,
SAT, MAT, AGID & ELISA)

vii. Klinikal Patologi

a. Kaedah ujian biokimia klinikal untuk
menentukan paras enzim dan substrat
tertentu seperti AST, ALT, ALT, CK,
BUN, protein, albumin, globulin,
glukosa, bilirubin, kreatinin, kolesterol
dan unsur-unsur mineral dari serum
ternakan

viii.Toksikologi
a. Jenis-jenis racun biologikal, kimia dan
logam tertentu
b. Kaedah analisis untuk pengesanan
racun biologikal, kimia dan logam
tertentu

ix. Pemakanan Haiwan

a. Pengenalan biokimia (karbohidrat,
lipid, protein, asid nukleik dan vitamin)
b. Analisis proksimat
c. Mineral
d. Unsur surih

x. Kesihatan Awam Veterinar (Makanan

Hasilan Ternakan dan Makanan
Ternakan)
a. Pengenalan mengenai ubatan yang
dilarang dalam makanan ternakan dan
kaedah pengujian drug residue
b. Pengenalan nitrit dan nitrat dalam
sarang burung walit dan kaedah
pengujian
c. Pengenalan dan pengujian logam
berat dan kaedah pengujian
d. DNA identifikasi spesis dan kaedah
pengujian
e. Pengenalan organoklorin (saringan
pestisid) dan kaedah pengujian
f. Ujian kualiti susu
g. Penganalisaan AMR dan Antibiotik

28
 xi. Kesihatan Awam Veterinar
(Pencemaran)
a. Pengenalan pencemaran industri
ternakan
b. Jenis- jenis dan punca pencemaran
industri ternakan
c. Jenis-jenis dan prinsip rawatan
pencemaran industri ternakan

xii. Bioteknologi Pembiakbakaan

Veterinar
a. Pengenalan sains teknologi genetik
veterinar
b. Kaedah pengendalian dan
pemprosesan semen beku
c. Ujian kemandirian semen
d. Kaedah pengendalian dan
pemprosesan embrio beku
e. Prosedur penstoran, dan
penyelenggaraan stok semen dan
embrio
f. Proses penyelenggaraan cecair
nitrogen

BAHAGIAN II – AMALI (9 soalan jawab 5

soalan dalam masa 3 jam)

i. Bakteriologi dan Mikologi

a. Kaedah pewarnaan bakteria dan kulat
berkaitan dengan amalan veterinar
b. Kaedah ujian biokimia
c. Kaedah pengenalan bakteria dan kulat

ii. Parasitologi
a. Kaedah Sedimentation
b. Kaedah Simple Floatation
c. Kaedah McMaster
d. Kaedah Thin Blood Smear
e. Kaedah Thick Blood Smear
f. Kaedah Buffy Coat
g. Kaedah Intestinal Scrapping
h. Kaedah Impression Smear
i. Kaedah Squash Smear
j. Kaedah Skin Scrapping
k. Mengenalpasti parasit

iii. Hematologi
a. Jenis-jenis pewarnaan
b. Teknik calitan dan pewarnaan
c. Teknik Packed Cell Volume (PCV)
29
 d. Penganggaran hemoglobin
e. Pengiraan sel darah merah & putih
f. Perbezaan sel darah putih

iv. Virologi
a. Kaedah Haemagglutination (HA)
b. Kaedah Haemagglutination Inhibition
(HI)
c. Agar Gel Immunodiffusion Test (HA)

v. Histopatologi
a. Kaedah pemprosesan tisu
b. Kaedah pewarnaan tisu untuk histologi
c. Pengenalan kepada jenis-jenis tisu

vi. Immunologi dan serologi

a. Kaedah Serum Agglutination Test
(SAT)
b. Kaedah Complement Fixation Test
(CFT)
c. Kaedah Agar Gel Immunodiffusion
Test (AGID)
d. Kaedah Rose Bengal Plate Test
(RBPT)
e. Brucella Milk Ring Test (BMRT)
f. Enzyme-linked Immunosorbent
Assays (ELISA)

vii. Pemakanan haiwan

a. Analisis proksimat
b. Mineral
c. Unsur surih

viii. Bioteknologi Pembiakbakaan

Veterinar
a. Pengenalan sains teknologi genetik
veterinar
b. Kaedah pengendalian dan
pemprosesan semen beku
c. Ujian kemandirian semen
d. Kaedah pengendalian dan
pemprosesan embrio beku
e. Prosedur penstoran, dan
penyelenggaraan stok semen dan
embrio
f. Proses penyelenggaraan cecair
nitrogen

30
5. Keputusan Peperiksaan : Calon-calon yang lulus mana-mana
bahagian,
s dikecualikan daripada mengambil
bahagian
/ berkenaan.

6. Pengecualian : LULUS atau KANDAS

7. Pemeriksa dilantik oleh : Panel Peperiksaan Jabatan Perkhidmatan

Veterinar Malaysia.

8. Bahasa (Soalan dan Jawapan) : Bahasa Malaysia.

9. Permohonan Dikemukakan : a) Untuk Peperiksaan Perkhidmatan

Kepada Subjek Utama Bagi Kumpulan
Pelaksana Yang Setaraf Dengan Gred
19, Borang Permohonan Peperiksaan,
Jadual Peperiksaan, Semakan Status
Permohonan dan Semakan Keputusan
Peperiksaan boleh/hendaklah dibuat
secara online melalui laman web JPA di
http://www.kompetensi.jpa.gov.my/pep
eriksaan/#

b) Untuk Peperiksaan Perkhidmatan

Jabatan, permohonan dikemukakan
kepada Urusetia Peperiksaan BPMI,
Jabatan Perkhidmatan Veterinar.

10. Pusat Peperiksaan : a) Untuk Peperiksaan Perkhidmatan

Subjek Utama Bagi Kumpulan
Pelaksana Yang Setaraf Dengan Gred
19, Pusat Peperiksaan ditentukan oleh
JPA.

b) Untuk Peperiksaan Perkhidmatan

Jabatan, Pusat Peperiksaan adalah di
Institut Penyelidikan Veterinar atau lain
– lain pusat yang ditentukan oleh
Urusetia Peperiksaan, Jabatan
Perkhidmatan Veterinar.

11. Kekerapan Peperiksaan : Dua (2) kali setahun.

12. Tarikh akhir Mengemukakan : Satu (1) bulan sebelum tarikh peperiksaan.
Permohonan

31
RUJUKAN:

1. Guide to specimen submission to the Laboratory, Penerbitan Jabatan Perkhidmatan

Haiwan, 2000
2. Manual of Standards for Diagnostic Test and Vaccine: OIE 2010
3. Manual Keselamatan Makmal
4. Nota Teknikal Sekolah Teknologi Makmal Veterinar, Gessellschaft four Technische
Zusammenarbeit (GTZ)
5. Introduction to medical laboratory technology by Baker and Silverston’s, Butterworth &
Co Publisher (1998, 7th edition)
6. Manual of Veterinary Laboratory Testing
7. Garis Panduan Pengurusan Sisa Ayam/ Babi/ Ruminan
8. Manual Program Pemantauan Pencemaran Industri Ternakan Kebangsaan 2022
9. Garis Panduan Pengurusan Indeks Pencemaran Industri Ternakan
10. MS: EBS Spesification
11. FDA logam berat
12. SOP PCR RFLP
13. Fast and easy multiresidue method employing acetonitrile extraction/partitioning and
“dispersive solid-phase extraction” for the determination of pesticide residues in
produce. Journal of AOAC International, 86(2), 412-431.
14. Garis Panduan Pembekuan Semen (JPH/BP/PBG(IB)/PK/05-08)

32
SUKATAN PEPERIKSAAN KHAS KENAIKAN PANGKAT SECARA LANTIKAN (KPSL)
KE SKIM PENOLONG PEGAWAI SAINS C29 BAGI PEMBANTU MAKMAL GRED C26,
C22 DAN C19
DI JABATAN PERKHIDMATAN VETERINAR MALAYSIA
1. Matlamat Sukatan : 1. Untuk mengukur kesesuaian pegawai dari
segi potensinya untuk menjawat jawatan
dalam Skim Penolong Pegawai Sains Gred
C29

2. Untuk menguji kemahiran seseorang

pegawai mengaplikasikan dan menganalisa
keputusan makmal berdasarkan kepada
pengalaman dalam tugas-tugas harian

2. Tujuan Peperiksaan : Untuk pertimbangan Kenaikan Pangkat Secara

Lantikan (KPSL) ke Skim Penolong Pagawai
Sains Gred C29 bagi Pembantu Makmal di gred
C26, C22 dan C19.

3. Pegawai Yang Layak Menduduki : Pembantu Makmal yang telah berkhidmat

Peperiksaan Ini sekurang – kurangnya lima (5) tahun setelah
disahkan dalam perkhidmatan dan diperakukan
oleh Ketua Pejabat / Ketua Jabatan.

4. Sukatan Peperiksaan Khas : Sukatan Peperiksaan meliputi dua (2) Bahagian

iaitu Bahagian I (Teori) dan Bahagian II (Amali)
BAHAGIAN I – TEORI

Terdiri daripada dua (2) Seksyen. Seksyen A

(Pengetahuan Am) dan Seksyen B (Teknologi
Makmal).

Bahagian ini mengandungi 10 soalan

berbentuk esei dan calon dikehendaki
menjawab lima (5) soalan iaitu satu (1) soalan
di Seksyen A dan empat (4) soalan dari
Seksyen B dalam masa 2 jam 30 minit.

Soalan-soalan adalah merangkumi perkara-

perkara berikut:

Seksyen A – Pengetahuan Am

a. Visi, misi, objektif dan Fungsi Jabatan

b. Dasar dan Polisi Jabatan
c. Pengetahuan asas keselamatan makmal
d. Pengetahuan asas makmal
e. Pengenalan dan pengetahuan Standard
Kualiti Makmal (ISO17025)

33
 Seksyen B – Teknologi Makmal

i. Bakteriologi dan Mikologi

a. Asas bakteriologi dan mikologi berkaitan
dengan amalan veterinar
b. Kaedah pemencilan pengenalpastian
bakteria dan mikologi (Morfologi koloni,
ujian biokimia dan pewarnaan)
c. Agen-agen antimikrob
d. Ujian sensitiviti antimikrobial dan kaedah
ujian

ii. Parasitologi
a. Asas parasitisma
b. Klasifikasi parasit (endoparasit dan
ektoparasit)
c. Kesan parasit keatas haiwan
d. Asas kitaran hidup (endoparasit dan
ektoparasit)
e. Kaedah-kaedah pengujian
iii. Hematologi
a. Jenis-jenis darah
b. Fungsi darah
c. Bahan-bahan dalam darah
d. Proses pembekuan darah
e. Jenis-jenis antipembekuan darah

iv. Virologi
a. Pengenalan asas virus
b. Kaedah pengendalian spesimen,
(pensampelan, penghantaran, dan
pemprosesan tisu)
c. Pengendalian dan penyimpanan virus di
makmal
d. Ujian-ujian serologi HA, HI, SNT, AGPT
dan FAT
e. Kaedah inokulasi dalam telur bernas tisu
didik dan haiwan makmal

v. Histopatologi
a. Penyediaan tisu untuk histologi
b. Kaedah pemprosesan tisu (pemilihan tisu
yang berlesi, pembenaman tisu,
pemotongan tisu menggunakan
mikrotom, pengapungan tisu dan
pengeringan tisu
c. Kaedah pewarnaan tisu (jenis-jenis
perwarnaan)
d. Pengenalan jenis tisu

34
 vi. Immunologi dan serologi
a. Pengenalan asas immunologi dan
serologi
b. Kaedah pengendalian sampel
c. kaedah ujian Serologi (RBPT, CFT, SAT,
MAT, & ELISA)

vii. Klinikal Patologi

a. Kaedah ujian biokimia klinikal untuk
menentukan paras enzim dan substrat
tertentu seperti AST, ALT, ALT, CK, BUN,
protein, albumin, globulin, glukosa,
bilirubin, kreatinin, kolesterol dan unsur-
unsur mineral dari serum ternakan

viii.Toksikologi
a. Jenis-jenis racun biologikal, kimia dan
logam tertentu
b. Kaedah analisis untuk pengesanan racun
biologikal, kimia dan logam tertentu

ix. Pemakanan Haiwan

a. Pengenalan biokimia (karbohidrat, lipid,
protein, asid nukleik dan vitamin)
b. Analisis proksimat
c. Mineral
d. Unsur surih

x. Kesihatan Awam Veterinar (Makanan

Hasilan Ternakan dan Makanan Ternakan)
a. Pengenalan mengenai ubatan yang
dilarang dalam makanan ternakan dan
kaedah pengujian drug residue
b. Pengenalan nitrit dan nitrat dalam sarang
burung walit dan kaedah pengujian
c. Pengenalan dan pengujian logam berat
dan kaedah pengujian
d. DNA identifikasi spesis dan kaedah
pengujian
e. Pengenalan organoklorin (saringan
pestisid) dan kaedah pengujian
f. Ujian kualiti susu
g. Penganalisaan AMR dan Antibiotik
h. Penyakit bawaan makanan/ kaedah
ujian/ kaedah sampling dan
penghantaran sampel
i. Standard piawaian kualiti makanan

xi. Kesihatan Awam Veterinar (Pencemaran)

a. Pengenalan pencemaran industri
ternakan
35
 b. Jenis- jenis dan punca pencemaran
industri ternakan
c. Jenis-jenis dan prinsip rawatan
pencemaran industri ternakan
d. Piawaian had pelepasan pencemaran
e. Perundangan berkaitan kawalan
pencemaran
xii. Bioteknologi Pembiakbakaan Veterinar
a. Pengenalan sains teknologi genetik
veterinar
b. Kaedah pengendalian dan pemprosesan
semen beku
c. Ujian kemandirian semen
d. Kaedah pengendalian dan pemprosesan
embrio beku
e. Prosedur penstoran, dan
penyelenggaraan stok semen dan
embrio
f. Proses penyelenggaraan cecair nitrogen
g. Pemprosesan DNA karyotyping dan
parentage

BAHAGIAN II – AMALI
(9 soalan jawab 5 soalan dalam masa 3 jam).
Soalan – soalan adalah merangkumi perkara –
perkara berikut:

i. Bakteriologi dan Mikologi

a. Kaedah pewarnaan bakteria dan kulat
berkaitan dengan amalan veterinar
b. Kaedah pengasingan bakteria dan kulat
melalui morfologi koloni
c. Kaedah ujian biokimia
d. Kaedah pengenalan bakteria dan kulat
e. Bahan-bahan antisensitiviti dan kaedah
ujian serta pengaruhnya

ii. Parasitologi
a. Kaedah Sedimentation
b. Kaedah Simple Floatation
c. Kaedah McMaster
d. Kaedah Thin Blood Smear
e. Kaedah Thick Blood Smear
f. Kaedah Buffy Coat
g. Kaedah Intestinal Scrapping
h. Kaedah Impression Smear
i. Kaedah Squash Smear
j. Kaedah Skin Scrapping
k. Mengenalpasti parasit dan cara
pengawalan
36
 iii. Hematologi
a. Jenis-jenis pewarnaan
b. Teknik calitan dan pewarnaan
c. Teknik Packed Cell Volume (PCV)
d. Penganggaran hemoglobin
e. Pengiraan sel darah merah & putih
f. Perbezaan sel darah putih
g. Perbezaan sifat-sifat sel darah yang
normal dan tidak normal.

iv. Virologi
a. Kaedah pengasingan dan identifikasi
b. Kaedah Tissue Culture & Chick
Fibroblast Tissue (CFT)
c. Kaedah Haemagglutination (HA)
d. Kaedah Haemagglutination Inhibition
(HI)
e. Kaedah Haemagglutination Serum
Neutralization Test (HSNT)
f. Kaedah Immunofluorescent Test (IFT)
g. Kaedah Complement Fixation Test (CFT)
h. Agar Gel Immunodiffusion Test (AGIT)

v. Histopatologi
a. Kaedah pemprosesan tisu
b. Kaedah pewarnaan tisu untuk histologi
c. Pengenalan kepada jenis-jenis tisu

vi. Immunologi dan serologi

a. Kaedah Serum Agglutination Test (SAT)
b. Kaedah Complement Fixation Test (CFT)
c. Kaedah Microscopic Agglutination Test
(MAT)
d. Kaedah Agar Gel Precipitation Test
(AGPT)
e. Kaedah Rose Bengal Plate Test (RBPT)
f. Brucella Milk Ring Test (BMRT)

vii. Klinikal Patologi

a. Specific Gravity (SG)
b. Urine pH
c. Kimia klinikal

viii. Toksikologi
a. Jenis-jenis racun biologikal, kimia dan
logam tertentu
b. Kaedah analisis untuk pengesanan
racun biologikal, kimia dan logam
tertentu

ix. Pemakanan haiwan

37
 a. Analisis proksimat
b. Mineral
c. Unsur surih

x. Kesihatan Awam Veterinar

a. DNA identifikasi spesis dan kaedah
pengujian
b. Piawaian had pelepasan pencemaran
c. Kaedah ujian/ kaedah sampling,
penghantaran sampel dan interpretasi
keputusan
d. Drug residue dan kaedah pengujian

xi. Bioteknologi Pembiakbakaan Veterinar

a. Pengenalan sains teknologi genetik
veterinar
b. Kaedah pengendalian dan pemprosesan
semen beku
c. Ujian kemandirian semen
d. Kaedah pengendalian dan pemprosesan
embrio beku
e. Prosedur penstoran, dan
penyelenggaraan stok semen dan
embrio
f. Proses penyelenggaraan cecair nitrogen
g. Pemprosesan DNA karyotyping dan
parentage

5. Pengecualian : Calon-calon yang lulus mana-mana Bahagian,

dikecualikan
u daripada mengambil Bahagian
berkenaan.
s
/
6. Keputusan : LULUS atau KANDAS

7. Pemeriksa dilantik oleh : Panel Peperiksaan Jabatan Perkhidmatan

Veterinar Malaysia.
8. Bahasa (Soalan dan Jawapan) : Bahasa Malaysia.

9. Permohonan Dikemukakan : Urusetia Peperiksaan Jabatan Perkhidmatan

Kepada Veterinar Malaysia.

10. Pusat Peperiksaan : Institut Penyelidikan Veterinar atau lain – lain

pusat yang ditentukan oleh Urusetia
Peperiksaan, Jabatan Perkhidmatan Veterinar.

11. Kekerapan Peperiksaan : Satu (1) kali setahun

12. Tarikh Akhir Mengemukakan : Satu (1) bulan sebelum tarikh peperiksaan
Permohonan

38
RUJUKAN:

1. Guide to specimen submission to the Laboratory: - Penerbitan Jabatan Perkhidmatan

Haiwan, 2000
2. Manual of Standards for Diagnostic Test and Vaccine: OIE 2010
3. Manual Keselamatan Makmal
4. Nota Teknikal Sekolah Teknologi Makmal Veterinar, Gessellschaft four Technische
Zusammenarbeit (GTZ)
5. Introduction to Medical Laboratory Technology by Baker and Silverston’s, Butterworth
& Co Publisher (1998, 7th edition)
6. Manual of Veterinary Laboratory Testing
7. Garis Panduan Pengurusan Sisa Ayam/ Babi/ Ruminan
8. Manual Program Pemantauan Pencemaran Industri Ternakan Kebangsaan 2022
9. Garis Panduan Pengurusan Indeks Pencemaran Industri Ternakan
10. MS: EBS Spesification
11. FDA logam berat
12. SOP PCR RFLP
13. Fast and easy multiresidue method employing acetonitrile extraction/partitioning and
“dispersive solid-phase extraction” for the determination of pesticide residues in
produce. Journal of AOAC International, 86(2), 412-431.
14. Garis Panduan Pembekuan Semen (JPH/BP/PBG(IB)/PK/05-08)

39