Prof.Dr.

İlhan Ünlü
 Epidemiyoloji
• Tüm toplumda %4, kadınlarda %3, erkeklerde %5-10
görülür.
• Menapoz sonrası kadınlarda daha sık.
• BMİ>29 olanlarda 8kat daha fazla görülür.
• 40 yaş üzerinde daha sık görülür.
 Tanım
• Horlama; Parsiyel üst solunum yolu
obstrüksiyonuna bağlı sesli olarak uyumadır.
• Horlama dereceleri
1.Yorgunluk, fazla alkol almak, sırtüstü yatmak
2.Her pozisyonda yatışta yüksek sesli horlama. (Sıklıkla üst
solunum yolu direnç sendromu ve hafif OSAS)
3.Evin birkaç odasından duyulan horlama (Sıklıkla OSAS +)
4.Tüm evde duyulan çok şiddetli horlama.

• Sleep apne; Uykuda solunumun durması

 Tanım
• Obstrüktif uyku apnesi: Abdominal ve torasik
solunum eforu olmasına rağmen, ağız ve burun
seviyesinde hava akımının 10 saniye süre ile %90’dan
fazla azalması veya durmasıdır.

• Hipopne: Ağız ve burun seviyesinde hava akımının

• 10 saniye süre ile %50’den fazla azalması ya da
• %4 desatürasyon ve
• Arousal ile sonuçlanması
• Apne indeksi: Uyku boyunca her bir saatte geçirilen apne
nöbeti sayısıdır.
• Hipopne indeksi: Uyku boyunca her bir saatte geçirilen
hipopne sayısıdır.
• Apne-hipopne indeksi (AHİ): Uyku boyunca oluşan
apnelerin ve hipopnelerin saatlik ortalamasıdır.
• Obstrüktif Uyku Apne Sendromu: AHİ’nin 5 veya daha
fazla sayıda apne ya da hipopne nöbeti geçirilmesine
obstrüktif sleep apne sendromu denir.
sorunlugrupbu OSASsemptomlarınıkısm göster yor Enbüyüksorun Sündüzuylulukkhek
Gasıl
• Üst solunum yolu rezistans send: Apne ve hipopneye
sebep olmadan ÜSY’da direnç artışı ile intratorasik negatif
basınçta belirgin artışa sebep olan ve sık kısa süreli
arousaller ile sonlanan gündüz uyku hali ile karakterize
uyku bozukluğu
Apneh popnesüres azMak nesaymıyorbunları
 ÜSY Rezistans
Basit Horlama OSAS
Sendromu

Apne Hipopne İndeksi

<5 <5 >5
(AHİ)

Oksijen saturasyonu >%90 >%90 <%90

İnspirasyonda özefagus
>-10cmH2O <-10cmH2O
basıncı
 Uyku Fizyolojisi
• Uykunun REM (Rapid Eye Movement) ve
NREM (Nonrapid Eye Movement) iki dönemi
vardır.
• Uyku süresinin %20’sini REM dönemi,
%80’ini ise NonREM dönemi oluşturur.
• Uykunun REM dönemi ve NonREM dönemi
70-90 dakikalık intervallerle birbirini takip
eder.
O Apne h popne REM'deoluyor
O Başlangıç nonnen 1 2 3 4 rem 14 7 2 1 dalgalanıyor
 REM NonREM

Solunumun hızı ve dakikadaki

Artar, irregülerdir Azalır
ventilasyon

İnterkostal kasların ve üst

solunum yollarındaki Azalır Artar
kasların tonusu

Kalp hızı ve kan basıncı Artar Azalır

Serebral kan akımı ve

Artar Azalır
serebrumun ısısı

Ösefagus motilitesi Azalır Artar

 Apne Fizyopatolojisi:
• Venturi prensibi: Hava akımı dar bir bölgeden
geçerken hız kazanır.
• Bernoulli prensibi: Akmakta olan hava, dış
kısmında negatif basınç oluşturur.
• Hava, ne kadar dar bir bölgeden geçerse o kadar
hızlı geçer ve çevresinde o kadar fazla negatif basınç
oluşturur.
 Apne Fizyopatolojisi
• Uyku sırasında üst solunum yollarındaki kasların
aktivitesindeki yetersizlik ve kollaps
• Üst solunum yollarında daralmaya neden olan
anatomik yapılar ve hava akımının hızlanması
(tonsillerin büyük olması, bol ve sarkık faringeal
dokular, retrognati, yumuşak damakta aşırı doku
bulunması, uvulanın ve/veya dilin büyük olması gibi )
ga a puan aa aa pay
 Apne Fizyopatolojisi
• Apne
• pO₂ azalması
• pCO₂ artması
• pH düşmesi
• Kemoreseptörlerin uyarılmasıBey nsapında
• SSS
Kort kaluyarı
• Uyanma ya da daha hafif uyku düzeyi (Arousal)
• Kas tonusunda artış
• Faringeal kollapsta açılma
• Hava akımının başlaması
Saoz artıyor hastarahatlıyor Kısırdöngü
 Risk Faktörleri
• Obezite
önce dahasık
• Yaş; 40 yaş üstü
Eter menapazden

• Cinsiyet; E/K:8
• Tütün, alkol ve sedatif kullanımı
• Ailesel yatkınlık
• Boyun çevresi (E=43cm, K=40cm’nin üstü) Kr ka dsev yes ndenök
• Hipotiroidi
• Akromegali
Kalınkısab rboyun
 Semptomlar
MAJÖR
•Horlama

•Uyku sırasında nefesin durması (tanıklı apne)

•Gündüz uyku hali

Baş ağrısı L b dokaybı nöktür Konsantrasyon bozukluğu

Semptomlar
MİNÖR

•Hafıza ve muhakeme bozukluğu

•Konsantrasyon bozukluğu

•Seksüel disfonksiyon

•Nokturnal enürezis

•Okul ve iş performansında düşme

•Sabah baş ağrıları

 Etyoloji
steyen
tedav
Nazal cok
Nazofaringeal En
•Septum deviasyonu •Adenoid hipertrofisi çocuklarda
•Nazal polipozis •Koanal atrezi

•Konka hipertrofisi •Neoplazi

neden olab lr
Oral
Laringeal hertürlühastalık DA
•Düşük epiglot
•Makroglossi
•Konjenital anomaliler
•Mikrognati
•Neoplazi
•Ödemli uvula
Kraniofasial anomaliler
•Düşük seviyeli tonsil plikaları Diğer
•Hipertrofik tonsilla palatina ve/veya •Aşırı kilo ve kalın boyun
lingualis
•Hipotiroidi
•Retrognati •Reflü
 Tanı
• Anamnez

• Fizik muayene

• Üst solunum yollarının endoskopik muayenesi

• Müller manevrası

• Uykuda endoskopik muayene

• Radyoloji
• Sefalometrik ölçümleresk Superpozedurumları engeller

• Üç boyutlu BT Tıkanıklık Rut ndeğ l

yer
• Dinamik uyku MR Çokfaydalı İ kdeğ l
• Uyku testleri
dalışaşaması ısdkdenlusaolmaz
uykuya 5 15dk d kkatpatoolab l r
• 1 Multiple sleep latency test: Faz1 uykunun gecikmesi ölçülür. (<5dk patolojiktir)
•
2 Polisomnografi
POLİSOMNOGRAFİ
POLİSOMNOGRAFİ Psg tanı
tedav
Obstrüktif sleep apnenin
• teşhisinde,
• şiddetinin değerlendirilmesinde,
CPAP
• tedavinin planlanmasında ve
• takibinde en önemli inceleme yöntemidir .
 POLİSOMNOGRAFİ
• EEG (Elektroensefalogram)
• EOG (Sağ ve sol elektro-okülogram)
• EMG (Submental ve Tibial)
• Nazal / Oral hava akımı
• Solunum hareketleri
• Oksijen satürasyon seviyesi
• Elektrokardiogram (EKG)
• Pozisyon
• Özefagus basıncı
OSAS AHİ SaO2 (%)

HAFİF 5-15 85-90

ORTA 15-30 60-84

ŞİDDETLİ >30 <60

Aİ= toplam apne sayısı / toplam uyku süresi

AHİ= toplam apne sayısı + toplam hipopne sayısı /
toplam uyku süresi (RDI)
 Sefalometrik Analiz
• Üst solunum yolu iskelet yapısı ve yumuşak do-
kuların değerlendirilmesi için kullanılan standart
lateral grafidir.
• Mandibula ve hyoid kemiğin pozisyonları,
yumuşak damak ile dil gibi yumuşak dokular
incelenerek retrognatizm değerlendirilmelidir.
 Ayırıcı Tanı
• Narkolepsi
• Hipotiroidi
• Periodik ekstremite hareketleri sendromu
• Konjestif kalp yetersizliği OSAS'ın ler dereces
• Kronik obstrüktif akciğer hastalığı
• Pulmoner fibrozis
• MG
• .
• .
 Prognoz
AHİ>20 olan ve 5 yıl boyunca tedavi edilmeyen
hastalarda toplam yaşam süresi yaklaşık olarak
%75’dir. Buna karşılık aynı süre içerisinde tedavi
edilen popülasyondaki yaşam süresi % 100’ dür.
Mümkünse 18 yaşa keder bekle operasyon çn

Etyoloji
• Tonsil-adenoid • Trakeal atrezi
hipertrofisi • Laringomalazi
• Septum deviasyonu • Kraniofasiyal anomaliler
• Koanal atrezi
• Myopati
• Nazal Polipler
• Gastroözefagial reflü
• Makroglossi
• Kistik fibrozis
 Anamnez
• Horlamanın ve uykuda nefes durmasının sıklığı ve
şiddeti, (ses yada video kaydı)
• Y okulda
Davranış bozuklukları, hiperaktivite,
performans azalması
• Gece terlemeleri, gündüz uyuklamaları,
• Uykuda düzensizlikler, enürezis noktürna
Gece yatak ıslatmalrı 1 Jy se mutlakadüşün
PSG çocuklarda çok nad r gözükür
Cocukların apreyle kes lmez
 Muayene
• Adenoid yüz
• Tonsillerin büyüklüğü
• Orokraniofasiyal skorlama
• Endoskopik muayene
hastalığı varsa
• Polisomnografi Kard yak pulmoner nörole l
Yüksek r skl çocuklarda nedenopere ed ld ğ n
gösteren belge olsun
 Erişkin ve çocuk OSAS farkları
40yazakadar
• Erişkinde E/K=8, çocukta E=K
h popneoluyor
• Erişkinde horlama apne ile kesilir, çocuk sürekli horlar
• Erişkinde gündüz uyku hali, çocukta hiperaktivite
Çocukta AHİ>1, erişkinde AHİ>5 OSAS’tır.
a•
• Çocuklarda
• cerrahi daha başarılıdır
• nokturnal enürezis sıktır
• gelişme geriliği yapar
• diş okluzyon bozukluğu olur
m
 Tedavi
s gara alkel sedettşertolmeyen
laç kes l r
• Önlemler K
• Medikal Yatış poz syonu düzenleres
• Birlikte bulunan hastalığın tedavisi (hipotiroidi, akromegali,
reflü) rertes n kısaltrnöre
• Protriptilin (TAD): Santral uyku apnesinde REM fazını
kısaltır
• Burun spreyi
• Mekanik aletler
• Ağız ve burun içi araçlar
• nCPAP
• BPAP
• Cerrahi çocuklardad rekt cerrah
 Önlemler
• Zayıflama
• Alkol alımının kesilmesi
• Sedatif ilaçların kesilmesi
• Uyku pozisyonunun düzenlenmesi
 Medikal Tedavi
• Protriptilin (trisiklik antidepresanlar),Uykunun REM
fazını kısaltır ve üst hava yollarının tonusunu
artırarak kollapsı azaltır.
• Dekonjestanlar
• İntra nazal steroidler
• Düşük akımda oksijen verilmesi
 Nazal Sürekli Pozitif Havayolu
Basıncı (nCPAP) vent latördeğ l 4 basınçvererek
2
kollaledenyeracıyor
• Amaç, kollaps
sırasında oluşan
negatif basıncı
yenmektir.
• 7-15 cm-H2O
değerinde pozitif
basınç verilir.
 Ağız ve Burun İçi Aletler
• Dil tutucu aletler
• Mandibula ilerletme
aletleri
 Cerrahi Tedavi
• Tonsillektomi ve/veya adenoidektomi
• Nazal cerrahi
• Uvulopalatofaringoplasti (UPPP)
• Uvulopalatal flepler (UPF)
• Laser assisted uvulopalatoplasty (LAUP)
• Palatal germe operasyonları
• Radiofrequency-assisted uvulopalatoplasty (RAUP)
• Dil köküne yapılan girişimler.
• Maksillofasiyal cerrahi. yumuşakderğıöne
çekmek demek

• Trakeotomi

En etk l CPAP
kes n Trakeotom 7