Professional Documents
Culture Documents
LEKSION
Ecxel-i është i specializuar në:
1. Krijmin
2. Modifikimin
3. Përpunimin e të dhënave numerike
4. Aplikime jonumerike
Nëpërmjet tij mund të zgjidhni shumë probleme si:
1. Krijimin e tabelave,
2. Ndërtimin e grafikëve,
3. Përpunimin statistikor,
4. Veprimet me matrica,
5. Importimin e të dhënave nga burime të ndryshme, dhe
6. Probleme të ndryshme ekonomike
Skedari i Ecxel-it është një libër pune (workbook)
Ribbon
Formula Bar
Name Box
Qeliza aktive
Zona Spreadsheet
worksheet_et
Dizenjimi i një spreadsheet-i është shumë i rëndësishëm,
mënyra më e mirë për të krijuar një spreadsheet është në
trajtën e një tabele dhe etiketat në krye të cdo kolone dhe
çdo e dhënë në kolona të veçanta.
Shembull.
Ne zonen Name
Box shfaqet
adresa e qelizes
ku do te shfaqet
rezultati, D4
Pasi klikojme Enter perseri ne zonen Name Box shfaqet adresa e
qelizes ku kemi rezultatin, D4, ne Formula Bar shfaqet formula qe
kemi shkruar, =B4+C4, kurse ne qelizen perkatese shfaqet
rezultati 14.
rezultati,
Shembull 2: Ne qelizat A1 dhe B1 jane vendosur perkatesisht vlerat e
madhesive x dhe y, (x=4 dhe y=1). Ne qelizen C1 dhe D1 te vendosen vlerat
e funksioneve
z1 x y( x y) 2
x y( x y) 2
z2
x 3y
z1 x y( x y) 2
Ne Matematike
z1 4 1(4 1) 2
Ne Excel
x y( x y) 2
z2
x 3y
Ne Matematike
4 1 (4 1) 2
z2
Ne Excel 4 3 1
Shembull 3. Ne tabelen e meposhtme jepet informacion mbi prodhimin e
disa fermave. Te gjendet Prodhimi dhe te Ardhurat.
Ne qelizen F4 shkruajme:
Ne qelizen D4 shkruajme:
=D4*E4
=B4*C4
Per te pare rezultatin shtypim Ne Formula Bar
Enter ne Formula Bar ose ne shfaqet formula,
tastieren e kompjuterit =
=B4*C4
Ne zonen Name
Box shfaqet
adresa e qelizes
ku do te shfaqet
rezultati E4
rezultati,
Shembull 4. Ne tabelen e meposhtme jepet informacion mbi
punonjesit e nje kompanie. Te gjenden vitet e punes (Stazhi) i
secilit punonjes. Ne qelizen F4 shkruajme:
=(TODAY()-E4)/365
Shpeshhere ne formula te ndryshme na kerkohet qe te perdorim jo
vetem nje qelize por disa qeliza njehereshi, pra nje zone qelizash
zone qelizash me
një emer të
zgjedhur prej nesh Define Name
përdorim disa Create Names
komanda, dy prej
tyre janë
Defined Names
Define Name
Create Names
Keto komanda
gjenden ne menune
Formulas, ne
zonen Defined
Names
Formulas
Define Name
Create Names
Defined Names
Shembull: Te emertohet zona A3:F13 me emrin ProdhimiNeFerme
Shembull
Për emërtimin e zonës së qelizave duke përdorur komandën
Define Name veprojmë si më poshtë:
1. Përzgjedhim zonën e qelizave, A3:F13
2. Klikojmë komandën Define Name tek menuja Formulas
3. Plotësojmë dritaren dialoguese New Name
Kujdes:
Emri i zones
nuk duhet te
permbaje
Adresa e zonës së përzgjedhur shenja
pikesimi dhe
hapesira
bosh
Për emërtimin e zonës së qelizave duke përdorur komandën
Create Names veprojmë si më poshtë:
1. Përzgjedhim zonën e qelizave
2. Klikojmë komandën Create Names tek menuja Formulas
3. Plotësojmë dritaren dialoguese Create Names From
Selection
Në varësi të
organizimit që kemi
bërë zgjedhim
opsionet e
paraqitura ne
dritaren Create
Names From
Selection
+ 1
2
Shembull. Ne zonen A3:A13 te vendosen vlerat Ferma 1, Ferma 2,
... , Ferma 10,
10 duke perdorur Autofill
Hapat :
1. Shkruajme vleren Ferma
+ 1 ne qelizen A4
2.Selektojë dy qelizat A4
3.Shkojmë me maus në
cepin e poshtëm të djathtë te
qelizes A4.
4.Kur shfaqet shenja + e
klikoj dhe e rrëshkasim
mausin deri në qelizën që
Shfaqet vlera qe duam A13.
vlera qe vendoset ne
qelizen pasardhese
Gjithashtu mund të shërbej për vendosjen e një serie me data
1 2 3
Në qelizën B12
duhet te shkruhet
formula =B3-B7,7,
por në mënyrë që të
përdorim autofillin
qeliza B7 duhet të
jetë me referim te
perzier
perzier, prandaj
formula duhet të
jetë B3-B$7.
jetë,
Tabela 2 do të ketë pas autofillit këto formula
4. Të ndërtohet Tabela 3 elementët e së cilës merren
nga diferenca e elementeve përkatës të Tabelës
Kryesore me Mesataren e Qyteteve përkatëse.
Tabela 3 do të ketë pas autofillit këto formula
Formatimi i të dhënave
Duke patur parasysh që të dhënat janë të
llojeve të ndryshme atëhërë lind nevoja e
përcaktimit të kategorive përkatëse.
Shembull: Ne tabelen e meposhtme te formatohet fusha PAGA me
Shembull
kategorine e monedhes dhe fusha STAZHI me dy shifra pas presjes
dhjetore
Per te formatur sipas
kategorise monedhe fushen
PAGA ndjekim hapat:
1. Selektojme fushen
PAGA (D4:D17)
3. Plotesojme dritaren
Format Cells
1
2
Vendosim numrin e shifrave pas
presjes dhjetore, zgjedhim 0
1. Selektojme fushen
STAZHI (F4:F17)
3. Plotesojme dritaren
Format Cells
Vetia Decimal Places
(pozicionet e numrave
dhjetor), në këtë rast
vlera duhet të jetë 2.
Aktivizimi i opsionit
Use 1000 separator (,)
shërben për përdorimin
e presjes për ndarjen e
qindësheve nga
mijëshet dhe me radhë.
Ikonat përkatëse
nëse duam të
mos përdorim
komandën
General-është formati i përgjithshëm dhe
njeh cdo vlerë që ne shkruajmë dhe nuk ka
formate të caktuara për numrat,datën etj.
Number-përdoret për numrat dhe jepet
mundësia që të formatohet.
Currency- përdoret për vlerën monetare dhe
na jep mundësinë të përcaktojmë sa numra
duam pas pikës dhjetore.
Accounting-përdoret për vlerën monetare
dhe eshtë format fiks.
Date & Time- përdoren për të dhëna data
ose orë dhe na jep mundësi të ndryshme
formati.
Percentage-i kthen vlerat duke i shumëzuar
me 100 në përqindje.
Fraction-fraksioni p.sh. 141/1
Scientific- numrat shkencor të trajtës
1.00E+05 = 100000
Text- shërben për tekste por edhe për numra
pa na dhënë mundësi formatimi.
Special-ofron disa formate të ndryshme për
shtete të ndryshme
Custom-na jep ne mundësinë e krijimit të
formateve të ndryshme dhe gjithashtu përmban
disa formate standarte
Wrap text shërben për
të shkruar në disa
rreshta brenda një
qelize.
Shrink to fit zvogëlon
përmasat e shkrimit në
mënyrë që te paraqiten
gjithë karakteret qe ne
shkruajmë në një
qelizë.
Merge cells shkrin
qelizat që kemi
selektuar në një të
vetme.
Ikonat përkatëse
nëse duam të
mos përdorim
komandën
IKONA
BORDER
IKONA FILL
COLOR
FORMULAT DHE FUNKSIONET
Një ndër qëllimet kryesore të Ecxel-it është
llogaritja e vlerave nëpërmjet formulave dhe
funksioneve.
Një funksion është një formulë e paracaktuar
në Ecxel, që fillon me shenjën e barazimit =,
vazhdon me emrin e funksionit dhe brenda
kllapave të rrumbullakta vendosen argumentet
(ndryshoret) p.sh. =Max(3,2,5)
Ndryshoret e funksionit vendosen brenda kllapave te
rrumbullakta. Ndryshoret mund te perbehen nga nje
qelize, nje zone qelizash ose nga nje numer.
FINANCIAL TEXT
STATISTICAL ENGENEERING
4
1. Klikojmë Formulas
2. Zgjedhim Kategorinë përkatëse p.sh Math&Trig
3. Funksionin e kërkuar p.sh. Sum për shumën
Futja e një Funksioni në Worksheet
Formula
Bar
Ndarja e
argumentave
Formulat
2.Fuqia ^
Për të aktivizuar
funksionet e
kësaj kategorie
apo kategorive të
tjera që nuk janë
të dukshme
klikojmë tek
More Functions
FORMULA BAR
Rezultati i funksionit
do te shfaqet ne
qelizen ku eshte
vendosur funksioni
ndersa sintaksa do te
shfaqet ne Formula
Bar
REZULTATI
Funksionet logjik (logical)
AND- ka si rezultat të vërtetë (True) kur të dy
argumentet janë të vërtëtë, ose të gabuar
(False) kur të paktën njëri është i gabuar.
FALSE- ky funksion nuk ka asnjë argument
dhe kthen në të gabuar (false) cdo qelizë.
IF- ky funksion ka tre argumente dhe
rezultati është argumenti i dytë ose i treti.
IFERROR- jep vlerën value-if-error nëse në
argumentin e parë value ka një gabim
NOT- ndryshon vlerën nga FALSE në
TRUE, dhe nga TRUE në FALSE.
OR-ka si rezultat të vërtetë (TRUE)nëse të
paktën njëra është e vërtetë dhe të
gabuar(FALSE) kur të gjithë argumentët janë
të gabuar.
TRUE-funksioni nuk ka asnjë argument dhe
kthen në të vërtetë(TRUE) cdo qelizë .
Funksioni IF
Përmban tre argumente dhe sintaksa e tij është:
IF(logical_test,value_if_true,value_if_false)
Si Logical_test shërben cdo vlerë apo shprehje që
mund të vlerësohet e vërtetë apo e gabuar.
Value_if_true është rezultati i funksionit nëse testi
është i vërtetë.
Value_if_false është rezultati i funksionit nëse testi
është i gabuar.
p.Sh . IF(3>2,”blu”,”kuqe”)=blu
Shembull: Në zonën e qelizave B3:B8 të
vendosen vlerat tekst Negativ ose Jo negativ
sipas vlerave koresponduese te zones A3:A8.
1
2
3
Shembull: Në zonën e qelizave E5:E12 të
vendosen vlerat tekst Fiton nëse numri i
mungesave eshte më i vogël se 8 ose Nuk Fiton në
të kundërt
Value_if_False
y x ABS ye x
EXP
y x SQRT y ln x LN
y log x LOG y log a x LOG
Menyra e pare
Hapat:
1 Hedhim vargun e
1.
serisë së të dhënave
nga qelizat A3 deri
në A13.
2 Për llogaritjen e
2.
katrorit klikojmë në
qelizën B3 dhe
shkruajmë formulën
përkatëse =A3^2.
2
Menyra e dyte
Hapat:
1 Hedhim vargun e
1.
serisë së të dhënave
3 nga qelizat B3 deri në
B
B13.
2 Klikojmë tek tabi
2.
Formulas
3 Zgjedhim kategorinë
3.
e funksioneve
4 Math&Trig
4 Zgjedhim funksionin
4.
Poëer
5. Hapet dritarja
dialoguese Function
Arguments
Arguments.
Në rastin e
katrorit në zonën
Number do të
vendosim B3 dhe
në zonën Poëer
do të vendosim 2
Rezultati
Detyrë. Të njehsohet kubi (x3) dhe fuqia e
katërt (x4) të numrave i numrave -10,-
5,…,40.
Shembull. Të njehsohet rrënja katrore e
numrave -10,-5,…,40.
Hapat:
1 Hedhim vargun e
1.
serisë së të
dhënave nga qelizat
B deri në B13.
B3
2 Për llogaritjen e
2.
katrorit klikojmë në
qelizën C3 dhe
shkruajmë
formulën përkatëse
=B
=B3^(1/2).
½ duhet të vendoset brenda kllapave të rrumbullakta
në mënyrë që të ruhet radha e kryerjes së veprimeve
Menyra e dyte
Hapat:
1 Hedhim vargun e
1.
serisë së të dhënave
nga qelizat B3 deri në
B
B13.
2
2. Për llogaritjen e
katrorit klikojmë në
qelizën C3 dhe
shkruajmë formulën
përkatëse =SQRT(B3).
2
Menyra e trete
Hapat:
1 Hedhim vargun e
1.
serisë së të dhënave
3 nga qelizat B3 deri në
B
B13.
2 Klikojmë tek tabi
2.
Formulas
3 Zgjedhim kategorinë
3.
4
e funksioneve
Math&Trig
4 Zgjedhim funksionin
4.
Poëer
Formula Bar
Në rastin e
rrënjës katrore
në zonën
Number do të
vendosim B3 dhe
në zonën Power
do të vendosim
1/2
2
Menyra e trete
Hapat:
1. Hedhim vargun e
serisë së të dhënave
3
nga qelizat B3 deri në
B13
B13.
2. Klikojmë tek tabi
4
Formulas
3. Zgjedhim kategorinë
e funksioneve Logical
4. Zgjedhim funksionin
IF
5. Hapet
dritarja
dialoguese
Function
Arguments.
Hapat:
1. Hedhim vargun e
serisë së të dhënave
nga qelizat B3 deri
në B13.
2. Për llogaritjen e
logaritmit dhjetor
klikojmë në qelizën
B3 dhe shkruajmë
formulën përkatëse
=LOG(B3)
=LOG(B3).
2
Menyra e dyte
Hapat:
1. Hedhim vargun e
3
serisë së të dhënave
nga qelizat B3 deri në
B13
B13.
2. Klikojmë tek tabi
4
Formulas
3. Zgjedhim kategorinë
e funksioneve
Math&Trig
4. Zgjedhim funksionin
Log
5. Hapet dritarja
dialoguese Function
Arguments.
Në rastin e
katrorit në zonën
Number do të
vendosim B3 dhe
në zonën Base
do të vendosim
10
2
Menyra e trete
Hapat:
1 Hedhim vargun e
1.
serisë së të dhënave
3
nga qelizat B3 deri në
B
B13.
2 Klikojmë tek tabi
2.
4
Formulas
3 Zgjedhim kategorinë
3.
e funksioneve Logical
4 Zgjedhim funksionin
4.
IF
Në rastin e
Formula Bar logaritmit në zonën
Logical Test do të
vendosim B3<=0,,
në zonën Value if
True do të
vendosim
Logaritmi nuk
ekziston në zonën
ekziston,
Value if False do të
vendosim LOG(B3)
Detyrë. Të njehsohet logaritmi natyror (lnx), logaritmi me
bazë 5 (log5x), eksponenciali (ex), i numrave -10,-5,…,40.
Funksionet financiare (Financial)
ACCRINT-Interesi rrjedhës për një siguracion që
paguan interes periodik
ACCRITNTM-Interesi rrjedhës për një
siguracion që paguan interes të maturuar.
CUMPRINC-Shuma principiale që paguhet në
një hua ndërmjet periudhës së fillimit dhe periudhës
së fundit
FV-Vlera e ardhshme e një investimi
PV-Vlera aktuale e një investimi.
PMT –pagesa që do të kryhet në çdo periudhë për
të shlyer një hua.
Funksioni PMT
=PMT(rate,nper,pv)
Rate - interesin periodik
Nper - numrin e pagesave që do të
kryhen gjatë gjithë afatit të huasë.
Pv - vlerën e kredisë.
Fv - është vlera e ardhshme ose bilanci
cash që doni të keni pas pagesës së
fundit
Type - merr dy vlera, 1 nëse shlyerja
bëhet në fillim të periudhës dhe 0 nëse
shlyerja bëhet në fund të përiudhës
Shembull. Të njehsohet pagesa mujore e një kredie
4500000 lekë me interes 8% dhe që shlyhet për një afat
10 mujor?
3
1. Tabi Formulas 2. Kategoria Financial
3 Funksioni PMT
3.
Rate
C3/12
interesi
ndahet
në 12
muaj
Afati i
shlyerjes
në muaj Sasia e Kredisë
Shembull. Jepet një kredi 1500000 lekë. Të ndërtohet
një tabelë për njehsimin e pagesës mujore nëse interesi
është 12%, ndërsa periudha ndryshon nga 5 në 15 vjet
Hapat:
1. Hedhim vargun e
viteve
2. Shkruajmë funksionin
PMT dhe më pas
bëjmë autofill deri në
qelizën B13
Kujdes m.q.s afati nuk
Kujdes:
është në muaj e
shumëzojmë atë ne 12
Funksionet Database
Funksionet database janë një grup funksionesh
të cilat u referohen një grupi të dhënash të cilat
janë të organizuara si një bazë të dhënash
(database)
Matrica e anasjelltë
Prodhimi i matricave
Matrica e transpozuar
Shembull. Janë dhënë dy matricat A dhe B të vendosura
përkatësisht në zonat A2:D5 dhe F2:I5. Të gjendet shuma e këtyre
dy matricave.
Hapat:
1. Përzgjedhim një zonë me përmasat e matricës
shumë, në rastin tonë K2:N5
2. Shkruajmë formulën =A2:D5+F2:I5
3. Shtypim njëherëshi CTRL+SHIFT+ENTER
Shembull. Të gjendet matrica e anasjellte e matricës C e vendosur
në zonën A8:G14
2
4
3
1. Caktojmë dy qelizat e ndryshoreve të
pavarura të funksionit, psh. B3 për
interesin dhe C3 për afatin. Në këto dy
qeliza mund të vendosim vlera ose jo.
2. Vendosim vlerat njërës prej
ndryshoreve të funksionit, psh. afati.
3. Vendosim vlerat e ndryshores tjetër të
funksionit, psh. interesi.
4. Shkruajmë funksionin PMT
Rate, Interesi
Nper, Afati
Pv, Kredia
1. Përzgjedhim
zonën e cila
2
përmban
3
formulën,
kolonën dhe
rreshtin e
1 vlerave të
ndryshoreve,
pra B6:G12
2. Data
3. What-If
Analysis
4. Data Table
1. Në zonën Row input cell: vendosim adresën
e qelizës ndryshore vlerat e së cilës i kemi
vendosur në rresht, pra C3 Afati
2. Në zonën Column input cell: vendosim
adresën e qelizës ndryshore vlerat e së cilës i
kemi vendosur në kolonë, pra B3 Interesi
Gjetja e rrënjëve të ekuacionit me një
ndryshore
Shpeshherë rrënjët e ekuacionit me një
ndryshore nuk mund të gjenden në
mënyrë të saktë nëpërmjet metodës
analitike, atëherë përdoren metoda
llogaritëse të përafërta për njehsimin e
tyre.
Edhe në Excel përdoren metoda
llogaritëse të cilat kanë një shkallë
përafrimi të lartë.
Shembull: Të zgjidhet ekuacioni i mëposhtëm
2xex+1 – 2x =0,5
3
Set cell: vendoset adresa e qelizës ku kemi
shkruar anën e majtë të ekuacionit
To value: vendoset vlera e anës së djathtë të
ekuacionti
By changing cell: vendoset adresa e qelizës
ndryshore
Ky është hapi i fundit në të cilin tregohet
nëse është gjetur një zgjidhje dhe cila është
ajo
Zgjidhja është -1,2278 dhe ana e majtë
është 0,5003
GRAFIKET
Ndërtimi i Grafikut
3
Plot Area Chart Title
Chart Area
Legend
Y-Axes X-Axes
Modifikimi i grafikut bëhet nëpërmjet tre
tabeve; Design, Layout dhe Format
Në tabin Design janë vendosur ikona të cilat
dizenjojnë grafikun.
3
Pas modifikimeve grafiku do të ketë pamjen
e mëposhtme
Shembull 1: Në tabelën e mëposhtme të
ndërtohet grafiku që paraqet notën mesatare
për cdo lëndë dhe cdo vit
Hapat: 1. Selektohen të dhënat, zona B3:F7
2. Klikojmë tek tabi Insert
3. Klikojmë tek lloji i grafikut Line
Pas modifikimeve grafiku do të ketë pamjen
e mëposhtme
Këto vlera mund të paraqiten edhe kështu
Shembull: Të ndërtohet grafiku i funksionit
f(x)=x2
Ndërtohet tabela e
vlerave të funksionit
2. Shkruhet
formula e
funksionit
1.
Hidhen 3. Bëhet autofill
vlerat e x
1. Selektojmë të dhënat zonën J2:K11
2. Në tabin Insert zgjedhim tipin e grafikut
XY Scater
Shembull: Të ndërtohet grafiku i funksionit
f(x)=sinx dhe f(x)=cosx
1. Hidhen Ndërtohet tabela e vlerave
vlerat e x të funksioneve
2. Shkruhen
formulat e
funksioneve
përkatëse
3. Bëhet autofill
Grafikët i kemi ndërtuar në të njëjtin bosht
koordinativ
Shembull: Të ndërtohet grafiku i funksionit
f(x,y)=x3+3x2y+3xy2+y3