Nur-Aiza A.

Alamhali
Fil 121 Final Term Reviewer
Yunit II: Iba pang Anyo ng Akademikong Sulatin

Aralin 5: Pagsulat ng Sinopsis at Buod

Sinopsis/Buod

- uri ng lagom na kalimitang ginagamit sa mga akdang nasa tekstong naratibo

- Naglalayong makatulong sa madaling pag-unawa sa diwa ng seleksyon o akda.
- Maisulat ang pangunahing kaisipang taglay ng akda sa pamamagitan ng pagtukoy sa pahayag ng tesis nito.

Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Sinopsis o Buod Mga Hakbang sa Pagsulat ng Sinopsis o Buod
1. Ikatlong panauhan 1. Basahin at unawain ang akda
2. Batay sa tono ng pagkakasulat ng orihinal 2. Hanapin ang pangunahin at pantulong na kaisipan.
3. Maisama ang mga pangunahing tauhan at mga suliranin 3. Magbalangkas
4. Angkop na pang-ugnay sa paghabi 4. Own words and huwag lagyan ng sariling opinion
5. Wasto ang gramatika, pagbabaybay, at mga bantas 5. Ihanay ang ideya sang-ayon sa orihinal
6. Isulat ang sangguniang ginamit 6. Basahin ang unang ginawa, suriin, at kung mapaikli
pa ito
Aralin 6: Pagsulat ng Abstrak

Abstrak

- Latin word “Abstractus” meaning “drawn away o extract from”

- ginagamit bilang buod ng mga akademikong sulatin na kadalasang makikita sa panimula o introduksiyon
ng pag-aaral.
- naglalaman ng kaligiran ng pag-aaral, saklaw, pamamaraang ginamit, resulta, at kongklusyon
- malalaman na ng mambabasa ang kabuoang nilalaman ng teksto.

Uri ng Abstrak

 Deskriptibo
- Inilalarawan nito ang mga pangunahing ideya ng teksto
- Binibigyang-pansin ang kaligiran, layunin, at paksa ng papel at hindi pa ang pamamaraan, resulta, at
kongklusyon
- Kuwalitatibong pananaliksik
 Impormatibo
- Ipinahahayag sa mambabasa ang mahahalagang punto ng teksto
- nilalagom dito ang kaligiran, layunin, layunin, paksa, metodolohiya, resulta, at kongklusyon ng papel
- Kuwantitatibong pananaliksik

Hakbang sa Pagsulat ng Abstrak

1. Manaliksik sa kinawiwilihang paksa

2. Basahin nang may lubos na pag-unawa
3. Siyasatin kung ang lahat ng mga bahaging binanggit at nakaugnay sa tema ng paksa
4. Siyasatin ang nakalagay na pangalan sa bibliyograpiya ay nagamit sa pagpapatibay ng mga pahayag.
5. Mahalagang lagumin lamang ang pinapaksa nito mula sa naging kahalagahan at naging implikasyon ng
pag-aaral.
6. Mula 200 to 500 words lamang
7. Isunod sa proseso ng pagsulat ang paggawa ng abstrak

Aralin 7: Pagsulat ng Memorandum

Nur-Aiza A. Alamhali
Fil 121 Final Term Reviewer
Memorandum

- nagbibigay kabatiran tungkol sa gagawing pulong o paalala tungkol sa isang mahalagang impormasyon,
gawain, tungkulin, o utos.
- Nakasaad ang layunin o pakay ng gagawing miting
- layunin ay pakilusin ang isang tao sa isang tiyak na alituntunin na dapat isakatuparan

Tinataglay ng Memo Uri ng Memo: (Bargo, 2014)

1. Logo, pangalan ng kompanya, institusyon or organisasyon, lugar, number. 1. Memorandum para sa Kahiligan
2. sa/para kay/kina ay naglalaman ng pangalan ng tao/mga tao 2. Memorandum para sa Pagtugon
3. ‘mula kay’ ay naglalaman ng pangalan ng gumawa o nagpadala ng memo 3. Memorandum para sa Kabatiran
4. iwasan ang paggamit ng numero at daglat sa buwan
5. Sa paksa dapat payak, malinaw, tuwiran upang agad maunawaan ang nais ipabatid nito.
6. ang ‘mensahe’ ay maikli at ito ay magtaglay ng sumusunod:
- Sitwasyon – panimula o layunin ng memo
- Problema – suliraning pagtutuonan ng pansin
- Solusyon – inaasahang dapat gawin
7. Paggalang o Pasasalamat – Wakas

Aralin 8: Pagsulat ng Adyenda at Katitikan ng Pulong

Kahalagahan ng Pagkakaroon ng Adyenda sa Pulong:
Adyenda
1. Nagsasaad ng mga impormasyon
- nagtatakda ng mga paksang tatalakayin sa pulong 2. Mga paksang tatalakayin
- maayos at sistematikong adyenda 3. Mga taong tatalakay
4. Oras na itinakda para sa bawat paksa
Mga Hakbang sa Pagsulat ng Adyenda
5. Balangkas ng pulong
1. Magpadala ng Memo 6. Talaan ng paksang tatalakayin
2. kailangan lagdaan bilang katibayan ng kanilang pagdalo 7. Nagiging handa ang mga kasapi sa mga tatalakayin
3. Balangkas ng mga paksang tatalakayin, taong tatalakay at oras 8. Nakapokus sa mga paksang tatalakayin
4. Ipadala ang adyenda sa mga taong dadalo dalawa o isang araw bago ang pulong
5. Sundin ang adyenda sa pagsasagawa ng pulong

Mga Dapat Tandaan sa Paggamit ng Adyenda

1. Ang bawat dadalo ay makakatanggap ng adyenda

2. Talakayin sa unang bahagi ng pulong ang higit na mahahalagang paksa.
3. Manatili sa iskedyul ng agenda ngunit maging flexible kung kinakailangan.
4. Magsimula at magwakas sa itinakdang oras na nakalagay sa sipi ng adyenda.
5. Ihanda ang mga kakailanganing dokumento kasama ng adyenda

Katitikan ng Pulong

- Opisyal na tala ng isang pulong

- pormal, obhetibo, at komprehensibo o nagtataglay ng lahat ng mahahalagang detalyeng tinalakay sa
pulong.
- opisyal at legal na kasulatan ng samahan, organisasyon, o kompanya na maaaring magamit bilang prima
facie evidence sa mga legal na usapin o sanggunian para sa mga susunod na pagpaplano at pagkilos.

Mahalagang Bahabi ng Katitikan ng Pulong 4. Action Items o usaping nakapagkasunduan

1. Heading 5. Pabalita o Patalastas

2. Mga Kalahok o Dumalo 6. Iskedyul ng susunod na pulong
3. Pagbasa ta Pagpapatibay ng Nagdaang katitikan ng pulong
7. Pagtatapos
Nur-Aiza A. Alamhali
Fil 121 Final Term Reviewer
7. Gumamit ng recorder
Mga dapat gawin ng taong naatasang kumuha ng katitikan ng pulong
8. Itala ang mga pormal na suhestiyon
1. Hindi participant sa pulong
9. Itala ang lahat ng paksa at isyung napagdesisyonan
2. Umupo malapit sa tagapanguna ng pulong
3. May sipi ng mga pangalan ng dadalo 10. Isulat agad ang mga datos ng katitikan pagkatapos
4. Handa sa sipi ng adyenda at katitikan ng pulong ng nakaraang pulong
5. Nakapokus lamang sa nakalatang adyenda 11. Tatlong Uri ng pagsulat
6. Nagtataglay ng tumpak at kompletong heading a. Ulat ng Katitikan - lahat ng detalyeng napag-usapan
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Katitikan ng Pulong b. Salaysay ng Katitikan – Mahahalagang detalye lamang

- Dawn Rosernberg Mckay c. Resolusyon ng Katitikan - isyung napagkasunduan

Bago ang pulong

a. Magpasiya kung anong paraan ng pagtatala ang gagamitin Pagkatapos ng pulong

b. Tiyakin nasa maayos na kondisyon ang gagamiting kasangkapan
a. Buoin agad ang katitikan ng pulong
Habang isinasagawa ang pulong b. Itala ang pangalan ng Samahan at
maging ang layunin nito
a. Ipaikot ang listahan ng mga taong kasama sa pulong at hayaang lagdaan ito. c. Itala kung ano oras nagsimula at
b. Kilalanin ang bawat isa natapos
c. Itala kung anong oras nagsimula d. Isama ang listahan ng mga dumalo at
d. Itala ang mahahalagang idea o puntos maging ang pangalan ng nanguna sa
e. Itala ang mga suhestiyon maging ang mga pangalan ng nagbanggit pagpapadaloy ng pulong.
- “Isinumite ni:”
f. Iatala ang mga mosyon na pagbobotohan, pagdedesiyunan sa susunod
e. Basahin muna bago ipasa
g. Itala kung anong oras natapos f. Ipasa ang sip isa kinauukulan o taong
nangunguna
Aralin 9: Pagsulat ng Panukalang Proyekto

Panukalang Proyekto

- isang papel panukala/pagpaplano ukol sa isang gawaing pinagkasunduan ng isang pangkat ng tao, samahan
o organisasyon na naatasan upang mamahala sa isang pagdiriwang

Layunin ng Panukalang Proyekto Dapat isaalang-alang sa pagsulat ng Panukalang Papel

- Ayon kay Michael Alley (Craft of Scientific Writing, 1996) - Mahalaga ang pagsasagawa ng bukas at
a. paglalahad ng Gawain/proyekto matapat na talakayan upang makatiyak na lahat
b. pagpapaliwanang kung paano isasagawa ng detalye ay maikunsidera o mabigyang-
c. paghikat sa namamahala na aprubahan ito pansin
 Suriin ang tema ng Gawain
Kahalagahan at Gamit ng Panuklang Proyekto  Angkop ang planong proyekto sat ema
 Layuning makakatulong sa paglinang ng tema
- Nagbibigay direksiyon at kaayusan sa Gawain  Paglalatag ng mga Gawain kailangan
- Naihahanay ang mga Gawain na isasagawa at nailalahad ang halaga  May sapat na bilang ng mga taong
- Naiisa-isa ang mga detalyeng kakailanganun mamamahala sa Gawain
 Bigyang-pansin ang petsa, oras, at lugar.
Mga Bahagi ng Panukalang Proyekto
Format ng Panukalang Proyekto:
1. Mga Layunin (Ano ang nais makamit?)
- Inilalatag ang mga mithiin ng proyekto I. Pamagat ng Proyekto
- Ang mga layunin ay tiyak, nasusukat, at maaaring makamit. II. Tagapagtaguyod ng Proyekto
2. Kahalagahan
- ilalahad ang mga buting maidudulot ng proyekto sa paglinang ng III. Rasyonale
kakayahan ng mga delegado o dadalo sa gawaing inihanda IV. Layunin ng Proyekto
3. Balangkas ng panukala o project plan (Paano isasagawa?)
V. Deskripsyon ng Proyekto

VI. Saklaw na Petsa

VII. Mga Inaasahang Dadalo (Delegado)

VIII. Mga Kagamitan/Gastusin

Nur-Aiza A. Alamhali
Fil 121 Final Term Reviewer
- estrukturang susundin sa pagsasagawa ng proyekto.
Maaaring gumamit ng concept mapping.