C

Biên

www.hutech.edu.vn
*1.2019.ELE118*
in - :
tailieuhoctap@hutech.edu.vn
 I

...................................................................................................................I
........................................................................................................... IV
................................................................................... 1
1.1 KHÁI VÀ PHÂN .................................................................. 1
....................................................................................................... 1
1.1.2 .......................................................................................... 1
1.2 CONG .................................................................. 3
....................................................................................................... 3
........................................................................... 3
1.3 CÁC .................................................................................... 4
..................................................................................... 4
................................................................................................. 6
..................................................................................... 7
.......................................................................... 8
1.4 PHÂN ......................................................................................................... 9
.............................................................................................. 9
.......................................................................................10
CÂU ÔN .................................................................................................... 11
.................................................. 12
2.1 SAI .............................................................................................................. 12
.........................................................................................12
........................................................................................13
: ......................................................................................13
2.2 CHÍNH XÁC ................................................................................................ 14
....................................................................................................14
...............................................................15
............................................................................................15
CÂU ÔN .................................................................................................... 22
........................................................................................................ 23
3.1 KHÁI ....................................................................................................... 23
...................................................................................................23
......................................................................................................23
3.2 CÁC TÍNH ..................................................................................... 24
......................................................................24
..........................................................................................................24
................................................................................................25
..........................................................................................26
3.3 .......................................................................................................... 26
II
3.3. ................................................................. 27
.................................................................................................... 30
...................................................................................................30
CÂU ÔN .................................................................................................... 30
........................................................ 31
4.1 KHÁI CHUNG ........................................................................................... 31
.............................................................................................. 31
4.1.2 Cá ................................................................. 32
4.2 ................................................................................... 35
.......................................................................................35
4. .......................................................................................36
4.3 ...................................................................................... 39
..................................................................................... 39
......................................................... 42
4.4 .................................................................................. 44
............................................................. 44
.................................................................................... 47
CÂU ÔN .................................................................................................... 52
............................................................... 53
5.1 QUANG............................................................................................. 53
.......................................................................................... 53
5.1.2 Photo Diode...................................................................................................54
5.1.3 PhotoTrasistor ............................................................................................... 58
.................................................................. 59
.......................................... 59
5.2 ......................................................................................... 60
.................................................................. 60
...................................................................62
........................................................... 63
BÀI ................................................................................................................. 64
................................................................................................. 65
6.1 KHÁI VÀ THANG ................................................................. 65
..................................................................................................... 65
.......................................................................................... 65
................................................................. 67
....................................................................................................... 68
6.2 XÚC.......................................................................................... 69
................................................................ 69
............................................................................................70
6.2.3 .............................................................................................. 72
6.3 KHÔNG XÚC: ................................................................ 74
................................................................................ 75
 III
........................................................................................77
6.4 SAI .............................................................................................................. 78
CÂU ÔN .................................................................................................... 78
................................................................................... 81
7.1 ÁP VÀ NGUYÊN LÝ ÁP ................................................................ 81
.........................................................................................................81
......................................................................................................81
7.2 NGUYÊN LÝ ÁP ................................................................................... 82
................................................................82
...........................................................................83
...........................................84
...................................................87
7.2.5 Cá ...................................................................................93
CÂU ÔN .................................................................................................... 97
................................................................................... 98
8.1 ................................................................................. 98
......................................................................................................98
......................................................................................................99
8.2 ........................................................... 99
.............................................................................................99
............................................................................................. 102
............................................................................... 104
8.3 VÀ PHÁT .................................................. 107
.................................................................................. 108
........................................................................................ 108
..................................................................................... 109
............................................................. 109
CÂU ÔN .................................................................................................. 110
........................................................... 111
9.1 ................................................................................................... 111
.................................................................................... 111
.................................................................... 112
9.2 GIA ..................................................................................................... 118
..................................................................... 118
.......................................................................... 118
................................................................... 119
.......................................................................................... 120
9.3 RUNG ........................................................................... 122
CÂU ÔN .................................................................................................. 123
TÀI THAM ........................................................................................... 124
 IV

- Bài 1. CÁC KHÁ

- Bài 2.

- Bài 3: .

- Bài 4:

- Bài 5:

- Bài 6:

- Bài 7:

mô

):
.

Sinh viên
 V

ý thúc toàn

1. K Có là 50%

2. - có 50%

- : 90 phút

-
 BÀI 1: 1

BÀI 1:

- các ;

- ;

- .

1.1 KHÁI NI M VÀ PHÂN LO I C M BI N

1.1.1 Khái ni m

l không

m s ...)

á i

s (m):

s = F(m) (1.1)

s: m

m: l ).

s) m).

1.1.2 Phân lo i c m bi n
 2 BÀI 1:

1.1.2.1 Theo nguyên lý chuy i gi ng và kích thích

Ch
,q , ,q , t ,
n
...
...

1.1.2.2 Phân lo i theo d ng kích thích

Âm thanh ...

, ...

...
Quang
h ...
ô men,
k ...
,t ,n ...
,n ,c ...

1.1.2.3 a b c m bi n

- -
- -
- -
- -
- -
- Công s -
- -

1.1.2.4 Phân lo i theo ph m vi s d ng

-
-
-
- ông
-
-
- Giao thông
-
-
 BÀI 1: 3
:

.
.

1.2 NG CONG CHU N C A C M BI N

1.2.1 Khái ni m

s
m
s = F(m

m
s

P : s= F(m) có

a,

1.2.2 n c m bi n

m s
Hình 1.1: Ph
n
 4 BÀI 1:

1.3 N
1.3.1 nh y c a c m bi n

1.3.1.1 Khái ni m

(1.2)

nh b i bi u th c:

( )

u vào quanh giá tr

môi

1.3.1.2 nh y trong ch s chuy

 BÀI 1: 5

không ph i là
tuy n tính thì nh y trong ch thu i m làm vi c.

nh b i t s gi a giá tr si u ra và giá tr mi c
g i là t s chuy

(1.4)

1.3.1.3 nh y trong ch ng

Gi s bi n thiên c ng theo th i gian có d ng:

(1.5)

là giá tr i.

và t ns góc c a bi ng

Ngõ ra c a c m bi n, h s có d ng

là giá tr ng v i m0 xác m làm vi c Q0

ng cong chu n ch

bi n thiên u ra do thành ph n bi n thiên c i

l ch pha gi u ra.
 6 BÀI 1:

Trong ch nh y S c a c m bi nh b i t s gi
c a bi u ra s1 c a bi u vào m1 ng v m làm vi c
c xét Q0 , theo công th c:

1.3.2 tuy n tính

1.3.2.1 Khái ni m

trong vùng này.

tính hoá.

1.3.2.2 l ch tuy n tính

.
 BÀI 1: 7
1.3.3 Sai s chính xác

tuy i gi a giá tr
giá tr th c x (sai s tuy i), sai s i c a b c m bi c tính b ng:

nh giá s t
chúng thành

1.3.3.1 Sai s h th ng

Do x

1.3.3.2 Sai s ng u nhiên

nhân gây ra là:

 8 BÀI 1:

1.3.4 nhanh và th i gian h

1.3.4.1 nhanh

L tr

1.3.4.2 Th i gian h

Hình 1.2:

tdm tm
tdc tc
tdm ng
 BÀI 1: 9
tm

tr, tdm, tm, tdc, tc

1.4 PHÂN LO I
1.4.1

và n

1.4.1.1 n i th ng

ra z

z = f(x)

z = S.x

và
i t:
 10 BÀI 1:

nh y c a khâu th i trong thi t b .

1.4.1.2 pháp u so sánh

Trong thi t b u ng vào ng c bi i

ng trung gian qua m t phép bi i T:

Hình 1.2: H th ng u so sánh

c so sánh v ng bù

Ta có:

1.4.2 Chuy ng

1.4.2.1 Chuy i chu n hoá:

1.4.2.2 Chuy p:

giá .

- Nhi

-
 BÀI 1: 11

Câu 1: gì?

Câu 2: ?

Câu 3: ?

Câu 4: Trình bày ?

Câu 5: ?
 12 BÀI 2:

BÀI 2:

- ;

2.1 SAI S

o mà có

2.1.1 Sai s c ap

Là sai s gi a k t qu ng so v i giá tr chính xác c

Giá tr th c

các d
 BÀI 2: 13

,
- nh

xu t hi n c a sai s .

2.1.2 Sai s tuy

Là hi u gi th c :

2.1.3 Sai s i :

Là t s gi a sai s tuy i và giá tr th c tính b ng ph

vì

ng cho ch ng c

1. chính xác c ng ngh o c a sai s i

2. systematic error):
 14 BÀI 2:

-
ngang sai

- pin

Hình 2.1: là - khi

2.2 C P CHÍNH XÁC

2.2.1

C : là gi

V : - .

Xm- .

ghi ngay ong

 BÀI 2: 15
2.2.2 i tr sai s h th ng.

- cách bù

nh

2.2.3 X lý k t qu
-
-

Sau , x2,.., xn
 16 BÀI 2:

2.2.3.1 Lo i tr sai s h th ng.

- cách bù .

2.2.3.2 Tính toán sai s ng u nhiên.

-
xác su
\

- Xét n ph
x1, x2,..., xn.

1. mX

2. Tí l ch c a k t qu m il n v i giá tr trung bình

3.
 BÀI 2: SA 17
4.

s b lo i.

2.2.3.3 Tìm kho ng giá tr c a k t qu i xác su t tin c y P%.

toán h gia công k t qu d ng công c toán h c xác su t

th c k t qu ng

n<

-
18 BÀI 2:

Hình 2.2:
 BÀI 2: 19
2.2.3.4 Xây d ng bi u th c gi i tích c ng cong th c nghi m

yi yi

- thì
, hàm lôgarit

Hình 2.3:
 20 BÀI 2:

-
yi yi
và

- pháp

- -

1.

yi
yi hàm y = f

hàm y = f
 BÀI 2: 21

2. -

3.
, g hàm lôgarit
 22 BÀI 2:

Câu 1: ?

Câu 2: ?

Câu 3: o?

Câu 4: ?.

Câu 5: Trì

Câu 6:
 BÀI 3: 23

BÀI 3:

- ;

- .

3.1 KHÁI NI M
3.1.1

M thông tin tính toán,

3.1.2 Phân lo i:

1. vào là

Shunt, phân áp,

2. là

3. tích
phân, vi phân, lôgarit,

4.

5.
 24 BÀI 3:

6. và

3.2 N

khác nhau.

3.2.1 Ch m vi làm vi c:

- :

- : nào
ra

3.2.2 Sai s :

- gây ra b i nh ng s bi ng v quan h
(hàm truy t).

- Sai s do s k th ng vào

Sai s c a chính b n thân m gây ra b i nh ng s bi ng v quan h

(hàm truy t):

Hàm truy tc am
 BÀI 3: 25
Gi s ng vào X không m c sai s u ra Y m c ph i sai s
nguyên nhân là do sai s c a hàm truy ng c a s bi n
ng các y u t ngo i lai hay n i t n m .

Sai s ng:

V i: : sai s i c a hàm truy t.

bi i c a y u t ngo i lai hay n i t n

m .

ng có sai s u ra là:

o: n u m t m ng vào
thì có s k t h p v i nhau vì v y mà sai s s b ng t ng các sai s :

Sai s ic ng b ng t ng sai s i:

3.2.3 ng
 26 BÀI 3:

3.2.4 Công su t tiêu th

ay nói cách khác là có nhi m v ph i h p tr u

ra c a các khâu.

Sai s do công su t tiêu th c am gây nên khi m c vào v c là:

là:

Pra = Pt

3.3 M

gây nê n tín
.
 BÀI 3: 27

Hình 3.1:

3.3.1 M t s ph n t nc am

3.3.1.1 B khu i thu t t

ra chung,
tranzito

Hình 3.2

- -

- .

- .

- .

-
 28 BÀI 3:

- suy gi CMRR:

c
dB.

1.

Hình 3.3:

Rf
Vo Vi
Rin
2.

Hình 3.4:

R2
Vo 1 Vi
R1
 BÀI 3: 29
3.

Hình 3.4:

Vo Vi
4.

Hình 3.5:

5. Wheatstone

Hình 3.6:
 30 BÀI 3:

3.3.2 D ng c
n

3.3.3 K thu

,...

Câu 1: là gì?

Câu 2: ?

Câu 3: ?

Câu 4:

Câu 5:

Câu 6:

Câu 7:

Câu 8: ?
 BÀI 4: 31

BÀI 4:

- ;

- ;

- ;

- ;

- .

4.1 KHÁI NI M CHUNG

4.1.1

1. tranducer): L hàm

2. primary tranducer):
 32 BÀI 4:

3. sensor):
.

4.1.2 c tính c a chuy p.

xem
-

Hình 4.1:
không
chuy

Trong th c t m i quan h c tìm thông qua th c nghi m. M i quan

h

công b ng máy tính.

Tín hi u ra Y c a chuy p trong th c t không ch ph thu c tín

hi u vào X mà còn ph thu u ki n bên ngoài Z, t c là:

u
chú ý

- ng

-
 BÀI 4: 33

Hình 4.2:

-
già hóa).

-
-5V, 0-
-20mA, 4-20mA.

n:

- c
 34 BÀI 4:

- và
.

Hình 4.3:
-

Hình 4.4:
 BÀI 4: 35
Quá trình này có t tính

4.2 CHUY N TR .

4.2.1 Chuy i bi n tr .

- ách
n trên có qu n dây d n, dây qu n c ph l p n. Trên lõi và dây
qu n i tác d ng c t di chuy n làm cho
n tr i

Quan h gi a c bi u di n:

Hình 4.5:
 36 BÀI 4:

Hình 4.5:

4.2.2 n:

1.

0 là:

2.

3.
 BÀI 4: 37
min

- : 0,1-0,03%

0
- C

4.2.2.1 M

ch phân áp, .

1.

CT ampemét).

2. : bi n tr UX
 38 BÀI 4:

X [0, 1].

3. M ch c u: n n áp l y trên c u Ug

v i

4. : lôgômét
 BÀI 4: 39
X làm R X cho

góc quay lôgômét

5.
(2-

4.3 CHUY NT .
4.3.1 Chuy n c m:
-
trên lõi thép

a) b) c)
Hình 4.6:

sau:
 40 BÀI 4:

khí
lõi thép 4.6a).

.6b).

Làm cho ph n ng 1 di chuy n d i t n xoáy làm cho

n c m c a chuy i (hình 4.6c).

1. n c m c a chuy i: (b n tr thu n c a cu n dây và t tr c a lõi

thép)

V i: W: là s vòng c a cu n dây

: ti t di n và khe h ng

: chi u dài khe h không khí

t th m c a không khí

s: ti t di n th c c a khe h không khí

2. ic nc m ng v i W = const.

V i:

3.

s và là
(hypebol .
 BÀI 4: 41
4. Z: khi có

s
):

b) khi m c theo ki u vi sai

Hình 4.7: c tính c a chuy n c m khi khe h i:
1. nh y c a chuy i khi khe h không khí i (ti t di n c a khe
h không khí s = const):
 42 BÀI 4:

nh y này ph thu c vào t s h thu c s i c a ti t

di n khe h thu c vào di n tích c a khe h không khí.

V i:

Chuy nc md : .

Chuy n c m m c ki u vi sai:

a.

vi s b.

4.3.2 Chuy ih c m (chuy i bi n áp):

- C
kh 2.

ông c a
m ch t i và xu t hi n s ng c m ng e
 BÀI 4: 43

a) chuy i b) chuy i ki u vi sai

Hình 4.8: Các chuy ih c m
Khi làm vi c v n xoay chi u

1. 2 là:

2.
 44 BÀI 4:

3.

4.4 CHUY N.
phân thành

4.4.1 Chuy n (chuy i piezo).

4.4.1.1 Hi u n thu n

2), mu
BariTitanat (BaTiO 3), xênhét, tuamalin

Hình 4.9:
 BÀI 4: 45
a. Z;

b.

n
c chuy

1. L ng theo tr n X: gây ra hi u nd cv n tích

d1

2.

u qx và qy

3.

Hình 4.10: L
 46 BÀI 4:

4.4.1.2 Hi u c

lên chúng s
sinh ra bi n d c.

C th n t ph n t Ex d c tr c X, nó s b
bi n d ng tr c này m ng:

v i:

Ux

Hình 4.11: M
C

1.
-12
- C/N

- 39,8.10-12 F/m

- 70 ÷ 100N/mm2
 BÀI 4: 47
-

0 0
C thì d1 k C ÷ 500 0C thì d1
0
thay

2. BariTitanat (BaTiO3):

- d1 = 107.10-12 C/N, tuy n là

- 1240.10 -11 F/m

2
-

- q=f

Tuy nhiên do có hình

3), Ziriconat chì (PbZnO 3) có áp

3

4.4.2 Chuy n dung.

4.4.2.1 C u t o và nguyên lý ho ng:

ph

4.4.2.2 Chuy i máy phát:

 48 BÀI 4: P

4.4.2.3 Chuy i thông s :

Hình 4.12:

1.

q-

C-

s, -

tác
c Fc
 BÀI 4: 49

h s c bi u
di id i :

k0
áp

2.

, s,
 50 BÀI 4:

3.

4. nh y c a chuy n dung: khi kho ng cách gi a hai b n c c thay

= const, s = const là:

5. nh y c a chuy n dung: khi di n tích gi a hai b n c i và

, = const là:

6. nh y c a chuy n dung: khi h ng s n môi thay i i và

= const, s = const là:

7. n kháng c a chuy n dung: n n dung

kháng thì ta có:

-
 BÀI 4: NG 51
-
và

-
vi sai.

-
khi

V/cm.

có

kí sinh Cks
 52 BÀI 4:

nh y s gi m nhi u khi càng

- dùn vài
micrômét vài milimét).

-
0
).

-
.

Câu 1: ?

Câu 2: Trình bày

Câu 3: là gì? ?

Câu 4: ? ?

Câu 5: ? ?
 BÀI 5: 53

BÀI 5:

- ;

5.1 C M BI N QUANG
5.1.1 T bào quang d n

5.1.1.1 C u t o và tính ch t

Hình 5.1:

co

4 5

3 0
C).
 54 BÀI 5:

Rc a.
<1

5.1.1.2 ng d ng c a t bào quang d n

cho các mobile robot

Hình 5.2:

5.1.2 Photo Diode

Photo diode -
ánh sáng t

Hình 5.3:
 BÀI 5: 55

< n -

chóng -

5.1.2.1 Ch quang d n c a Photodiode

photo diode

Hình 5.4:

ánh sánh photodiode

ban

qVd
Ir I o 1 exp
kT

qVd
Ir Io 1 exp Ip
kT

X
p o

0 10 5 [cm -1], V d
photo diode, Is d

diode qVd/(kT) 0.

Ir = Io + Ip
 56 BÀI 5:

Do I0

Ir = Ip

E = VR Vd

R = R*Ir

Hay:

E Vd
Ir
R R

Hình 5.5: I-

r ánh sáng. Dòng

5.1.2.2 Ch quang th c a Photodiode

Photo diode làm

photo diode, Ip vb .
cho
 BÀI 5: 57
K r = 0:

q v
b
Io 1 e kT Ip 0

kT I
vb ln 1 p
q Io

trên photo diode .

X
kT I p kT K oe
vb
q Io q Io
diode .

>>

kT I
vb ln p
q Io
trên photo diode hàm logarit.

5.1.2.3 ng d ng c a Photodiode

Hình 5.6:
 58 BÀI 5:

Photo diode
mobile robot, làm thu

5.1.3 PhotoTrasistor

Phototransistor
áp C

Hình 5.7:

-C, trong

BE 0,7 V). Khi

- photo diode

I r = I0 + Ip

0 p

khi có quang thông 0 Ir

dòng colector Ic :

IC = Ir

transistor

mobile robot
 BÀI 5: 59
5.1.4 C m bi n quang trong công nghi p

Hình 5.8 phát riêng

Hình 5.9:
: Led phát

: tran
trasistor. Transistor quang thu
ngõ ra.

5.1.5 M t s ng d ng c m bi n quang trong công nghi p

Hình 5.10:
 60 BÀI 5:

Hình 5.11:

5.2 C M BI N TI M C N
5.2.1 C m bi n ti m c n d n c m:

5.2.1.1 C u t o

Hình 5.13:

Hình 5.14:
 BÀI 5: 61

ngõ ra

5.2.1.2 Nguyên lý ho ng

Hình 5.15:

ngõ ra ngõ ra lên

5.2.1.3 M t s d ng c m bi n ti m c n trong công nghi p

Hình 5.16:
 62 BÀI 5:

5.2.2 C m bi n ti m c n d n dung

5.2.2.1 C u t o

Hình 5.17:

5.2.2.2 Nguyên lý ho ng

5.2.2.3 M t s d ng c m bi n dung

Hình 5.18:
 BÀI 5: 63
5.2.3 M t s ng d ng c a c m bi n ti m c n
-

Hình 5.19:

- Xác

Hình 5.20:
 64 BÀI 5:

Câu 1: .

Câu 2:

Câu 3:

Câu 4:

Câu 5:

Câu 6:

Câu 7:

Câu 8:

Câu 9:
 BÀI 6: 65

BÀI 6:

- ;

- ;

6.1 KHÁI NI
6.1.1 Khái ni m

6.1.2
hi tuy t i
c thi t l p d a vào tính ch t c ng.

nh lý Carnot: hi u su t c a m t thu n ngh ch ho ng

gi a hai ngu n có nhi và trong m t b t k ch ph thu c vào
và :
 66 BÀI 6:

D ng c a hàm F ph thu c l i vi c ch n d ng hàm F

s quy t F( u su t nhi t c
nhi t thu n ngh c vi

h c tuy i c a hai ngu n.

i v i ch ng, n ph thu c vào nhi c a ch t khí và

gi a áp su t p, th tích v và nhi có d ng:

Có th ch c r ng:

Thang Kelvin (Thomson Kelvin -

- -

Thang Celsius (Andreas Celsius - 1742): Thang nhi nhi t

là 0C và m Celsius b ng m Kelvin.

Nhi nh qua nhi Kelvin theo bi u th c:

0
Thang Fahrenheit (Fahrenheit -
0 0
F.
 BÀI 6: 67

.1:

6.1.3 Nhi c và nhi c

-
-

p xúc. L ng nhi t truy n t m ng

vào b c m bi nh theo công th c:
 68 BÀI 6:

V i: -h s d n nhi t.

A - di n tích b m i nhi t.

T - th i nhi t.

ng nhi t c m bi n h p th :

m - kh i ng c m bi n.

C - nhi t dung c a c m bi n.

N u b qua t n th t nhi t c a c m bi , ta có:

t:

Nghi m c ng:

Hình 6.1:

6.1.4 Phân lo i

- :

).
 BÀI 6: 69

6.2 C M BI N TI P XÚC
6.2.1 C m bi n gi n n (nhi t k gi n n ).
u khi

6.2.1.1 Nhi t k giãn n dùng ch t r n

Hình 6.2a - -

6.2.1.2 Nhi t k g m - kim lo i(Dilatomet):

i
và . Do >
dt dlk, thanh dlg i
dlk>dlg, là
dlk -

6.2.1.3 Nhi t k kim lo i - kim lo i:

 70 BÀI 6:

700 0C.

6.2.1.4 Nhi t k giãn n dùng ch t l ng

bình nh
=18.10-5/oC,
=2.10-5/0C.

-50 ÷ 600 0 .

6.2.2 Nhi t k n tr

R0

0.

Hình 6
 BÀI 6: 71
nay
silic oxyt

0
C, T0=00

- oxyt

xác c nhi c .

bi n thiên c a nhi T) nh n tr có th coi

i theo hàm tuy n tính:

thu c vào v t li u và nhi .

Ví d 1: 00C platin (Pt) có .

 72 BÀI 6:

S i nh nh t c a nhi có th phát hi c:

quan 00

s nhi có d ng:

Trên th c t ng nên có th coi

6.2.3 C p nhi t ng u

K nhau
t và t0 khác nhau
 BÀI 6: 73

6.2.3.1 V t li u ch t o:

- .

Hình 6.4: B
.

kim platin- ; 7: Platin

8: Alumel; 9: Niken; 10: Constantan; 11: Coben.

 74 BÀI 6:

E- Chromel/Constantan R- Platin-Rodi (13%)/Platin

J- tantan S- Platin-Rodi (10%)/Platin

K- Chromel/Alumel B- Platin-rodi (30%)/ Platin-rodi (6%)

6.2.3.2 C u t o:

6.3 C M BI N KHÔNG TI P XÚC: HO K

 BÀI 6: 75
6.3.1 Ho k b c x toàn ph n
Nguyên lý ng b c x toàn ph n c a v tuy i
t l v i lu th a b c 4 c a nhi tuy i c a v t.

1:
4:

0
- C- 150 0C.

- - 5 giây.

0
Khi

-
76 BÀI 6:

Hình 6.7:

tin

Trong th c t c av

nh theo công th c sau:

V ng hi u ch nh ph thu c và

theo
 BÀI 6: 77
6.3.2 Ho k n:
Ho k n ch t o d nh lu

ong cùng m c sóng nh nh và theo

cùng m sáng c a chúng b ng nhau thì

Hình 6.8:
nhi c a chúng b ng nhau.

S ph thu c gi a I và là

cx 2: V t kính 3: Kính l c 4-6:

u 7: Kính l 8: Th kính
 78 BÀI 6:

6.4 SAI S
Sai s do c av nh b i công th c:

Công th c hi u ch nh:

Ngoài ra,
th

Câu 1:

Câu 2: ?

Câu 3:

Câu 4:

Câu 5:

Câu 6: ?

Câu 7:

Câu 8: Cho K276 có: B 25/100 = 3760K , R25 = 11981

 BÀI 6: 79

1. NTC khi T = 1000C?

2. thermistor khi VNTC = 5V?

Câu 9: 25 = 1.0K, B25/100 = 4000K, T = 800C

1. 0?

2. 0 = 3V thermistor =?

Câu 10: n áp V0 theo Rt?

R4

R1
5k Rt 10k

R6 5k
3
+
10Vdc 1 +
2
-
R7 5k Vo
R2 R3 -
10k 10k

R5 0
10k

0 0
 80 BÀI 6:

Câu 11: Cho Thermocouple lo nh y

0
1. C

2. ? 0C
0
Câu 12: và có = 0.00389 /
0
C và 500C?

Câu 13: Cho IC LM35 có ngõ ra 10mV/0 ngõ ra Vout.

0
Câu 14: ngõ ra
là 30 0C
 BÀI 7: 81

BÀI 7:

i này, h c viên có th :

- t;

- ng d ng c m bi n áp su t trong th c t .

7.1 ÁP SU T
7.1.1 Áp su t

Áp su ng có giá tr b ng t s gi a l c tác d ng vuông góc lên m t m t

v i di n tích c a nó:

7.1.2

pascal (Pa)

bar (1
bar =

.1 C .
 82 BÀI 7:

7.2 T
7.2.1 i v i ch ng.

Á h

thành bình
theo
công th c sau:

: áp su t khí quy n.

: kh ng riêng ch
 BÀI 7: 83
:

- thành bình

. Trong

o áp

ch t.

i ta g n lên thành bình các c m bi ng su

n d ng c a thành bình. Bi n d ng này là hàm c a áp su t.

7.2.2 i v i ch ng

Áp su t ch : là t ng áp su ng:

Áp su ng v i áp su t gây nên khi ch t l ng không chuy ng.

Áp su ng do ch ng gây nên và có giá tr t l v

v n t c ch

Khi dòng ch p vuông góc v i m t m t ph ng, áp su ng chuy n thành

áp su t tác d ng lên m t ph ng là áp su t t ng. Do v y, áp su ng
ch gi a áp su t t ng và áp su ng

vi c u(
 84 BÀI 7:

Hình 7.1:

Hình 7.2:

1:

7.2.3 Áp k vi sai d a trên nguyên t c cân b ng thu nh

 BÀI 7: 85
7.2.3.1 Áp k vi sai ki u phao

(p1 p2

ân b c khoá l i.

- ts cân b ng áp su t:

g - gia t c tr ng.

- tr ng riêng c a ch t l ng làm vi c.

- tr ng riêng c a ch t l ng ho c khí c .

- M t khác t cân b ng th tích:

h1

nh
.

u phao dù

Hình 7.3:
 86 BÀI 7:

7.2.3.2 Áp k vi sai ki u chuông

Hình 7.4:
1: Chuông

p1-p2
(hình 7.4b).

T F-

dH -

dy -
 BÀI 7: 87
dx -

- thành chuông.

dh - ông.

f-

p1 - p2
:

không.

7.2.4 C m bi n áp su t d a trên n d ng

dùng là xi phông

1. :

Hình 7.5: Ph n t bi n d ng ki u ng hình tr

c ut o b) V trí g n c m bi n
 88 BÀI 7:

i v i ng dài (L>>r), khi áp su t ch ng lên thành ng làm cho ng

bi n d ng, bi n d ng ngang và bi n d ng d c c:

- áp su t.

Y- Young.

- poisson.

r-

e- .

2.

Hình 7.6: Lò xo ng
 BÀI 7: 89
i v i các lò xo ng thành m ng bi n thiên góc i tác d ng c a áp su t
nh b i công th c:

- poisson.

Y- Young.

R - bán kính cong.

h - .

a, b - các ôvan.

x = Rh/a2-

Trong s và

k1, k2
 90 BÀI 7:

dùng ô van
0
hình 7.6c, góc - 600

thép 1.0

3. Xiphông

xiphông

thép cacbon
xiphông - 100mm, 0,1 -
0,3 mm.
Hình 7.7:
xiphông
c nh theo công th c:
 BÀI 7: C 91
h 0 - chi u dày thành ng xiphông.

n-s n p làm vi c.

- poisson.

A0, A1, B0 - r/R+r.

Rng, Rtr - xi phông.

r- .

4. Màng

có

Hình

lên
màng
,

màng.
 92 BÀI 7:

lên màng xác

dùng màn có , khi

tâm màng

Hình 7.9: có
- tâm màng

- tâm màng
 BÀI 7: 93
7.2.5 Các b chuy n

- h
.

7.2.5.1 B bi t ki nc m

n dây
(3).

Hình 7.10

t c m c a cu n dây.

N u b qua n tr cu n dây, t thông t n và t n hao trong lõi t th t c m

c a b bi i xác nh b i công th c sau:
 94 BÀI 7:

W-s vòng dây c a cu n dây.

õi t .

- chi u dài và ti t di n khe h không khí.

- t th m c a lõi t và không khí.

ng:

7.2.5.2 B bi i ki u bi n áp vi sai
 BÀI 7: 95

Hình 7.11:

thiên
e1 và e2

M1 và M2 là

lõi thép:
 96 BÀI 7:

Mmax: là
lõi thép.

- i:

7.2.5.3 B bi i ki n dung

silicon

là

0 -

-
 BÀI 7: 97

silicon p1

- 5)%.

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3: ?

Câu 4:

Câu 5:

Câu 6:
 98 BÀI 8:

BÀI 8:

- .

8.1 NG
8.1.1 ng
ti t di n ngang c a ng trong m t
th i gian.

8.1.1.1 ng trung bình: Trong kho ng th i gian

8.1.1.2 ng t c th i
 BÀI 8: 99
8.1.1.3 Nguyên lý ho ng c ng k d a trên:

-
.

8.1.2 v

- m3/s, ...

- kg/s, kg

8.2 M T S LO I C M BI NG
8.2.1 tích

Hình 8.1: hình ôvan.

100 BÀI 8:

l p l i, th tích ch t l ng trong bu ng
y sang c a ra. Trong m t vòng quay c a công tích ch t l ng qua công

ng b n l n th tích (b ng ho c

k tv u t ngoài công

1. Th tích ch : ch y qua trong th i gian t l v is vòng

quay xác nh b i công th c:

- th tích ch ng v i m t vòng quay.

- t ng s vòng quay c i th m t1 và t2.

ng th tích ch c bi u di i d ng:

Trong : -h s tích ch ng v i m

v ch th trên

- t1 và t2.

2.

3.
 BÀI 8: 101

- Dù

- 250 m3 cao ± (0,5 -

và

cho tang (3) quay.

102 BÀI 8:

(5). Trong m
ông

- 300 m3
0,25; 0,5.

8.2.2 c

Hình 8.3: .

1:

2: Tuabin

3: -

1. T quay c l v it dòng ch y:

k-

W-
 BÀI 8: 103
2.

F-

n- tuabin

t1 t2

Hay:

tuabin tuabin - 300 mm c

- 300 m3

3.

Hình 8.4:
1) Tuabin
104 BÀI 8:

Tuabin
tuabin làm quay

- 40 mm
20 m3

8.2.3 ng k màng ch n

1.

Hình 8.5: v

, v
- chênh áp
h y.

Gi s ch t l ng không b nén, và dòng ch y là liên t c, v n t c c i c a dòng

ch y t i ti t di n B- nh theo bi u th c
 BÀI 8: 105

- -B.

- c.

m - t s thu h p c a .

-h s thu h p dòng ch y.

2. ng kh ng c a ch

Hay:

V i:

-
106 BÀI 8:

dùng

Hình 8.6

a) b c)
 BÀI 8: 107

Hình 8.7:

11
0
C

8.3 C M BI N M C CH

Có hai

hay không.

-
108 BÀI 8:

8.3.1 p thu

Hình 8.8:
a) b) c

P-

h-

S-

g-

8.3.2 n

t
 BÀI 8: 109
8.3.3 cx

Hình 8.9:
b

8.3.4 M t s lo i c m bi n c ch

8.3.4.1 C m bi d n

-1
).

Hình 8.10:
c)
110 BÀI 8:

8.3.4.2 C m bi n t n

nhúng thành bình

môi g

g pháp

t t

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3: ?

Câu 4: ?

Câu 5:

Câu 6: ?

Câu 7: th ?

Câu 8:

Câu 9:
 BÀI 9: 111

BÀI 9:

- ;

- ;

9.1 NT C
9.1.1 nt c

uy

9.1.1.1 S d ng t k vòng ki u nt .

t . C m bi n g m có hai
ph n: ph n c m (ngu n t thông) và ph n ng (ph n có t
chuy i gi a ph n c m và ph n ng, t n ng bi n
thiên, trong nó xu t hi n su ng c m nh theo công th c:
112 BÀI 9:

ng t thông qua ph n ng có d ng:

x: bi n s c a v i theo v trí góc quay ho ng th ng.

ng e xu t hi n trong ph n ng có d ng:

9.1.1.2 S d ng t k vòng lo i xung

ch
quang,
.

9.1.2 T k nt n t c góc

9.1.2.1 T k dòng m t chi u:

Hình 9.1:

1: Stato 2: Rotor 3:

rotor
các rãnh song

là dây chính, các dây chính .

 BÀI 9: 113

dây chính rotor. Hai ch i quét ép sát vào c góp c b trí sao cho t i m t th i
m chúng luôn ti p xúc v i di n nhau.

Khi rotor quay, su ng xu t hi n trong m t dây d nh theo bi u

th c:

ông mà dây d n c t qua trong th i gian dt:

: ti t di n b c t trong kho ng th i gian dt

: chi u dài dây d n.

: v n t c dài c a dây.

:v n t c góc c a dây.

ng xu t hi n trong m t dây:

- Su ng ng v i m t n a s dây bên ph ng trung tính:

N: t ng s dây chính trên rotor.

n: s vòng quay trong m t giây.

tt c c nam châm.

- Su ng ng v i m t n a s dây ng trung tính:

114 BÀI 9: DAO

nhau.

9.1.2.2 T k dòng xoay chi u

a. Máy

1: Stator 2: Rotor

r ( n

trên m t trong c a stator p su ng c m ng

hình sine t l v it quay c a rotor.

- su ng:

Cu n c m ng có tr kháng trong:

-
 BÀI 9: 115
b.

Hình 9.3:

1: 2: Rotor 3:

- Rotor: i tr c c n
, kh ng và quán tính c .

- Stator: làm b ng thép t tín trí hai cu n dây.

Cu n 1: là cu n kích thích c cung c n áp và t n s n

nh:

Cu n 2: là cu u ra c a cu n này xu t hi n m t su n

ng t l v it góc c

là

9.1.2.3 T k xung

u mã hoá trên
116 BÀI 9:

- có
vát

9.1.2.4 T k t tr bi n thiên

bi thiên

1: (bánh 2. Cu n dây u
T n s c a su ng trong cu nh b i bi u th c:

-
 BÀI 9: 117
-

vùng này là .

có

p= n = 50 - 500 vòng p =15

- 10.000 vòng/phút.

9.1.2.5 T c k quang

Hình 9.5:
1: 2: 3: 4:
diot phát quang (LED).
, có các l
photodiode phototranzitor. Khi ,
,

Trong c có các

hu quang.

- c
118 BÀI 9:

vòng/phút - 1.000
105 - 106 vòng/phút

9.2 GIA T C K
9.2.1 C u t o và nguyên lý ho ng

áp .

theo hai th

gia

9.2.2 Gia t c k n ki u nén.

Hình 9.6 S .

5:
 BÀI 9: 119
9.2.3 Gia t c k n ki u u n cong.

nh y r ns và gia t c c b h n ch .

Hình 9.7: c u t o c a gia t c k ki u u n cong

1: Kh ng rung 2: Phi n 3: V h p

a c m bi n

- nh c bi u di n b i bi u th c:

S1

S2

- 1 và S2
120 BÀI 9:

a ph n t nh y c m.

- T ns t ic ah th ng c m bi n - m .

9.2.4 Gia t c k áp tr

Hình 9.8: .
 BÀI 9: 121
1: àn h i 3: áp tr

- nh y c a c m bi c bi u di n b ng bi u th c:

- nh n c a c u Wheatstone S1: 4 u có cùng m t bi n d ng | |

n áp ra Vm c a b ng:

Suy ra:

n áp nuôi c u (10 - 15 V).

K: h s .

R- n tr m

- nh ah th nh theo bi u th c:

Giá tr c a A và .

V : Cho :
122 BÀI 9:

Young.

9.3 C M BI RUNG

Hình 9.9:

1: 2: 3: Lõi nam châm

5: Lò xo

p m1 là t rung

th c p m2 là d ch chuy i z.

- nh nh b i bi u th c:
 BÀI 9: 123
ti n l i trong s d ng, s d c p

dz rung so
thành tín

f = B.l.i
ng lên cu n dây khi cu n dây chuy ng trong t ng c m ng B. Gi thi t
b qua tr kháng c a cu

- Ph n l c f t l v i t i:

Câu 1: ?

Câu 2: ?

Câu 3: ?

Câu 4: ?

Câu 5: ?

Câu 6: Nguyên lí ?

Câu 7:

Câu 8: ?
124

1.
.

2.
.

3. .