C

Biên

www.hutech.edu.vn
*1.2017.S O S 101*
này, xin -ma :
tailieuhoctap@hutech.edu.vn
 I

...................................................................................................................I
........................................................................................................... IV
................................................................................................ 1
1.1 KHÁI HÓA .......................................................................................... 1
1.2 CÁC VÀ HÓA................................................... 3
......................................................... 3
......................................................... 3
............................................................... 4
1.2.4 .................................................................... 4
1.3 M KHÁI LIÊN QUAN .......................................................................... 5
....................................................................................................... 5
.......................................................................................... 6
1.3.3 Giao ........................................................................... 7
1.4 TRÚC HÓA.................................................................... 8
TÓM .................................................................................................................. 9
CÂU ÔN .................................................................................................... 10
CÂU THAM .......................................................... 11
............................................................... 13
2.1 HÓA NAM ............................................................................ 13
....................................................................................... 13
2.1.2 ........................................................................................... 14
.......................................................................................... 16
......................................................................... 19
2.2 CÁC VÙNG HÓA NAM ......................................................................... 22
................................................................................... 24
2.2.2 ................................................................................... 26
..................................................................................... 29
2.2.4 .................................................................................. 31
2.2.5 a Tây Nguyên.............................................................................. 33
2.2.6 ................................................................................... 37
2.3 TRÌNH HÓA NAM....................................................................... 39
2. .................................................................... 40
.................. 41
.............. 46
.......................................... 55
2.3.5 .................................. 63
................................................................... 66
TÓM ................................................................................................................ 68
CÂU ÔN .................................................................................................... 69
II
CÂU THAM .......................................................... 70
BÀI .................................................................................... 73
3.1 ..................................................................................... 73
.....................................................................73
.....................................................76
3.1.3 .......................................................................80
3.2 CON N .............................................................................. 82
......................................................................82
3.2.2 .........................................................................84
TÓM ................................................................................................................ 85
CÂU ÔN .................................................................................................... 86
CÂU THAM .......................................................... 87
............................................................................. 90
4.1 GIA VÀ GIA ........................................................................ 90
.............................................................................................91
..............................................................................................92
4.2 LÀNG XÃ ............................................................................................ 94
4.2 ...........................................................................................95
4.2.2 ........................................................................................102
4.3 ............................................................................................. 104
4.3.1 Quá ..............................................................104
........................................................................ 105
4.4 GIA ........................................................................................ 106
............................................................................. 106
..................................................................108
TÓM .............................................................................................................. 114
CÂU ÔN .................................................................................................. 115
CÂU THAM ........................................................ 116
BÀI 5 ...................................................................................... 119
5.1 HÓA ......................................................................................... 119
.............................................................................................119
................................................................... 121
5.2 HÓA TRANG ................................................................................... 123
5.2.1 ............................................................... 123
5.2.2 ....................................................................126
5.3 HÓA TRÚ............................................................................................ 127
5.4 V HÓA GIAO THÔNG ................................................................................... 129
5.4.1 ....................................................................................129
5.4.2 .................................................................................130
TÓM .............................................................................................................. 132
CÂU ÔN .................................................................................................. 133
CÂU THAM ........................................................ 134
 III
................................................................................... 137
6.1 PHONG .................................................................................................... 137
......................................................................................137
.......................................................................................139
6.2 TÍN .................................................................................................. 142
6.2.1 Khái quát ....................................................................................................142
..........................................................................144
6.3 TÔN GIÁO....................................................................................................... 152
6.3.1 iáo.....................................................................................................152
6.3.2 Nho giáo .....................................................................................................158
6.3.3 .....................................................................................................164
6.3.4 Kitô giáo .....................................................................................................169
6.4 VÀ ............................................................................................ 174
6.4.1 ..........................................................................................................174
6.4.2 .........................................................................................................176
6.5 HÓA ................................................................................... 179
6.5.1 ......................................................................................179
6.5.2 .................................................................................182
6.5.3 ......................................................................................193
TÓM .............................................................................................................. 205
CÂU ÔN .................................................................................................. 206
CÂU THAM ........................................................ 207
..................................................................................................... 211
7.1 NHÌN HÓA NAM .......................................................... 211
7.2 HÓA VÀ PHÁT ............................................................................... 212
TÓM .............................................................................................................. 214
CÂU ÔN .................................................................................................. 214
............................................................................................................... 215
TÀI THAM ........................................................................................... 217
 IV

t Nam là môn h nh
nc m, b n ch t, ch ihc
s c cung c p ki n th c v quá trình hình thành, phát tri n; các thành t c
hóa cùng nh n s c c t trong m
hóa khu v c và th gi ng th i, môn h t ra nh ng v v vi c xây
d ng và phát tri n n n hi n nay.

Bài 2:
 V

hình Nhà-
Làng-

ng

tâm linh
-

môn

chính
 VI

tham k

bài.

ng do giáo viên qu
 BÀI 1: 1

B À I 1:

hóa;

1.1 K H Á I N I
khái

ra ngành

p quán,
 2 BÀI 1:

khuynh

kê và bao quát

và muôn loài.

-
1
.

1 Theo Thông tin UNESCO

 BÀI 1: 3

GS.Tr

nh
mang

1.2

1.2.1

hóa mà

nhiên

1.2.2
 4 BÀI 1:

và
t tùy theo góc nhì

tinh

ngh

1.2.3
Tính nhân sinh cho phép

1.2.4
 BÀI 1: 5

hó

trò q u y hình thành, nuôi

1.3 M T S KHÁI NI M LIÊN Q U A N

1.3.1

k h a c h o v thì
 6 BÀI 1:

2)

The
civilization

minh là t

i và phong phú.

ch IV TCN, khi xã

hâu Phi

sau này.

1.3.2

là

2
-
 BÀI 1: 7
Hán-

giá

1.3.3

lên dân
 8 BÀI 1:

1.4 C U T R Ú C C A H TH

- - -
- - -
- -
- c

Trong giáo trình này, chúng tô

 B À I 1: 9

g, mang

- giúp

khác.
 B À I 1:

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3:

quá trình gi

Câu 4:
 BÀI 1: 11

Câu 1:

nhiên và xã h

Câu 2:

B. C

D.

Câu 3:

D. C

Câu 4:

D.
 B À I 1:

Câu 5:
A c

Câu 6:

D. -
 BÀI 2: 13

B À I 2:

và quá trình giao

lãnh th

2.1 NH V T NAM

2.1.1
2.1.1.1

2.1.1.2

s -
 B À I 2:

- xem xét

, các
,

2.1.1.3

mm,

2.1.2 th
2.1.2.1

h dung theo ba gia

Me
,

phía b
 B À I 2: 15

a ngành
Mongoloid

Nam và Trung Hoa

-
 B À I 2:

2.1.2.2

NHÓM
STT

Môn-Khmer
-

1 Nam Á Kháng,

Tày-Thái

-Dao

Mã Lai-
2

Hán Hoa (Hán), Ngái, Sán Dìu.

3
T -

2.1.3
ìn chung
ân chia thành hai
 BÀI 2: 17

TI ÊU C H Í

ình

tính và kinh
n

Ngu yên
tình, , , g tài,
. ,t

Cách

2: C á c

Tâ
 B À I 2:

chính:

2.1.3.1 Tron

luôn gìn
hông

2.1.3.2

n (trông
trô ;

thì ráo,
thì úa mùa cau

2.1.3.3

cái lí

nông ng
 BÀI 2: 19

2.1.3.4

giáo th

2.1.4
Do hoàn c nh l ch s xã h i g ng rãi
v nh
b t hay t nguy n ti p nh t Nam v n th hi n
c ti p bi tài tình. Ti p bi thàn
i Vi t ch ng l làm giàu và phát tri n b n s
riêng c a mình.

2.1.4.1
v

-
 B À I 2:

-b i r m a n 3

t
Nam.

2.1.4.2

thâu hóa

- Gi v

ên trong(4).

-1994.

4
 BÀI 2: 21

2.1.4.3
khác nhau

y nay.

2.1.4.4

-tô giáo m
 B À I 2:

2.2 C T NAM

và

Tro
BÀI 2: 23
 B À I 2:

2.2.1
2.2.1.1
Lào Cai, Yên

vùng

2.2.1.2

sông
có dòng ch -Phai-Lái-

cá ngay
món dâng cúng Thái
bao món xôi
 B À I 2: 25

ác gam
màu nóng , vàng

và phong phú

óng vai trò quan t

sông núi, ,

trán,
, ,
 B À I 2:

các
hình

Múa xòe
Múa xòe còn có tên
khác là "Xe
chính xòe vòng , ,

Xinhmun l ,

vùn

khèn bè Thái, pí

câ

2.2.2
2.2.2.1
chung vùng
 BÀI 2: 27
khô

Toàn vùng s ô n g c h í n h , là

2.2.2.2

. Nhà
có
có

Trun g Hoa.

H ì n h 2.3: N h à
 B À I 2:

th
- Nùng khá sáng

các ,

, xôi
có , , bánh
gai, ,

nông ng

- -
tiên, các phi

trong nhà.

gian

lên

các

, ,
nàng Hai), hát sli, hát then Sli và
 BÀI 2: 29
nam Hát then -

mùa
(

sang thán

cú núi

hiên,

hóa mà

2.2.3
2.2.3.1

Hà Tây, Nam

chính: Tây- -
và ti
 B À I 2:

thành
làng
, thêu (Yên

2.2.3.2
- cái nôi hình thành

khai canh, các

 BÀI 2: 31

ng nh

có 56
nguyên

các vùng khác.

2.2.4
2.2.4.1

vùng Châu Ô,
Châu Rí ( -
núi
 B À I 2:

2.2.4.2

m và
hóa

, , hò giã vôi, hò kéo thác

áo, lý hoài xuân, lý tình tang,

 BÀI 2: 33

2.2.5
2.2.5.1

n trên vùng núi no

phân thành hai mùa: nóng

so

chính là Môn- -Khmer là các

dòng Na
Giarai, Raglai, Churu.

nhóm ngôn -Khmer (c

2.2.5.2

a
 B À I 2:

Nhà dài
nhà dài có

trang trí sân sàn,

cao và nh

Hình 2.4: Nhà dài Tây Nguyên

 BÀI 2: 35

thô tháp
ác

bày c quan sinh d c c a mình ho c giao hoan, t a, t ng các hài

 B À I 2:

ché

- c Tây

kéo dài
tháng 1,
có

v u

ng,
hát ngâm
khan có

guyên.
 BÀI 2: 37

có

cái, ó núm) v

2.2.6
2.2.6.1
n hóa:

- -

inh

ùng khác mà có

vùng
 B À I 2:

2.2.6.2
a quá trình
giao l

y,

g vào

tài

,
món càri

,
 BÀI 2: 39

phong

n, gái
),
nôm (vè bài vè

Nhìn

2.3 TI T NAM

-
chí à
 B À I 2:

2.3.1
2.3.1.1

2.3.1.2

m o -Erectus) trên n

-sap i ens trên

on
 BÀI 2: 41

2.3.2

2.3.2.1

vùng lân c

Lang Vua Hùng

Hán.

- :

nh, phía nam giáp

,
thàn
lên

trong
 B À I 2:

c các

-Trun

-
Theo

can

ng và

vua .
 BÀI 2: 43

, quá trình hòa

-

chim công

* :
 B À I 2:

2.3.2.2

1,2
-

vò, hì

-
 BÀI 2: 45

Hình 2.7: Khu -

dân trong

. chính
 B À I 2:

2.3.2.3

hóa cao
(rìu, , mai, dao hái

kim dùi

c -

2.3.3
 BÀI 2: 47

2.3.3.1
a.

chia thành 2

thành châu G
là Thái thú) và

(40- - -
không

dân

- -Hán.

- -

-
 B À I 2:

hóa

hóa Trung Hoa.

hu

, làm
 BÀI 2: 49

2.3.3.2
: Nam .
-
t

*
và và
châu.
 B À I 2:

- -

- Kauthara (Nha Trang, Kh án h Hòa)

- Panduranga (Phan Rang, Phan

hay

5)

* công

Bàlamôn giáo Visnu giáo,

Siva giáo
)

ba

là quá trình
Siva giáo vua chúa

ti
-

Nagar

5 Brahman
kryttriya vaicya cudra
 BÀI 2: 51
-

Hình 2.9: Tháp Bà-

cách ung tâm tôn giáo c

núi Mêru -

là các
 B À I 2:

Siva và các

linga-yoni

Hình 2.10: Tháp

linga-
tròn lên
 BÀI 2: 53

-yoni.

* :

dùng cách
sáng và
tháng âm, 6 mùa.

vào tháng
katê
),
 B À I 2:

Bra

múa bóng

2.3.3.3

hóa này.

- Eo

ia súc khá phát tr

 BÀI 2: 55

-
chìm t

2.3.4

-
 B À I 2:

2.3.4.1 -
:

Sau 1000
quân

Lý- hòa tam giáo Nho- -

phát nguyên

qu

-
 BÀI 2: 57

Lý,

ht
giá hoàn

ch pháp, binh pháp

 B À I 2:

-
Long là

chùa tháp

, chùa
chuông

-
ng có dài

2.3.4.2
:

-1407, quân Minh

 BÀI 2: 59
:

tôn
nh
là h

ti

danh, , tên lên bia

t i là

hì

Hý

ân gian.
 B À I 2:

-
khuôn
, trang nghiêm và cân môtíp
 BÀI 2: 61
Nghi Tàm

-T

2.3.4.3
:

giành
và
à Lê-

N
trung quân

Nho giáo. Vua Minh

tôn

n
 B À I 2:

Cung oán ngâm khúc

, Tam tinh Tam luân

hình ca nh

g trong trang trí

-
t

ng
 BÀI 2: 63

2.3.5
1945)
2.3.5.1
:

ánh

b ành.

2.3.5.2

n
 B À I 2:

chín
dân khí, khai thông dân trí,

phong trào duy tân, Âu hóa

Latinh thêm các

re de Rodes
(1591- -Lusitan-Latin
là - -La

-
 BÀI 2: 65

trùn

Hình 2.14: Chân dung linh

- -

Báo chí

Gòn vào n
khóa trình (1888), Nông (1901),
(1907), (1929
 B À I 2:

- -
chú tr

ng liên

-
t - -

2.3.6
2.3.6.1

dân Pháp
 B À I 2: 67

tô

2.3.6.2

-
 B À I 2:

(vùng

N g u y ê n là
 BÀI 2: 69

hóa

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3:

Câu 4:

Câu 5:

Câu 6:
 B À I 2:

Câu 1:

Câu 2:

A. Trung H o a

C. Ph áp

Câu 3:

Câu 4:
A. Austroasiatic

B. Australoid

C. Austronésien

D. Mongoloid
 BÀI 2: 71
Câu 5:
?

Câu 6:

Câu 7:

Câu 8:

Câu 9: 179TCN- 938

A.

công nguyên
 B À I 2:

Câu 10:
 BÀI 3: 73

B À I 3:

- on

3.1 N H N T H C V

3.1.1
3.1.1.1

Cái, Cha
-
- -
 B À I 3:

ngày- - - - - - - -

- - - -
-
vuông-
-
ông-

3.1.1.2

âm,

(_ _ ), hai là âm (
 BÀI 3: 75

* Âm-

hân sinh sinh hóa hóa.

hùm beo

* Âm- Âm và
sinh âm.
 B À I 3:

- - nói
vuông tròn vuông sánh

Trong

Trèo cao

Còn n

3.1.2
3.1.2.1 Mô hình Tam tài

(tam tài).

-
 BÀI 3: 77
- -

- -

là

nh-Khí-
- - -Quan-
Nhà-Làng- Tam tòa
-Dê-

3.1.2.2

hành
hành là làm, là

màu
,
 B À I 3:

t kim

- sinh

u thì xung

-
 BÀI 3: 79
-

Trong t

).

Trong
 B À I 3:

),

).

3.1.3
3.1.3.1
 BÀI 3: 81

- -

chia làm 12
lên

tháng có 2 ng

).

-
(tính
6)

7)

3.1.3.2

7
, NXB G
 B À I 3:

*
mà thành
- -
- - - Quý (âm).

*
-
- - -Mùi (âm); Thân
- -

; Can âm Chi âm

hoa giáp

3.2 NH N TH C V I

3.2.1
3.2.1.1
 BÀI 3: 83
,

hành

8)

3.2.1.2
Nhìn vào Hình 3.4, c

bình can

, và trong các t
tâm ) và
.

Trung tiêu
 B À I 3:

3.2.2

n
 BÀI 3: 85

phát tri

sát
 B À I 3:

c ác

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3: N

Câu 4:

Câu 5:

Câu 6:
 BÀI 3: 87

Câu 1:
A.

vuông tròn

D.

Câu 2:
-

Câu 3: Trong

D. Hành Kim

Câu 4: ?

C. Hành Kim
 B À I 3:

Câu 5:

Câu 6:
theo:

Câu 7:
quy hành

-y-lý-s

Câu 8:

A. Tì

C. Can
 BÀI 3: 89
Câu 9: ?

D.

Câu 10: ?

A. Rùa

B. C h i m

C.

D.
 B À I 4:

B À I 4:

-Làng-

Nhà
Làng và Còn
. Làng là

4.1 T CH C
-Âu

và
 BÀI 4: 91
4.1.1

-con cái)
- -

phúc

Phúc luôn
nh trên
 B À I 4:

- Gia pháp

- Gia phong

4.1.2

):

- - ông cha tôi - con cháu - chút

 BÀI 4: 93

làng

-
 B À I 4:

nhau lúc

tru di tam

Nam.

4.2 T CH C LÀNG XÃ
Làng

là sóc , buôn
hay
 BÀI 4: 95
4.2.1
4.2.1.1
cách khác nhau

- xóm và làng: Làng

xóm phân thành

- và

- ,
, , ,

- giáp.

vào giáp ngay ,

lên lão
lên lão

- xã và thôn
 B À I 4:

xã thôn

Nhìn chung,
nhau

và .

- Nhóm

xã

4.2.1.2

,
,
 BÀI 4: 97

Nhìn c
 B À I 4:

các xóm làng.

4.2.1.3
a.

) và dâ

nông dân b

-
là Lão nhiêu

-
sai phu lính thú

- T
làng xã.

b.
 BÀI 4: 99

k h u y n h gia

4.2.1.4

c ho
B À I 4:

là

kiên
 BÀI 4: 101

4.2.1.5

có
công l

là rách

luôn hòa tan

hòa
(Cha chung không ai khóc, thì ) và t

Khôn
 B À I 4:

ta,
dù trong dù

(
ra thói

4.2.2

n
:

- L

,
 B À I 4: 103

dòng
kênh

- Ch ru t làng Nam B i làng xã B c B . Làng xã Nam B

ng không có ru ban c i dân. Ai có s c khai hoang m
t thì bi t thành c
c B thì có ru ng c c chia
i và ch u s cai qu n c n thu theo
s ng ru c giao...

quê cha

nhanh chóng
 B À I 4:

4.3 T CH
và

4.3.1

thành theo
 BÀI 4: 105

4.3.2

c -
 B À I 4:

c ó t r o ng l ò n g

4.4 T CH C QU C GIA

là

4.4.1
 BÀI 4: 107

ti

Tam

(coi

Ngoài Hàn lâm lo

lo a làm quan; Khâm thiên giám

tên

-
 B À I 4:

4.4.2
4.4.2.1

giám quan
cung.

dân chi
(9

Cha

Thôn

tính nhân tài

9
 BÀI 4: 109
4.4.2.2

(hay
binh Thân binh
nhà vua, Tinh binh là quân và
binh

tính nhân dân và .

th inh lính

cho
túc

Tính nhân tài võ quan

thi võ

binh pháp.
 B À I 4:

Binh
.

4.4.2.3

các

lý
có lý, có tình

Phép

không

Trung Hoa
 BÀI 4: 111
T r u ng H o a c ) (10
(11

4.4.2.4

sách khai tâm,

v
(sách 5000
và .
Thi
,

10

11
 B À I 4:

Khoa Hình Tên dân

thi gian
Thi Tam II T
Ô Tú nguyên A
I M

II N
nguyên G
I Ô Nghè U
Y
Thi trong Tam 3- Ô Nghè Ê
giáp 2- Hoàng giáp) Ô Hoàng nguyên N

1232) 1-TS Tam 3- Thám hoa Ô Thám

khôi 2-
1-

tam khoa
 BÀI 4: 113

* *
 B À I 4:

Nhà, Làng và trong

Nhà

Làng
nguyên lý khác nhau.

là
 BÀI 4: 115

rõ tính

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3:

Câu 4:

Câu 5:

Câu 6:

Câu 7:

Câu 8:

Câu 9:

Câu 10:
 B À I 4:

Câu 1: -làng-

ng-

Câu 2:

Câu 3:
?

B. Nông

C. Công

D. ng

Câu 4:
:

A.

B.

C.

D. Gia pháp
 BÀI 4: 117
Câu 5: ?

A. Thô

Câu 6: Câu "

Câu 7: Vào Lê,

thà

Câu 8:
?

A. Lý
 B À I 4:

Câu 9:

Câu 10: Tam khôi

A.

B.

C.

D. Tam giáp
 BÀI 5: 119

B À I 5:

5.1 M TH C

5.1.1

-rau-cá-

m ó n rau

là
 B À I 5:

chè khô
hoa ngâu

tam xà,

hóa sâu xa khác nh

và
và
 BÀI 5: 121

các , tang ma, cúng

têm khéo dung-ngôn-

5.1.2
5.1.2.1

tiên là n

Tiên vi khách,
trông
,n

không

5.1.2.2

, ,
 B À I 5:

quá béo.

ràng.

-
hàn
ôn (mát, âm ít = Kim);
bình

g hàn (âm) thì dùng các

-
 BÀI 5: 123

5.2 C

5.2.1

vì phân

cài khuy
h , váy kín

trên

, ,
 B À I 5:

ng

hài thêu

thành
, có

vàng chanh
BÀI 5: 125
 B À I 5:

Áo dài , che thân

quá nam

áo giao lãnh

bó eo

5.2.2

vòng chân

dành cho
 BÀI 5: 127

5.3

ngày

nhà

sau có núi,

gió b
không bao

Vách nhà

thanh
 B À I 5:

rui,

nhà cao
ngôi nhà

thoát nhanh

Ng

ngoài ba gia
: 3,
nhà nào có . Xung quanh nhà có gia
 BÀI 5: 129

5.4

5.4.1

Thanh N

hay ) trên các

cho
 B À I 5:

u. Ngoài ra,

5.4.2

quanh

Nam chích quái chép

di chu,
di mã

. Theo ,
-
 B À I 5: 131

thành

-
Nam Hà (
12

Hình 5.5:

tránh

12
 B À I 5:

-rau-cá-

sâu xa.

nh

chái
 BÀI 5: 133

Câu 1: Trình

Câu 2:

Câu 3:

Câu 4:

Câu 5:
 B À I 5:

Câu 1: không

D.

Câu 2:
A. rau cà.

cá

C. canh - cá

D. rau - cá t

Câu 3:
-

tôm cá

Câu 4:
-

C. Màu tím

-
 BÀI 5: 135
Câu 5:

may ôm sát thân.

D. T

Câu 6:

A.

B. Tây

C. Nam

D.

Câu 7:

quen dùng

Câu 8: Trong

C.
 B À I 5:

Câu 9:

Câu 10:
A. Trung H o a

B.

C.

D.
 BÀI 6: 137

B À I 6:

6.1 P H O N G T C

tang

6.1.1
6.1.1.1

con
 B À I 6:

hai bên có

kén tông,
,

). Trong khi
cheo
).

6.1.1.2
:
, , ,

thì thôi.
 BÀI 6: 139
-

,
vùng còn có

6.1.2
6.1.2.1
Tang l
:

,
chúa bao
 B À I 6:

, con cháu còn

thêm

góp công

.
iên nhiên nên khi

6.1.2.2

- tang ma khác nhau.

- (hay

và vàng

-
chia ra

tua bông
 BÀI 6: 141

- Theo

tháng), háng),

linh

thân tre tròn

- (hay
Nhà nào không có nhà
cha : tang cha
i. Con gái, con dâu

b. Sau khi an táng:

- i
dùng gà dùng

cúng (ngu
phách.

-
vía. Ba
 B À I 6:

-
Sau 100 ngày là

- : là

- : là

6.2 NG

6.2.1 Khái quát

6.2.1.1
là
, cho
tin siêu nhiên, cái thiêng,
cái ,

"tôn giáo" và "tín

quan

Tôn giáo
giáo lý, tu
, ,
 BÀI 6: 143
, chùa,
thì
, , . Tín
. Trong tín

13)

6.2.1.2
a.

cây t
không gian ( ,
)

cúng ông bà

Q Q

13
 B À I 6:

Thánh Gióng

b.

là

( Trong các

6.2.2
6.2.2.1
là

* :
sinh , khí
 BÀI 6: 145

(nõ = nang

Hình 6.1: (Khánh Hòa).

* :
 B À I 6:

tùng
dí
trong chum,

hình lá
 B À I 6: 147

khác.

6.2.2.2

14

, ,

14
 B À I 6:

Tí

6.2.2.3

T h á nh làng
 BÀI 6: 149

- g

thôn làng

ng

,
 B À I 6:

6.2.2.4

- ,

, , nguyên
phi, , Thánh
,
.

- ,
,
Thiên Y A Na, ).
 BÀI 6: 151
-

bài giáng bút

Tháng
-
Cha -

hóa dân gi
 B À I 6:

6.3 T Ô N G I Á O

6.3.1
6.3.1.1

15

( lý thánh

- (hay )

karma

15
 BÀI 6: 153
-

- -
- làm
- luôn

-Pháp- t

c. Tông phái:

6.3.1.2
Nam
Công nguyên
Giao Châu
Luy Lâu
 B À I 6:

),
và
Ksudra 168-189.

Buddha

-
Trung Hoa
Buddha ", "

,
và :

- - -Ma
(Boddidharma
Thi " (Dhyana

-Ni- - -
Chi ( 580 chùa Pháp Vân
Vô Ngôn Thông 820

Chiêm Thành Lý Thánh

Tông 1069,
1299, vua lên tu
(
Lâm.
 BÀI 6: 155
-di-

"Nam mô A-di- -di-

phép tu

i riêng mà nhanh chóng hòa

bùa

- . -

, vua Quang
Trung xây chùa

6.3.1.3
 B À I 6:

, bát nhang cho

Dàn).

Nam), (còn

nhau : y áo theo hìn

tông.
 BÀI 6: 157

b. T

-
phong trào
 B À I 6:

Tùy

tâm tu chùa
tu nhà, tu

ân

6.3.2 Nho giáo

6.3.2.1
a

aC
-
 BÀI 6: 159

b. Kinh sách

-
Nghi

- mong
dùng

- -
ghi kèm

- ):

-
 B À I 6:

- -

n)
, ý vua

Dân vi quý, , quân vi khinh

* Tu thân:

-
 BÀI 6: 161
), làm Phu ),
vong ).

-
nhân heo công
trí
tín

công (khéo léo tron dung ngôn

luân), - - -

và chính
danh.

- dùng nhân

t -

không thành
thành-
trên, .

.
 B À I 6:

6.3.2.2
Nam

Hán hó

6.3.2.3

vua quan
 BÀI 6: 163

Trung- - -

N h o g i á o trê

kính cha, cho tròn

và Tiên
 B À I 6:

6.3.3
6.3.3.1

-V TCN)

-
-

b. Kinh sách:

81

- .

- .

sách
 BÀI 6: 165

- :

25

- Nhân sinh quan

nhi vô
làm
 B À I 6:

dân

sung phù

tâm hòn tha vô vi

gi

c2 :

thiên tôn lão quân

tam thanh

.
 BÀI 6: 167

dùng các ,

6.3.3.2
Nam

kinh ghi Sau khi vua Hán Linh

tin vào bùa phép

Trong th

và

ra
Hóa)

Lão quân
 B À I 6:

nhà

tinh

ác tiên thánh

x
cát hung
( ), ( ),
(

Pháp.

, ,
,

Nhìn c

tân ph ,
an sao
 BÀI 6: 169

16

6.3.4 Kitô giáo

6.3.4.1
:

Jesus Christ -
tôn giáo

nhánh chính:

giáo tách ra t

chúa
Jesus Christ và Kinh thánh.

16
 B À I 6:

b. Kinh sách:

-
n tri.

chúa, hi Con (Chúa Jesus) -

-
 B À I 6: 171

hông sa vào

6.3.4.2
Nam

du ch
thông giám

các

Rhodes (1591-1

de
la
 B À I 6:

-
-1799),
- -
- -

và
t

6.3.4.3

17

17
 BÀI 6: 173
sát

giáo

Latinh hóa
 B À I 6:

6.4 L T T VÀ L H I

Nam

6.4.1

3AL),

cây nêu
 BÀI 6: 175

này là

ích , ,l

cúng thí
 B À I 6:

nh

c, phóng sinh, b thí

bà.

6.4.2
6.4.2.1

cùa
rõ -

ghe,
 BÀI 6: 177

gia

và ).

-
 B À I 6:

Trong , khá

mà tùy

, bó lúa, té
lúa và

àng,

6.4.2.2

yên
vui

buôn
 BÀI 6: 179
6.5 THU T

6.5.1
6.5.1.1

c ác v u a H ù n g ( 18

).

18
 B À I 6:

6.5.1.2

Co trâu

:
 BÀI 6: 181

(Lê Thánh Tông),

Cung oán
ngâm khúc

n
 B À I 6:

6.5.2

kéo dây

- hát lý,
hát
),
dao).

, múa nón

hoàn

6.5.2.1
 BÀI 6: 183

ngày vui, ngà

bia tháp

hay
phông
che

a
 B À I 6:

Trong kho tàng trò

âu

xã quanh

ân

6.5.2.2 Chèo

tính

tích trò

mang tính t

ú
.
 BÀI 6: 185

- Chèo sân chùa

ngoài sân.

- : là

át chèo.

- Chèo chái hê

-
hèo

6.5.2.3

dân ca.
.

và T
 B À I 6:

dây

râu chòm dài

ve gái lông mày

, gãy khúc
.

(cho vua
xem

dân gian. Ngày nay có ba :

vai.

6.5.2.4
 B À I 6: 187

cách hát

Pháp- Gia Long

lên

, màn,

riêng, Bên

bài D D c hoài lang là

m t b n v ng c có hình th c c u trúc âm nh c hoàn ch nh cho m u bài b n,
làm n n t ng cho v n ca nh c c i l ng.
dây kim, khôn
ghita phím lõm,
song loan, sáo trúc , organ,
jazz
 B À I 6:

6.5.2.5
( ) là giao

tách thành

, hát canh

hát
nhóm

Chuông vàng tam quan

.

,
tròn vành
 B À I 6: 189
. Trong
-

, trai gái trong các

Trong s các l h i làng quan h , h i Lim (th tr n Lim, huy n Tiên Du, t nh B c
Ninh) m t 13 tháng giêng âm l ch là h i l n nh t, kéo dài kho ng 3-5 ngày. Các làn
u quan h c tiêu bi c bi u di n là: La r ng
b n kim loan, Cây g o, Giã b n, H la, La h i, Tình tang, Cái , Lên núi, Xu ng sông,
Cái h quý... Ngày 30-9-

6.5.2.6 Ca trù

là

Ca trù trùm
và

o
 B À I 6:

V thanh nh c, k thu t hát ca trù r t tinh t , công phu, n n nót và trau

chu t t ng ch . N
t ti ng hát, k thu t hát r n, không c n há to
mi ym bu ng ph i mà trong c , m mà l i ca v n rõ
ràng, tròn vành rõ ch . phách tre

), (hát trong cung

, hát giai, , hát

lót, hát phú múa bông
, hát n , hát nói,

là hát nói
 BÀI 6: 191

hình ca

6.5.2.7
Nhã nh c (Âm nh i hình âm nh c chính th c xem là
qu c nh c ng s d ng trong các cu c t , l c a tri i hình âm nh c
nghi l , nhã nh c có tính trang tr ng, hoành tráng, phù h p v i các cu c l long tr ng
c a tri i hình âm nh c này tr thành m t bi n và
s ng t nh c a tri c các tri i quân ch Vi t Nam h t
s c coi tr ng, phát tri n. V l ch s , nhã nh c xu t hi n t th i nhà Lý, b u ho t
ng quy c t th i nhà Lê và phát tri n hoàn ch i th i nhà Nguy n (nhã nh c
th i Nguy c g i là nhã nh nh v quy mô
dàn nh c, cách th c di ng, n i dung bài b n... c a nhã nh u r t ch t ch ,
mang tính th m m cao.

Nhã nh Hu g m 3 y u t : nh c và
múa chi m t l nhi nh c, tri Nguy nh 7 th lo i âm
nh c, g m: Giao nh c, Mi u nh c (s d ng t vua, chúa), nh c (dùng
trong l t Xã t c, Tiên nông), i tri u nh c (dùng trong l T Ban
sóc), ng tri u nh c, Y n nh c (dùng trong l m ng th , ti th n), Cung
trung nh c (di n trong cung Hoàng thái h u và Thái hoàng thái h u).

Ch
 B À I 6:

, , N i ti ng nh t là tác
ph m liên hoàn 10 bài ng , còn g Th p th liên hoàn - tác ph m này ch yu
ph c v cho các bu i y n ti c, ho p các s th n.

Nhã nh Hu ng t
ngu n t c ch n l c và nâng cao theo nh ng quy ph m
ngh thu t ch t ch , nghiêm trang, mang tính ng i ca c nh thái bình, th nh tr Lc
Ph Phi u xu
quá h i cs mbn s
dân t c.
 BÀI 6: 193

,
tam âm,

Ngày 7/11/2003, Nhã nh c Vi c UNESCO ghi tên vào Danh m c Ki t

tác phi v t th và truy n kh u c a nhân lo i.

19)

6.5.3

motip

6.5.3.1 n trúc

19

153.
 B À I 6:

vòng
thành
-
p

Tam trùng

vua và hoàn

thành nhà
tòa thành
 BÀI 6: 195

-6m,

tình 20

- nh hành nên chùa tháp

vinh danh là Các

20
 B À I 6:

theo

)
a Keo (Thái Bình), chùa

ngôi

là hai
ong tranh
châu
 BÀI 6: 197

ho hay cáng,

, ,

- -

Hòn

thiên nhiên, tr thành m t tác ph m ngh thu hi c quy mô và

tính m thu t c a ngh thu t ki n trúc truy n th ng Vi t Nam.
 B À I 6:

Sau khi Phá

vào thiên nhiên; các mái hiên và

6.5.3.2

, tiên ,
 BÀI 6: 199
hoa cúc, hoa sen)...
u n xu t s c
v i
XVII),

và

Trung Hoa (h
 B À I 6:

Nam.

chìm

ng trên các b c ch m không tuân theo quy

lu t th ng mà theo l i bi u c u ngh thu t cao.
Các chi ti c nh n m làm n i b t tr ng tâm c tài mà b t ch p
yêu c u v s h p lý c a hi n th c. Các hình kh c di n t
 BÀI 6: 201
th ng tròn, làm n i b t v pc as t nhiên, m c m c và ch ng s
phóng khoáng, m nh m .

.v..)

.
 B À I 6:

6.5.3.3

tông sai

,
 BÀI 6: 203

này). Tranh

d ng n, mi
canh gác, tr tà, y m qu : Táo quân-Th ...); tranh chúc t ng (ch yu
là tranh T t: Gà l n, Th ng ...); tranh sinh ho t (vui v
bi m nh nhàng: Th i chu , H ng d a...); tranh minh
ho - l ch s (Truy n Ki u, Trê Cóc, Bà Tri u i voi, Ngô Quy n, Tr o...).
than xoan hay
lá chàm
 B À I 6:

nông thôn,
mang

, , vàng

mùng
nhà
 BÀI 6: 205

mùa m
 B À I 6:

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3:

Câu 4:

Câu 5:

Câu 6:

Câu 7:

Câu 8:

Câu 9:

Câu 10:

Câu 11:

Câu 12:
 BÀI 6: 207

Câu 1:

Câu 2:
A.

B.

Câu 3:
cho dân làng là:

A. Thành Hoàng

Câu 4:

- nàng dâu
 B À I 6:

Câu 5:
vàng ?

cháu.

Câu 6:

Câu 7:
giáo vào:

Câu 8: là:

B.
chân lý.

thoát.
 BÀI 6: 209
Câu 9:
A. Trí Tín Nhân

B. Trung Tín Nhân

C. Nhân - Trí Tín.

D. Trung - Tín Kiêm.

Câu 10: nhà nho

B. Nho giáo

D. Kitô giáo

Câu 11: -

B.

Câu 12:
 B À I 6:

Câu 13:
-

B.

D.

Câu 14:

A. Chèo

Câu 15:
?

B. T

D.
 BÀI 7: 211

B À I 7:

-
t

7.1 N H Ì N L I B N S T NAM

phe giáp
 B À I 7:

chung tay

-tâm linh: u vào thiên nhiên nên dân

Nhìn chung, t

cá nhân- -làng xã-

7.2 N
 BÀI 7: 213
:

- -

-
 B À I 7:

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3:
 215

( 1.6.2017)

11.12.1993

1.12.1999

1.12.1999

31.7.2010

27.6.2011

17.12.1994

-
3.7.2003
Bình)

25.6.2014

7.11.2003

ng chiêng Tây Nguyên 15.11.2005

30.9.2009
Ninh)

16.11.2010
N
216
6.12.2012

5.12.2013

27.11.2014

2.12.2015

1.12.2016

C a trù 1.10.2009

24.11.2011

31.7.2009

-
9.3.2010

C 30.7.2014

19.5.2016

16.5.2012

Á-
5.2016
 217

1. -

2.

3. Toan Ánh, 2011:

4. NXB

5.

6.

7. Nghi
8. NXB

9.
10.
hóa t
11. -

12.
13. Nho giáo,
-Hà
14.
15. v

16.
17.
18.
19.

20.
218
21.

22.

23. a và nay tông tin

24.

25.
26. Nam

27. -

28. Nho giáo

29.
30.Phan Huy Lê, 2007: - NXB Giáo

31. -
32. -
Nam NXB Thanh Niên TP.HCM
33.Lê -
34. -
35.Hoàng Nam, 2013: NXB

36.
37.

38.
Nam.
39.

40.Geetesh Sharma, 2012: -

 219
41. NXB

42. 97: -
43. -
44. -
45. -
46.

47. -

48. NXB V

49. -

50. - NXB

51. - NXB TPHCM.

52.
53.

54.

55.
56.

57.

58. 2009: -
59.
-
60. -
61. Ca trù
62. -
220
63. NXB Thanh Niên,

64.