Professional Documents
Culture Documents
nguyên cứu khoa học 2020
nguyên cứu khoa học 2020
Đại số Lie
Định nghĩa: Cho L là một không gian tuyết tính phức. Ta gọi l là đại số lie
nếu trong L ta định nghĩa được một phép toán gọi là ngoặc Lie :
( x,y ) → [ x, y]
sao cho thỏa mãn các điều kiện sau:
i. [ x,y ] = -[ y,x ] ∀ x,y ∈ L
Các ví dụ :
VD1: Mọi không gian tuyến tính L đều là đại sô Lie nếu ta định nghĩa :
[x,y] = 0 ∀ x,y ∈ L (ngoặc Lie tầm thường)
[ Lm , L n ]=Lm Ln −Ln Lm
với tích về phải hợp thành thông thường của hai ánh xạ tuyến tính.
Tính toán trực tiếp với mọi f ∈ C∞ (R)
[ Lm , L n ]=(n−m)Ln+ m
2. Môđun của đại số Lie
a) Định nghĩa: Cho L là đại số Lie và V là một không gian tuyến tính phức. Ta
gọi V là môđun với ∀ x ∈ L , ∀ n∈ V ta có tác động xn ∈V sao cho các điều kiện
sau được thoản mãn:
i. ( x + y ) n=xn+ yn , ∀ x , y ∈ L ; ∀ n ∈ V
ii. ( λx ) n=λ ( xn )=x ( λn ) , ∀ x , y ∈ L ; ∀ n ∈ V ; ∀ λ ∈C
iii. x (u+ v )=xu+ xv , ∀ x ∈ L; ∀ u , v ∈ V
iv. [ x , y ] u=xyu− yxu , ∀ x , y ∈ L; ∀ u ∈V
Ví dụ: C ∞ ( R )là môđun của đại số Witt với tác động được định nghĩa là:
Lm ( f ) =t m+1 f ' (t )