Machine Translated by Google
napisao
escrito por
Reinhard Seiss
Stanovanje za
novog čovjeka
¶ Program stanogradnje Crveni Beč (Rotes Wien), osmišljen
dvadesetih i tridesetih godina prošlog stoljeća, još je i danas
uzoran primjer kako u socijalnom i društveno­političkom,
tako iu arhitektonskom i urbanističkom smislu. ¶ Beč ranog
20. stoljeća često je idealiziran kao raskošna prijestolnica
pro padajuće Austro­Ugarske monarhije, kao multikulturna
mje šavina naroda srednje i jugoistočne Europe, kao grad
Jugend stila i psihoanalize. Industrijalizacija koja je relativno
kasno uslijedila, pregledni je Beč 1840­ih godina sa 440.000
sta novnika za samo tri generacije preobrazila u metropolu
koja je narasla na 2,2 milijuna stanovnika s velikim socijalnim
pro blemima. Doduše, građanska gradska uprava pobrinula
se za tehničku infrastrukturu u svjetlu takvog razvoja, dakle
za pro metnu mrežu, kanalizaciju te opskrbu Beča vodom i plinom.
ejército de trabajadores pobres de aquella época seguía en manos de
No, stanogradnja za vojsku siromašnih radnika u potpunosti je ostala u
rukama privatnih poduzetnika. ¶U tom su smislu životni uvjeti za većinu
stanovnika bili vrlo loši, a njihova bijedna stambena situacija još se pogoršala
kada su se koncem Prvoga svjetskog rata iz cijele monarhije doselili useljenici
i izbjeglice. Godine 1919. samo je 5% svih stanova u Beču imalo tekuću
vodu, samo 7% električnu struju, a 14% priključak na plin. Većina je
stanova bila prenaseljena, a zbog gustoće ma sovne stambene izgradnje u
utemeljiteljsko su doba stanovi
110 oris, broj 75, godina 2012
fotografía fotografías de Margherita Spiluttini (MS)
Helmut Weihmann, La memoria de Viena.
Arquitectura socialdemócrata
und Kommunalpolitik 1919­1934., Beč/
Viena 2002, Promedia Verlag (PV)
Salón Wasch Karl­Marx­Hof (WS)
Vivienda para
el hombre nuevo
¶ El programa de vivienda de la Viena Roja (Rotes Wien) de los años 1920 y
1930 sigue siendo apropiado en un sentido social, sociopolítico, arquitectónico
y urbanístico. ¶ La Viena de principios del siglo XX es a menudo idealizada:
como la lujosa capital de la monarquía austrohúngara en decadencia, como
una mezcla multicultural del centro y el sudeste.
naciones europeas, como la ciudad del Jugendstil y el psicoanálisis . La
industrialización, aunque de inicio relativamente tardío, transformó el diseño
simple de la Viena de 1840 con 440.000 habitantes en una metrópoli de 2,2
millones de personas y muchos problemas sociales en sólo tres generaciones.
Sin embargo, las autoridades de la ciudad aseguraron la infraestructura
técnica adecuada para este desarrollo: la red de transporte, el sistema de
alcantarillado y el suministro de agua y gas. Aun así, la vivienda para el
empresas privadas. ¶ En este sentido, las condiciones de vida de la mayoría
de los habitantes eran muy pobres y su situación habitacional empeoró al
final de la Primera Guerra Mundial, cuando llegaron inmigrantes y refugiados
de todos los puntos de la monarquía.
En 1919, sólo el 5% de los apartamentos de Viena disponían de agua
corriente, sólo el 7% de suministro eléctrico y el 14% de suministro municipal de gas.
La mayoría de los pisos estaban superpoblados, mal iluminados y ventilados
debido a la alta densidad de construcción de viviendas en masa en Viena.
oris, número 75, año 2012
bili loše osvijetljeni i slabo ventilirani. Tuberkuloza je harala kao
prava pošast pa je imala simptomatični naziv Wiener Krankheit
(bečka bolest). Stoga ne iznenađuje da su prvi de mokratski
komunalni izbori u bečkoj gradskoj upravi 1919. godine donijeli
apsolutnu većinu stranci koja je obećavala hitno ublažavanje te
mizerne situacije – Socijalnodemo kratskoj radničkoj stranci. ¶
Ta je stranka stanogradnju pro glasila svojom neodgodivom
političkom zadaćom i najvažnijim sredstvom za uspostavu
socijalne ravnoteže. Kako bi stano vanje trajno zaštitila od
špekulacija i privatnog bogaćenja, općina je morala sama
preuzeti ulogu investitora i vlasnika te upravljanje. Pritom nova
gradska uprava isprva nije raspola gala ni sa dovoljno financijskih
sredstava ni s potrebnim gra đevinskim zemljištima da bi naveliko
mogla podizati općinske zgrade. Tek nakon izdvajanja grada iz
savezne pokrajine Donje Austrije 1922. godine Beč je kao
samostalna savezna pokrajina mogao stvoriti pravne i fiskalne
preduvjete za program socijal ne stanogradnje. Prihodima od
uvedenog poreza na luksuz, poreza na dodatnu vrijednost i prije
svega poreza na stano gradnju, a to je pogađalo isključivo
bečke gornje slojeve, gradska je uprava mogla kupovati
građevinska zemljišta, u početku dva do tri hektara godišnje,
zatim sve više, un taj se broj 1927. godine povećava na 412
hektara. Tako se de 1923.
Reinhard Seiss, Crveni Beč
Karl­Marx­Hof,
arquitecto Karl Ehn,
1926. ­1930.
Karl Marx­Hof,
arquitecto Karl Ehn,
1926 ­ 1930
(WS)
'Tiempo de los fundadores' a finales del siglo XIX. La tuberculosis
hizo estragos, llamada sintomáticamente la "enfermedad
vienesa" (Wiener Krankheit). Por lo tanto, no fue una sorpresa
que las primeras elecciones comunales democráticas de 1919 en
la administración de la ciudad otorgaran una mayoría absoluta al
partido que prometía una rápida mejora de esta miserable
situación: el Partido Obrero Socialdemócrata. ¶ Este partido
declaró la construcción de viviendas como su tarea política
inmediata y el instrumento más importante de estabilidad social.
Para proteger permanentemente la vivienda de la especulación y
la especulación privada, la comunidad tuvo que asumir el papel
de inversor y propietario, así como funciones de gestión. Al
principio, la administración de la ciudad no tenía suficientes medios financieros ni la
Parcelas necesarias para construir grandes edificios comunitarios.
Sólo cuando la ciudad de Viena se separó del estado de Baja Austria en
1922, la ciudad como unidad independiente pudo crear las condiciones
legales y fiscales para el programa de construcción de viviendas sociales.
Los fondos generados por el nuevo impuesto sobre el lujo, el IVA y sobre
todo el impuesto sobre la vivienda, destinados especialmente a las clases
altas vienesas, permitieron a las autoridades de la ciudad comprar terrenos
de construcción, dos o tres hectáreas al año, luego mucho más, de modo que
se incrementó. a 412 hectáreas en 1927. Esta es la razón por la que la ciudad
Reinhard Seiss, Viena Roja 111
Machine Translated by Google
Karl­Marx­Hof,
arquitecto Karl Ehn,
1926. ­1930.
Karl Marx­Hof,
arquitecto Karl Ehn,
1926 ­ 1930
(EM)
nadalje mogla realizirati izgradnja 5.000 stambenih jedinica godišnje.
¶Prije 1919. godine građevinski je pravilnik dopuštao stupanj
izgrađenosti do 85%, a socijalnodemokratska gradska uprava tu
je vrijednost reducirala na 60%. Tada je još bila zadržana
urbanistička struktura klasičnog bloka, dok je unu trašnjost bloka
izgrađena samo u mjeri koja omogućava pri rodno osvjetljenje
svakog pojedinog stana. Kasnije je stupanj izgrađenosti spušten
do 24% – takav je primjer George Washington­Hof (1927. ­ 1930.),
jedan od najvećih kompleksa za više od 10.000 stanovnika. Kako
su kompleksi postajali sve veći, projektanti Crvenog Beča razvili
su samosvojnu, me đunarodno zapaženu urbanističku formu –
takozvani super blok: zatvorenu, strukturiranu rubnu izgradnju kao
poveznicu većeg broja klasičnih blokova s velikim ozelenjenim
unutar njim dvorištima. Najpoznatiji je predstavnik tog tipa monu
mentalan, 1,2 kilometra dugačak Karl Marx­Hof (1926. ­ 1930.) u
buržoaskom 19. okrugu. ¶Reprezentativnoj arhitekturi beč ke
komunalne stanogradnje tog perioda općenito nije bio cilj stanarima
samo pružiti osjećaj da žive u pravim radničkim palačama,
postojala je i namjera da se u slici grada pokaže moć socijalne
demokracije. Najreprezentativnije zgrade Crvenog Beča izgrađene
su duž vanjskog obruča grada (Margareten gürtel i
Gaudenzdorfergürtel), taj ansambl – kao pandan urba
112 oris, broj 75, godina 2012
A partir de 1923 pudo realizar 5.000 viviendas al año.
¶ Antes de 1919, las regulaciones de construcción permitían un
nivel de construcción urbana del 85%, y la administración municipal
socialdemócrata primero redujo este porcentaje al 60%. Además,
se mantuvo la estructura urbana de los bloques de viviendas
clásicos, mientras que el lado interior del bloque se utilizó sólo hasta
el punto de permitir que la luz natural entrara en cada vivienda.
Posteriormente, el nivel se redujo aún más al 24%; el ejemplo de
esto es el George Washington­Hof (1927­1930), uno de los
complejos de viviendas más grandes para 10.000 residentes. A
medida que los complejos de viviendas crecían, los arquitectos de
la Viena Roja desarrollaron una forma urbana única e
internacionalmente reconocida: el llamado superbloque: una
construcción fronteriza cerrada y estructurada como vínculo con un
mayor número de bloques de viviendas clásicos con grandes
espacios interiores verdes . yardas. El representante más famoso
de este tipo de vivienda es la monumental Karl Marx­Hof
(1926­1930), de 1,2 kilómetros de largo, en el burgués distrito 19.
¶ En general , la representativa construcción de viviendas
comunales vienesas de aquella época no sólo pretendía ofrecer a
los inquilinos la sensación de vivir en auténticos palacios obreros,
sino que también pretendía manifestar el poder de la
socialdemocracia en la ciudad. Los edificios más representativos de la Viena Roja se construyeron a lo largo raspršenih
oris, número 75, año 2012
nističkoj perjanici monarhije, unutarnjem obruču grada (Ringu) –
nazivan je Ringstraße proletarijata. Tu se jasno mo že očitati
razvoj socijalnodemokratske stanogradnje među ratnog razdoblja
jer su zastupljene gotovo sve građevne faze na jednom mjestu –
Metzleinstaler Hof (iz. 1919.) s fasadnim dekorom još iz
utemeljiteljskog vremena, Reumann hof (1924. ­ 1926.) koji nalikuje
na palaču i prvi je superblok te napokon racionalni Franz­Domes­
Hof (1928. ­ 1930.) koji je projektirao Peter Behrens. ¶Najtipičniji
je primjer Crvenog Beča Reu mannhof, strogo simetričan
kompleks koji podsjeća na ba rokni dvorac, a dominanteu
predstavlja 40 metara visok central ni trakt koji je izvorno bio
koncipiran kao prvi neboder Beča.
Kao kod većine komunalnih zgrada i ovdje se stapaju
elementi feudalne i građanske arhitekture kao što su arkade
i erkeri sa značajkama Novog građenja ravnim
krovovima i zastakljenim ugaonim prozorima, što je sa
bogato strukturiranim, ožbu kanim fasadama rezultiralo
doista samosvojnim ekspresio nističkim stilom. K tome su
stambeni blokovi i ozelenjeni prostori bili opremljeni
građevnom plastikom, slobodnosto jećim figurama i
fontanama, kako bi se radničke slojeve približilo likovnim
umjetnostima. Unatoč velikim formalnim razlikama stotine
kompleksa
po cijelom
del anillo exterior gradu(Margaretengürtel
de la ciudad očito je njihovo zajedništvo.
Reinhard Seiss, Crveni Beč
y Gaudenzdorfergürtel), el conjunto – como contrapartida de la Karl ­Marx­Hof,
arquitecto Karl Ehn,
pluma urbana del sombrero de la monarquía, el Anillo interior – se
1926. ­1930., situacija
llamó la Ringstrasse del Proletariado. Allí se puede ver el desarrollo
de la construcción de viviendas socialdemócratas del período de Karl Marx­Hof,
entreguerras, porque casi todas las fases de la construcción están arquitecto Karl Ehn,
1926 ­ 1930, plano del lugar
representadas en un solo lugar: el Metzleinstaler Hof (de 1919) con
decoración de fachada de la época de los fundadores, el (WS)
Reumannhof (1924­26), que recuerda a un palacio, como primera
supermanzana, y, finalmente, el ya racional Franz­Domes­Hof
(1928­30), diseñado por Peter Behrens. ¶ Idealmente típico de la
Viena Roja es el Reumannhof , un complejo severamente simétrico
que se asemeja a un castillo barroco, donde domina el cuerpo central
de 40 metros de altura y que originalmente fue concebido como el
primer rascacielos de Viena. Como ocurre con la mayoría de las
construcciones comunales, los elementos de la arquitectura urbana
feudal y burguesa, como las arcadas y los ventanales, se fusionan
con las características de la nueva construcción: techos planos y
ventanas de esquina acristaladas. Todo esto, junto con fachadas
ricamente estructuradas y con mortero, dieron como resultado un
estilo expresionista único. Además, los bloques de viviendas y las
zonas verdes fueron equipados con esculturas de construcción,
figuras exentas y fuentes, para familiarizar a la clase trabajadora
con elVjerojatni razlog
arte. A pesar de za to leži u
Reinhard Seiss, Viena Roja 113
Machine Translated by Google

George Washington Hof, Bebel­Hof, arquitecto

arquitectos: Karl Krist Karl Ehn, 1925.­1926.
y Robert Oerley,
Bebel­Hof, arquitecto
1927.­1930.
Karl Ehn, 1925­1926

George Washington­Hof, (EM)

arquitectos: Karl Krist y

Robert Oerley, 1927­1930

(EM)

Reumann­Hof, arquitecto: Friedrich Engels­Platz,

Hubert Gessner, arquitecto: Rudolf Perco,
1924. ­1926. 1930.­1933.

Reumann­Hof, arquitecto: Friedrich Engels­Platz,

Hubert Gessner, arquitecto: Rudolf Perco,

1924­1926 1930­1933

(EM) (EM)

114 oris, broj 75, godina 2012 oris, número 75, año 2012 Reinhard Seiss, Crveni Beč Reinhard Seiss, Viena Roja 115
Machine Translated by Google
činjenici da gradski građevinski ured sa svojim kvalificiranim
suradnicima nije projekte samo dodjeljivao drugim pro jektantima, već
su i sami sudjelovali u planiranju pa su djelo mično čak i sami
projektirali. S druge strane, mnogi su od 200 arhitekata Crvenog Beča
bili učenici Otta Wagnera, što je također doprinijelo izvjesnoj
jedinstvenosti izgradnje. ¶No, bilo je i kritike zbog formalne raskoši
komunalne stanogradnje, prije svega zato što su iza bogatih fasada do
1927. nastajali skromni mali stanovi površine od 38 do 48 m². Kasnih
1920­ih godina stambene površine povećane su na 40 do 57 m², a
monumentalnost i patetika osjetno su popustili, naročito kod
(PV) George Washington­Hof, arquitectos: Karl George Washington­Hof, arquitectos:
Krist y Robert Oerley, 1927.­ Karl Krist y Robert Oerley, 1927­
1930., tlocrti stanova 1930, planos planos
zgrada arhitekata poput Josefa Franka koji su se u većoj mjeri orijentirali
prema načelima internacionalne moderne. Neki su se odvažili i na pobijanje
socijalnodemokratske dogme više katne stambene zgrade u korist obiteljske
kuće s vrtom – na primjer Adolf Loos kao kratkotrajni voditelj gradske službe
za naselja ili arhitekti (njih 31) eksperimentalnog naselja Werkbundsi edlung
koje je pod upravljanjem Josefa Franka de 1929. hacer 1932. modelo nastalo
kao programatski. ¶Nedvojbena je, međutim, bila visoka kvaliteta opremljenosti
komunalnih zgrada. Svaki stan imao je predsoblje, toalet, priključke na vodu i
plin (doduše ne i kupaonicu) te najčešće balkon, lođu ili erker, a to je u
usporedbi s radničkim stanovima iz ute meljiteljskog vremena značilo kvantni
skok. Zajednički uređaji
116 oris, broj 75, godina 2012
A pesar de las grandes diferencias formales, cientos de complejos de
este tipo repartidos por toda la ciudad muestran sus características
comunes. La razón probablemente radica en el hecho de que la
institución de planificación urbana de la ciudad con sus colaboradores
cualificados no sólo encargó los proyectos a otros arquitectos, sino
que ellos mismos participaron en la planificación e incluso realizaron
algunos diseños parciales. Por otro lado, muchos de los 200 arquitectos
de la Viena Roja fueron alumnos de Otto Wagener, lo que también
contribuyó a cierta similitud en la construcción. ¶ También se criticó la
riqueza formal de la construcción de viviendas comunales , sobre todo
porque hasta 1927 se construyeron modestos y pequeños apartamentos de 38 a 48 m2 .
detrás de fachadas opulentas. A finales de la década de 1920, las superficies
de vivienda se ampliaron de 40 a 57 m2,. y la monumentalidad y el patetismo
se redujeron significativamente, especialmente en proyectos de arquitectos
como Josef Frank, en gran medida orientados a los principios del modernismo
internacional. Algunos se atrevieron a desafiar el dogma socialdemócrata de la
construcción de viviendas de varios pisos para construir casas unifamiliares
con jardín, como por ejemplo Adolf Loos como jefe a corto plazo del
departamento de asentamiento urbano o los arquitectos (31 en total) del
proyecto experimental. El asentamiento Werkbundsiedlung, creado bajo Josef
Frank de 1929 a 1932 como modelo programático.
¶ La alta calidad de esa construcción comunitaria era, sin embargo, indiscutible.
Cada apartamento tenía un vestíbulo de entrada, un
oris, número 75, año 2012
u tim građevinskim kompleksima bila su kupališta, praonice rublja,
dječji vrtići i igrališta kao i druga infrastruktura – zdravstvene službe i
službe socijalne skrbi, knjižnice, poštanski uredi, dućani i gostionice.
Cijene stanarina svima su bilis dostupne. Prosječni komunalni stan
stajao je samo 4 do 8% posto mjesečne radničke plaće. ¶
Socijalnodemokratski reformatori uz poboljšanje stambenih prilika za
široke slojeve imali su na umu i opsežne zdravstvene i prosvjetne
sustave te sustav socijalne skrbi. Program stanogradnje zaokružili su
brojnim dodatnim objektima, školama i radničkim sveučilištima,
objektima za kulturne i sportske potrebe. Također su izgrađeni
brojni zatvoreni i otvoreni bazeni koji dokumentiraju značenje higijene za
tadašnje društvo. Ikona kupališnih zgrada Crvenog Beča nesumnjivo je
reprezentativni Amalienbad (1923. ­ 1926.) s kapacitetima za 1300 osoba, što
je tada najveći zatvoreni bazen Europe. Stakleni krov hale za plivanje ljeti se
može otvo riti, uz veliki bazen tu su još sauna, kade za kupanje, različiti
lječilišni uređaji te krovne terase za sunčanje. ¶Karl Marx­Hof, ikona
stanogradnje tog vremena, značajan je kako za povijest arhitekture, tako i za
opću povijest. U svjetlu sve većih poli tičkih napetosti između Crvenog
Beča i sve reakcionarnijeg ostatka Austrije, kompleks pokazuje transformaciju
raskošne palače u obrambenu tvrđavu. Izgled zdanja izaziva asocijacije na
bojni brod, moćni tornjevi sa stjegovima za zastave i
Reinhard Seiss, Crveni Beč
WC, tuberías de agua y gas (aunque no cuarto de baño) y la mayoría Werkbundsiedlung
tenía un balcón, una logia o un ventanal, lo que supuso un salto Viena, 1930. – 1932,
Adolf Loos
cualitativo en comparación con los pisos de trabajadores del período
anterior. Las instalaciones comunes en esos complejos eran baños, Werkbundsiedlung
Viena, 1930 – 1932,
lavanderías, guarderías y parques infantiles, así como otras
Adolfo Loos
infraestructuras: servicios sociales y de salud, bibliotecas, oficinas de
correos, tiendas y bares. El alquiler también era aceptable para todos. (EM)
El piso comunal medio costaba sólo entre el cuatro y el ocho por ciento
del salario mensual de un trabajador. ¶ Además de la mejora de las
condiciones de vivienda para las masas, los reformadores
socialdemócratas también consideraron sistemas de salud y educación
a gran escala, así como un sistema de atención social.
El programa de vivienda fue finalizado por numerosos addi
Reinhard Seiss, Viena Roja 117
Machine Translated by Google
Werkbundsiedlung Viena,
1930. ­ 1932.,
arquitecto. Oswald Haerdtl
Werkbundsiedlung Wien, 1930
­ 1932, arquitecto:
Oswald Haerdtl
(EM)
ogromna vrata naveli su političke protivnike da govore o crve noj utvrdi.
Desni politički tabor doživljavao je Karl Marx­Hof kao izgrađenu
provokaciju, masivne balaustrada izgledale su im kao puškarnice, balkoni
kao obrambeni sustavi, a istake kao topovski bastioni. Bila je to simbolika
koja je, nažalost već nekoliko godina kasnije, označila tužnu realnost.
¶ Za vrijeme kratkoga građanskog rata 1934. godine vođe paravojnoga
so cijalističkog Schutzbunda sklonile su se u Karl Marx­Hof bra neći se
od austrofašističkih paravojnih postrojba (Heimwehr), policije i vojske,
pri čemu je vojska topovima pucala po stam benom komple ksu. Nakon
toga su austrofašizam i nacional socijalizam okončali kratku eru Crvenog
Beča, a grad je izgu bio svoje brojne angažirane političare i izvanredne
projektante.
Od 26 austrijskih arhitekata koji su zajednički gradili uzornu
Werkbundsiedlung u 23. okrugu, a među njima su bili arhitekti
Josef Frank, Adolf Loos, Josef Hoffmann, Clemens Holzmeister,
Ernst A. Plischke, Oswald Haerdtl, Margarete Schütte­Lihotzky
y Oskar Strnad, polovica se suprotstavila nacističkom teroru
emigracijom ili samoubojstvom. Drugi su pak neometano nas
tavili svoje karijere u austrofašističkoj staleškoj državi iu Tre
ćem Rajhu do osnutka druge republike, pa tako i Karl Ehn,
arhitekt Karl Marx­Hofa. ¶Nakon završetka Drugoga svjetskog
rata Beč je opet čvrsto u rukama socijalne demokracije. Komu quería educación", dice 87­
118 oris, broj 75, godina 2012
edificios nacionales, escuelas y colegios obreros, edificios culturales y Werkbundsiedlung
Wien, 1930. ­ 1932.,
deportivos. También había muchas piscinas cubiertas y al aire libre, lo
arquitectos: Josef
que documenta la importancia de la higiene para la sociedad de esa
Hoffmann (lijeva
época. El Amalienbad (1923­26) es sin duda un icono de las casas de zgrada), André Lurçat
(desna zgrada)
baños de la Viena Roja: con capacidad para 1.300 personas y además
es la piscina cubierta más grande de Europa.
El techo de cristal de la piscina se puede abrir en verano y junto a la gran Werkbundsiedlung Wien, 1930
­ 1932, arquitectos:
piscina hay una sauna, bañeras, diversos aparatos médicos y terrazas en
Josef Hoffmann (edificio
la azotea para tomar el sol. ¶ Un icono de la construcción de viviendas de la izquierda), André Lurçat
de esa época, el Karl Marx­Hof, es importante tanto para la historia de la (edificio de la derecha)
arquitectura como para la historia de ese período. A la luz de las tensiones
(EM)
políticas cada vez mayores entre la Viena Roja y el resto de Austria, aún
más reaccionario , el complejo fue testigo de la transformación de un
lujoso palacio en una fortaleza defensiva. Su apariencia evoca la de un
barco de guerra; las imponentes torres con astas de bandera y las
grandes puertas inspiraron a los opositores políticos a hablar de la
"fortaleza roja". El campo político de derecha creía que el Karl Marx­Hof
era una provocación construida, las enormes balaustradas parecían
aspilleras para los rifles, los balcones como sistemas de defensa y los
voladizos parecían emplazamientos de armas. Todo fue simbólico, pero
lamentablemente se convirtió en una triste realidad sólo unos años
después. ¶Durante la breve guerra civil de 1934, los líderes de los
paramilitares socialistas Schutzbund tomaron posiciones en el Karl Marx
Hof, defendiéndose de las formaciones paramilitares fascistas austríacas
Heimwehr , la policía y el ejército, cuando el ejército utilizó artillería para nalna stanogradnja također je nastavljena do 1990­ih godina, tako da je El arquitecto Harry Glück, de un año de edad, autor de numerosos
disparar contra los Complejo de viviendas. Posteriormente, el fascismo y grad danas sa 220.000 komunalnih stanova u svjetskim razmjerima edificios de viviendas sociales que critica el cambio de objetivos políticos.
el nacionalsocialismo austriacos pusieron fin a la corta era de la Viena najveći vlasnik zgrada i stanova. Doduše, kvaliteta stanogradnje nikada "Hoy en día se construyen apartamentos para el trabajador­consumidor
Roja, y la ciudad perdió a sus numerosos políticos comprometidos y više nije bila ni približno takva kao u vrijeme Crvenog Beča. 'Dvadesetih que los fines de semana visita el centro comercial en coche o pasa el
arquitectos extraordinarios . De los 26 arquitectos austriacos que i tridesetih godina gradili su stanove za novog čovjeka – samouvjerenog, tiempo en su casa de campo durante los fines de semana."
construyeron el modelo Werk bundsiedlung en el distrito 23, entre ellos zdravog radnika koji se želi obrazovati. Danas se grade stanovi za radnika
arquitectos como Josef Frank, Adolf Loos, Josef Hoffmann, Clemens potrošača koji vikendom autom odlazi u trgovački centar ili svoju
Holzmeister, Ernst A. Plischke, Oswald Haerdtl, Margarete Schütte­ vikendicu na ladanju', tako promjene političkih ciljeva komentira 87­
Lihotzky y Oskar Strnad, la mitad se opuso a la Terror nazi mediante la godišnji bečki arhitekt Harry Glück, autor brojnih objekata socijalnog
emigración o el suicidio. Otros continuaron sus carreras en el Estado stanovanja.
fascista austríaco y en el Tercer Reich hasta
la nueva república: por ejemplo, Karl Ehn, el arquitecto del Karl Marx­Hof.
¶ Después de la Segunda Guerra Mundial, Viena volvió a estar bajo el
firme control de la socialdemocracia. La construcción de viviendas
comunitarias continuó hasta los años 90, por lo que hoy la ciudad cuenta
con 220.000 apartamentos comunitarios y es el mayor propietario de
edificios y pisos del mundo. Sin embargo, la calidad nunca ha sido
comparable a la de la Viena Roja. "En los años 20 y 30 construyeron
pisos para el hombre nuevo: el trabajador sano y seguro de sí mismo que
oris, número 75, año 2012 Reinhard Seiss, Crveni Beč Reinhard Seiss, Viena Roja 119