Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI / İKBÜ Anestezi 2.3.

2017
Programı Ders Notları

Katır, Eşek, Sığır, Koyun ve

Keçilerde Genel Anestezi

Öğr.Gör. Ah met Emre AZAKLI

İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.

www.ahmetemreazakli.com

Katır ve Eşeklerde Genel Anestezi

• Katırlar ve eşekler, atlara oranla Ksilazin’in sedatif etkisine daha az
duyarlıdırlar.

• Bu hayvanlarda Guaifenezin kullanılabilmektedir. Ancak diğer anestezik

ajanlarla kombine bir indüksiyonu önerilmemektedir. (Tiyopental ve
Ketamin ile)

• İdame tıpkı atlardaki gibi inhalasyon anestezikleri ile sürdürülebilmektedir.

Tercihen İzofluran kullanılmaktadır.

www.ahmetemreazakli.com

1
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI / İKBÜ Anestezi 2.3.2017
Programı Ders Notları

Sık Kullanılan İlaç Kombinasyonları

• Ksilazin (Sedatif) + Butorfanol (Opioid) + Ketamin (Anestezik)

• Ksilazin + Tiletamin-zolazepam (Tiletamin, dissosiyatif

anesteziktir. Zolazepam da bir trankilizandır.)

• Eşeklerde Asepromazin (Nöroleptik, sedatif) + Metadon

(Narkotik analjezik) + Ketamin

www.ahmetemreazakli.com

Sığırlarda Genel Anestezi

• Geviş getiren hayvanları ruminant sınıfı altında toplayabiliriz.
Bunlara örnek olarak sığır, koyun, keçi ve geyikler verilebilir.

– Mideleri büyük ve hacimlidir. Bu aspirasyon riskini arttırır.

– Uzun süreli yatış pozisyonları timpaniye neden olur. Bu da kalbe dönen
venöz kanı engeller.

• Anestezi uygulamasında esas amaç, bu durumlara dair gerekli

önlemleri almaktır.
– Hayvana anestezi öncesi en az 6 saat su verilmez.
– Yeşil yiyecekler ve katılar en az 24 saat öncesinden kesilir.
– Hayvan lateral pozisyonda yatırılacaksa başının altına yüksek olmayan
bir yastık konulmalıdır. Hayvanın midesinden gelen içeriğin akciğere
kaçmaması için hafif ağzı aşağı doğru yönlendirilmelidir.

www.ahmetemreazakli.com

2
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI / İKBÜ Anestezi 2.3.2017
Programı Ders Notları

Sığırlarda İlaç Seçimleri

• Sığırlarda Ksilazin, premedikasyonda uygun bir seçimdir.

– Hayvan sedasyonu takiben ayakta duramaz, sternumu üzerine yatar. Sakinleşir.

Bu sedasyon ortalama 30-35 dakika sürer. Tam uyanma süresi 7 saati bulabilir.
– Bu ajan sığırlarda da tüm diğer hayvanlarda olduğu gibi kan şekerinde
yükselmeye neden olur. Bu etkinin altında ADH salgılanmasının durmasının
olduğu düşünülmektedir.
– Ksilazin, uterus kontraksiyonunu arttırır. Özellikle gebe hayvanlarda erken
doğumlara neden olabilir.
– Ksilazin yutkunma refleksini azaltır, salyayı arttırır. Gastrointestinal hareketleri
azaltır. Aşırı gaz sonucu timpani oluşabilir. Hayvan geğirmesini uyarma amaçlı
zaman zaman rahatsız edilmelidir. Ön ve arka ayakları karın altına toplanarak
sternum üzerine yatışı sağlanmalıdır. Alt ve üst çenesine hareketler yaptırılarak
geğirmesi uyarılmalıdır.

• Sığırlarda Asepromazin önerilmez. Regürjitasyonu arttırır. Ayılmayı

geciktirir.

www.ahmetemreazakli.com

Sığırlarda Alfa2 Adreno reseptö r

Agonistlerinin Kullanımı
• Uzun süreli yatışlara bağlı parasempatik uyarı
meydana gelir. Haliyle sempatomimetik ajanların
kullanımı, hemodinamik kontrol için önem
kazanır.

• Ksilazinle premedikasyona alınan hemen hemen

tüm hayvanlarda bu agonistler kullanılır.

• Yohimpin, Aminopiridin, Tolozin, İdazokan,

Atipamezol vb.

www.ahmetemreazakli.com

3
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI / İKBÜ Anestezi 2.3.2017
Programı Ders Notları

Sığırlarda İndüksiyon Ajanları

• Sığırlarda ve aslında hayvanların genelinde Kloralhidrat kullanımı
terkedilmiştir.

• Pentobarbital (Nembutal) kullanılabilir. Çok gençlerde ve bir aylığa

kadar olan buzağılarda uygulanamaz. İlacın narkotik etkisi 2 güne
kadar sürebilir, bu da yatış pozisyonuna bağlı akciğer ödemine
neden olabilir.

• Tiopental kullanılabilir. Hemodinamik etkileri kontrol altında

tutulmalıdır. 14 günlüğe kadar olan buzağılarda kullanılamaz, bu tip
hayvanların birkaç gün sonra öldükleri bildirilmiştir.

• Ketamin + Ksilazin, sığırlardaki en mükemmel kombinasyondur.

www.ahmetemreazakli.com

Koyun ve Keçilerde Genel Anestezi

• Koyun ve keçiler, ebatları da gereği daha rahat kontrol edilebilirler.

• Genelinde sedasyon + lokal anestezi desteğiyle pek çok girişimin

uygulanabilmesi mümkündür.

• Rumen timpanisi için gerekli önlemler alınmalıdır.

• Anestezik yaklaşımları ve premedikasyonları, sığırlarınki ile

benzerdir. Bunlarda da ksilazin, alfa2 agonistler yaygın kullanılır.

• Koyun ve keçilerde Midazolam’ın etkinliği iyidir.

www.ahmetemreazakli.com

4
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI / İKBÜ Anestezi 2.3.2017
Programı Ders Notları

Koyun ve Keçilerde İndüksiyon

• Tiyopental’in kullanımı yaygındır.

• Keçilerde indüksiyondan 20-30 dakika önce Atropin

verilmesi, bradikardiyi önler. Antisiyalog etki oluşturur.

• Özellikle koyunlar, ortalama 45 dakika içerisinde

anestezinin etkisinden kurtulabilir. Ayağa kalkabilir.

• Ketamin de koyun ve keçilerde yaygın kullanılır.

www.ahmetemreazakli.com

Teşekkürler…

www.ahmetemreazakli.com