,

.09 .10

.
.
,

.
, GHE

. 25
.

.
.

.
25
.

.
.( .)
.
/ Xamta App

. Xamta App .

. .
 Gujarat Secondary And Higher Secondary Education Board, Gandhinagar

Sub :- MATHEMATICS-12(G)

Std.:-10 Question Bank -3 (Sept.-23) Marks :- 25

• સમાિવ કરણો : 3 અને 5

• નીચેની બે કમાંથી સૂચના મુજબ કુ લ 25 ગુણની કસોટી તૈયાર કરી શાળાએ પોતાની રીતે કસોટી લેવાની રહે શે.
• આ બક માટે કુ લ બે અ યયન િન પિ ઓ લીધેલ છે .
: 1 (10)
• M 1003 : ચલ સુરેખ સમીકરણ યુ મનો આલેખની રીત અને િવિવધ રીતે શોધે છે .
િવભાગ - A
• નીચે આપેલા (A), (B) અને (C) માંથી કોઈપણ ણ પસંદ કરો. (દરે કનો 1 ગુણ) (03)
A. નીચેનાં િવધાનો ખરાં છે કે ખોટાં તે જણાવો.
1. (4, 5) એ સમીકરણ 5x + 3y + k = 0નો એક ઉકે લ હોય, તો 𝑘 = −25 હોય.
2. યારે ≠ હોય યારે ચલ સુરેખ સમીકરણ યુ મના આલેખની બે રે ખાઓ પર પર એક િબંદુમાં છે દે, તો તે અ યિબંદુમાં
પણ છે .
3. + = 6 હોય, તો 𝑦 = 12 − વ પ લખી શકાય.
4. જે સમીકરણ યુ મનાં સમીકરણો અવલંબી હોય, તે સમીકરણો સુસંગત છે .
5. ચલ સુરેખ સમીકરણ યુ મ 3𝑥 + 2𝑦 = 8 અને 6𝑥– 4𝑦 = 9 સુસંગત છે .
B. નીચેના િવધાનો સાચાં બને તેમ ખાલી જ યા પૂરો.
1. a = ………… માટે , િબંદુ (3, a)રે ખા 2x +3y – 5 = 0 પરછે .
2. = = 4 હોય, તો x + y = ………… .

3. − = 10 અને + = 6 હોય, તો − =…………

4. બે અંકોની એ સં યાના અંકોનો સરવાળો 3 અને ધન તફાવત 1 છે . સં યા 20થી નાની હોય, તો તે સં યા…………છે .
5. ભાવેશના દીકરા જૈનેશની વતમાન મર ભાવેશની વતમાન મર કરતાં ચોથા ભાગની છે . ભાવેશની વતમાન મર x વષ
હોય, તો 10 વષ પછી જૈનેશની મર…………વષ હશે.
C. નીચેના િવધાનો સાચા બને તેમ યો ય િવક પ પસંદ કરી ખાલી જ યા પૂરો.
1. સમીકરણયુ મ 4𝑥 + 3𝑦 = 14 અને…………ના આલેખ સમાંતર રે ખાઓ છે .
a) 3x + 4y = 14 c) 12x + 9y = 42
b) 8x + 6y = 28 d) −12x = 9y
2. ચલ સુરેખ સમીકરણ યુ મ x – ky = 2 અને 3x + 2y – 5 = 0 ને અન ય ઉકે લ હોય,તો k ………… .
a) c) −
b) d) −
3. બે અંકોની એક સં યામાં દશકનો અંક 3 અને બંને અંકોનો સરવાળો એ એકમના અંકથી 4 ગણો છે , તો તે
સં યા…………છે .
a) 31 c) 13
b) 34 d) 30
4. 51𝑥 + 49𝑦 = 150 અને 49𝑥 + 51𝑦 = 50 હોય, તો 𝑥– 𝑦 =………… .
a) 50 c) 25
b) 100 d) 75
5. ણ વષ પહે લાં િપતા અને પુ ની મરનો સરવાળો 59 વષ હતો, તો પાંચ વષ પહે લા બંનેની મરનો
સરવાળો…………વષ હતો.
a) 57 c) 69
b) 55 d) 61

GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 1

 િવભાગ - B
• નીચેનામાંથી કોઈપણ બે ો પસંદ કરી આ તૈયાર કરવો. (દરે કના 2 ગુણ) (04)
1. સુરેખ સમીકરણ યુ મ 7x – 15y = 2 અને x + 2y = 3નો ઉકે લ શોધો.
2. બે સં યાઓનો તફાવત 26 છે અને એક સં યા બી સં યા કરતાં ણ ગણી હોય, તો તે બે સં યાઓ શોધો.
3. સુરેખ સમીકરણ યુ મ x + 2y = 10 અને 2x – 3y = 12 સુસંગત છે કે સુસંગત નથી તે ન ી કરો. વળી તે
સમીકરણોને દશાવતી રે ખાનો કાર પણ જણાવો.
4. એક પેટીમાં .5 તથા .2ના િસ ા છે . કુ લ િસ ાની સં યા 40 છે તથા કુ લ રકમ .125 છે . દરે ક કારના િસ ાની
સં યા શોધો.
5. અંજના તેની દીકરી ાને કહે છે , “પાંચ વષ પહે લાં મારી મર તારી તે વખતની મર કરતાં સાત ગણી હતી. દસ વષ પછી
મારી મર તારી તે વખતની મર કરતાં અઢી ગણી હશે.” આપેલ મા હતીના આધારે ઉકે લ શોધો.
6. ચલ સુરેખ સમીકરણ યુ મ 2𝑥 + 3𝑦 = 2 અને 5𝑥 + 4𝑦 = 3 નો ઉકે લ લોપની રીતે શોધો.
7. ચલ સુરેખ સમીકરણ 𝑥– 2𝑦– 6 = 0 આપેલ છે . એવું બીજુ ં ચલ સુરેખ સમીકરણ લખો કે જેથી તે ડીનું
ભૌિમિતક િન પણ (i) સંપાતી રે ખાઓ હોય અને (ii) છે દતી રે ખાઓ હોય.
8. એક િ કોણના ણ ખૂણાઓ a, b અને 40°છે . a એ b કરતાં 30° વધારે હોય, તો a અને b શોધો.
9. ચલ સુરેખ સમીકરણ 3𝑥 + 2𝑦 = 11 અને 𝑥– 4𝑦 = 8 નો ઉકે લ લોપની રીતે શોધો.
10. બે પૂરકકોણો પૈકી મોટો ખૂણો નાના ખૂણા કરતાં 40° મોટો છે , તો તે બે પૂરકકોણો શોધો.
િવભાગ - C
• નીચે આપેલા ોમાંથી કોઈ પણ એક પસંદ કરી તૈયાર કરવો. (દરે કના 3 ગુણ) (03)
1. બે અંકોની એક સં યા અને તે સં યાના અંકોની અદલાબદલી કરતાં મળતી સં યાનો સરવાળો 66 છે . તે સં યાના
અંકોનો તફાવત 2 હોય, તો તે સં યા શોધો. આવી કે ટલી સં યાઓ છે ?
2. પાંચ વષ પહે લાં, નૂરીની મર સોનુની મરથી ણ ગણી હતી. દસ વષ પછી નૂરીની મર સોનુની મરથી બે ગણી થશે, તો
નૂરી અને સોનુની વતમાન મર કે ટલી હશે?
3. સુરેખ સમીકરણ યુ મ 3𝑥 + 𝑦 = 1 અને (2𝑘 − 1)𝑥 + (𝑘 − 1)𝑦 = 2𝑘 + 1 ને k ની કઈ િકંમત માટે ઉકે લ ન
મળે?
4. નીચેના ચલ સુરેખ સમીકરણ યુ મ માટે , , , ગુણો ર શોધી જણાવો કે તેમને અન ય ઉકે લ, અનંત ઉકે લ મળે કે
ઉકે લ મળે ન હ.
i. 11𝑥 + 15𝑦 + 23 = 0 અને 7𝑥 − 2𝑦 − 20 = 0
ii. 2𝑥 + 3𝑦 + 5 = 0 અને 6𝑥 + 9𝑦 + 15 = 0
iii. 4𝑥 + 5𝑦 = 3 અને 8𝑥 + 10𝑦 = 9
5. ચલ સુરેખ સમીકરણ યુ મ 7𝑥 + 4𝑦 = 12 અને 3𝑥 + 5𝑦 = 3નો ઉકે લ શોધો.

: 2(15)
• M1005 : દૈિનક વનની પ રિ થિતમાં સમાંતર ેણીની સંક પનાઓનો ઉપયોગ કરવાની યુિ ત િવકિસત કરે .
િવભાગ - A
• નીચે આપેલા (A), (B), (C) અને (D)માંથી કોઈપણ 4 ો પસંદ કરી તૈયાર કરવો. (દરે કના 1 ગુણ)(04)
A. નીચેના િવધાનો સાચાં છે કે ખોટાં તે જણાવો.
( )
1. થમ n ાકૃ િતક સં યાઓનો સરવાળો થાય.
2. 1 , 2 , 3 , 4 ,…..એ સમાંતર ેણી છે .
3. 𝑎 − 𝑎 = 45 છે , તો d = 9 થાય.
4. કોઈ સમાંતર ેણીનો સામા ય તફાવત ઋણ ન હોઈ શકે .
5. બે અંકોની 7 વડે િવભા ય સં યાઓની સં યા 13 છે .
B. નીચેના િવધાનો સાચાં બને તેમ ખાલી જ યા પૂરો.
1. જેના થમ બે પદો – 3 અને 4 છે , તે સમાંતર ેણીનું 21મું પદ________ છે .
2. થમ 20 અયુ મ સં યાઓનો સરવાળો ___________ છે .
3. 𝑎, 13, 𝑏, 3સમાંતર ેણીમાંછે, તો 𝑎 = ___________અને 𝑏 = ___________
4. 𝑎 = 𝑎 + 12 છે , તો d = __________
5. 𝑎 = 1, 𝑙 = 1000 છે , અને n = 1000 હોય, તો s = ____________
GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 2
 C. નીચેના િવધાનો સાચાં બને તેમ યો ય િવક પ પસંદ કરી ઉ ર આપો.
1. એક સમાંતર ેણીનું 𝑛મું પદ 2𝑛 + 1 છે , તો તેનાં 𝑛 પદોનો સરવાળો________થાય.

a) n(n − 2) c) n(n + 1)
b) n(n + 3) d) n(n − 1)
2. સમાંતર ેણી માટે 𝑎 − 𝑎 =________

a) 10d c) 2d
b) d d) 26d
3. 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, … ેણીનું નામ________છે .

a) સા ત ણે ી c) ફબોનાકી ણે ી
b) સમાંતર ેણી d) સમ ગુણો ર ણે ી
4. હે િનલ થમ દવસે .1, બી દવસે .2, ી દવસે .3, એમ દરરોજ બચત કરે છે , તો 100 દવસોમાં તેણે કુ લ કે ટલી
બચત કરી હશે?

a) . 101 c) . 100
b) . 5000 d) . 5050
5. 2𝑘 + 1, 13, 5𝑘 − 3 એક સમાંતર ેણીના િમક પદો હોય, તો 𝑘 = ________

a) 17 c) 4
b) 13 d) d
D. નીચેના ોના એક શ દ/આંકડા/વા યમાં ઉ ર આપો.

1. સમાંતર ેણી −5, −1, 3, 7,…..માટે થમ પદ અને સામા ય તફાવત શોધો.

2. a = 3, n = 8, Sn = 192 આપેલ હોય, તો d શોધો.
3. થમ n અયુ મ ાકૃ િતક સં યાઓનો સરવાળો શોધો.
4. a = 5 − 11n હોય, તો તેનો સામા ય તફાવત શોધો.
5. સમાંતર ેણીની યા યા લખો.

િવભાગ - B

• નીચેના ોમાંથી કોઈપણ બે ો પસંદ કરી તૈયાર કરોઃ (દરે કના 2 ગુણ) (04)
1. જે સમાંતર ેણીનું થમપદ 10 અને સામા ય તફાવત 12 હોય તેવી સમાંતર ેણીના થમ ચાર પદ લખો.
2. સમાંતર ેણી 24, 21, 18,……નાં કે ટલા પદોનો સરવાળો 78 થાય.
3. Nમું પદ 𝑎 = 3 + 2𝑛 હોય, તો સં યાઓની આ યાદીમાં થમ 24 પદોનો સરવાળો શોધો.
4. 34 + 32 + 30 + ⋯ + 10 સરવાળો શોધો.
5. 𝑎 = 7 અને 𝑎 = 35 આપેલ હોય, તો d અને 𝑆 શોધો.
6. 8ના થમ 15 ગુિણતોનો સરવાળો શોધો.
7. સમાંતર ેણી 27, 24, 21,…..ના થમ કે ટલા પદોનો સરવાળો શૂ ય થાય?
8. સમાંતર ેણી 83, 77, 71,…..નું કે ટલામું પદ તે ેણીનું થમ ઋણ પદ હોય?
9. સમાંતર ેણીમાં 𝑎 = 5, 𝑑 = 3 અને 𝑎 = 50 હોય, તો 𝑛 અને 𝑆𝑛 શોધો.
10. સમાંતર ેણી 1000, 900, 800,… માટે 𝑛 મું પદ શોધો.

િવભાગ - C

• નીચેના ોમાંથી કોઈપણ એક પસંદ કરી તૈયાર કરવું. (03)

1. સમાંતર ેણી 3, 8, 13, ….., 253 હોય, તો તેનું છે ેથી 20મું પદ શોધો.
2. સમાંતર ેણીનાં થમ 7 પદોનો સરવાળો 49 અને 17 પદોનો સરવાળો 289 હોય, તો તેનાં થમ n પદોનો સરવાળો શોધો.
3. 1 થી 500 સુધીની સં યાઓમાં 2 અને 5 બંનેની ગુિણત હોય તેવી સં યાઓનો સરવાળો શોધો.
4. એક સમાંતર ેણીનાં ચાર િમક પદોનો સરવાળો 20 છે તથા તેમના વગ નો સરવાળો 120 છે . તે ચાર પદ શોધો.
5. (−4) + (−1) + 2 + 5 + ⋯ + 𝑥 = 437 હોય, તો 𝑥 શોધો.

GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 3

 િવભાગ - D

• નીચેના ોમાંથી કોઈ પણ એક પસંદ કરી તૈયાર કરવો. (04)

1. 𝑎 = 3 + 4𝑛 સાિબત કરો કે 𝑎 , 𝑎 , … . , 𝑎 સમાંતર ેણી બનાવે છે , તો થમ 15 પદોનો સરવાળો શોધો.
2. એક સમાંતર ેણી માટે 𝑠 = 𝑚 અને 𝑠 = 𝑛 હોય, તો સાિબત કરો કે
𝑠 = −(𝑚 + 𝑛), યાં 𝑚 ≠ 𝑛
3. a = 5 − 7n હોય, તો s નું મૂ ય n ના વ પમાં શોધો.
4. કોઈ એક સમાંતર ેણી માટે 𝑠 = 𝑛 + 2𝑛 હોય, તો 𝑎, 𝑑 અને 𝑎 શોધો.
5. સમાંતર ેણી −4, 𝑎, 𝑏, 𝑐, 𝑑, 6 હોય , તો 𝑎, 𝑏, 𝑐 અને d શોધો.
………………………….

GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 4

 Gujarat Secondary And Higher Secondary Education Board, Gandhinagar
Sub :- MATHS (H)-12
Std.:-10 Question Bank-3 (Sept.-23) Marks :- 25

 समािव करण : 3 और 5
 ू ल शासन को 25 अं कों की एक यूिनट परी ा आयोिजत करने का िनदश िदया जाता है ।
 िदए गए िनदशों के अनुसार ों का चयन कर।
 इस बक के िलए 2 अ यन िनषपि ली गई है I

-1 [10 अंक ]

 M-1003 : ाफ के मा म से और िविभ तरीकों से ि पद रै खक समीकरणों की एक जोड़ी का

समाधान ढूंढता है I
िवभाग- A
 िन (क) (ख) और (ग) म से िक ीं तीन को पसं द कीिजए ( े क का 1अंक) [3]
 (क) िन िवधान स ह या अस बताओ :
(1) यिद (4,5)यह समीकरण 5x +3y +k=0 का एक हल हो तो k=-25 होगा I
(2) जब ≠ हो तब ि चल सुरेख समीकरण की दो रे खाएं पर र एक िबं दु पर ितछे िदत करगी I
(3) + =6 हो तो y=12- के प म िलखा जा सकता है I
(4) िजस समीकरण यु के समीकरण आि त हों तो वे समीकरण सगत होते है I
(5) दो चर वाले रै खक समीकरण यु 3x +2y=8 और 6x - 4y=9 संगत है I
 (ख)िन र थानों की पूित कीिजए I
(1) a=…………………….के िलए ,िबंदु (3,a ) रे खा 2x +3y-5=0 पर है I
(2) यिद = =4हो तो + =……………………

(3) यिद − =10 और + =6 हो तो − =………………………..

(4) दो अंक ों की एक सं ा के अंकों का योगफल 3और धन अंतर 1है I यिद वह सं ा 20से छोटी हो तो
वह सं ा …………………….. है I
(5) भावेश के पु िजने श की वतमान उ ,भावे श की वतमान उ की एक चौथाई है I यिद भावे श की
वतमान उ वष हो तो 10 वष प ात िजने श की उ ……………………… वष होगी I
 (ग) िन कथन स बन इस कार र थानों की पूित कीिजए I
(1) समीकरण यु 4x +3y=14और ………………… का आलेख समा र होगा I
a) 4x +3y=14 c) 12x +9y=42
b) 8x +6y=28 d) -12x =9Y
(2) ि चल सुरेख समीकरण x–Ky=2 और 3x +2y–5=0का अन हल हो तो K≠ ……………………… I
a) c) −
b) d) −
(3) दो अंको की एक सं ा का दहाई का अंक 3और दोनों अंक ों का योग वह इकाई के अं क का 4गुना
हो तो वह सं ा …………………………. है I

a) 31 c) 13
b) 34 d) 30

GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 1

 (4) यिद 51x +49y =150 और 49x +51y=50 हो तो − =………………..
a) 50 c) 25
b) 100 d) 75
(5) तीन वष पहले िपता और पु की उ का योग 59 वष था तो पां च वष पहले दोनों की उ का योग
.....................वष था I
a) 57 c) 69
b) 55 d) 61
िवभाग- B

 िक ी दो ों को पसंद कर यह तै यार् कर | ( े क का 2 अंक ) [4]

(1) सुरेख समीकरण 7x -15y=2 और x +2y=3का हल ात करो I
(2) दो सं ाओं का अंतर 26 है | और एक सं ा दू सरी सं ा की तीन गुनी हो तो वे दो सं ाएँ ात
करो I
(3) सुरेख समीकरण यु x +2y=10 और 2x -3y=12 संगत है या नहीं यह सुिनि त कीिजये और उन
रे खाओं का कार भी बताईये I
(4) एक पेटी म 5 पये तथा 2 पये के िस े है कु ल िस े 40 है तथा कुल रकम 125 पये ह I तो
े क कार के िस ों की सं ा ात करो I
(5) अं जना अपनी पु ी ा से कहती है िक “पां च वष पहले मे री उ ते री उस समय की उ से सात गुन ी
थी I दस वष के बाद मे री उ ते री उस समय की उ से ढाई गुनी होगी “उपरो मािहती पर से हल
ात कीिजये I
(6) ि चल सुरेख समीकरण 2x +3y=2 और 5x +4y=3 का हल िवलोपन िविध से ात करोI
(7) ि चल सुरेख समीकरण x -2y–6=0 िदया गया है I एसा दू सरा ि चल सुरेख समीकरण िल खए िक
िजससे उसका भौिमितक िन पण
i. स ाती रे खाएं हो ।
ii. ितछे िदत करती रे खाएं हों I
(8) यिद िकसी ि भु ज के तीनों कोण a, b और 40 हो और a यह b से 30० अिधक हो तो a और b ात
करो I
(9) ि चल सुरेख समीकरण 3x +2y=11और x -4y=8 का हल िवलोपन िविध से ात करो I
(10) दो पूरक कोणों म बड़ा कोण छोटे कोण से 40० िजतना अिधक है तो वे कोण ात करो I

िवभाग- C
 िकसी एक को पसं द कर यह तै यार कर । ( े क का 3अंक) [3]
(1) दो अंकों की एक सं ा और उस सं ा के अंकों की अदलाबदली करने से ा सं ा का योग 66
है Iउस सं ा के अंक ों का अंत र 2 हो तो वे सं ाएँ ात करो I ऐसी िकतनी सं ाएँ िमलगी I
(2) पां च वष पहले नू री की उ सोनू की उ की तीन गुनी थी, दस वष बाद नू री की उ सोनू की उ की
दु गुन ी होगी तो सोनू और नू री की वतमान उ ात करो I
(3) सुरेख समीकरण यु 3x +y=1 और (2k-1)x +(k-1)y=2k+1 को k के िकस मान के िलए हल ा
नहीं होगा I
(4) िन ि चल सुरेख समीकरण के िलए बताएँ की हल िकस कार का है I (अनं त ,अन ,नहीं िमले गा )
i. 11x +15y+23=0 और 7x -2y–20=0
ii. 2x +3y+5=0 और 6x +9y+15=0
iii. 4x +5y=3 और 8x +10y=9
GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 2
 (5) ि चल सुरेख समीकरण 7x +4y =12 और 3x +5y=3 का हल ात कीिजये I

-2 [15 अंक ]

 M1005 : दै िनक जीवन की प र थितयों म समा र ेणी की संक नाओं का उपयोग करने की
प यु िवकिसत करता है I
िवभाग- A
 िन (क), (ख)और (ग), (घ) म से िक ी चार को पसंद कीिजये ( े क का 1 अंक) [4]
 (क) िन िवधान स ह या अस बताओ :
( )
(1) थम n ाकृ ितक सं ाओं का योग होगा I
2 2 2 2
(2) 1 ,2 ,3 ,4 ,...........यह समा र े णी है I
(3) यिद a25-a20=45 है तो d=9 होगा I
(4) िकसी भी समा र े णी के िलए सामा अंतर ऋण नहीं हो सकता I
(5) दो अंक ों की 7 ारा िवभािजत संखाएं 13 है I
 (ख) िन र थानों की पूित कीिजए I
(1) िजसके थम दो पद -3और 4 है उस समा र े णी का 21वां पद ............................... होगा I
(2) थम 20 अयु संखाओं का योग .......................... होगा I
(3) a, 13, b, 3 समा र े णी के िमक पद हों तो a=.................और b=.................
(4) यिद a10=a7+12 हो तो d=..........................
(5) a=1, ℓ =1000 है, और n=1000 हो तो S=......................
 (ग) िन र थानों की पूित कीिजए I
(1) एक समानर े णी का nवां पद 2n+1है , तो उसके n पदों का योगफल ..............................
a) n(n-2) c) n(n+1)
b) n(n+3) d) n(n-1)
(2) समा र े णी के िलए a18-a8=.............................
a) 10d c) 2d
b) d d) 26d
(3) 1,2,3,5,8,13,21,34 .............. े णी का नाम .................. है I
a) शां त े णी c) िफबोनाकी े णी
b) समा र े णी d) समगुनोतर े णी
(4) हे िनल थम िदन 1,दु सरे िदन 2,तीसरे िदन इस कार रोज बचत करती है तो 100व िदन उसकी बचत
िकतनी होगी ?
a) 101 c) 100
b) 5000 d) 5050
(5) 2k +1 ,13 ,5k-3 एक समा र े णी के िमक पद हों तो k =................................
a) 17 c) 4
b) 13 d) d
 (घ )िन ों का एक श , वा म उ र दीिजए I
(1) समा र े णी -5,-1,3,7......के िलए थम पद और सामा अ र बताओ I
(2) a=3,n=8, =192 हो तो d ात करो I
(3) थम n अयु ाकृ ितक सं ाओं का योग ात करो I

GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 3

 (4) यिद an=5-11n हो तो सामा अंतर ात करो I
(5) समा र े णी की प रभाषा िल खए I
िवभाग- B
 िक ीं दो ों को पसंद कर यह तै यार् कर । ( े क के 2 अंक) [4]
(1) िजस समा र े णी का थम पद 10 और सामा अं तर 12 हो ऐसी समा र े णी के चार पद
िल खए I
(2) समा र े णी 24 ,21 ,18 ..........के िकतने पदों का योग 78 होगा I
(3) यिद n वां पदan=3+2n हो तो थम 24 पदों का योगफल ात करो I
(4) 34 +32 +30 +.......+10 योग ात करो I
(5) a =7 और a13 =35 हो तो d और 13 ात करो I
(6) 8 के थम 15 गुिणतों का योगफल ात करो I
(7) समा र े णी 27,24,21 ..... के िकतने पदों का योगफल शू होगा I
(8) समा र े णी 83,77, 71,......का कौन सा पद थम ऋण पद होगा I
(9) समा र े णी म a =5,d =3 और an=50 हो तो n और ात करो I
(10) समा र े णी 1000 , 900 ,800 ....... के िलए n वां पद ात करो I

िवभाग- C

 िक ीं एक को पसं द कर यह तै यार् कर । ( ेक का 3 अंक ) [3]

(1) समा र े णी 3,8,13 .....,253 हो तो अं ितम से 20 वां पद ात करो I
(2) समा र े णी के थम 7 पदों का योगफल 49 और 17 पदों का योगफल 289 हो तो उसके थम n
पदों का योगफल ात करो I
(3) 1 से 500 तक की सं ाओ म 2 और 5 दोनों की गुिणत हो ऐसी सं ाओं का योगफल ात करो I
(4) एक समा र ेणी के चार िमक पदों का योगफल 20 है तथा उनके वग का योगफल 120 है वे
चार पद ात करो I
(5) (-4 )+(-1 )+2+5+...........+ = 437 हो तो ात करो I

िवभाग- D
 िक ीं एक को पसं द कर यह तै यार् कर । ( ेक का 4 अंक ) [4]
(1) an=3+4n िस कीिजए िक a1, a2 ........................ an समा र े णी के पद है तो थम 15 पदों का
योगफल ात कीिजये I
(2) एक समा र े णी के िलए =m और =n हो तो िस कीिजए िक Sm+n = - (m+n) जहाँ
m≠n .
(3) यिद an= 5 -7nहो तो का मान n प म ात करो I
2
(4) िकसी समा र े णी के िलए =n +2nहो तो a,d और an ात करो I
(5) समा र े णी -4, a, b, c ,d ,6 हो तो a, b, c, d ात करो I

**************************************************************************************

GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 4

 Gujarat Secondary And Higher Secondary Education Board, Gandhinagar
Sub :- MATHS (E)-12
Std.:-10 Question Bank-3 (Sept.-23) Marks :- 25
 Chapters included- 3 – Linear Equations in two variables
5 – Arithmetic Progression

 School will have to conduct Unit Test of 25 marks as per instructions given in the question banks.
 Total 2 learning outcomes are selected for the chapters of question bank– 3

QUESTION-1 [10 MARKS]

 M1003 : Finds the solution of the linear equations in two variables graphically and by other basic
methods.
SECTION - A
 Choose any three from the following A, B and C: (Each carries 1 mark) [03]
A. State whether the following statements are true or false:
1. If (4,5) is the solution of the equation 5x + 3y + k = 0, then k = -25.
2. When ≠ , if the pair of linear equations in two variables intersect at one point, then it will
also intersect at the other point.
3. If + = 6, then it can also be written as y = 12 -
4. If the pair of linear equations are coincident, then the equations are consistent.
5. The following pair of the linear equations 3x + 2y = 8 and 6x – 4y = 9 are consistent.
B. Fill in the blanks with appropriate answers:
1. For a = _______, the point (3, a) is on the line 2x + 3y – 5 = 0
2. If = = 4, then x + y = __________

3. If - = 10 and + = 6, then - = _____________

4. The sum of the digits of the two digit number is 3 and their difference is 1. If the two digit
number is less than 20, then the number is _______
5. The present age of Bhavesh’s son Jinesh is one-fourth of the present age of Bhavesh. If the
present age of Bhavesh is x years, then Jinesh’s age will be ___________ after 10 years.
C. Choose the correct option from the multiple choice questions.
1. The graphs of pair of linear equations 4x + 3y = 14 and ____________ are parallel lines.
a) 3x + 4y = 14 c) 12x + 9y = 42
b) 8x + 6y = 28 d) -12x = 9y
2. If the pair of the linear equations in two variables x – ky = 2 and 3x + 2y – 5 = 0 have a unique
solution, then k ≠ ________

a) b) c) − d) −
3. The ten’s place digit of the two digit number is 3 and the sum of the digits is 4 times more
than the unit’s place digit, then the two digit number is __________

a) 31 b) 34 c) 13 d) 30

GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 1

 4. If 51x + 49y = 150 and 49x + 51y = 50, then x – y = ______________
a) 50 b) 100 c) 25 d) 75
5. Three years ago, the sum of father’s age and his son’s age was 59 years. Five years ago, the
sum of their ages was ______ years.
a) 57 b) 55 c) 69 d) 61
SECTION - B
 Choose any two questions from the following for preparing this question.
(Each carries 2 marks) [04]
1. Find the solution for the following pair of linear equations 7x – 15y = 2 and x + 2y = 3
2. The difference between two numbers is 26. If one number is three times the other number
then find the two numbers.
3. Check whether the pair of linear equations x + 2y = 10 and 2x – 3y = 12 are consistent or not.
Also, determine the type of lines formed by these linear equations.
4. There are 5 ₹coins and 2 ₹ coins in a bag. The total number of coins in the bag are 40 and the
total amount is 125 ₹. Find the number of each coins.
5. Anjana tells her daughter Rudra that “Five years ago, my age was seven times more than your
age at that time. After ten years, my age will be two and half years of your age at that time.”
Find the solution based on the above information.
6. Find the solution for the pair of linear equations in two variables using method of elimination:
2x + 3y = 2 and 5x + 4y = 3
7. x – 2y – 6 = 0 is the linear equation in two variables. Write the other linear equation in two
variables in such a manner that their geometric representation is (i) parallel lines and
(ii) intersecting lines.
8. The three angles of a triangle are given as a, b and 40◦. If a is 30◦ more than b, then find a and
b.
9. Find the solution for the pair of linear equations in two variables using method of elimination:
3x + 2y = 11 and x – 4y = 8.
10. In supplementary angles, bigger angle is 40◦ more than smaller angle, then find the
supplementary angles.

SECTION - C

 Choose any one question from the following and prepare Q.1 (C).
(Each carries 3 marks) [03]
1. The sum of a two digit number and the number obtained by reversing the digits is 66. If the
digits of the number differ by 2, then find the number. How many such numbers are there?
2. Five years ago, Nuri’s age was thrice Sonu’s age. Ten years later, Nuri’s age will be twice Sonu’s
age. What is the present age of Nuri and Sonu?
3. For which value of k, the pair of linear equations 3x + y = 1 and (2k – 1)x + (k – 1)y = 2k + 1
have no solution.

GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 2

 4. For the following pairs of linear equations in two variables, find , , and check whether
they have a unique solution, infinitely many solutions or no solution.
i) 11x + 15 y + 23 = 0 and 7x – 2y – 20 = 0
ii) 2x + 3y + 5 = 0 and 6x + 9y + 15 = 0
iii) 4x + 5y = 3 and 8x + 10y = 9
5. Find the solution for the following pair of linear equations in two variables: 7x + 4y = 12 and
3x + 5y = 3.

Question 2 [15 marks]

 M1005 : Develop the technique of application of arithmetic progression in daily life situations.
SECTION - A
 Choose any four questions from the following A, B, C and D to prepare Q.2 (A)
(Each carries 1 mark) [04]
A. State whether the following statements are true or false:
( )
1. The sum of the first n natural numbers is
2. 12, 22, 32, 42,….. is an arithmetic progression.
3. If a25 – a20 = 45, then d = 9.
4. The common difference of an arithmetic progression cannot be negative.
5. Two digit numbers divisible by 7 is 13.
B. Fill in the blanks with appropriate answers:
1. If the first two terms of an arithmetic progression are -3 and 4, then the 21st term of this A.P is
__________
2. The sum of first 20 odd numbers is ______________
3. If a, 13, b, 3 are an arithmetic progression, then a = ________ and b = ______
4. If a10 = a7 + 12, then d = ________
5. If a = 1, l = 1000 and n = 1000, then S = ________
C. Choose the correct option from the multiple choice questions.
1. The n th term of an arithmetic progression is 2n + 1, then sum of the nth term is ________
a) n(n – 2) c) n(n + 1)
b) n(n + 3) d) n(n – 1)
2. For an arithmetic progression, a18 – a8 = ________
a) 10d b) d c) 2d d) 26d
3. The name of the following progression 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, ….. is
_______________________
a) Harmonic sequence c) Fibonacci sequence
b) Arithmetic sequence d) Geometric sequence
4. Henil saves ₹ 1 on first day, ₹ 2 on second day, ₹ 3 on third day and saves every day in this
manner. How much did he save in 100 days?
a) ₹ 101 b) ₹ 5000 c) ₹ 100 d) ₹ 5050
5. 2k + 1, 13, 5k – 3 are the successive terms of an arithmetic progression, then k = _______.
a) 17 b) 13 c) 4 d) d
D. Answer the following in one word/number/sentence:
1. For an arithmetic progression -5, -1, 3, 7, …., find the first term and the common difference.
2. For a = 3, n = 8, Sn = 192, find d.
GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 3
 3. Find the sum of the first n odd natural numbers.
4. If an = 5 – 11n, find the common difference.
5. Define arithmetic progression.

SECTION - B

 Choose any two questions from the following for preparing Q.2(B) questions.
(Each carries 2 marks) `[04]
1. The first term of an arithmetic progression is 10 and the common difference is 12. Write the
first four terms of this A.P.
2. How many terms of the A.P. : 24, 21, 18,…. must be taken so that their sum is 78?
3. If the nth term of the A.P. is an = 3 + 2n, then find the sum of the first 24 terms of this A.P.
4. Find the sum of 34 + 32 + 30 + ……. + 10.
5. For a = 7 and a13 = 35, find d and S13.
6. Find the sum of first 15 multiples of 8.
7. How many first terms of the arithmetic progression 27, 24, 21,…. will give the sum equal to 0?
8. Which term of the A.P. : 83, 77, 71,…… is its first negative term?
9. In an arithmetic progression a = 5, d = 3 and an = 50, find n and Sn
10. Find the nth term for the A.P.: 1000, 900, 800,….....

SECTION - C

 Choose any one question from the following and prepare Q.2 (C).
(Each carries 3 marks) [03]
th
1. Find the 20 term from the last term of the A.P. : 3, 8, 13, ……. 253.
2. If the sum of the first seven terms of an A.P. is 49 and sum of the first seventeen terms is 289,
then find the sum of the first n terms.
3. For the numbers from 1 to 500, find the sum of the numbers who are the multiple of 2 and 5
both.
4. For an A.P., the sum of first four successive terms is 20 and sum of their squares is 120. Find
the first four terms.
5. (-4) + (-1) + 2 + 5 +….... + x = 437, find x.

SECTION - D

 Choose any one question from the following questions and prepare Q.2(D).
(Each carries 4 marks) [04]
1. Show that a1, a2, …...., an is an arithmetic progression for an = 3 + 4n. Find the sum of first 15
terms.
2. For an arithmetic progression, Sn = m and Sm = n, then prove that Sm+n = - (m + n) where
m≠n.
3. If an = 5 – 7n, find Sn in terms of n.
4. For any arithmetic progression, Sn = n 2 + 2n, then find a, d and an
5. For an arithmetic progression -4, a, b, c, d, 6, find a, b, c and d.

……………………………….

GSHSEB-Q.B.-3-SEPTEMBER 2023 Page- 4