Limang Modelo ng Pambansang

Ekonomiya
1. Simpleng Ekonomiya

 Iisa lamang ang ganap ng sambahayan at bahay-kalakal.

2. Ang BahayKalakal at Sambahayan sa Pamilihan ng

Tapos na Produkto at Salik sa Produksyon

 Magkaiba ang ganap ng sambahayan at bahay-kalakal; ang

sambahayan ang nangangailangan ng produkto samantala
wala itong kakayahan na lumikha nito. Kaya ang bahay-kalakal
ang gumagawa nito para sa mga demand.

3. Pamilihang Pinansyal : Pag-iimpok at Pamumuhunan

 Ito ay tumutukoy sa pag-iimpok at kita; nagtitipid ang

sambahayan para sa hinaharap. Samantala ang bahay-kalakal
ay naglalayon na kumita, maaari silang humiram ng pera sa
pamilihang pinansyal (kooperatiba o banko) upang mapalago
ang kanilang negosyo.

4. Ang Pamahalaan at Pamilihan ng Pinansyal, Salik ng

Produksyon, Kalakal at Paglilingkod

 Ito ay ugnayan ng pamahalaan, sambahayan, baha-kalakal, at

pamilihang pinansyal sa pagpapaunlad ng bansa at pagtugon
sa pangangailangan nito. Isang halimbawa ng kita ng gobyerno
ay ang paniningil ng buwis.

5. Ang Pambansang Ekonomiya sa Kalakalang Panlabas

 Tumutukoy sa pakikipagkalakalan sa labas ng bansa na

naglalayon na matugunan ang pangangailangan ng bawat
panig.
 Ang pambansang ekonomiya
 1. ANG PAMBANSANG EKONOMIYA PAIKOT NA DALOY
NG EKONOMIYA IBA’T-IBANG MODELO NG PAMBANSANG
EKONOMIYA
 2. MAKROEKONOMIKS (MACROECONOMICS) Dibisyon ng
ekonomiks na nakatuon sa pag-aaral ng kabuuang
ekonomiya. Sinusuri ng makroekonomiks ang
malawakang pangyayaring pang-ekonomiya (pagbabago
sa kawalan ng trabaho, pambansang kita, gross domestic
product, implasyon at antas ng presyo. Gumagamit ng
modelo sa pagsusuri ang makroekonomiks.
 3. MODELO Ang modelo ay representasyon ng isang
konsepto o kaganapan. Ito ay nagbibigay ng konteksto sa
pagsusuri ng pambansang ekonomiya sa
makroekonomiks. Ang modelo ng pambansang
ekonomiya ay naglalarawan ng interdependence ng lahat
ng actor sa isang ekonomiya. Sa pamamagitan ng
modelo, naipapakita nang simple ang realidad.
 4. MGA KATANUNGAN NA BINIBIGYAN KASAGUTAN NG
MAKROEKONOMIKS: Ano ang kayarian ng pambansang
ekonomiya? Ang pambansang ekonomiya ba ay simple
lamang? Ito ba ay nakatutok sa paggalaw ng
komplikadong ugnayan ng mga sektor? Ito ba ay
tumututok lamang sa panloob na kaganapan? Isinama rin
ba nito ang panlabas na kaganapan?
 5. MGA MODELO NG PAMBANSANG EKONOMIYA Unang
Modelo : Simpleng Ekonomiya Ikalawang Modelo : Ang
Bahay-Kalakal at Sambahayan sa Pamilihan ng Tapos na
Produkto at Salik sa Produksyon Ikatlong Modelo :
Pamilihang Pinansyal : Pag-iimpok (Savings) at
Pamumuhunan (Investments) Ikaapat na Modelo : Ang
Pamahalaan at Pamilihan ng Pinansyal, Salik ng
Produksyon, Kalakal at Paglilingkod Ikalimang Modelo :
Ang Pambansang Ekonomiya sa Kalakalang Panlabas
 6. UNANG MODELO : SIMPLENG EKONOMIYA
Pangunahing aktor : Sambahayan – kalipunan ng mga
mamimili sa isang ekonomiya. Bahay-kalakal – tagalikha
ng produkto.  Ang sambahayan at bahay- kalakal ay iisa. 
Ang lumilikha ng produkto ay siya ring konsyumer.  Ang
supply ng bahay-kalakal ay demand nito kapag kabilang
na ito sa sambahayan
 7. IKALAWANG MODELO : ANG BAHAY-KALAKAL AT
SAMBAHAYAN SA PAMILIHAN NG TAPOS NA PRODUKTO
AT SALIK SA PRODUKSYON Ang pag-iral ng sistemang
pamilihan sa pambansang ekonomiya ang tuon dito.
Pangunahing sektor : Sambahayan at Bahay-kalakal 
Magkaiba ang sambahayan at bahay-kalakal  Dalawang
uri ng Pamilihan : Pamilihan ng mga salik ng produksyon o
factor markets (capital, lupa, paggawa) ; Tapos na
produkto o commodity (good markets o commodity
markets)
 8. IKALAWANG MODELO : ANG BAHAY-KALAKAL AT
SAMBAHAYAN SA PAMILIHAN NG TAPOS NA PRODUKTO
AT SALIK SA PRODUKSYON  Ipinagpalagay na may
dalawang aktor sa isang ekonomiya – sambahayan at
bahay- kalakal.  Ang sambahayan ay may demand sa
produkto ngunit wala itong kakayahang lumikha ng
produkto.  Ang bahay-kalakal ang tanging may
kakayahang lumikha ng produkto ngunit kailangan na
bumili o umupa ng mga salik ng produksyon.  Tanging
ang sambahayan ang may suplay ng mga salik ng
produksyon.  Makikipag-ugnayan ang bahay-kalakal sa
sambahayan sa pamamagitan ng mga pamilihan ng mga
salik ng produksyon.
 9. IKALAWANG MODELO : ANG BAHAY-KALAKAL AT
SAMBAHAYAN SA PAMILIHAN NG TAPOS NA PRODUKTO
AT SALIK SA PRODUKSYON  Kapital (magbayad ng
interes) ; paggawa (pasahod); entreprenyur (kita) – kita ng
sambahayan  Interes, pasahod, kita [sambahayan] :
gastusin ng produksyon [bahay-kalakal]  Sa pamilihan ng
 kalakal at paglilingkod, bibili ang sambahayan ng
produkto na pantugon sa kanyang pangangailangan at
kagustuhan.  Kitang natanggap ng sambahayan = pambili
ng produkto : Paggastos sa pagbili ng produkto
[sambahayan]  Gastos ng sambahayan = kita ng bahay-
kalakal.  Interdependence : umaasa sa isa’t-isa para
matugunan ang pangangailangan
 10. IKATLONG MODELO : PAMILIHANG PINANSYAL : PAG-
IIMPOK (SAVINGS) AT PAMUMUHUNAN (INVESTMENTS)
PANGUNAHING SEKTOR : Sambahayan at Bahay-Kalakal 
Isinasa-alang-alang ng sambahayan at bahay- kalakal ang
kanilang mga desisyon sa panghinaharap.  Hindi
ginagamit ng sambahayan ang lahat ng kita para sa
pamimili.  Hindi lang pangkasalukuyang produksiyon ang
iniisip ng bahay-kalakal.  Pamimilili at paglikha ng
produkto, pag- iimpok (savings) at pamumuhunan
(investments) – nagiging mahalagang gawaing pang-
ekonomiya.  Nagaganap sa pamilihang pinansiyal
(financial market)