9

Araling Panlipunan
Ikaapat na Markahan – Modyul 3
Sektor ng Industriya
Araling Panlipunan– Ikasiyam na Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikaapat na Markahan–Modyul 3: Sektor ng Industriya
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring

magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto
o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na
ginamit sa modyulna ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon.
Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa
paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda
ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban samodyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o

ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Rolyn L. Nomo
Editor: Emma P. Tormis, Nelia S. Lim. Arnel B. Tormis EMD
Tagasuri: Arnold Z. Dinglasa EdD, Arcelita B. Zamoras EdD, Arnel B. Tormis EMD
Tagaguhit: Vincent Hersel E. Murcia
Tagalapat: Vincent Hersel E. Murcia
Management Team: Dr. Ruth L. Fuentes, CESO V
Eugenio B. Penales EdD
Sonia D. Gonzales
Ma. Liza R. Tabilon EdD, CESO V
Lilia E. Abello EdD
Evelyn C. Labad

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education – Region IX

Office Address: Regional Center, Balintawak, Pagadian City
E-mail Address: region9@deped.gov.ph
 9
AralingPanlipunan
Ikaapat na Markahan – Modyul 3
Sektor ng Industriya

i
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan – Ikasiyam na Baitang

ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Sektor ng Industriya.

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

edukador mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang
gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang
itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,
panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at

malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong

ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala,
panulong o estratehiyang magagamit sa
paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-

aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at
itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.

ii
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa Araling Panlipunan–Ikasiyam na Baitang ng Alternative

Delivery Mode (ADM) Modyul ukol sa Sektor ng Industriya.

Ang kamay ay madalas gamiting simbolo ng kakayahan, aksyon at layunin. Sa

pamamagitan ng ating mga kamay tayo ay maaaring matuto, lumikha, at
magsakatuparan ng gawain. Ang kamay sa tulong-aral na ito ay sumisimbolo na
ikaw, bilang isang mag-aaral, ay may angking kakayahang matutuhan ang mga
kaugnay na kompetensi at kasanayan. Ang iyong pang-akademikong tagumpay ay
nakasalalay sa iyong sarili o sa iyong mga kamay.

Ang modyul na ito ay ginawabilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin

nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan.
Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga

dapat mong matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung

ano na ang kaalaman mo sa aralin ng
modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng
tamang sagot (100%), maaari mong
laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral

upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay

ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad
ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas
na suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling

pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

iii
 Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa
malayang pagsasanay upang mapagtibay
ang iyong pang-unawa at mga kasanayan sa
paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot
mo sa pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o

pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong

sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman
o kasanayan sa tunay na sitwasyon o
realidad ng buhay.

Tayahin Ito ay gawain nanaglalayong matasa o

masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.
Karagdagang Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
Gawain panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa

lahat ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa
Sanggunian
paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang
marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na
papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at
sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka
rin humingi ng tulong sa iyong mga magulang, sa nakatatanda mong kapatid o

iv
sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging
itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng

makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

v
 Alamin

Sa nakaraang aralin, tinalakay natin ang sektor ng agrikultura. Sinuri natin ang
kahalagahan nito sa pang-araw-araw na buhay ng mga Pilipino. Inisa-isa rin natin
ang mga suliraning kinakaharap nito at ang pagbibigay diin sa matalinong
paggamit ng mga likas na yaman para sa kapakanan ng mga susunod na Pilipino.
Hindi rin natin nakaligtaan ang mga patakarang pang-ekonomiyang itinataguyod
ng pamahalaan upang masigurong patuloy ang pagpapalakas sa sektor.
Samantala, bilang bahagi ng yunit na ito, ang susunod na sektor na ating
tatalakayin ay ang Sektor ng Industriya.

Pagkatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

1. Nabibigyang-halaga ang mga gampanin ng sektor ng industriya at mga

patakarang pang-ekonomiyang nakatutulong dito.

Subukin

Panuto: Basahin at unawain ang mga tanong sa ibaba. Isulat ang titik ng
tamang sagot sa sagutang papel.

1. Aling subsektor ng industriya ang tumutugon sa pangangailangan ng

mga mamamayan sa tubig, kuryente at gas?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

1
2. Anong subsektor ng industriya na kung saan ang mga metal, di-
metal, at enerhiyang mineral ay kinukuha at dumadaan sa proseso
upang gawing tapos na produkto?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

3. Alin sa mga subsektor ng industriya ang tumutugon sa paraan ng

paggawa ng mga produkto sa pamamagitan ng manual labor o ng
makinarya.
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

4. Anong subsektor ng industriya inilarawan ang mga gawaing tulad ng

pagtatayo ng mga gusali, estruktura at iba pang land improvements?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

5. Alin sa mga subsektor ng industriya ang may kinalaman sa paggalaw ng

presyo ng kuryente?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

2
6. Alin sa mga subsektor ng industriya ang pinagmulan ng mga hilaw na
sangkap sa paggawa ng kotse?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

7. Alin sa mga subsektor ng industriya ang lumilikha ng mga damit,

pagkaing naproseso tulad ng keso, tinapay at iba pang produkto?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

8. Anong subsektor ng industriya napabilang ang paggawa ng mga silid-

aralan?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura
9. Saang sektor nagmumula ang mga hilaw sa materyal na ginagamit sa
industriya?
A. pabrika
B. pamahalaan
C. Paglilingkod
D. Agrikultura

10. Anong subsektor ng industriya ang nagsasagawa ng mga

produkto na dumaan sa pisikal o kemikal na transpormasyon ang
mga materyal nito?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

3
 Aralin
Araling Panlipunan:
4 Sektor ng Industriya

Balikan

Ano-ano ang mga patakaran at programang pangkaunlaran sa sektor ng Agrikultura?

Sagot:
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Tuklasin

Gawain 1. PRIMARYA – SEKONDARYA

Tingnan at pag-aralan ang bawat larawan. Iugnay ang larawan sa kanan at sa kaliwa.

1.

4
 2.

3.

Gabay na Tanong:

1. Mula sa mga larawan, ano ang iyong mabubuong hinuha?

2. Paano nabuo ang gomang gulong, sardinas at gintong hikaw?
3. Anong subsektor ng industriya naipakita ang transpormasyon ng mga produkto
mula sa hilaw na materyal?

5
 Suriin

Panuto: Basahin, suriin, at unawain mo ang nilalaman ng teksto tungkol sa sektor

ng industriya. Pagkatapos mong basahin ay sagutin ang mga
pamprosesong tanong at ang susunod na gawain na may kinalaman sa
sektor ng industriya.

ANG SEKTOR NG INDUSTRIYA

Ang Industriya- ay tumutukoy sa iba’t ibang uri ng gawaing
pangkabuhayan. Ang pangunahing layunin nito ay maproseso ang mga hilaw na
materyal o sangkap na materyal upang makabuo ng mga produktong ginagamit ng
tao. Karaniwang nagmumula sa agrikultura ang mga hilaw na materyal upang
mabuo ang mga produktong maaaring ipagbili sa mga mamimili o gamitin bilang
bahagi ng isang produkto tulad ng tornilyo sa kotse, pinakintab na kahoy sa
muwebles, katad sa botas at iba pa. Bunga nito, nakapagbibigay ang sektor na ito
ng trabaho sa maraming Pilipino.
Ang sektor ng industriya ay nahahati sa sumusunod na subsektor:

PAGMIMINA

Ang subsektor na kung saan ang mga metal,

di-metal, at enerhiyang mineral ay kinukuha
at dumadaan sa proseso upang gawing tapos
na produkto (halimbawa ay hikaw na gawa sa
ginto) o kabahagi ng isang yaring kalakal
(halimbawa ay tornilyo para sa kotse). Ang
mismong produkto, hilaw man o naproseso
ang nagbibigay ng kita para sa bansa.
Sa kasalukuyan, ang Pilipinas ay may
apatnapu’t apat (44) na kompanya ng
Pagmimina. Tatlumpu’t pito (37) sa kabuuang
bilang ang aktibo sa pagmimina. Anim (6) ang
nagmimina ng ginto, tatlo (3) naman sa tanso
at dalawampu’t walo (28) ang nagmimina ng
nikel.

6
 Ilan sa mga kompanya sa bansa ay ang Berong Nickel Corp., Carrascal Nickle
Corp., Emir Mineral Resources Corp. Zambales Diversified Metals Corp. at iba
pa.
Ang mga mineral na namimina ay maaaring magagamit sa pagpapagawa ng mga
kalsada at tulay, pagpapatayo ng mga gusali at ospital, pagbuo ng elektrisidad
at iba pa. Naging mahalaga ang pagmimina sa pagpapaunlad sa ekonomiya ng
bansa.
Mga metal na Mga di-metal na mineral sa Enerhiyang Mineral sa
mineral sa Pilipinas Pilipinas Pilipinas
1. Silver 1. Marble 1. Coal
2. Primary Gold 2. Rock Aggregates 2. Natural Gas
3. Primary Copper 3. Sand and Gravel 3. Petroleum
4. Zinc 4. Guano (dumi ng paniki)
5. Sulphur

PAGMAMANUPAKTURA

Ayon sa diksiyonaryong Macquarie, ang pagmamanupaktura ay tumutukoy sa

paggawa ng mga produkto sa pamamagitan ng manual labor o ng mga makina.
Pangunahing sa nalilikha nito ang mga pagkain na nagmumula sa hilaw na
kagamitan. Nililikha din ng pagmamanupaktura ang mga produkto tulad ng mga
pang-araw araw na gamit sa tahanan. Malaki ang naitutulong sa pag-unlad ng
industriya ng pagmamanupaktura ang pagtaas ng kalidad ng produkto,
teknolohiya, pagbaba ng halaga ng gastos at mahusay na paraan ng paghahatid sa
pamilihan.

7
 Mga halimbawa ng pagmamanupaktura sa Pilipinas
Food Footwear Chemicals
Beverage & Tobacco Wearing Apparel Paper and Printing
Textile Furniture and Fixtures Machinery
Rubber Products Leather Products Electrical Machinery

Ayon sa datos na ipinalabas ng zoominfo (August 2021) ang mga nangunguna at

kilalang kompanya ng pagmamanupaktura sa bansa ay ang Alliance Global, San
Miguel Corporation, Top Frontier, Petron, Ayala, JG Summit Holdings, Pilipinas Shell
Petroleum, Cosco Capital, Universal Robina, San Miguel Purefoods. Malaki ang
naiambag nila sa pag-angat ng ekonomiya ng bansa.

KONSTRUKSYON

Ito ay tumutukoy sa industriya ng

pagpapatayo ng mga tulay, kalsada,
paggawaan, pabrika, gusali, mga tirahan at iba
pang mga istruktura at imprastraktura bilang
bahagi ng serbisyo publiko ng pamahalaan sa
mga mamamayan. Ito ay itinuturing na mga
fixed capital na kung saan ginagawa ang mga
produkto. Kasama rin sa sekondaryang sektor
na ito ang probisyon sa pagbibigay ng
serbisyong teknikal at konstruksiyon tulad ng
pagsasaayos at pagmimintina kasama na rin
ang ang personal na konstruksiyon ng mga
tirahan.

Sa pagdami ng mga namumuhunan sa

Pilipinas, naitayo ang maraming pabrika at
sumigla ang kalakalan sa bansa. Dahil dito
tumaas ang antas ng konstruksyon bunga na
rin ng pangangailangan sa mga imprastraktura
ng mga namumuhunan sa bansa.

8
 UTILITIES

Utilities (kuryente, gas, at tubig). Ito ay binubuo ng mga kompanyang ang

pangunahing layunin ay matugunan ang pangangailangan ng mga
mamamayan sa tubig, kuryente, at gas. Sa sekondaryang sektor na ito,
malaki ang papel ng pamahalaan upang masiguro ang maayos na serbisyo.
Kasama sa mga tungkuling ito ang paglalatag ng mga imprastruktura at
angkop na teknolohiya upang maihatid ang nararapat na serbisyo sa lahat
ng tao. Ito ay bilang paninigurong ang bawat mamamayan ay maaabot ng
mga nasabing serbisyo.

Kahalagahan ng Sektor ng Industriya

 Ito ang gumagawa ng mga produktong may bagong anyo, hugis at halaga
 Ito ay nagbibigay ng trabaho sa mga mamamayan
 Ito ay nagsisilbing pamilihan ng mga tapos na produkto ng sector ng
agrikultura
 Ito rin ang nakakadagdag ng bilang ng dolyar na pumapasok sa bansa

Kahinaan ng Sektor ng Industriya

▪ Policy Inconsistency – tumutukoy sa kahinaan ng pamahalaan na magkaroon

ng mga polisiyang susuporta sa pagpapalakas ng industriya na naging
dahilan sa pagkawala at pag-iwas ng mga mamumuhunan sa bansa.

▪ Inadequate Investment – tumutukoy sa mababang antas ng pamumuhunan sa

Pilipinas na naging mahirap para sa mga negosyante na mapalakas ang

9
 teknolohiya o magpabago ng mga produktong ginagawa. Ito ay sa kabila ng
pagkakaroon ng mataas na demand sa mga makabagong gadget sa buong
mundo. Nagdulot ito sa mabagal na pagtaas ng kita mula sa industriya.

▪ Macroeconomic Volatility and Political Instability – ang kahinaan ng mga

elemento ng makroekonomiks at ang kaguluhang politikal sa bansa sa iba’t
ibang panahon ay nagtulak sa mga lokal at dayuhang mamumuhunan na
huwag magnegosyo sa bansa. Bunga nito ang mababang antas ng
pamumuhunan na nagresulta sa matamlay na industriya at mabuway na
ekonomiya.

Industriyalisasyon

▪ ay tumutukoy sa paggamit ng mga makinarya at makabagong teknolohiya sa

paglinang ng mga industriya at pinagkukunang-yaman. Malaki ang kaugnayan ng
industriyalisasyon sa kaunlaran, kaya ito ang patuloy na motibasyon ng maraming
bansa na mapataas ang produksyon ng sektor ng ekonomiya. Ngunit, sa kabila ng
mga benepisyo na dala nito sa buhay ng mga mamamayan ay nararapat na makita
rin ang epekto at ang pangmatagalang implikasyon nito sa lipunan at sa bawat isa.

Epekto ng Industriyalisasyon

 Ito ay nakapagdudulot ng mataas na antas ng polusyon

 Pagkakaroon ng hindi pagkakapantay na kalagayang pang-ekonomiya
 Nakakapagpababa ng pagkakaisa sa mga miyembro ng komunidad dahil sa
lakas ng kompetisyon
 Nagdudulot ng mabilis na pagkasira ng kapaligiran
 Maaaring maging dahilan sa pagbaba ng bilang ng mga mag-aaral sa
paaralan dahil sa nahihikayat silang magtrabaho sa halip na mag-aaral

10
 Sangay ng Pamahalaan na tumutulong sa Sektor ng Industriya

▪ Department of Trade and Industry (DTI) – ito ang gumagabay sa mga

mangangalakal sa pagtatatag ng negosyo.
▪ Board of Investment (BOI) – ito ang tumutulong sa mga nagsisimulang industriya
at humihikayat sa mga dayuhang mamumuhunan na magnegosyo sa bansa.
▪ Philippine Economic Zone Authority (PEZA) – ito ang tumutulong sa mga
mamumuhunan na maghanap ng lugar upang pag tayuan ng negosyo.
▪ Securities and Exchange Commission (SEC) – ito ang nagtatala at pagrerehistro sa
mga kompanya sa bansa.

Mga Patakaran at Programa upang mapaunlad ang Sektor ng Industriya

▪ Pagsusog (amendments) sa Executive Order (EO) No. 226 o ang Omnibus

Investment Code of 1987 upang mapalakas ang pagtataguyod sa pamumuhunan
at paglinang ng mga bagong industriya ng Board of Investment.

▪ Pagpapatibay sa anti-trust/competition law upang malabanan ang mga

gawaing hindi patas pagdating sa kalakalan, maiwasan ang kartel at monopolyo, at
maparusahan ang mga opisyal ng mga kumpanyang hindi sumusunod sa patas na
pagnenegosyo.

▪ Pagsusog sa Tariff and Customs Code ng Pilipinas. Ito ay bilang suporta sa

patas na pakikipagkalakalan at mapigilan ang patuloy na paglaganap ng smuggling
sa bansa. Pagsisiguro din ito na ang Pilipinas ay makasunod sa pandaigdigang
pamantayan pagdating sa panuntunan ng custom batay sa naging komitment ng
bansa sa Kyoto Convention.

▪ Pagsusog sa Local Government Code upang masiguro na ang kapaligiran sa

bansa ay magiging kaaya-aya sa pagnenegosyo.
▪ Reporma sa buwis bilang insentibo sa pribadong sektor kaugnay sa kanilang mga
R and D na isinagawa batay sa RA 8424. Ito ay may layuning mahikayat ang mga
pribadong sektor na magkaroon ng inobasyon at pagtutulungan upang mapabuti
at mapalakas ang pagsasagawa ng R and D para sa kapakinabangan ng lahat.

11
▪ Pagsusog sa Intellectual Property Code bilang proteksyon sa mga negosyante
na ang produkto ay mga sariling likha tulad ng muwebles at iba pang gawang
kamay.

▪ Pagsusog sa Barangay Micro Business Enterprises (BMBEs) Act bilang suporta

sa pagpapalawig at pagpapalakas sa maliliit na negosyo na katuwang ng
pamahalaan sa pagbibigay ng trabaho.

Mga Gabay na tanong:

1. Ano-ano ang bumubuo sa sektor ng industriya?
2. Ano ang bahaging ginagampanan ng sektor ng industriya sa ekonomiya ng
bansa?
3. Batay sa teksto, ano ang naging kalagayan ng sektor ng industriya sa Pilipinas?

Pagyamanin

Gawain 2: VENN DIAGRAM

Malalim ang ugnayan ng mga sektor ng agrikultura at industriya.

Kinakailangan ang dalawa upang higit na mapabuti ang katatagan bilang mga
sandigan ng ekonomiya. Mula sa binasang teksto, punan ang Venn Diagram ng
mga hinihinging impormasyon.

Pagkakatulad Pagkakaiba
Ugnayan

12
 Isaisip

Panuto: Isulat sa sagutang papel ang tamang salita upang mabuo ang pahayag.
Piliin ang tamang sagot sa loob ng kahon.

Konstruksyon Policy Inconsistency

Industriyallisasyon Department of Trade and Industry
Tariff and Customs Code

1. ______________ay tumutukoy sa paggamit ng mga makinarya at makabagong

teknolohiya sa paglinang ng mga industriya at pinagkukunang yaman.

2. Ang sektor ng industriya ay nahahati sa sekondaryang sektor tulad ng

pagmimina, ________________, pagmamanupaktura, at utilities.

3. __________________________, isa sa kahinaan ng sektor ng industriya na dulot

ng kawalan ng polisiyang sumusuporta sa pagpapalakas ng industriya.

4. _______________________________________ ito ang sangay ng pamahalaan na

gumagabay sa mga mangangalakal sa pagtatatag ng negosyo.

5. Naipalabas ang pagsusog sa ___________________________ ng Pilipinas bilang

suporta sa patas na pakikipagkalakalan at mapigilan ang patuloy na
paglaganap ng smuggling sa bansa.

13
 Isagawa

Sumulat ng isang maikling sanaysay kung paano naapektuhan ang sektor

ng industriya sa bansa dulot ng COVID-19 pandemya.

Sagot

14
 Tayahin

Panuto: Basahin at unawain ang mga pahayag. Piliin at isulat ang titik ng tamang
sagot sa sagutang papel.

1. Alin sa mga sumusunod na sektor ang namamahala sa pagproseso ng mga

hilaw na materyal upang ito ay maging isang produkto?
A. industriya
B. agrikultura
C. paglilingkod
D. impormal na sektor
2. Alin sa mga sumusunod ang hindi kasama sa produkto ng industriya?
A. pag-asembol ng kotse
B. pagpoprodyus ng abaka
C. paggawa ng gintong hikaw
D. pagmamanupaktura ng gulong na goma

3. Anong subsektor ng industriya ang kumukuha ng mga metal, di-metal at

enerhiyang mineral at dinaan sa proseso upang gawing tapos na produkto?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

4. Aling subsektor ng industriya ang tumutugon sa pagsuplay sa mga

mamamayan sa pang-araw-araw na pangangailanangan sa tubig, kuryente
at gas?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

15
5. Anong subsektor ng industriya napapabilang ang pagtatayo ng mga gusali,
estruktura at iba pang land improvements tulad ng tulay, kalsada at iba pa
ba bilang bahagi ng serbisyo publiko ng pamahalaan sa mga mamamayan?
A. utilities
B. pagmimina
C. konstruksiyon
D. pagmamanupaktura

6. Anong konsepto ang tumutukoy sa paggamit ng mga makinarya at

makabagong teknolohiya sa paglinang ng mga pinagkukunang-yaman?
A. globalisasyon
B. industriyalisasyon
C. agrikulturalisasyon
D. nasyonalisasyon

7. Napakahalaga ng gampanin ng sektor ng industriya sa pag-unlad ng

ekonomiya ng bansa. Alin sa mga pagpipilian sa ibaba ang hindi sang-ayon
sa naunang pahayag?
A. Ito ay gumagawa ng mga produktong may bagong anyo, hugis at
halaga
B. Ito ay nagbibigay ng dagdag na trabaho sa mga mamamayan
C. Ito ay nagsisilbing pamilihan ng mga tapos na produkto ng sektor ng
agrikultura
D. Ito ang nakakapagparami ng mga tao sa mga lugar na may mga
pabrika

8. Aling kahinaan ng sektor ng industriya ang tumutukoy sa kakulangan ng

pamumuhunan?
A. political instability
B. policy inconsistency
C. inadequate investment
D. macroeconomic volatility

9. Bakit mahalagang suportahan ng pamahalaan ang mga industriya sa

bansa?
A. upang matugunan ang kakulangan sa suplay ng kuryente

16
 B. upang magkaroon ng dagdag trabaho sa maraming Pilipino
C. upang marami pang makabagong teknolohiyang magagamit
D. upang masolusyunan ang problema sa kapaligiran
10. Aling pahayag ang hindi kasama sa masamang epekto ng industriyalisasyon?
A. kakulangan ng produkto at pagtaas sa presyo nito
B. pinsala sa mga mamamayan at kapaligiran
C. pakikipagkaribal sa ibang bansa dulot ng globalisasyon
D. pagbabawas sa produksiyon at pagtaas sa presyo ng produkto

Karagdagang Gawain

Gawain: PICTURE COLLAGE-MAKING

Lumikha ng picture collage kaugnay sa sektor ng industriya at idikit ito sa kahit anong
sukat na bond paper.

17
 Susi sa Pagwawasto

Subukin Tayahin

1. A 1. B
2. B 2. B
3. D 3. B
4. C 4. A
5. A 5. C
6. D 6. B
7. D 7. D
8. C 8. C
9. D 9. B
10. D 10. C

18
Sanggunian:
EKONOMIKS – IKASIYAM NA BAITANG
Yunit 4 –Mga Sektor ng Ekonomiya at mga Patakarang
Pang-Ekonomiya Nito.
Unang Edisyon 2015

19
Para samgakatanungan o puna, sumulat o tumawagsa:

Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex

Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985

Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph