ED5092

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΨΥΧΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ
Εξάμηνο: Χειμερινό

Module Guide 2022/23 p. 1

 ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ

ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑΣ........................................................................................3
ΥΠΕΎΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΉΜΑΤΟΣ.........................................................................................................................3
ΚΑΘΗΓΗΤΈΣ/ΡΙΕΣ ΑΝΆ CAMPUS.........................................................................................................................3

ΕΙΣΑΓΩΓΉ ΣΤΟ ΜΆΘΗΜΑ.........................................................................................5

ΣΚΟΠΌΣ ΤΟΥ ΜΑΘΉΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΆ ΑΠΟΤΕΛΈΣΜΑΤΑ................................................................................5

ΒΑΣΙΚΈΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΉΜΑΤΟΣ.......................................................7

ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΉΜΑΤΟΣ..........................................................................13
ΕΠΑΝΕΞΈΤΑΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΉΣΕΩΝ.......................................................................................................................18
ΕΚΠΡΌΘΕΣΜΗ ΥΠΟΒΟΛΉ...............................................................................................................................19
ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΌΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΏΝ/ΡΙΏΝ...............................................................................................................20
ΑΠΟΤΥΧΊΑ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΎ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ ΚΑΤΆΘΕΣΗΣ.....................................................................................20

ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΊΑΣ..................................................................................21
ΑΠΑΙΤΉΣΕΙΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΎΘΗΣΗΣ.......................................................................................................................21

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΈΣ ΑΝΑΦΟΡΈΣ..............................................................................21
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΉ ΑΚΕΡΑΙΌΤΗΤΑ...........................................................................................................................22

ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΌΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΏΝ............................................................................23
ΓΙΑΤΊ ΕΊΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΉ Η ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΌΤΗΣΗ;..................................................................................................23
ΑΠΌ ΠΟΎ ΘΑ ΠΆΡΩ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΌΤΗΣΗ;..........................................................................................................24

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ.........................................................................................................25

Module Guide 2022/23 p. 2

Στοιχεία επικοινωνίας

Υπεύθυνος του Μαθήματος

Ονοματεπώνυμο: Δεδούση Νίκη

e-mail: ndedousi@mitropolitiko.edu.gr

Τηλ.: 2310 241010

Καθηγητές/ριες ανά campus

Ονοματεπώνυμο: Φουστέρη Αγγελική

e-mail: afousteri@mitropolitiko.edu.gr

Τηλ: 210 61 99 891

Campus: ΜΑΡΟΥΣΙ

Ονοματεπώνυμο: Φουστέρη Αγγελική

e-mail: afousteri@mitropolitiko.edu.gr

Τηλ: 2108256708

Campus: ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ

Ονοματεπώνυμο: Τυλιγάδη Ελένη

e-mail: etiligadi@mitropolitiko.edu.gr

Module Guide 2022/23 p. 3

 Τηλ: 210 4121200

Campus: ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Ονοματεπώνυμο: Δεδούση Νίκη

e-mail: ndedousi@mitropolitiko.edu.gr

Τηλ: 2310 241010

Campus: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ονοματεπώνυμο: Καραχάλιου Σπυριδούλα

e-mail: skarachaliou@mitropolitiko.edu.gr

Τηλ: 2614 400 400

Campus: ΠΑΤΡΑ

Ονοματεπώνυμο: Μαρινάκης Γεώργιος

e-mail: gmarinakis@mitropolitiko.edu.gr

Τηλ: 2814 400 800

Campus: ΗΡΑΚΛΕΙΟ

Ονοματεπώνυμο: Μπουγδάνου Χρύσα

e-mail: cbougdanou@mitropolitiko.edu.gr

Τηλ: 2414 407000

Campus: ΛΑΡΙΣΑ

Module Guide 2022/23 p. 4

Εισαγωγή στο Μάθημα

Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί έναν οδηγό μαθήματος με σημαντικές πληροφορίες για το

μάθημα, τους τρόπους διεξαγωγής του, τις βιβλιογραφικές πηγές και τα είδη αξιολόγησής
του. Σας προτρέπουμε να τον συμβουλευτείτε πριν την έναρξη του μαθήματος και να
ανατρέχετε σε αυτόν κάθε φορά που προκύπτει κάποια απορία ή αλλαγή. Σε κάθε
περίπτωση, η διδακτική ομάδα είναι στη διάθεσή σας να συζητήσετε οποιαδήποτε πτυχή του
εγχειριδίου και του μαθήματος. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής σας και της παρακολούθησης
του μαθήματος, αναμένεται από εσάς:

 Να είστε συνεπείς στην ώρα προσέλευσης και να παρακολουθείτε συστηματικά τα

μαθήματα.
 Να ενημερώνετε για τυχόν απουσία σας από το μάθημα την υπεύθυνη του
προγράμματος.
 Να έρχεστε προετοιμασμένοι πριν από κάθε διάλεξη.
 Να χρησιμοποιήσετε πλήρως τους διαθέσιμους πόρους για να στηρίξετε τη μάθησή
σας.
 Να έχετε τακτική πρόσβαση και να απαντάτε, όταν είναι απαραίτητο, σε μηνύματα
ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από το Πανεπιστήμιο, τον υπεύθυνο του μαθήματος και
τον υπεύθυνο του προγράμματος.
 Να αξιοποιείτε πρόσθετες δραστηριότητες (σεμινάρια) που προσφέρονται για την
ενίσχυση της προσωπικής και επαγγελματικής σας ανάπτυξης.
 Να υποβάλετε εγκαίρως τις αξιολογήσεις σας, πλήρως και με όλα τα απαιτούμενα
παραρτήματα.

Σκοπός του Μαθήματος και Μαθησιακά Αποτελέσματα

Αυτό το μάθημα είναι ένα σημαντικό θεμέλιο γνώσης και δεξιοτήτων και καλύπτει μια ευρεία
επιστημονική περιοχή με πολλές διαφορετικές πτυχές. Το ED5092 αποτελεί βασικό μάθημα
του μεγάλου εύρους των προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών που αφορούν στην
Προσχολική Ηλικία: Σπουδές Προσχολικής Ηλικίας, Προσχολική Εκπαίδευση και Φροντίδα,
Προσχολική Ηλικία και Υπηρεσίες Υγείας, και Προσχολική Ηλικία και Ψυχολογία. Θα δώσει
τη δυνατότητα στους/στις φοιτητές/ριες να:

Module Guide 2022/23 p. 5

  Αναπτύξουν γνώση και κατανόηση της ορολογίας και των βασικών εννοιών της
Αναπτυξιακής Ψυχοπαθολογίας.
 Εξετάσουν βασικά θεωρητικά μοντέλα της Αναπτυξιακής Ψυχοπαθολογίας όπως το
Ψυχοδυναμικό Μοντέλο, το Γνωστικο-Συμπεριφοριστικό, το Ανθρωποκεντρικό και
Οικοσυστημικό.
 Αναγνωρίσουν συνήθη προβλήματα συμπεριφοράς σε παιδιά προσχολικής ηλικίας
όπως το άγχος, η επιθετικότητα, οι φοβίες, η κοινωνική απόσυρση, ψυχοσωματικές
διαταραχές κ.α.
 Εντοπίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά και είδη των προβλημάτων συμπεριφοράς
(π.χ. εσωτερικευμένα και εξωτερικευμένα προβλήματα) στην προσχολική ηλικία και
να έρθουν σε επαφή με τα βασικά συστήματα ταξινόμησης των ψυχικών διαταραχών
όπως το DSM-V.
 Αναπτύξουν γνώση και κατανόηση τόσο των παραγόντων που ενδέχεται να
προκαλέσουν τη δημιουργία των προβλημάτων συμπεριφοράς (π.χ. ατομικοί και
περιβαλλοντικοί παράγοντες), όσο και των επιπτώσεων που μπορεί να έχουν στα
παιδιά και τις οικογένειές τους.
 Μάθουν για τον τρόπο ανίχνευσης των προβλημάτων συμπεριφοράς παιδιών
προσχολικής ηλικίας στο σχολικό πλαίσιο, χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους
όπως την παρατήρηση παιδιών καθώς και την ψυχοπαιδαγωγική αξιολόγηση
βασισμένη στο μοντέλο ABC.
 Σκεφτούν το σημαντικό ρόλο της πρόληψης προβλημάτων συμπεριφοράς των
παιδιών εντός του σχολικού πλαισίου καθώς και τη σημασία της συνεργασίας και
επικοινωνίας των εκπαιδευτικών με τους γονείς αλλά και τη διεπιστημονική ομάδα
(π.χ. ψυχολόγο, ειδικό παιδαγωγό κτλ).
 Αναπτύξουν γνώση και να εξοικειωθούν με στρατηγικές και τεχνικές που μπορούν να
χρησιμοποιήσουν εντός του σχολικού πλαισίου για να διαχειριστούν αποτελεσματικά
τα προβλήματα συμπεριφοράς των παιδιών.

Γνώση

1. Να αναγνωρίζουν και να εξηγούν τα βασικά χαρακτηριστικά των συνηθέστερων

διαταραχών που εμφανίζονται στην προσχολική ηλικία.

2. Να επιδεικνύουν κατανόηση των βασικών θεωρητικών μοντέλων που ερμηνεύουν

τον τρόπο ανάπτυξης των διαταραχών προσχολικής ηλικίας.

Module Guide 2022/23 p. 6

Στοχαστικές Ικανότητες

3. Να συζητούν την επίδραση ατομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών παραγόντων στην

ανάπτυξη των διαταραχών προσχολικής ηλικίας.

Ανάπτυξη εξειδικευμένων ικανοτήτων

4. Να οργανώνουν και να εφαρμόζουν διάφορες τεχνικές και στρατηγικές για να

διαχειριστούν τα προβλήματα συμπεριφοράς παιδιών προσχολικής ηλικίας,
λαμβάνοντας υπόψη ατομικούς, διαπροσωπικούς και κοινωνικοπολιτιστικούς
παράγοντες.

5. Να επιδεικνύουν καλές ακαδημαϊκές δεξιότητες στη συνολική αξιολόγηση.

Ανάπτυξη ικανοτήτων για τη ζωή και την εργασία (γενικές ικανότητες)

6. Να χρησιμοποιούν πλήθος πηγών και να επιδεικνύουν καλές ψηφιακές δεξιότητες,

αξιοποιώντας πρόσβαση σε κατάλληλο και αξιόπιστο ερευνητικό υλικό.

7. Να επικοινωνούν αποτελεσματικά την εργασία τους σε ομάδες ανθρώπων,

χρησιμοποιώντας ψηφιακά εργαλεία.

Βασικές Πληροφορίες του Μαθήματος

Εβδομάδα Διάλεξη Σεμινάριο

-Σύντομο
Διάλεξη 1  Ανασκόπηση του οδηγού του μαθήματος και
κουίζ
συζήτηση πάνω σε σημαντικά σημεία (δομή, ερωτήσεω
περιεχόμενο, αξιολόγηση). ν
 Εισαγωγή σε βασικές έννοιες: ψυχική υγεία και πολλαπλής
επιλογής
προβλήματα ψυχικής υγείας, αναπτυξιακή
μέσω
ψυχοπαθολογία, τυπική/αποκλίνουσα ανάπτυξη,
Wooclap
κριτήρια ταξινόμησης.
πάνω στις
 Αποκλίνουσα συμπεριφορά/προβληματική βασικές
συμπεριφορά: ορισμός και βασικά έννοιες του
χαρακτηριστικά. μαθήματος.

Module Guide 2022/23 p. 7

 Βιβλιογραφία:

 Cooper, M., Hooper, C., & Thompson, M. (2012)

Ψυχική Υγεία παιδιών και Εφήβων: Θεωρία και
Πράξη. Αθήνα: Παρισιάνου ΑΕ
 Wilmshurst, L. (2011) Εξελικτική Ψυχοπαθολογία: Μία
αναπτυξιακή προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg.
 Τάφα, Ε., & Μανωλίτσης, Γ. (2005) Κατάλογος
Ελέγχου για την Ανίχνευση προβλημάτων
συμπεριφοράς στην προσχολική ηλικία. Ψυχολογία,
12(2), σσ153-178. Διαθέσιμο στο: http://e-
learning.sch.gr/pluginfile.php/85086/mod_resource/co
ntent/1/manolitsis
%2Ctafa_PSIHOLOGIA_TOMOS.12_TEYHOS.1%20-
%20%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE
%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B3%CE%BC%CE
%B1%20%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE
%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%85%20%CE
%95%CE%BB%CE%B5%CE%B3%CF%87%CE%BF
%CF%85.pdf (Ανακτήθηκε 14/9/2022).
 Νίκα, Μ., Βεκρής, Ε., Γκλιάου-Χριστοδούλου, Ν.,
Δάντη, Α., Ιωάννου, Σ., Κότσιρα, Α., Οικονόμου, Α.,
Παπαδημητρίου, Ε., Παπασταυρινίδου, Γ., Σοφού, Ε.,
Στράντζαλος, Α., Τσάφος, Β., & Τσιαγκάνη, Θ. (2017)
Οδηγός εκπαιδευτικού για την περιγραφική
αξιολόγηση στο νηπιαγωγείο. Αθήνα: Ινστιτούτο
Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Διαθέσιμο στο:
https://blogs.sch.gr/pekesipeir/files/2019/04/2a_Perigr
afiki_DHMOTIKO_-A_NEW.pdf (14/9/2022).

Διάλεξη 2
 Είδη προβλημάτων συμπεριφοράς: Καταιγισμ
εσωτερικευμένα προβλήματα (σύμφωνα με το ός ιδεών
σύστημα Σ.Α.Ε.Β.Α) (brainstor
ming) για
 Συνήθη εσωτερικευμένα προβλήματα τα κριτήρια
συμπεριφοράς σε παιδιά προσχολικής ηλικίας: καθορισμο
άγχος, φοβίες, κοινωνική απομόνωση/απόσυρση, ύ ενός
σωματικές ενοχλήσεις. εσωτερικευ
μένου
Βιβλιογραφία: προβλήματ
ος
 Roussos, A., Karantanos, G., Richardson, C., συμπεριφο
ράς.
Hartman, C., Karajiannis, D., Kyprianos, S., …
Zoubou, V. (1999) Achenbach’s Child Behavior
Checklist and Teachers’ Report Form in a normative

Module Guide 2022/23 p. 8

 sample of Greek children 6-12 years old. European
Child & Adolescent Psychiatry, 8(3), 165–172.
doi:10.1007/s007870050125.
 Cooper, M., Hooper, C., & Thompson, M. (2012)
Ψυχική Υγεία παιδιών και Εφήβων: Θεωρία και
Πράξη. Αθήνα: Παρισιάνου ΑΕ
 Κολιάδης, Α.Ε. (2017). Συμπεριφορά στο σχολείο:
Αξιοποιούμε δυνατότητες-Αντιμετωπίζουμε
προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.

Διάλεξη 3
• Είδη προβλημάτων συμπεριφοράς: Καταιγισμ
εξωτερικευμένα προβλήματα (σύμφωνα με το ός ιδεών
σύστημα Σ.Α.Ε.Β.Α). (brainstor
ming) για
• Συνήθη εξωτερικευμένα προβλήματα τα κριτήρια
συμπεριφοράς σε παιδιά προσχολικής ηλικίας: καθορισμο
επιθετική συμπεριφορά, παράβαση ύ ενός
κανόνων/έλλειψη ορίων & αυτοελέγχου. εξωτερικευ
μένου
Βιβλιογραφία: προβλήματ
ος
• Cooper, M., Hooper, C., & Thompson, M. (2012) συμπεριφο
Ψυχική Υγεία παιδιών και Εφήβων: Θεωρία και ράς.
Πράξη. Αθήνα: Παρισιάνου ΑΕ
• Κολιάδης, Α.Ε. (2017). Συμπεριφορά στο σχολείο:
Αξιοποιούμε δυνατότητες-Αντιμετωπίζουμε
προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.

Διάλεξη 4
 Παράγοντες επικινδυνότητας: ατομικοί, Καταιγισμ
οικογενειακοί, κοινωνικοί και σχολικοί παράγοντες ός ιδεών
(brainstor
που μπορεί να συμβάλουν στη δημιουργία μιας ming) για
προβληματικής συμπεριφοράς. τους
παράγοντε
Βιβλιογραφία:
ς
• Κουρκούτας, Η. (2011). Προβλήματα συμπεριφοράς επικινδυνότ
στα παιδιά-Παρεμβάσεις στο πλαίσιο της οικογένειας ητας που
μπορεί να
και του σχολείου. Αθήνα: Εκδόσεις Τόπος
συμβάλουν
• Χαντζή, Χ., Χουντουμάδη, Α. & Πατεράκη, Λ. (2000). στη
Άσκηση βίας από τους μαθητές στο χώρο του δημιουργία
δημοτικού σχολείου. Παιδί και Έφηβος: Ψυχική Υγεία μιας
προβληματι
και Ψυχοπαθολογία, 2(1), σελ. 97-111.
κής
συμπεριφο
ράς.

Διάλεξη 5
 Συμπεριφορικό μοντέλο ερμηνείας Ομάδες
προβληματικής συμπεριφοράς: βασικές αρχές εργασίας

Module Guide 2022/23 p. 9

 ψυχοδυναμικής προσέγγισης και κριτική για τη
αξιολόγηση δημιουργία
δραστηριοτ
 Στρατηγικές και τεχνικές βασισμένες στην ήτων
γνωστικο-συμπεριφοριστική προσέγγιση για τη βασισμένες
στις
διαχείριση της προβληματικής συμπεριφοράς τεχνικές
εντός του σχολικού πλαισίου (θετική ενίσχυση, της
σταδιακή διαμόρφωση συμπεριφοράς, συμπεριφο
Λειτουργική Ανάλυση Συμπεριφοράς ABC) ρικής
προσέγγισ
 Σχεδιασμός δραστηριοτήτων βασισμένες στις ης
τεχνικές της συμπεριφορικής προσέγγισης
Βιβλιογραφία:
 Μαυροπούλου, Σ. (1999) Αντιμετώπιση Προβλημάτων
Συμπεριφοράς. (Κεφάλαιο 13). Στο Εκπαιδευτικό
Πακέτο Νο 4: “Μεταγνωστικές Δεξιότητες και
Οργάνωση Συμπεριφοράς για Παιδιά με Μαθησιακές
Δυσκολίες” του Προγράμματος Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ.-
ΥΠ.Ε.Π.Θ. “Εξειδίκευση Εκπαιδευτικών που
εργάζονται με παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες” (σελ.
185-218). Φορέας Υλοποίησης: Μονάδα Ειδικής
Αγωγής- Μαθησιακών Δυσκολιών. Επιμέλεια: Σ.
Παντελιάδου. http://users.sch.gr/pantala/Antimetopisi
%20problhmaton%20symperiforas.pdf
 Κολιάδης, Α.Ε. (2017). Συμπεριφορά στο σχολείο:
Αξιοποιούμε δυνατότητες-Αντιμετωπίζουμε
προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
 Pervin, A.L. & Cervone, D. (2013). Θεωρίες
Προσωπικότητας: Έρευνα και Εφαρμογές. Αθήνα:
Εκδόσεις Gutenberg.

Διάλεξη 6
 Γνωστικο-συμπεριφοριστικό μοντέλο ερμηνείας Ομάδες
προβληματικής συμπεριφοράς: βασικές αρχές εργασίας
για τη
γνωστικο-συμπεριφοριστικής προσέγγισης και δημιουργία
κριτική αξιολόγηση δραστηριοτ
ήτων
 Στρατηγικές και τεχνικές βασισμένες στην βασισμένες
γνωστικο-συμπεριφοριστική προσέγγιση για τη στις
διαχείριση της προβληματικής συμπεριφοράς τεχνικές
της
εντός του σχολικού πλαισίου (λεκτική
γνωστικο-
αυτοκαθοδήγηση, επίλυση ψυχοκοινωνικών συμπεριφο
προβλημάτων, αυτοδιαχείριση συμπεριφοράς) ρικής
προσέγγισ
 Σχεδιασμός δραστηριοτήτων βασισμένες στις ης
τεχνικές της γνωστικο- συμπεριφορικής
προσέγγισης

Module Guide 2022/23 p. 10

 Bιβλιογραφία:
 Ασημόπουλος, Χ., Βασιλακάκη, Ε., Γιαννακοπούλου,
Δ., Μπεράτης, Ι., Παπαδοπούλου, Κ., Φύσσας, Κ., &
Χατζηπέμου, Θ. (Επιμέλεια Τσιάντης, Γ.) (2010)
Δραστηριότητες στην τάξη για την πρόληψη του
εκφοβισμού και της βίας μεταξύ των μαθητών.
Εγχειρίδιο εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Αθήνα: ΕΨΥΠΕ
 Κολιάδης, Α.Ε. (2017) Συμπεριφορά στο σχολείο:
Αξιοποιούμε δυνατότητες-Αντιμετωπίζουμε
προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη
 Πλωμαρίτου, Β. (2011). Πρόγραμμα ανάπτυξης
συναισθηματικής νοημοσύνης. Αθήνα: Εκδόσεις
Γρηγόρη
 Τρίλιβα, Σ. & Chimienti, G. (1998) Πρόγραμμα
Ελέγχου των Συγκρούσεων: Εγώ και Εσύ γινόμαστε
Εμείς. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα

Διάλεξη 7
 Ανθρωπιστικό μοντέλο ερμηνείας προβληματικής Ομάδες
συμπεριφοράς: βασικές αρχές ανθρωπιστικής εργασίας
για τη
προσέγγισης και κριτική αξιολόγηση δημιουργία
δραστηριοτ
 Στρατηγικές και τεχνικές βασισμένες στην
ήτων
ανθρωπιστική προσέγγιση για τη διαχείριση της βασισμένες
προβληματικής συμπεριφοράς εντός του στις
σχολικού πλαισίου (Ενεργητική ακρόαση, παιχνίδι τεχνικές
της
ρόλων)
ανθρωπιστι
 Σχεδιασμός δραστηριοτήτων βασισμένες στις κής
προσέγγισ
τεχνικές της ανθρωπιστικής προσέγγισης
ης

Βιβλιογραφία:

 Κολιάδης, Α.Ε. (2017). Συμπεριφορά στο σχολείο:

Αξιοποιούμε δυνατότητες-Αντιμετωπίζουμε
προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη
 Κουρκούτας, Η. (2011). Προβλήματα συμπεριφοράς
στα παιδιά-Παρεμβάσεις στο πλαίσιο της οικογένειας
και του σχολείου. Αθήνα: Εκδόσεις Τόπος
 Pervin, A.L. & Cervone, D. (2013). Θεωρίες
Προσωπικότητας: Έρευνα και Εφαρμογές. Αθήνα:
Εκδόσεις Gutenberg.
 Χατζηχρήστου, Χ. (2004). Πρόγραμμα προαγωγής

Module Guide 2022/23 p. 11

 της ψυχικής υγείας και της μάθησης: Κοινωνική και
συναισθηματική αγωγή στο σχολείο. Αθήνα:
Τυπωθήτω.
 Αρχοντάκη, Ζ., Φιλίππου (2003) 205 βιωματικές
ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων: Ψυχοθεραπείας,
κοινωνικής εργασίας, εκπαίδευσης. Αθήνα:
Καστανιώτης.

Διάλεξη 8 Ομάδες
 Οικολογικό/οικοσυστημικό μοντέλο ερμηνείας συζήτηση
προβληματικής συμπεριφοράς: βασικές αρχές ς για τη
οικολογικής/οικοσυστημικής προσέγγισης και δημιουργία
κριτική αξιολόγηση δραστηριοτ
ήτων
 Στρατηγικές και τεχνικές βασισμένες στην βασισμένες
οικοσυστημική προσέγγιση για τη διαχείριση της στις
τεχνικές
προβληματικής συμπεριφοράς εντός του της
σχολικού πλαισίου (τεχνική της Κερκόπορτας, οικοσυστημ
τεχνική της θετικής αναπλαισίωσης, τεχνική της ικής
προσέγγισ
ενθάρρυνσης συνέχισης της προβληματικής
ης
συμπεριφοράς)
 Σχεδιασμός δραστηριοτήτων βασισμένες στις
τεχνικές της οικοσυστημικής προσέγγισης

Βιβλιογραφία:
 Μαυροπούλου, Σ. (1999) Αντιμετώπιση Προβλημάτων
Συμπεριφοράς. (Κεφάλαιο 13). Στο Εκπαιδευτικό
Πακέτο Νο 4: “Μεταγνωστικές Δεξιότητες και
Οργάνωση Συμπεριφοράς για Παιδιά με Μαθησιακές
Δυσκολίες” του Προγράμματος Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ.-
ΥΠ.Ε.Π.Θ. “Εξειδίκευση Εκπαιδευτικών που
εργάζονται με παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες” (σελ.
185-218). Φορέας Υλοποίησης: Μονάδα Ειδικής
Αγωγής- Μαθησιακών Δυσκολιών. Επιμέλεια: Σ.
Παντελιάδου. http://users.sch.gr/pantala/Antimetopisi
%20problhmaton%20symperiforas.pdf
 Κολιάδης, Α.Ε. (2017). Συμπεριφορά στο σχολείο:
Αξιοποιούμε δυνατότητες-Αντιμετωπίζουμε
προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη
 Παναγάκος, Ι. (2014) Διαχείριση Προβλημάτων
Συμπεριφοράς στη Σχολική Τάξη: Τεχνικές Πρόληψης
και Τεχνικές Παρέμβασης. Στο Παπαδάτος, Γ.,
Πολυχρονοπούλου, Σ και Μπαστέα Α. (Επίμ.)
Πρακτικά 4ου Πανελληνίου Συνεδρίου Επιστημών
Εκπαίδευσης. Αθήνα: Εθνικό Καποδιστριακό
Πανεπιστήμιο. Διαθέσιμο στο:
https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/edu
sc/article/view/155/122 (Ανακτήθηκε 14/9/2022).

Module Guide 2022/23 p. 12

 Διάλεξη 9 Ομάδες
 Ψυχοδυναμικό μοντέλο ερμηνείας προβληματικής συζήτηση
συμπεριφοράς: βασικές αρχές ανθρωπιστικής ς για τη
προσέγγισης και κριτική αξιολόγηση δημιουργία
δραστηριοτ
 Στρατηγικές και τεχνικές βασισμένες στην ήτων
ψυχοδυναμική προσέγγιση για τη διαχείριση της βασισμένες
προβληματικής συμπεριφοράς εντός του στις
τεχνικές
σχολικού πλαισίου (παιγνιοθεραπεία, της
ψυχόδραμα) ψυχοδυναμ
ικής
 Σχεδιασμός δραστηριοτήτων βασισμένες στις προσέγγισ
τεχνικές της ανθρωπιστικής προσέγγισης ης

Βιβλιογραφία:
 Φαλτσέτα, Α. & Ίσαρη, Φ. (2018) Παιγνιοθεραπεία: Η
οπτική των θεραπευτών που υιοθετούν την
παιδοκεντρική - μη κατευθυντική προσέγγιση. Στο (Φ.
Ίσαρη, επιμ.) Η ποιοτική έρευνα στη συμβουλευτική
ψυχολογία. Αθήνα: Πεδίο.
 Μπότου, Τσέργας, & Καλούρη (2015) Οι Δραματικές
Θεραπευτικές Μέθοδοι και η Αφήγηση στην
Αντιμετώπιση του Σχολικού Εκφοβισμού. Πανελλήνιο
Συνέδριο Επιστημών Εκπαίδευσης, 2015, 966-974.
 Pervin, A.L. & Cervone, D. (2013). Θεωρίες
Προσωπικότητας: Έρευνα και Εφαρμογές. Αθήνα:
Εκδόσεις Gutenberg.

Διάλεξη  Ανίχνευση προβληματικής συμπεριφοράς στο Συνεργασί

10 σχολικό πλαίσιο: παρατήρηση και α
εκπαιδευτι
ψυχοπαιδαγωγική αξιολόγηση βασισμένη στο κών και
μοντέλο ABC. γονέων
 Η σημασία της συνεργασίας των εκπαιδευτικών
Χωρισμός
με τους γονείς τόσο για την πρόληψη όσο και για
σε ομάδες
την αντιμετώπιση των προβλημάτων και εργασία
συμπεριφοράς των παιδιών-προσέγγιση γονέων πάνω σε
και κατάλληλοι τρόποι επικοινωνίας. μία μελέτη
περίπτωση
ς για την
εύρεση των
Βιβλιογραφία: αποτελεσμ
 Γεωργίου-Νίλσεν, Μ. (2002). Η τέχνη να είσαι γονιός. ατικών και
Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη. μη
 Γιώτσα, Α. (2010). Επιμόρφωση στελεχών παροχής αποτελεσμ
συμβουλευτικών υπηρεσιών: εκπαιδευτικό υλικό. ατικών
τρόπων
Αθήνα: Υπουργείο Παιδείας διά Βίου Μάθησης και προσέγγισ
Θρησκευμάτων Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης ης και
Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων επικοινωνί

Module Guide 2022/23 p. 13

 (Ι.Δ.ΕΚ.Ε.). ας με τους
 Cooper, M., Hooper, C., & Thompson, M. (2012) γονείς.
Ψυχική Υγεία παιδιών και Εφήβων: Θεωρία και
Πράξη. Αθήνα: Παρισιάνου ΑΕ
 Giangreco, M., Cloninger, C.J., & Iverson, V.S.
(1998). Choosing outcomes and accommodations for
children (COACH): A guide to educational planning
for students with disabilities (2nd ed.). Baltimore:
Brooks.
 Ντινκμέγιερ, Ν. & Μακ-Κέι, Γ. (1997). Σχολείο για
γονείς. Βιβλίο Πρώτο: Για παιδιά νηπιακής &
πρωτοσχολικής ηλικίας (5η έκδοση). Αθήνα: Εκδόσεις
Θυμάρι.
Διάλεξη
11  Παρουσιάσεις φοιτητών/ριών Ατομικές
παρουσιάσ
εις e-
poster_ON
LINE
Διάλεξη
12  Παρουσιάσεις φοιτητών/ριών Ατομικές
παρουσιάσ
εις e-
poster_ON
LINE

Module Guide 2022/23 p. 14

Αξιολόγηση του Μαθήματος

Αξιολόγηση:

Χαρτοφυλάκιο (100%) το οποίο αποτελείται από δυο μέρη

Βαρύτητα:

Μέρος 1 – 50%
Μέρος 2 – 50%

Αξιολόγηση - Μέρος 1 (50%): Ατομική Γραπτή Εργασία (2000 λέξεις)

«Περιγράψτε το θεωρητικό πλαίσιο της προβληματικής συμπεριφοράς».
Βασιζόμενοι/ες στην υπάρχουσα βιβλιογραφία και έρευνα, θα πρέπει να ορίσετε την
προβληματική συμπεριφορά και να συζητήσετε ποια είναι τα βασικά είδη και
χαρακτηριστικά της προβληματικής συμπεριφοράς. Στη συνέχεια, θα πρέπει να
αναλύσετε τα πιθανά αίτια πρόκλησης της προβληματικής συμπεριφοράς. Στο
τέλος, θα πρέπει να διαλέξετε ένα εσωτερικευμένο ή ένα εξωτερικευμένο πρόβλημα
συμπεριφοράς και να το αναλύσετε.

Αξιολόγηση - Μέρος 2 (50%): Σχεδιασμός ενός σεναρίου παρέμβασης και

παρουσίαση με e-poster.
Θα επιλέξετε μια (1) θεωρητική προσέγγιση για την ερμηνεία προβληματικής
συμπεριφοράς (Συμπεριφορική, Γνωστικο-συμπεριφορική, Ανθρωπιστική,
Οικοσυστημική) και θα την αναλύσετε με συντομία. Στη συνέχεια, θα επιλέξετε μια
(1) τεχνική παρέμβασης ή αντιμετώπισης αυτής της προσέγγισης και θα
περιγράψετε τον τρόπο που εφαρμόζεται. Τέλος, θα σχεδιάσετε και θα
παρουσιάσετε μία δραστηριότητα άμεσα συνδεδεμένη με την τεχνική που
περιγράψατε προηγουμένως και θα αναφερθείτε στο πώς η συγκεκριμένη
παρέμβαση ή αντιμετώπιση μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της
προβληματικής συμπεριφοράς στη συγκεκριμένη σχολική τάξη.

Module Guide 2022/23 p. 15

Ημερομηνία κατάθεσης:

Μέρος 1 – Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2022

Μέρος 2 - Τετάρτη 11 Ιανουαρίου 2023

Μαθησιακά αποτελέσματα που αξιολογούνται:

Μέρος 1 – 1, 3, 5,6

Μέρος 2 – 2,4,5,6,7

Πώς αξιολογούνται τα μαθησιακά αποτελέσματα:

.
Μαθησιακά αποτελέσματα του
μαθήματος
Να αναγνωρίζουν και να εξηγούν τα
βασικά χαρακτηριστικά των
συνηθέστερων διαταραχών που
εμφανίζονται στην προσχολική
1
ηλικία.
Κριτήρια αξιολόγησης/Οι φοιτητές/ριες θα
πρέπει να μπορούν να:
 Αναγνωρίζουν και να εξηγούν τα
βασικά χαρακτηριστικά των
συνηθέστερων διαταραχών
συμπεριφοράς που μπορεί να
εμφανιστούν στην προσχολική
ηλικία.

 Αναγνωρίζουν και να κατανοούν τα

βασικά σημεία του γνωστικο-
Να επιδεικνύουν κατανόηση των συμπεριφοριστικού, ανθρωπιστικού
βασικών θεωρητικών μοντέλων που και οικολογικού/οικοσυστημικού
ερμηνεύουν τον τρόπο ανάπτυξης μοντέλου ερμηνείας των διαταραχών
2
των διαταραχών προσχολικής προσχολικής ηλικίας.
ηλικίας.
 Αξιολογούν κριτικά τα
πλεονεκτήματα αλλά και τα
μειονεκτήματα του κάθε μοντέλου.
3  Αναγνωρίζουν και συζητούν τους
Να συζητούν την επίδραση
παράγοντες επικινδυνότητας
ατομικών, κοινωνικών και
πρόκλησης των προβλημάτων
πολιτιστικών παραγόντων στην
συμπεριφοράς που μπορεί να
ανάπτυξη των διαταραχών
εμφανιστούν κατά την προσχολική
προσχολικής ηλικίας.
ηλικία.

 Αναγνωρίζουν και συζητούν τους

Module Guide 2022/23 p. 16

 προστατευτικούς παράγοντες που
μπορεί να λειτουργήσουν
προληπτικά στην εμφάνιση των
προβλημάτων συμπεριφοράς
παιδιών προσχολικής ηλικίας.

 Να οργανώνουν και να εφαρμόζουν

Να οργανώνουν και να εφαρμόζουν
διάφορες τεχνικές και στρατηγικές
διάφορες τεχνικές και στρατηγικές
διαχείρισης των προβλημάτων
για να διαχειριστούν τα προβλήματα
συμπεριφοράς παιδιών προσχολικής
συμπεριφοράς παιδιών προσχολικής
ηλικίας εντός του σχολικού πλαισίου,
ηλικίας, λαμβάνοντας υπόψη
βασιζόμενοι/ες στα μοντέλα
ατομικούς, διαπροσωπικούς και
ερμηνείας προβληματικής
4 κοινωνικοπολιτιστικούς παράγοντες.
συμπεριφοράς που έχουν διδαχτεί.

 Να επιλέγουν την καταλληλότητα

των τεχνικών λαμβάνοντας υπόψη
το πλαίσιο εφαρμογής αλλά και
ατομικούς και διαπροσωπικούς
παράγοντες.

Να επιδεικνύουν καλές ακαδημαϊκές  Εκφράζουν ένα φάσμα ιδεών,

δεξιότητες στη συνολική αξιολόγηση. χρησιμοποιώντας κατάλληλα την
ελληνική γλώσσα, τυπικότητες του
ακαδημαϊκού γραπτού λόγου,
συγκεκριμένη ορολογία και ύφος
5 γραφής.

 Χρησιμοποιήσουν κατάλληλη
ακαδημαϊκή γραφή και έκφραση
καθώς και κατάλληλη χρήση του
προφορικού λόγου.

Να χρησιμοποιούν πλήθος πηγών

 Να χρησιμοποιούν κατάλληλα το
και να επιδεικνύουν καλές ψηφιακές
διαδίκτυο για την εύρεση κατάλληλα
δεξιότητες, αξιοποιώντας πρόσβαση
6 και επιστημονικά έγκυρων
σε κατάλληλο και αξιόπιστο
ακαδημαϊκών πηγών.
ερευνητικό υλικό.

7 Να επικοινωνούν αποτελεσματικά  Να φτιάξουν ένα e-poster

Module Guide 2022/23 p. 17

 την εργασία τους σε ομάδες χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα
ανθρώπων, χρησιμοποιώντας ψηφιακά εργαλεία.
ψηφιακά εργαλεία.
 Να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά
και άμεσα μέσω του e-poster τη
δουλειά τους στην ομάδα των
συμφοιτητών/τριών τους.

Υποβολή της αξιολόγησης:

Όλα τα μέρη της εργασίας θα πρέπει να υποβληθούν ηλεκτρονικά μέσω του κατάλληλου
συνδέσμου στο Moodle. Τα αρχεία σας θα τα ονομάσετε:

Ind_Ass_1234567

*όπου 1234567 προσθέτετε τον προσωπικό κωδικό σας UEL number.

Οι εργασίες σας δε θα πρέπει να παραδίδονται ή να στέλνονται στο διδακτικό προσωπικό.

Πρέπει πάντα να κρατάτε ένα αντίγραφο των εργασιών σας.

Μορφή των εργασιών σας

Οι εργασίες σας πρέπει να είναι δακτυλογραφημένες ή λογισμικά επεξεργασμένες και θα
πρέπει να συμμορφώνονται με τα ακαδημαϊκά κριτήρια των προπτυχιακών σπουδών. Οι
οδηγίες περιλαμβάνονται παρακάτω. Τα πρότυπα των βιβλιογραφικών αναφορών μέσα στο
κείμενο και της βιβλιογραφικής λίστας καλύπτονται από διαλέξεις του μαθήματος.
Παρακαλώ να έχετε υπ’ όψιν σας ότι εάν δεν ακολουθείτε τα ακαδημαϊκά κριτήρια
που απαιτούνται για τη σύνθεση μίας εργασίας, αυτό θα επηρεάσει το βαθμό σας.

Αριθμός Λέξεων
Ο αριθμός των λέξεων επιτρέπει μία απόκλιση +/- 10% (για παράδειγμα για μια εργασία
2000 λέξεων, δίνονται ένα ελάχιστο λέξεων 1800 λέξεων και ένα μέγιστο 2200 λέξεων).

Ηλεκτρονική κατάθεση των εργασιών

Η κατάθεση των εργασιών για αυτό το μάθημα γίνεται ηλεκτρονικά.
Σημαντική υποσημείωση: Εάν δεν ακολουθήσετε τις οδηγίες εκπόνησης των εργασιών, η
εργασία σας μπορεί να μην βαθμολογηθεί ή μπορεί να βαθμολογηθεί σύμφωνα με το

Module Guide 2022/23 p. 18

κατώτατο όριο βαθμολογίας. Είναι δική σας ευθύνη να διασφαλίσετε ότι η εργασία σας έχει
κατατεθεί σωστά.
Τι επιτρέπεται και τι όχι όσον αφορά στην ηλεκτρονική κατάθεση.

Πρέπει να:

 Καταθέσετε την εργασία σας ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας που υπάρχει στον
ιστότοπο του Moodle για αυτό το μάθημα.
 Καταθέσετε το αρχείο στην κατάλληλη μορφή. Επιτρέπονται αρχεία τύπου: Microsoft
Word, WordPerfect και απλού κειμένου.
 Εισαγάγετε τον κωδικό φοίτησης ως τίτλο κατάθεσης, όταν καταθέτετε στη δουλειά
σας.

Είναι σημαντικό να έχετε πρόσβαση στην ανατροφοδότηση και να κατανοείτε τα σχόλια και
τους βαθμούς. Αυτό αποδεικνύει πόσο αποτελεσματική είναι η μάθηση και δίνει έναυσμα και
οδηγίες για βελτίωση της δουλειάς σας. Έχετε αφιερώσει χρόνο να συνθέσετε την εργασία
σας, ώστε να έτοιμη για βαθμολόγηση. Να αξιοποιήσετε στο έπακρον την ανατροφοδότηση
και να μάθετε από αυτά που έχετε κάνει σωστά και από αυτά που χρειάζονται βελτίωση!

Οδηγίες για να γράψετε την εργασία σας

Η συνολική παρουσίαση της δουλειάς σας πρέπει να είναι ξεκάθαρη, με συνοχή και να είναι
ευανάγνωστη. Οι ακόλουθες ερωτήσεις θα σας βοηθήσουν σημαντικά στην εκπόνηση των
εργασιών σας:
1. Έκταση – έχει η εργασία μου την απαιτούμενη έκταση;
2. Περιεχόμενο – έχω αναγνωρίσει καίρια θέματα που προκύπτουν από την ερώτηση; Έχω
κάνει αναφορά σε σημαντικά θεωρητικά πλαίσια και μοντέλα τα οποία θίξαμε στο μάθημα,
ώστε να αναδείξω τις γνώσεις μου και την κατανόηση του αντικειμένου; Εστιάζω σε σχετικά
και εξειδικευμένα σημεία;
3. Οργάνωση – δίνω ξεκάθαρη εικόνα της δομής της εργασίας μου; Είναι η συζήτηση
κατανοητή; Είναι ξεκάθαρος ο χωρισμός του κειμένου σε κεφάλαια, ώστε να υπάρχει
αλληλουχία και συνοχή για τον αναγνώστη; Π.χ. ξεκάθαρες παραγράφους σε έκθεση ή
υπότιτλοι σε αναφορά.
4. Συνοχή – είναι ξεκάθαρη η ανάπτυξη της συζήτησης και του προβληματισμού μου; Πόσο
καλά συνδέω τα κύρια σημεία; Υπάρχει συνοχή μεταξύ των παραγράφων; Αναπαράγω
απλώς τις ιδέες των άλλων ή γράφω τις δικές μου απόψεις; Τεκμηριώνω τις θέσεις μου;
5. Μορφοποίηση – έχω ακολουθήσει τα κριτήρια μίας ακαδημαϊκής εργασίας; Είναι σωστή
η μορφή; – Χρησιμοποιώ ΜΟΝΟ Arial 12 γραμματοσειρά και (1,5) ενάμιση διάστιχο και

Module Guide 2022/23 p. 19

πλήρης στοίχιση. Είναι ευανάγνωστη η εργασία μου; Έχω χρησιμοποιήσει σύντομες
προτάσεις, ορθή γραμματική, ορθογραφία, σημεία στίξης, ορθό λεξιλόγιο και σύνταξη;
6. Παραπομπές και βιβλιογραφία – κάνω ξεκάθαρες και ακριβείς αναφορές στα κείμενα τα
οποία χρησιμοποιώ ως πηγές μου; Έχω γράψει στη βιβλιογραφία όλες τις αναφορές που
χρησιμοποίησα; Αναγνωρίζω με τις κατάλληλες παραπομπές, αναφορές και την κατάλληλη
βιβλιογραφία τη δουλειά των άλλων βάσει του Harvard Referencing System.

Αποτελέσματα και ανατροφοδότηση:

Βαθμολογίες και ανατροφοδότηση αναρτώνται στην πλατφόρμα Moodle. Οι φοιτητές
λαμβάνουν γραπτώς (ηλεκτρονικά) ανατροφοδότηση. Τα αποτελέσματα εξετάσεων θα
γίνονται διαθέσιμα μετά το τέλος της ακαδημαϊκής χρονιάς.

Επανεξέταση Αξιολογήσεων
Η αποτυχία οποιασδήποτε εκ των αξιολογήσεων του μαθήματος απαιτούν από τον/την
φοιτητή/ρια να δώσει μια επαναληπτική αξιολόγηση, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η
επαναληπτική (η οποία θα είναι διαφορετική από την αρχική αξιολόγηση) αφορά μόνο την
αξιολόγηση στην οποία σημειώθηκε η αποτυχία και όχι το σύνολο των αξιολογήσεων του
μαθήματος. Σχετικές λεπτομέρειες και πληροφορίες θα δοθούν μετά το τέλος του Εαρινού
Εξαμήνου.

Είναι πολύ σημαντικό να επιδιώξετε να περάσετε τις αξιολογήσεις με την πρώτη ευκαιρία. Οι
σπουδαστές/ριες συνήθως έχουν δύο μόνο ευκαιρίες να περάσουν μια αξιολόγηση (SIT &
RESIT). Οι σπουδαστές/ριες που δεν έχουν περάσει όλες τις αξιολογήσεις του μαθήματος,
μετά και τη δεύτερη ευκαιρία, κανονικά δεν τους επιτρέπονται περαιτέρω προσπάθειες.

Η επανεξέταση οποιασδήποτε αξιολόγησης, έχει ως αποτέλεσμα να βαθμολογηθεί με τη

βάση, δηλαδή 40%. Οι σπουδαστές/ριες συνήθως δεν λαμβάνουν σχόλια/ανατροφοδότηση
σχετικά με την επανεξέταση.

Εκπρόθεσμη Υποβολή

Θα πρέπει να υποβάλετε την εργασία μέχρι την προθεσμία που έχει οριστεί. Η τήρηση των
προθεσμιών είναι μια βασική ικανότητα απασχολησιμότητας και μια προσδοκία για το
μάθημα σας.

Module Guide 2022/23 p. 20

Ωστόσο, στο UEL επιτρέπεται στους/στις σπουδαστές/ριες να είναι σε θέση να υποβάλουν
την εργασία τους μέχρι και 24 ώρες μετά την προθεσμία. Τα μαθήματα που υποβάλλονται με
καθυστέρηση, αλλά εντός 24 ωρών από την προθεσμία, θα αξιολογούνται, αλλά θα
υπόκεινται σε καθορισμένη ποινή 5% των συνολικών διαθέσιμων βαθμών (σε αντίθεση με το
βαθμό που θα πετύχετε).

Εάν υποβάλετε δύο φορές, μία φορά πριν την προθεσμία και μία φορά κατά την περίοδο
των 24 ωρών, τότε θα κατοχυρωθεί η δεύτερη υποβολή και θα αφαιρεθεί το 5%. Αυτός ο
κανόνας ισχύει μόνο για τη γραπτή εργασία. Δεν ισχύει για τις εξετάσεις, τις
παρουσιάσεις, τις πρακτικές αξιολογήσεις ή τις προφορικές εξετάσεις.
Αν χάσετε τις προθεσμίες για σοβαρό και ουσιαστικό λόγο, τότε θα χρειαστεί να υποβάλετε
αίτηση για ελαφρυντικές περιστάσεις ή να δεχτείτε ότι θα μηδενιστείτε.

Ελαφρυντικές περιστάσεις είναι οι περιστάσεις που μπορεί:

 Να αποδυναμώσουν τις επιδόσεις των εξετάσεών σας ή να σας εμποδίσουν να

παρακολουθήσετε εξετάσεις ή άλλου τύπου αξιολόγησης, ή
 Να σας εμποδίζουν να υποβάλετε μαθήματα ή άλλες αξιολογημένες εργασίες εντός
της προγραμματισμένης προθεσμίας ή εντός 24 ωρών από την ημερομηνία λήξης
της προθεσμίας

Τέτοιες περιπτώσεις είναι σπάνιες και μπορεί να είναι:

 απρόβλεπτες - ότι δεν θα μπορούσατε να έχετε προηγούμενη γνώση του σχετικού

γεγονότος, και
 μη αποτρέψιμες - στο ότι δεν θα μπορούσατε να κάνετε τίποτα λογικά στο χέρι σας
για να αποτρέψετε ένα τέτοιο γεγονός, and
 αναμένεται να έχει σοβαρό αντίκτυπο στις επιδόσεις σας

Ανατροφοδότηση φοιτητών/ριών

Μπορείτε να πάρετε τις διορθώσεις των εργασιών αφού πραγματοποιηθεί η συνεδρίαση του
Συμβουλίου Αξιολόγησης. Όλα τα άλλα αποτελέσματα είναι προσωρινά.

Μπορεί να λάβετε ανατροφοδότηση με τους παρακάτω τρόπους:

Module Guide 2022/23 p. 21

 Ένας-προς-ένας ή εξατομικευμένα π.χ. στα μαθήματα, συζήτηση με τους
επιβλέποντες, ή εξατομικευμένα σχόλια σε εργασίες

 Γενική ανατροφοδότηση

Ανατροφοδότηση από συμφοιτητές/ριες

 Άτυπη ανατροφοδότηση π.χ μέσα από συζήτηση στην τάξη ή online forums

Αυτό-αξιολόγηση

Τα σχόλια και οι βαθμοί των μαθητών θα πρέπει να παρέχονται εντός 15 εργάσιμων

ημερών από την ημερομηνία λήξης της συνοπτικής εργασίας (δηλαδή της εργασίας που
μετράει για τον τελικό βαθμό μαθημάτων) και της διαμορφωτικής εργασίας (δηλαδή της
εργασίας που είναι αναπτυξιακή και έχει σχεδιαστεί για να σας βοηθήσει να βελτιώσετε).

Ενώ τα σχόλια θα δοθούν σχετικά με το σχέδιο / διαμορφωτική εργασία, δεν θα πρέπει να

θεωρείται ότι κάθε πτυχή θα προσδιοριστεί.

Αποτυχία του ηλεκτρονικού συστήματος κατάθεσης

Εάν αντιμετωπίσετε κάποιο πρόβλημα με την υποβολή της εργασίας σας στο διαδίκτυο, θα
πρέπει να ενημερώσετε αμέσως τον/την καθηγητή/ριά σας μέσω ηλεκτρονικού
ταχυδρομείου.

Οι προθεσμίες δεν παρατείνονται, εκτός εάν υπάρχουν σημαντικά προβλήματα συστημάτων.

Εάν το Μητροπολιτικό Κολλέγιο διαπιστώσει ότι το πρόβλημα με το σύστημα ήταν
σημαντικό, θα λάβετε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που θα σας ειδοποιεί για το
ζήτημα και ότι σας έχει δοθεί 24ωρη παράταση. Εάν δεν λάβετε κανένα μήνυμα
ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που δηλώνει συγκεκριμένα ότι σας έχει δοθεί παράταση,
τότε η αρχική προθεσμία δεν έχει αλλάξει.

Καλύτερη συμβουλή: Μην περιμένετε μέχρι την τελευταία στιγμή για να υποβάλετε τις
αξιολογήσεις σας ηλεκτρονικά.

 Κέντρο Ακαδημαϊκής Υποστήριξης για έλεγχο στο Turnitin

Module Guide 2022/23 p. 22

Πρόγραμμα Διδασκαλίας

Το μάθημα θα πραγματοποιηθεί σε 12 εβδομάδες από 3ώρες ανά εβδομάδα.

Απαιτήσεις παρακολούθησης
Αναμένεται να παρακολουθήσετε όλες τις προγραμματισμένες συνεδρίες,
συμπεριλαμβανομένων διαλέξεων, σεμιναρίων, ομαδικής εργασίας και σεμιναρίων - είτε
online είτε δια ζώσης.

Αναμένεται να είστε ακριβείς, να σέβεστε το χρόνο των άλλων καθώς και το δικό σας, να
συμμετέχετε ενώ είστε παρόντες, να βάζετε χρόνο για να σπουδάσετε μεταξύ των τάξεων,
να προετοιμαστείτε για διδασκόμενες συνεδρίες και να είστε ενεργοί συμμετέχοντες τόσο
στην ομαδική εργασία όσο και στη δική σας μαθησιακή εμπειρία.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Είναι σημαντικό να κάνετε σωστά τις βιβλιογραφικές σας παραπομπές, όταν χρησιμοποιείτε
ιδέες ή αυτούσια αποσπάσματα από εργασία άλλων στη δουλειά σας. Έτσι, θα αποφύγετε
τη λογοκλοπή. Το βιβλιογραφικό σύστημα που χρησιμοποιείτε είναι το Harvard Referencing
System. Ένας εξαιρετικός οδηγός για το σύστημα αυτό είναι ο εξής: Pears, R. and Shields,
G. (2006) Cite them right: the essential guide to referencing and plagiarism. Newcastle upon
Tyne: Pear Tree Books. Η Σχολή σας θα σας χορηγήσει με ένα αντίγραφο του Harvard
Οδηγού Βιβλιογραφικών Αναφορών.
Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στις ιστοσελίδες:

Harvard referencing:

Module Guide 2022/23 p. 23

https://uelac.sharepoint.com/LibraryandLearningServices/Pages/Harvard-
Referencing-.aspx

Academic Integrity:
https://uelac.sharepoint.com/LibraryandLearningServices/Pages/Academic-
integrity.aspx

Στις γραπτές σας εργασίες μαζί με τις παραπομπές στο σώμα του κειμένου σας θα κάνετε
και μια “Λίστα βιβλιογραφικών αναφορών” στο τέλος του κειμένου σας. Αν έχετε
συμβουλευτεί περαιτέρω πηγές, αλλά δεν αναφέρεστε σε αυτές μέσα στην εργασία, τότε
πρέπει να τις βάλετε κάτω από την κατηγορία “Βιβλιογραφία”.
.

Ακαδημαϊκή Ακεραιότητα
Είναι σημαντικό να αποφύγετε τη λογοκλοπή στη δουλειά σας (μη ορθή απόδοση χρήσης
άλλων πηγών), συμπεριλαμβανομένης της αυτο-λογοκλοπής (υποβάλλοντας την ίδια
εργασία για περισσότερες από μία εργασίες). Από την άποψη αυτή, είναι δική σας ευθύνη να
γνωρίζετε την Πολιτική Ακαδημαϊκής Ακεραιότητας του πανεπιστημίου πριν υποβάλετε τις
αξιολογήσεις.

Για τους σκοπούς των κανονισμών του Πανεπιστημίου, ως ακαδημαϊκό παράπτωμα ορίζεται
οποιοδήποτε είδος της αντιγραφής και εξαπάτησης σε μια αξιολόγηση για τους σκοπούς της
επίτευξης προσωπικού κέρδους. Εάν επιβεβαιωθεί ότι υπήρξε ακαδημαϊκό παράπτωμα,
υπάρχει εύρος ποινών που μπορούν να σας επιβληθούν, συμπεριλαμβανομένης και της
αποβολής από το πρόγραμμα σπουδών. Τέτοια παράπτωμα συνήθως περιγράφονται ως
λογοκλοπή και συμπαιγνία.

Ορισμός της λογοκλοπής (plagiarism)

Η υποβολή εργασιών που δανείζονται ιδέες, λέξεις, διαγράμματα, ή οτιδήποτε άλλο από
άλλη πηγή (ή πηγές), χωρίς την κατάλληλη αναγνώριση, αποτελεί λογοκλοπή. Η λογοκλοπή
δεν περιορίζεται στην «αντιγραφή και επικόλληση» χωρίς την απαραίτητη παράθεση της
πηγής, αλλά περιλαμβάνει την αναπαραγωγή, χωρίς αναγνώριση, του έργου κάποιου άλλου,
που λαμβάνεται από ένα δημοσιευμένο (ή μη) άρθρο του, ένα βιβλίο, ένα δικτυακό τόπο, την
εργασία ενός φίλου (ή οποιουδήποτε άλλου), ή οποιαδήποτε άλλη πηγή.

Συμπαιγνία

Module Guide 2022/23 p. 24

Συμπαιγνία είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει οποιαδήποτε μορφή κοινής
προσπάθειας που προορίζεται να εξαπατήσει έναν αξιολογητή ως προς το ποιος ήταν ο
πραγματικά υπεύθυνος για την παραγωγή του υλικού που υποβλήθηκε για αξιολόγηση.

Η ΣΧΟΛΗ ΔΙΑΤΗΡΕΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ζητήσει από τον/την σπουδαστή/ρια να δώσει

προφορική εξέταση (VIVA) με βάση την υποβολή τους, αν ο/η καθηγητής/ρια έχει ανησυχίες
σχετικά με την κυριότητα της εν λόγω υποβολής. Αυτό είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση
έναντι σε όσους/όσες φοιτητές/ριες υποβάλλουν εργασίες/αξιολογήσεις που αγόρασαν ή
διαφορετικά δεν συνέταξαν ανεξάρτητα. Εάν ένας/μια φοιτητής/ρια δεν είναι σε θέση να
αποδείξει ικανοποιητικά ότι ήταν ο/η συγγραφέας του έργου του/της στο VIVA, θα
παραπεμφθεί στον/στην Ακαδημαϊκό/η υπεύθυνο/η για θέματα ακαδημαϊκών
παραπτωμάτων προκειμένου να υποβληθεί αίτηση για ποινή επιπέδου 3, η οποία
συνεπάγεται αποτυχία της ενότητας και αναστολή των σπουδών.

Ανατροφοδότηση Εργασιών

Η ανατροφοδότηση είναι ζωτικής σημασίας για τη μάθησή σας και αποτελεί σημαντικό μέρος
του ακαδημαϊκού κύκλου. Σας λέει ποια είναι τα δυνατά σημεία της δουλειάς σας, ποιες είναι
οι αδυναμίες της και πώς μπορεί να βελτιωθεί.

Γιατί είναι σημαντική η ανατροφοδότηση;

Η ανατροφοδότηση είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος για να:

 Σας βοηθήσει να καταλάβετε πώς να επιτύχετε στις εργασίες σας;

 Σας βοηθήσει να αποδώσετε καλύτερα στο μέλλον;

 Σας οδηγήσει σε άλλους πόρους για βοήθεια.

Εάν δώσετε προσοχή στην ανατροφοδότηση, ειδικά όταν το ίδιο σχόλιο γίνεται σε διάφορα
μαθήματα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις πληροφορίες για βελτίωση.

Από πού θα πάρω ανατροφοδότηση;

 Όταν ένας καθηγητής σχολιάζει τις απαντήσεις σας σε σεμινάρια / διαλέξεις /
εργαστήρια

Module Guide 2022/23 p. 25

  Γενικό σχόλιο σχετικά με την απόδοση αξιολόγησης σε διαλέξεις και σεμινάρια
 Γενικό σχόλιο για τις ερωτήσεις που προετοιμάζονται για σεμινάρια
 Όταν κάποιος άλλος φοιτητής σχολιάζει την παρουσίασή σας
 Όταν παράγετε πρακτικές ερωτήσεις για έναν καθηγητή ο οποίος δίνει σχόλια
 Όταν λαμβάνετε γραπτές παρατηρήσεις σχετικά με το έργο που υποβάλλετε είτε ως
γραπτή εργασία είτε ως εξέταση
 Όταν βλέπετε τον ακαδημαϊκό σύμβουλό σας με όλα τα σχόλια αξιολόγησης για
γενικές συμβουλές. Λογικά θα πρέπει να το κάνετε αυτό πάντα μετά από κάθε
περίοδο αξιολόγησης

Campus Υπεύθυνος/η e-mail

ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ κ. Φρυτζαλά Παναγιώτα alcathens@mitropolitiko.edu.gr
ΜΑΡΟΥΣΙ Δρ. Μιχάλης Χίου alc@mitropolitiko.edu.gr
ΠΕΙΡΑΙΑΣ κ. Ιωάννα Γεωργακοπούλου alcpiraeus@mitropolitiko.edu.gr
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Δρ. Αρτεμίου Αναστασία aartemiou@mitropolitiko.edu.gr

Βιβλιογραφία

Βασική βιβλιογραφία για το μάθημα (στα ελληνικά):

Module Guide 2022/23 p. 26

Αchenbach, M.T.S (2009). Εγχειρίδιο για τα ερωτηματολόγια και προφίλ προσχολικής ηλικίας
του ΣΑΕΒΑ: Σύστημα Achenbach για εμπειρικά βασισμένη αξιολόγηση. Αθήνα: Εκδόσεις
Ελληνικά Γράμματα

Cooper, M., Hooper, C., & Thompson, M. (2012) Ψυχική Υγεία παιδιών και Εφήβων: Θεωρία
και Πράξη. Αθήνα: Παρισιάνου ΑΕ

Craig, G. J., & Baucum, D. (2007) Η ανάπτυξη του ανθρώπου (Τόμοι Α΄ και Β’). Αθήνα:
Παπαζήσης

Feldman, S.R. (2019). Αναπτυξιακή Ψυχολογία: Δια Βίου Προσέγγιση. Αθήνα: Εκδόσεις
Gutenberg

Κολιάδης, Ε.Α. (επιμ.) (2010) Συμπεριφορά στο σχολείο: Αξιοποιούμε δυνατότητες,

αντιμετωπίζουμε προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη

Μανωλίτσης, Γ. (2013) Αξιολόγηση της συμπεριφοράς παιδιών προσχολικής ηλικίας. Αθήνα:

Πεδίο.

Νίκα, Μ., Βεκρής, Ε., Γκλιάου-Χριστοδούλου, Ν., Δάντη, Α., Ιωάννου, Σ., Κότσιρα, Α.,
Οικονόμου, Α., Παπαδημητρίου, Ε., Παπασταυρινίδου, Γ., Σοφού, Ε., Στράντζαλος, Α.,
Τσάφος, Β., & Τσιαγκάνη, Θ. (2017) Οδηγός εκπαιδευτικού για την περιγραφική αξιολόγηση
στο νηπιαγωγείο. Αθήνα: Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Διαθέσιμο στο:
file:///C:/Users/Hp/Desktop/%CE%A5%CE%9B%CE%99%CE%9A%CE%9F/1_Perigrafiki_N
IPIAGOGEIO.pdf (Ανακτήθηκε: 25 Φεβρουαρίου 2021).

Τάφα, Ε., & Μανωλίτσης, Γ. (2005) Κατάλογος Ελέγχου για την Ανίχνευση προβλημάτων
συμπεριφοράς στην προσχολική ηλικία. Ψυχολογία, 12(2), σσ153-178. Διαθέσιμο στο:
file:///C:/Users/Hp/Desktop/%CE%A5%CE%9B%CE%99%CE%9A%CE%9F/manolitsis,tafa
_PSIHOLOGIA_TOMOS.12_TEYHOS.1%20-%20%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%AC
%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B3%CE%BC%CE%B1%20%CE%9A%CE%B1%CF
%84%CE%B1%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%85%20%CE%95%CE%BB
%CE%B5%CE%B3%CF%87%CE%BF%CF%85.pdf (Ανακτήθηκε: 25 Φεβρουαρίου 2021).

Τσιάντης, Γ. & Αλεξανδρίδης, Α. (2008) Προσχολική Παιδοψυχιατρική: Κλινική και

Θεραπευτικές Παρεμβάσεις (Τόμος 2). Αθήνα: Καστανιώτης.

Module Guide 2022/23 p. 27

Wilmshurst, L. (2011) Εξελικτική Ψυχοπαθολογία: Μία αναπτυξιακή προσέγγιση. Αθήνα:
Gutenberg.

Συνιστώμενη βιβλιογραφία για το μάθημα (στα ελληνικά):

Γκοτζαμάνης, Κ. (Επιμ.) (2015) Διαγνωστικά κριτήρια από DSM 5. Αθήνα: Λίτσας Ιατρικές
Εκδόσεις

Δώνη, Ε., & Γιώτσα, Α. (2019) Επισκόπηση ψυχομετρικών εργαλείων για την ανίχνευση
προβλημάτων συμπεριφοράς και συναισθήματος παιδιών προσχολικής ηλικίας.
Επιστημονική Επετηρίδα Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων,
12(1), σσ164-204. Διαθέσιμο στο: https://doi.org/10.12681/jret.16027 (Ανακτήθηκε: 25
Φεβρουαρίου 2021)

Κόνσολας, Ν.Μ., (2007) Η συναισθηματική αγωγή στην προσχολική εκπαίδευση: Μία κριτική
προσέγγιση στο πλαίσιο του Δ.Ε.Π.Π.Σ. Πρακτικά του Ελληνικού Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης
Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης (ΕΛΛ.Ι.Ε.Π.ΕΚ.) 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Σχολείο Ίσο για
Παιδιά Άνισα που διεξήχθη στην Αθήνα 4 – 6 Μαΐου 2007. Φορέας διεξαγωγής Ελληνικό
Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης. Αθήνα: ΕΛΛ.Ι.Ε.Π.ΕΚ.

Morgan, N. S. (2012) Διαχείριση συμπεριφοράς στη σχολική τάξη. Πρακτικές ιδέες για
εύκολη και αποτελεσματική εφαρμογή. Μτφρ. από Ε. Καλισκάμη. Νίκα, Β. (επιμ.). Αθήνα:
Εκδόσεις Πατάκη.

Ντίνου, Ι.Ζ. (2010) Προγράμματα παρέμβασης στο σχολικό περιβάλλον. Διαθέσιμο στο
http://www.slideshare.net/iodinou/ss-5235107 (Ανακτήθηκε: 25 Φεβρουαρίου 2021).

Πουρσανίδου, Ε. (2016) Προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξη και και παρέμβαση του
δασκάλου. Έρευνα στην Εκπαίδευση, 5(1), σσ62-75. Διαθέσιμο στο:
file:///C:/Users/Hp/Desktop/%CE%A5%CE%9B%CE%99%CE%9A%CE%9F/document.pdf
(Ανακτήθηκε: 25 Φεβρουαρίου 2021).

Τσιάντης, Γ. & Αλεξανδρίδης, Α. (2008) Προσχολική Παιδοψυχιατρική: Ανάπτυξη (Τόμος 1).

Αθήνα: Καστανιώτης.

Wenar, C. & Kerig, P. K. (2008) Εξελικτική Ψυχοπαθολογία: Από τη βρεφική ηλικία στην
εφηβεία. Αθήνα: Gutenberg.

Module Guide 2022/23 p. 28

Winnicott, D. (2016) Διαδικασίες ωρίμανσης και διευκολυντικό περιβάλλον. Αθήνα:
Επέκεινα.

Χατζηχρήστου, Χ., Δημητροπούλου, Π., Λαμπροπούλου, Αικ., Κατή, Αθ., Λυκιτσάκου, Κ.,
Μπακοπούλου, Α., Νικολοπούλου, Β., Λυμπεροπούλου, Χ., Μπεναβέλη, Ευ., Λιανός, Π.,
Γεωργαντή, Κ., Υφαντή, Θ., Γεωργουλέας, Γ. και Μπουμπούσης, Γ. (2011) Κοινωνική και
συναισθηματική αγωγή στο σχολείο. Πρόγραμμα για την προαγωγή της ψυχικής υγείας και
της μάθησης στη σχολική κοινότητα: Εκπαιδευτικό υλικό Ι: Πρωτοβάθμια εκπαίδευση
Νηπιαγωγείο, Α΄, Β΄ δημοτικού: Θεωρητικό πλαίσιο και δραστηριότητες. Αθήνα: Εθνικό και
Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογών Σχολικής
Ψυχολογίας.

Χρήσιμοι ιστότοποι
 Ελληνική Επιτροπή UNICEF https://www.unicef.gr
 To χαμόγελο του παιδιού www.crae.org.uk
 Ο Συνήγορος του Παιδιού http://www.0-18.gr/
 Ευρωπαϊκή Καμπάνια Κατά του Σχολικού Εκφοβισμού http://www.e-abc.eu/gr/
 Συνήγορος του Πολίτη – Δικαιώματα του παιδιού http://www.synigoros.gr/?i=childrens-
rights.el
 Δίκτυο κατά της βίας στο σχολείο http://www.antibullyingnetwork.gr
 Ενημερωτικό υλικό για τον σχολικό εκφοβισμό- ΕΨΥΠΕ http://www.epsype.blogspot.gr
 Παιδαγωγικό Ινστιτούτο – Προσχολική Αγωγή
http://www.pi-schools.gr/content/index.php?lesson_id=30
 Βιβλιοθήκη Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
http://www.pi-schools.gr/library/pi-lib/hb_ejournals.htm
 Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ)
http://www.kethi.gr
 Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογών Σχολικής Ψυχολογίας
http://www.centerschoolpsych.psych.uoa.gr

Module Guide 2022/23 p. 29