You are on page 1of 12

YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

1. Çözüm: B 4. Çözüm: D

𝑓(𝑥) birebir olduğuna göre 𝑎2 − 3𝑎 + 2 = 0 Tanım kümesi tüm gerçel sayılar olduğuna göre
olmalıdır. verilen fonksiyonu tanımsız yapan değer yok
demektir.
Bundan dolayı, 𝑎 = 1 𝑣𝑒 𝑎 = 2 olacaktır.
Yani, 𝑎 − 3 > 0 olmalıdır. Buradan 𝑎 > 3 tür.
−1 (𝑥)
𝑥−3
𝑎 = 1 ⇒ 𝑓(𝑥) = 2𝑥 + 3 ⇒ 𝑓 =
2 Görüntü kümesi ℝ− ve verilen fonksiyonun paydası
pozitif olduğundan payın negatif olması gerekir.
olup 𝑓 −1 (7) = 2 dir.
𝑎2 − 9𝑎 + 8 < 0 ⇒ (𝑎 − 1). (𝑎 − 8) < 0
𝑥−4
𝑎 = 2 ⇒ 𝑓(𝑥) = 3𝑥 + 4 ⇒ 𝑓 −1 (𝑥) =
3

olup 𝑓 −1 (7) = 1 dir.

2 + 1 = 3 olur.
3 < 𝑎 < 8 olup alacağı değerlerin toplamı;
2. Çözüm: D
4 + 5 + 6 + 7 = 22 olur.
𝑓(𝑥1 ) 𝑓(𝑥2 ) 𝑓(𝑥3 ) 𝑓(𝑥4 ) 𝑓(𝑥5 )
1 1 1 1 1
1 fonksiyon

5. Çözüm: B
𝑓(𝑥1 ) 𝑓(𝑥2 ) 𝑓(𝑥3 ) 𝑓(𝑥4 ) 𝑓(𝑥5 )
(𝑓(𝑎) − 𝑔(𝑎)). 𝑓(𝑎). 𝑔(𝑎) > 0
2 1 1 1 0
5! 𝑓(𝑎) − 𝑔(𝑎) 𝑓(𝑎) 𝑔(𝑎)
= 20 farklı fonksiyon + - -
3!
+ + +
𝑓(𝑥1 ) 𝑓(𝑥2 ) 𝑓(𝑥3 ) 𝑓(𝑥4 ) 𝑓(𝑥5 )
- + -
2 2 1 0 0 - - +
5!
= 30 farklı fonksiyon
2!.2!

Toplam 1 + 20 + 30 = 51 farklı fonksiyon yazılır. 𝑎 ∈ (−6, −2) ∪ (−1,2) ise

3. Çözüm: C (𝑓(𝑎) − 𝑔(𝑎)). 𝑓(𝑎). 𝑔(𝑎) > 0

𝑥+𝑎 olur. 𝑎 tam sayısı {−5, −4, −3,0,1} olup 5 tanedir.


𝑓(𝑥) =
𝑥. (𝑥 2 − 𝑏𝑥 − 𝑏)

fonksiyonunun tanımsız olduğu tek nokta


olduğundan 𝑥 2 − 𝑏𝑥 − 𝑏 = 0 denkleminin reel kökü
olmamalıdır. Bundan dolayı,

∆= 𝑏 2 − 4.1. (−𝑏) < 0

𝑏 2 + 4𝑏 < 0

𝑏 = {−3, −2, −1} olur.


1
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

6. Çözüm: E

𝑦 = 𝑓(𝑥) örten olduğundan aşağıdaki şekilde


çizilebilir.

8. Çözüm: D

𝑓(𝑥) = (𝑥 − 2)2 − 5

𝑔(𝑥) = (𝑥 + 10)2 + 11

𝑓 eğrisinin tepe noktası olan 𝑇𝑓 (2, −5) noktasının


ötelenmesi ile 𝑔 eğrisinin tepe noktası olan
𝑇𝑔 (−10,11) elde ediliyor.

𝑇𝑓 (2, −5) → 𝑇𝑔 (−10,11)

𝑥 bileşeninin 2’den -10’a dönüşmesi için 4 hamle


sola ötelenmesi gerekir.

𝑦 bileşeninin -5’den 11’e dönüşmesi için 8 hamle


yukarı ötelenmesi gerekir.

Dolayısıyla toplamda 𝑎 = 4 + 8 = 12 hamle


yapılmıştır.

9. Çözüm: A

𝑓(𝑥) artan olduğundan 𝑓(𝑥) < 𝑓 −1 (𝑥) eşitsizliğin


her tarafı 𝑓(𝑥) ile işleme alınabilir. Nitekim,
Cevap: 28 + 8 = 36 olur.
𝑓(𝑥) = 𝑘, 𝑓 −1 (𝑥) = 𝑚 𝑖𝑠𝑒 𝑓(𝑘) < 𝑓(𝑚) olur.
Eğride herhangi bir değişiklik olmayıp sadece
(𝑓 ∘ 𝑓)(𝑥) < (𝑓 ∘ 𝑓 −1 )(𝑥)
ötelenmektedir.

Bundan dolayı 𝑓 eğrisi ile 𝑥 = 4 doğrusu arasında 𝑥 3 + 𝑥 2 − 4𝑥 + 3 < 𝑥


kalan bölgenin alanı ile
𝑥 3 + 𝑥 2 − 5𝑥 + 3 < 0
𝑔 eğrisi ile 𝑥 = 1 doğrusu arasında kalan bölgenin
(𝑥 − 1)2 . (𝑥 + 3) < 0
alanı aynıdır.

Eğrinin artan azalan veya bazı aralıklarda artan bazı


aralıklarda azalan olmasının bir önemi yoktur.

7. Çözüm: A
Eşitsizliğin sağlandığı en büyük tam sayı değeri −4
𝑓(𝑥) − 𝑔(𝑥) = 0 denkleminin kökleri, {0, 𝑒, 𝑓} dir. tür.

ℎ(𝑥) − 𝑔(𝑥) = 0 denkleminin kökleri, {𝑎, 𝑑, 𝑔} dir. 10. Çözüm: E

𝑓(𝑥) tek fonksiyon ise 𝑓(𝑥) = −𝑓(−𝑥) olmalıdır.

𝑥 > 0 ise, 3𝑥 − 𝑛 + 4 = −(−𝑚𝑥 + 1)


2
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

𝑚 = 3, − 𝑛 + 4 = −1 ⇒ 𝑛 = 5 𝑥 = −1 𝑖ç𝑖𝑛 ℎ(−1) = 𝑓(1)

𝑚. 𝑛 = 15 𝑔(1) − ℎ(−1) = 𝑓(1) + 5 − 𝑓(1) = 5

𝑥 < 0 olarak alınsa da aynı sonuçlar elde 14. Çözüm: A


edilecektir.

11. Çözüm: C

𝑓(𝑥) = 𝑚𝑥, 𝑚 > 0

𝑔(𝑥) = 𝑛𝑥 + 𝑘, 𝑛 < 0

𝑓(𝑥) + 𝑔(𝑥) = (𝑚 + 𝑛)𝑥 + 𝑘

𝑚 + 𝑛 = 0 olduğunda 𝑓(𝑥) + 𝑔(𝑥) = 𝑘 sabit


fonksiyon olup birebir olmaz. I Yanlıştır.

𝑓(𝑥). 𝑔(𝑥) = 𝑚𝑛𝑥 2 + 𝑚𝑘𝑥 ne tek ne çifttir.

II yanlıştır.

𝑓
𝑔(𝑎) = 0 olduğuna göre, fonksiyonu
𝑔
𝐴 = (−∞, 1] ∪ [2, ∞)
ℝ − {𝑎} da süreklidir. III Doğrudur.

12. Çözüm: B

sin 𝑥 + cos 𝑥 = 𝑦

sin2 𝑥 + cos 2 𝑥 + 2. sin 𝑥 . cos 𝑥 = 𝑦 2

𝑦2 − 1
sin 𝑥 . cos 𝑥 =
2

𝑓(sin 𝑥 + cos 𝑥) = sin 𝑥 . cos 𝑥

𝑦2 − 1
𝑓(𝑦) =
2
|𝑓(𝑥)| ≥ 3 eşitsizliğini sağlayan 𝑥 değerleri
1 4
1 2 −1 −1 5
9 9
𝑓( )+𝑓( ) + −2 13 𝐵 = (−∞, −1] ∪ [3, ∞)
3 3 2 2 9
1
= 1 = 8 =
𝑓 (− ) 9
−1 − 8
3 9 𝐴/𝐵 = (−1,1] ∪ [2,3)
2

13. Çözüm: D olur.

𝑥 ekseninin 5 birim aşağı ötelenmesi 𝑓 eğrisinin 5 15. Çözüm: B


birim yukarı ötelenmesi anlamına gelir. Böylece
𝑔(𝑥) = 𝑓(𝑥) + 5 olur. 𝑓 azalan bir fonksiyon ve

𝑦 ekseniin 2 birim sağa ötelenmesi 𝑓 eğrisinin 2 𝑓(𝑥 + 𝑎) < 𝑓(𝑥 + 𝑏)


birim sola ötelenmesi demeketir. Böylece ℎ(𝑥) =
olduğuna göre, 𝑥 + 𝑎 > 𝑥 + 𝑏 ⇒ 𝑎 > 𝑏 dir.
𝑓(𝑥 − (−2)) = 𝑓(𝑥 + 2) olur.
𝑔 artan bir fonksiyon ve
𝑥 = 1 𝑖ç𝑖𝑛 𝑔(1) = 𝑓(1) + 5
𝑔(𝑥 + 2𝑎) < 𝑔(𝑥 + 𝑎)
3
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

olduğuna göre, 𝑥 + 2𝑎 < 𝑥 + 𝑎 ⇒ 𝑎 < 0 dir. 𝑥−2 2 4𝑥 − 3


=( ) − 2.
4𝑥 − 3 𝑥−2
Dolayısıyla, 𝑏 < 𝑎 < 0 dır.
4𝑥 − 3 −2 4𝑥 − 3
I.
𝑏
> 𝑎 ve 𝑓 azalan fonksiyon ise =( ) − 2.
𝑎 𝑥−2 𝑥−2

olduğuna göre 2𝑥 − 3 1 − 2𝑥 3
𝑓( ) = 𝑥 −2 − 2𝑥 =
𝑥−4 𝑥2
𝑏
𝑓 ( ) < 𝑓(𝑎) 18. Çözüm: E
𝑎

olmalıdır. Yanlıştır.

II. 𝑎 + 𝑏 < 𝑎. 𝑏 ve 𝑔 artan olduğuna


göre,
𝑔(𝑎 + 𝑏) < 𝑔(𝑎. 𝑏)

olmalıdır. Doğrudur.

III. (𝑓 ∘ 𝑔)(𝑏) < (𝑓 ∘ 𝑔)(𝑎)


𝑓(𝑔(𝑏)) < 𝑓(𝑔(𝑎))

𝑏 < 𝑎 ve 𝑔 artan fonksiyon ise, 𝑔(𝑏) < 𝑔(𝑎) dir.

𝑔(𝑏) < 𝑔(𝑎) ve 𝑓 azalan fonksiyon ise

𝑓(𝑔(𝑏)) > 𝑓(𝑔(𝑎))

olmalıdır. Yanlıştır.

16. Çözüm: B

𝑥 = 2 𝑖ç𝑖𝑛 𝑓(−1) + 𝑓(2) = 10

1
𝑥 = −1 𝑖ç𝑖𝑛 𝑓 ( ) + 𝑓(−1) = −2
2

1 1
𝑥= 𝑖ç𝑖𝑛 𝑓(2) + 𝑓 ( ) = 4
2 2

ortadaki ifade eksi ile çarpılır 3 ifade taraf tarafa


toplanırsa,

2𝑓(2) = 16 ⇒ 𝑓(2) = 8 olarak bulunur.

17. Çözüm: D

4𝑥 − 3 2𝑥 − 3
𝑔(𝑥) = 𝑖𝑠𝑒 𝑔−1 (𝑥) = 8.4
𝑥−2 𝑥−4 𝑇𝑎𝑟𝑎𝑙𝚤 𝐴𝑙𝑎𝑛: = 16
2
4𝑥−3 2𝑥−3
dir. Dolayısıyla ifadesinde 𝑥 yerine
𝑥−2 𝑥−4
II. Yol:
yazılırsa 𝑥 elde edilir.
𝑓(𝑥) = 2 − 𝑥 olduğundan
𝑥 2 − 4𝑥 + 4 6 − 8𝑥
𝑓(𝑥) = +
16𝑥 2 − 24𝑥 + 9 𝑥 − 2 𝑓(|𝑥 + 1|) + 2 = 4 − |𝑥 + 1| olarak bulunur.

𝑦 = 4 − |𝑥 + 1| in grafiği çizilerek de bulunabilir.


4
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

19. Çözüm: D 21. Çözüm: E

𝑔(𝑥) = 𝑥 − 2

(𝑓 ∘ 𝑔)(𝑥) = 𝑓(𝑥 − 2) ≥ 0

𝑓(𝑥) = ||𝑥 + 3| − 9| fonksiyonunun grafiği ile 𝑦 =


2𝑘 − 1 doğrusunun noktada kesişmesi için
𝑥 ∈ {0,1,2,4,5,6} tam sayı değerlerini alır.
1
0 < 2𝑘 − 1 < 9 ⇒ <𝑘<5
Veya grafik ötelenmeden, 2

𝑓 fonksiyonunun negatif olmadığı aralıklar, Dolayısıyla 𝑘 değerinin alacağı tam sayı değerlerinin
toplamı 10 olur.
−2 ≤ 𝑥 ≤ 0 𝑣𝑒 2 ≤ 𝑥 ≤ 4 dür.
22. Çözüm: C
Bu aralıklarda 𝑥 yerine 𝑥 − 2 yazılırsa,

0 ≤ 𝑥 ≤ 2 𝑣𝑒 4 ≤ 𝑥 ≤ 6 aralıkları bulunur.

20. Çözüm: A

𝑓(𝑥) = 𝑥 2 − 4𝑥 = 𝑥(𝑥 − 4)

𝑓 fonksiyonu örten ve doğrusal fonksiyon


𝑓(𝑥) fonksiyonunun negatif olması için 𝑥
olduğundan sadece 2 tane fonksiyon yazılabilir.
değerlerinin 0 𝑖𝑙𝑒 4 arasında olması gerekir. O halde
𝑓(|𝑥 − 1| − 1) fonksiyonunun negatif olması için 23. Çözüm: B
|𝑥 − 1| − 1 ifadesinin de 0 𝑖𝑙𝑒 4 arasında olması
gerekir. 𝑓(𝑥) = (𝑥 + 4)2 − 11 fonksiyonun çift fonksiyon
olması için 𝑥 yerine 𝑥 − 4 yazılmalıdır.
0 < |𝑥 − 1| − 1 < 4
Yani;
1 < |𝑥 − 1| < 5
𝑔(𝑥) = 𝑓(𝑥 − 4) = 𝑥 2 − 11 olmalıdır.
1 < 𝑥 − 1 < 5, − 5 < 𝑥 − 1 < −1
Buradan,
2 < 𝑥 < 6, −4<𝑥 <0
𝑎 = −4 𝑣𝑒 𝑔(𝑥) = 𝑥 2 − 11 olur.
𝑥 ∈ {−3, −2, −1,3,4,5}
𝑎. 𝑔(𝑎) = −4. 𝑔(−4) = −20 olcaktır.
−3 − 2 − 1 + 3 + 4 + 5 = 6

5
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

24. Çözüm: D |𝑥 − 3| = 𝑚 − 5

5 denklemlerinin çözümü {13, −7,3, } olup 3 tanedir.


−14 , 𝑥≤−
2 II doğrudur.
5 9
(𝑓 − 𝑔)(𝑥) = 4𝑥 − 4 , − <𝑥<
2 2 III. 𝑚 > 5 ise
9
{ 14 , 𝑥≥ |𝑥 − 3| = 𝑚 + 5
2

𝑥 ∈ ℤ olduğundan |𝑥 − 3| = 𝑚 − 5

(𝑓 − 𝑔)(𝑥) ∈ {−14, −12,8, −4,0,4,8,12,14} ifadelerinden 4 tane çözüm gelir ve III doğrudur.

olup 9 tanedir. 26. Çözüm: E

25. Çözüm: D 𝑥 + 4𝑚 − 1
𝑓 −1 (𝑥) =
2𝑚 + 3
(𝑓 ∘ 𝑔)(𝑥) = ||𝑥 − 3| − 𝑚| = 5
İfadesinin her tam sayı değeri için bir tam sayı
|𝑥 − 3| − 𝑚 = 5 ise |𝑥 − 3| = 𝑚 + 5 olur. sonucu vermesi gerekir bunun için de

𝑥 − 3 = 𝑚 + 5 𝑣𝑒𝑦𝑎 𝑥 − 3 = −𝑚 − 5 2𝑚 + 3 = ±1 olmalıdır.

Buradan, Buradan, 𝑚 = −1 𝑣𝑒 𝑚 = −2 olarak bulunur.

𝑥 = 𝑚 + 8 𝑣𝑒𝑦𝑎 𝑥 = −𝑚 − 2 olacaktır. Bulunan bu m değerlerinin 4𝑚 ifadesinin de tamsayı


yaptığına dikkat ediniz. Örneğin m değerlerinden bir
Veya, 1
tanesi olsa idi alınmayacaktı.
3
|𝑥 − 3| − 𝑚 = −5 𝑖𝑠𝑒 |𝑥 − 3| = 𝑚 − 5 olur.
27. Çözüm: B
𝑥 − 3 = 𝑚 − 5 𝑣𝑒𝑦𝑎 𝑥 − 3 = −𝑚 + 5
𝑓 fonksiyonu ∀𝑥 ∈ [2𝑘 − 1,2 − 𝑘] için çift
Buradan, olduğuna göre, bu aralık simetrik olmalıdır.

𝑥 = 𝑚 − 2 𝑣𝑒𝑦𝑎 𝑥 = −𝑚 + 8 Yani, 2𝑘 − 1 = −(2 − 𝑘) ⇒ 𝑘 = −1 dir. O halde,

Yani çözüm; 𝑓: [−3,3] → [𝑎, 𝑏] dir.

{𝑚 + 8, −𝑚 − 2, 𝑚 − 2, −𝑚 + 8} 𝑓 örten ve çift olduğundan en küçük değerini ±1 de


en büyük değerini de ±3 de alır.
olur.
𝑓(1) = 𝑓(−1) = 0 = 𝑎
I. 𝑚 < 5 ise örneğin −6 olursa
𝑓(−3) = 𝑓(3) = 64 = 𝑏
|𝑥 − 3| = 𝑚 + 5
𝑎 + 𝑏 = 64 + 0 = 64
|𝑥 − 3| = 𝑚 − 5
𝑓 ′ (𝑥) = 4𝑥 3 − 4𝑥 = 0 ⇒ 𝑥 = 0, 𝑥 = ±1 olup
ifadelerinin ikisinin de çözümü olmaz. Dolayısıyla işaret tablosu yapılırsa en küçük değerlerin ±1 de
I ifadesi her zaman doğru olmak zorunda alındığı görülür.
değildir.

sinden 2 değer, tanımsız olup

II. 𝑚 = 5 ise

|𝑥 − 3| = 𝑚 + 5

6
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

28. Çözüm: C 2
𝑓(𝑥) = arctan =𝑎−𝑏
(𝑥 + 1)2
(2,0) noktası dikkate alınırsa,
olduğundan,
𝑥+𝑦=2
𝑥−𝑦=0 𝑓(𝑥) = arctan(𝑥 + 2) − arctan 𝑥 dır.
30
olup 𝑥 = 1, 𝑦 = 1 olacaktır.
𝜃 = ∑ 𝑓(2𝑛 − 1)
(0,4) noktası dikkate alınırsa, 𝑛=1

𝑥+𝑦=0 = 𝑓(1) + 𝑓(3) + ⋯ + 𝑓(59)


𝑥−𝑦=4
𝑓(1) = arctan 3 − arctan 1
olup 𝑥 = 2, 𝑦 = −2 olacaktır.
𝑓(3) = arctan 5 − arctan 3
O zaman 𝑥𝑦 düzleminde aranan fonksiyon olup 𝑥 =

1, 𝑦 = 1 olacaktır.
𝑓(59) = arctan 61 − arctan 59
(1,1) 𝑣𝑒 (2, −2) noktalarından geçen doğru aranan
𝑔(𝑥) fonksiyonu olacaktır. 𝜃 = 𝑓(1) + 𝑓(3) + ⋯ + 𝑓(59)
= arctan 61 − arctan 1
(1,1) 𝑣𝑒 (2, −2) noktalarından geçen doğrunun
eğimi tan 𝜃 = tan(arctan 61 − arctan 1)
1 − (−2) tan arctan 61 − tan arctan 1
𝑚= = −3 =
1−2 1 + tan arctan 61 − tan arctan 1
dir. 61 − 1 60 30
= = =
1 + 61.1 62 31
𝑦 = 𝑔(𝑥) de eğimi ve bir noktası bilinen doğrunun
denkleminden 30. Çözüm: A

𝑦 − 1 = −3. (𝑥 − 1) 𝑓(𝑥) + 𝑓(𝑥 − 1) = 0

𝑦 = 𝑔(𝑥) = −3𝑥 + 4 olarak bulunur. 𝑓(𝑥) = −𝑓(𝑥 − 1)

(𝑔 ∘ 𝑔)(2) = 𝑔(𝑔(2)) = 𝑔(−2) = 10 olur. 𝑦 = 𝑓(𝑥) eğrisi ile 𝑦 = −𝑓(𝑥 − 1) eğrisinin


kesiştiği nokta sayısı denklemin çözüm kümesinin
29. Çözüm: B sayısını verir.

arctan(𝑥 + 2) = 𝑎, arctan 𝑥 = 𝑏

tan 𝑎 = 𝑥 + 2, tan 𝑏 = 𝑥

tan 𝑎 − tan 𝑏 𝑥+2−𝑥


tan(𝑎 − 𝑏) = =
1 + tan 𝑎 . tan 𝑏 1 + 𝑥 2 + 2𝑥

2
tan(𝑎 − 𝑏) =
(𝑥 + 1)2

Her iki tarafın tanjantı alınırsa,

2
𝑎 − 𝑏 = arctan
(𝑥 + 1)2 Grafiklere bakılırsa çözüm kümesinin 4 elemanlı
olduğu görülür.
dır. Dolayısıyla,

7
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

31. Çözüm: C 𝑓 −1 (𝑥) fonksiyonunun grafiği çizilirse (2, ∞)


I. aralığında 𝑓(𝑥) < 𝑓 −1 (𝑥) olduğu görülür.

𝑥 𝑘 33. Çözüm: E
= 2
𝑥2 +2 𝑘 +2
(𝑓 ∘ 𝑓)(𝑥) = 𝑓𝑓((𝑥)) = 1
𝑥𝑘 2 + 2𝑥 = 𝑘𝑥 2 + 2𝑘
𝑓(𝑥) = 𝑎, 𝑓(𝑥) = 𝑏, 𝑓(𝑥) = 𝑐
𝑥𝑘(𝑘 − 𝑥) − 2(𝑘 − 𝑥) = 0
olabilir.
(𝑘 − 𝑥). (𝑥𝑘 − 2) = 0
𝑓(𝑥) = 𝑎 ise 𝑎 < 0 olduğundan 𝑓(𝑥) = 𝑎 olacak
2
𝑥1 = 𝑘, 𝑥2 = şekilde sadece bir tane 𝑥 değeri vardır. (Buradan
𝑘 sadece 1 tane kök gelir)
iki farklı 𝑥 değeri bulunduğundan birebir değildir.
𝑓(𝑥) = 𝑏 ise 0 < 𝑏 < 2 olduğundan 𝑓(𝑥) = 𝑏
1 olacak şekilde üç tane 𝑥 değeri vardır. (Buradan 3
Veya 𝑥 = 1 𝑣𝑒 𝑥 = 2 için 𝑓(1) = 𝑓(2) =
3 tane kök gelir.)
olduğundan birebir değildir denir.
𝑓(𝑥) = 𝑐 ise üç durum ortaya çıkar.
II. 𝑔(𝑥) = 𝑥 2 çift fonksiyon olması için
2 < 𝑐 < 3 olduğundan 𝑓(𝑥) = 𝑐 olacak şekilde üç
∀𝑥 ∈ [−1,3] için 𝑔(𝑥) = 𝑔(−𝑥) olmalıdır. Oysa ki tane 𝑥 değeri vardır.
en azından
Dolayısıyla 2 < 𝑐 < 3 olursa (𝑓 ∘ 𝑓)(𝑥) = 1
𝑔(2) = 𝑔(−2) olacak şekilde bir −2 ∈ [−1,3] denkleminin 7 tane kökü olur.
olmadığından verilen tanım aralığında 𝑔 fonksiyon
çift fonksiyon olamaz. 𝑐 = 3 olduğundan 𝑓(𝑥) = 𝑐 olacak şekilde iki tane
𝑥 değeri vardır.
III. [−1,2] aralığında ℎ fonksiyonu
ekstremum değerlerini −1,0 𝑣𝑒 1 de Dolayısıyla 𝑐 = 3 olursa (𝑓 ∘ 𝑓)(𝑥) = 1
alır. denkleminin 6 tane kökü olur.

𝑓(−1) = 𝑓(1) = 0, 𝑓(0) = 1 ayrıca 𝑐 > 3 olduğundan 𝑓(𝑥) = 𝑐 olacak şekilde 1 tane 𝑥
değeri vardır.
𝑓(2) = 9 olduğundan görüntü kümesi [0,9] dur. Ve
Dolayısıyla 𝑐 > 3 olursa (𝑓 ∘ 𝑓)(𝑥) = 1
[0,9] ⊂ [0,10] olduğundan içine fonksiyondur.
denkleminin 5 tane kökü olur.
32. Çözüm: B

34. Çözüm: C

|𝐴𝑃| uzaklığı önce artıp sonra azaldığından


fonksiyon ne artan ne de azalan fonksiyondur. Ama
en büyük değerini çap olduğunda alır.

8
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

35. Çözüm: A 𝑥. 2𝑥
= 𝑥4 − − 6 = 𝑓(𝑥)
1 − 4𝑥
(𝑓 ∘ 𝑔)(−3) = 𝑓(𝑔(−3)) < 1
olduğundan 𝑓(𝑥) çift fonksiyondur.
𝑔(−3) = 𝑘 olsun.
Çift fonksiyonların tüm kökleri simetriktir. Bundan
Bu durumda 𝑓(𝑘) < 1 olmalıdır. dolayı köklerin toplamı sıfırdır.

𝑓(𝑘) < 1 ise 𝑘 < −2 olmalıdır. 37. Çözüm: C

Haliyle, 𝑘 = 𝑔(−3) < −2 olmalıdır. 𝑓 2 (𝑥) − 𝑓(𝑥). 𝑔(𝑥) = 0

−3 sayısı 𝑚 değerinin solunda olamaz. 𝑓(𝑥). (𝑓(𝑥) − 𝑔(𝑥)) = 0

Eğer −3’ün solunda olursa 𝑔(−3) > 0 olur ki bu 𝑓(𝑥) = 0 𝑣𝑒𝑦𝑎 𝑓(𝑥) − 𝑔(𝑥) = 0 olmalıdır.
çelişkidir.
𝑓(𝑥) = 0 olan 4 nokta vardır. (𝑓 eğrisinin 𝑥
Dolayısıyla 𝑚 < −3 dür. eksenini kestiği noktaların sayısıdır.)

𝑓(𝑥) − 𝑔(𝑥) = 0 yani 𝑓(𝑥) = 𝑔(𝑥) olan 4 nokta


vardır. (𝑓 eğrisi ile 𝑔 eğrisinin kesiştiği nokta
sayısıdır.)

Fakat 4 noktanın iki tanesi 𝑓(𝑥) = 0 ifadesini


sağlayan köktür. Dolayısıyla toplam 6 tane 𝑥 değeri
vardır.

𝑚 + 𝑛 toplamının en büyük değerini alması için de


𝑛 < −2 olmalıdır.
38. Çözüm: B
Son olarak;
𝜋
0<𝑥< aralığında sin 𝑥 − tan 𝑥 < 0 dır.
2
𝑚 < −3, 𝑛 < −2 ⇒ 𝑚 + 𝑛 < −5
3𝑥 − 5
olup 𝑚 + 𝑛 toplamının en büyük tam sayı değeri ⟦ ⟧ = −1
2
−6 dır.
3𝑥 − 5
36. Çözüm: D −1 ≤ <0
2
𝑥. 2𝑥 −2 ≤ 3𝑥 − 5 < 0
𝑓(𝑥) = 𝑥 4 − −6
1 − 4𝑥
5
ise, 1≤𝑥<
3
−𝑥. 2−𝑥
𝑓(−𝑥) = (−𝑥)4 − −6
1 − 4−𝑥

𝑥. 2−𝑥 𝑥
= 𝑥4 + .4 − 6
4𝑥 − 1

9
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

39. Çözüm: E 41. Çözüm: C


50 50
3𝑘 + 1 −5
∑⟦ ⟧ = ∑ (3 + ⟦ ⟧) 𝑓, örten olduğundan değer kümesi görüntü kümesine
𝑘+2 𝑘+2
𝑘=1 𝑘=1 eşit olmalıdır.
50 50
−5
= ∑3+∑⟦ ⟧ 1 1
𝑘+2 𝑓(𝑥) = =
𝑘=1 𝑘=1 𝑥2 + 2𝑥 + 2 (𝑥 + 1)2 + 1

−5 −5 −5 −5 Paydanın en küçük değeri fonksiyonun en büyük


= 150 + (⟦ ⟧+⟦ ⟧+⟦ ⟧+⟦ ⟧+⋯
3 4 5 6 değeri olup 𝑚 olacaktır.
−5
+ ⟦ ⟧)
52 𝑥 = −1 için 𝑚 = 1 olur.

= 150 + (−2 − 2 − 1 − 1 + ⋯ + (−1)) 𝑓(−𝑚) − 𝑓(𝑚) = 𝑓(−1) − 𝑓(1)

150 − 4 − 1. (48) = 98 1 1 1 4
= − =1− =
0+1 4+1 5 5

42. Çözüm: E
40. Çözüm: A
𝑎 = 2 𝑖ç𝑖𝑛 𝑓(2) ≤ 6 koşulunu sağlayacak 1
⟦𝑥 − 1⟧ = 0 𝑣𝑒 ⟦𝑥 + 2⟧ ≠ 0 olmalıdır. tanımlama yapılır.

⟦𝑥 − 1⟧ = 0 ⇒ 0 ≤ 𝑥 − 1 < 1 𝑎 = 3 𝑖ç𝑖𝑛 𝑓(3) ≤ 9 koşulunu sağlayacak 3


tanımlama yapılır.
1 ≤ 𝑥 < 2 olur.
𝑎 = 4 𝑖ç𝑖𝑛 𝑓(4) ≤ 12 koşulunu sağlayacak 3
tanımlama yapılır.
⟦𝑥 + 2⟧ = 1 ⇒ 1 ≤ 𝑥 + 2 < 2 𝑎 = 5 𝑖ç𝑖𝑛 𝑓(5) ≤ 15 koşulunu sağlayacak 3
tanımlama yapılır.
−1 ≤ 𝑥 < 0 olur.
O halde tanımlanabilecek fonksiyon sayısı

1.3.3.3 = 27 dir.
⟦𝑥 + 2⟧ = −1 𝑣𝑒 ⟦𝑥 − 1⟧ çift sayı olmalıdır.
43. Çözüm: A
⟦𝑥 + 2⟧ = −1 ⇒ −1 ≤ 𝑥 + 2 < 0

−3 ≤ 𝑥 < −2 olur. √𝑥. (√𝑥 2 + 𝑥 − 𝑥)


𝑓(𝑥) =
(√𝑥 2 + 𝑥 − 𝑥). (√𝑥 2 + 𝑥 − 𝑥)
Buradan −4 ≤ 𝑥 − 1 < −3 olur ve
√𝑥. (√𝑥 2 + 𝑥 − 𝑥) √𝑥 2 + 𝑥 − 𝑥
⟦𝑥 − 1⟧ = −4 olup çift sayı olduğundan = =
𝑥 √𝑥
−3 ≤ 𝑥 < −2 aralığı da dikkate alınacaktır. O
= √𝑥 + 1 − √𝑥
halde 𝑥 değeri,
𝑓(4) + 𝑓(5) + ⋯ + 𝑓(63)
1 ≤ 𝑥 < 2, − 1 ≤ 𝑥 < 0, − 3 ≤ 𝑥 < −2
aralıklarında olacaktır. Bu aralıkların birleşimi
= √5 − √4 + √6 − √5 + ⋯ + √64 − √63
istenen çözüm kümesi olacaktır.
= 8−2= 6
[−3, −2) ∪ [−1,0) ∪ [1,2)

olur.

10
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

44. Çözüm: C 46. Çözüm: B

−2 + 𝑏 (𝑓 ∘ 𝑔 ∘ ℎ)(𝑥) = ℎ2 (𝑥) + 6ℎ(𝑥) + 1


𝑓(−1) =
3+𝑏
(𝑓 ∘ 𝑔)(ℎ(𝑥)) = ℎ2 (𝑥) + 6ℎ(𝑥) + 1
−2+𝑏
dir. O halde, ifadesi verilen fonksiyonun
3+𝑏
paydasını sıfır yapıyordur. (𝑓 ∘ 𝑔)(𝑥) = 𝑥 2 + 6𝑥 + 1 = (𝑥 + 3)2 − 8

𝑏−2 (𝑓 ∘ 𝑔)(𝑥): 𝐶 → 𝐵 tersi olan bir fonksiyon olduğuna


2 − (𝑏 + 1). ( )=0 göre birebir ve örten olmalıdır. Bundan dolayı
𝑏+3
(𝑥 + 3)2 − 8 fonksiyonun tanım kümesinde
2𝑏 + 6 = (𝑏 + 1). (𝑏 − 2) parabolün tepe noktası olmamalıdır.

𝑏 2 − 3𝑏 − 8 = 0 Parabolün tepe noktasını içine alan B şıkkı C kümesi


olamaz.
𝑏’nin alacağı değerler 𝑏1 𝑣𝑒 𝑏2 olmak üzere,

𝑏1 . 𝑏2 = −8’dir.
47. Çözüm: B
𝑏
𝑓(0) = olup 𝑓(0)’ın alacağı değerler
2
𝑥 ≥ 0 ⇒ 𝑥 + |𝑦| = 𝑥 + 2 ⇒ 𝑦 = ±2
𝑏1 𝑏2
𝑓(0) = 𝑣𝑒 𝑓(0) = 𝑥 < 0 ⇒ −𝑥 + |𝑦| = 𝑥 + 2 ⇒ |𝑦| = 2𝑥 + 2
2 2

dir. 𝑓(0) değerlerinin çarpımı ise, 𝑦 = 2𝑥 + 2 𝑣𝑒 𝑦 = −2𝑥 − 2

𝑏1 𝑏2 8 olur.
. = − = −2 olur.
2 2 4

45. Çözüm: B

4.1 (1 + 2)
𝑇. 𝐴 = + .4 = 2 + 6 = 8
2 2

48. Çözüm: A
𝑦
𝑘 > 1 olup alabileceği en küçük tam sayı değeri de 𝑦 = 5 arccos √1 − 𝑥 2 ⇒ = arccos √1 − 𝑥 2
5
2’dir.
𝑦
√1 − 𝑥 2 = cos
5
𝑦
1 − 𝑥 2 = cos 2
5

11
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK
YÜKSELİŞ SORULARI-FONKSİYONLAR ÇÖZÜMLER

𝑦
𝑥 = √1 − cos 2
5

𝑥
𝑓 −1 (𝑥) = √1 − cos 2
5

𝑓 −1 (5𝑥) = √1 − cos 2 𝑥 = √sin2 𝑥 = sin 𝑥

49. Çözüm: D
50. Çözüm: E
𝑓(3 − 𝑥) fonksiyonunda 𝑥 yerine 3 − 𝑥 yazarak
𝑓(𝑥) i bulalım. 𝑥 ≤ 0 için, 𝑓: (−∞, 0] → [2, ∞)
3 − 𝑥 + 7, 3 − 𝑥 ≤ 0
𝑓(𝑥) = { 𝑓(𝑥) = 𝑦 = 𝑥 2 + 2 dir.
2(3 − 𝑥) − 1,3 − 𝑥 > 0

10 − 𝑥 , 3 ≤ 𝑥 𝑥 2 = 𝑦 − 2 ⇒ |𝑥| = √𝑦 − 2
𝑓(𝑥) = {
−2𝑥 + 5 , 3 > 𝑥
𝑥 ≤ 0 olduğundan 𝑥 = −√𝑦 − 2 olup,
𝑥 < 3 için 𝑓(𝑥) = 5 − 2𝑥 o halde,
𝑓 −1 : [2, ∞) → (−∞, 0], 𝑓 −1 (𝑥) = −√𝑥 − 2
(𝑓 ∘ 𝑓)(𝑥) = 𝑓(5 − 2𝑥)

10 − (5 − 2𝑥) , 3 ≤ 5 − 2𝑥
={
−2(5 − 2𝑥) + 5 , 3 > 5 − 2𝑥 𝑥 > 0 için, 𝑓: (0, ∞) → (−∞, 2)
2𝑥 + 5 , 𝑥 ≤ 1 𝑓(𝑥) = 𝑦 = 2 − √𝑥 dir.
={
4𝑥 − 5 , 1 < 𝑥 < 3
𝑥 = (2 − 𝑦)2 olup,

𝑓 −1 : (−∞, 2) → (0, ∞), 𝑓 −1 (𝑥) = (2 − 𝑥)2


𝑥 ≥ 3 için 𝑓(𝑥) = 10 − 𝑥 o halde,

(𝑓 ∘ 𝑓)(𝑥) = 𝑓(10 − 𝑥) (2 − 𝑥)2 , 𝑥 < 2


𝑓 −1 (𝑥) = {
−√𝑥 − 2, 𝑥 ≥ 2
10 − (10 − 𝑥) , 3 ≤ 10 − 𝑥
={
−2(10 − 𝑥) + 5 , 3 > 10 − 𝑥

𝑥 , 3≤𝑥≤7
={
2𝑥 − 15 , 7 < 𝑥

𝑥 < 3 𝑣𝑒 𝑥 ≥ 3 için bulunan parçalı fonksiyonlar


birleştirilirse,

2𝑥 + 5 , 𝑥≤1
4𝑥 − 5 , 1 < 𝑥 < 3
(𝑓 ∘ 𝑓)(𝑥) = {
𝑥 , 3≤𝑥≤7
2𝑥 − 15 , 𝑥>7

elde edilir.

12
Yüksel KELEŞ ÖABT-MATEMATİK

You might also like