Basit makinelerle ilgili aşağıdaki kavramsal soruları ve cevapla- 4. Tornavida hangi tür basit makine özelliği içerir.

rını inceleyiniz.
Cevap: Tornavida, çıkrık özelliği taşır.
1. Basit makinelerde verim neden %100 olamaz?

Cevap: Günlük yaşamımızda kullanılan basit makinelerde

sürtünme kuvveti tamamen yok edilemez. Böylece sistem-
deki bir miktar mekanik enerji sürtünme nedeniyle yararsız
5. Vitesli bisikletlerde çok sayıda dişli çark bulunur. Bu dişli
enerji olan ısıya dönüşür. Bu durumda basit makineden alı-
nan enerji verilen enerjiden küçük olur. çarkların işlevi nedir?

Cevap: Bisiklet sürücüsü düz yolda ya da yokuş çıkarken

vites değiştirir. Vites değiştirmenin uygulanan kuvvetin bü-
2. Kollarımız, bir kaldıraç düzeneğine çok benzer. Kolumuzun
bu özelliğini düşünerek kuvvet kolu, yük kolu ve destek nok- yüklüğünü değiştirme amacı vardır. Bunu yaparken pedalı
talarını gösteriniz. döndürme sayısı da değişir. Yokuş çıkarken bisikletin vitesini

Cevap: değiştirerek zinciri, pedala bağlı olan küçük dişli çarka aktarı-
rız. Böylece daha az kuvvet kullanırız, ancak daha çok sayıda
pedal çevirmek zorunda kalırız.

yük kolu A B C
Kuvvet kolu
A 6. Eğik düzlem ve vida farklı iki basit makine türüdür. Ancak, bu
C B
basit makineler, yapıları bakımından birbirine dönüşebilir. Bu

Şekilde; |AC| : Yük kolu özelliği açıklayınız.

|BC| : Kuvvet kolu Cevap: Vida, silindirin etrafına bir eğik düzlemin sarılması ile

C : Destek noktası oluşan basit makinedir. Aşağıda anlatılan basit bir deneyde
bu durumu görülebilir.

Üçgen şeklinde kesilmiş bir kağıt parçasını silindir şeklinde-

ki kalem üzerine sardığımızda üçgenin hipotenüsü silindir
3. Bileşik makine nedir? Bir örnek vererek açıklayınız.
üzerinde bir eğri oluşturacaktır. Bu eğriler arasındaki mesafe
Cevap: Bisiklet, bileşik makineye bir örnektir. El ile kullanılan vida adımıdır.
frenler kaldıraç görevi görür. Pedala ve zincirle birbirine bağlı
düzenekler dişli çarklardır.

Vida
adımı