‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ اﻳﺮان‬

‫داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﻴﻤﻲ‬

‫ﻧﻴﻤﺴﺎل دوم ﺳﺎل ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ‪1389-1390‬‬

‫ﻣﺪرس‪ :‬دﻛﺘﺮ ﺛﺒﺎﺗﻲ‬
 ‫ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪Coking‬‬
‫
ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪ Coking‬ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﺑﺮج ﺧﻼء ﺑﻪ ﺑﺮش ﻫﺎي ﺳﺒﻚ ﺗﺮ‬
‫ﻧﻈﻴﺮ ﮔﺎزوﺋﻴﻞ واﺣﺪ ﻛﻚ ﺳﺎزي )‪ (Coker gas oil‬و ﻛﻚ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬
‫
ﺑﺮش ﮔﺎزوﺋﻴﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪي در اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در واﺣﺪﻫﺎي ‪Catalytic‬‬
‫‪ cracking‬ﻧﻈﻴﺮ ‪ FCC‬ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ رﺳﺎﻧﺪن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻨﺰﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪.‬‬
‫
ﻛﻚ ﺣﺎﺻﻞ در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﭘﺲ از اﻋﻤﺎل ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻈﻴﺮ ﻛﻠﺴﻴﻨﺎﺳﻴﻮن ﻗﺎﺑﻞ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده در ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻟﻜﺘﺮود‪ ،‬ﮔﺮاﻓﻴﺖ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ و ‪ ...‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻣﻜﺎن ﺳﻮزاﻧﺪن‬
‫ﻛﻚ و اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺮژي آن ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
 ‫اﻧﻮاع ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ‪Coking‬‬
‫
ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪ Delayed coking‬ﻛﻪ ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮدﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮع ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪ coking‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫
ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪Fluid coking‬‬

‫
ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪Flexicoking‬‬

‫دو ﻓﺮآﻳﻨﺪ آﺧﺮ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺳﺎل ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﻛﺖ‬
‫‪Exxon‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ و ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﺪودي از‬
‫ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎه ﻫﺎ در ﺣﺎل ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻛﻚ ﺳﺎزي ﺗﺎﺧﻴﺮي ) ‪Delayed‬‬
‫‪(coking‬‬
‫
اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺎزده ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺳﻨﮕﻴﻦ در ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎه ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫
در اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺷﻜﺴﺖ ﺣﺮارﺗﻲ ﺷﺪﻳﺪ )‪ (thermal cracking‬ﺑﺮاي ﺧﻮراك‬
‫اﻓﺘﺪ‪..‬‬
‫ﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻧﻈﻴﺮ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﻫﺎي ﺧﻼء اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ‬
‫
ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻧﻈﻴﺮ زﻣﺎن اﻗﺎﻣﺖ ﻛﻮﺗﺎه در ﻛﻮره ﻫﺎ و اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫دﻣﺎي ﺧﻮرا ك ﺑﺎﻻﺗﺮ از دﻣﺎي ﻛﻚ زاﻳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﻚ در ﻛﻮره ﻫﺎ‬
‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد‪.‬‬
‫
در اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺧﺮوﺟﻲ ﻛﻮره وارد ﻣﺨﺎزن ﺑﺰرﮔﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ‪Coke drum‬‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد و در اﻳﻦ ﻣﺨﺎزن ﺑﺎ زﻣﺎن اﻗﺎﻣﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﻚ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﻚ زاﻳﻲ ﺗﺎﺧﻴﺮي )‪ (Delayed coking‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﻚ در ﻣﺨﺎزن ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
Delayed Coking PFD
 ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪Delayed coking‬‬
‫
ﺧﻮراك ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﺪاول ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳﻴﻨﻲ ‪ 4‬ازاﻧﺘﻬﺎ وارد ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫
ﮔﺎزﻫﺎي داغ از ﺑﺎﻻي ﻣﺨﺰن ﻛﻚ )‪ (Coke drum‬وارد ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺮج ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫
ﻣﺤﺼﻮل ﮔﺎزوﺋﻴﻞ و ﻧﻔﺘﺎي ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻧﺸﺪه در ﺑﺮج ﺟﺪا ﺳﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻚ ‪ side stripper‬ﺑﺎ ‪ 6‬ﺗﺎ ‪ 8‬ﺳﻴﻨﻲ ﺟﻬﺖ اﺻﻼح ‪ IBP‬ﮔﺎزوﺋﻴﻞ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار‬ ‫
‬
‫ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫دﻣﺎي ﻣﺘﻌﺎرف ﺧﺮوﺟﻲ از ﻛﻮره )‪ (482 – 500°C‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫
‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ دﻣﺎ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ رﻳﺴﻚ ﮔﺮﻓﺘﮕﻲ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ در ﻛﻮره و ﻛﺎﻫﺶ‬ ‫
‬
‫دوره ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﻮره ﺑﻴﻦ دو ﻛﻚ زداﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﻛﻮره ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺲ از ﻳﻚ دوره ‪ 3‬ﺗﺎ ‪ 5‬ﻣﺎﻫﻪ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻤﻴﺰ و ﻛﻚ‬ ‫
‬
‫زداﻳﻲ )‪ (Decoke‬ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
 ‫ﺧﺎرج ﻛﺮدن ﻛﻚ از ﻣﺨﺎزن‬
‫وﻗﺘﻲ ﻳﻜﻲ از ‪ coke drum‬ﻫﺎ ﭘﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺮ ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻪ آن ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺟﺮﻳﺎن‬ ‫
‬
‫ﺧﺮوﺟﻲ ﻛﻮره ﺑﻪ ‪ coke drum‬ﺧﺎﻟﻲ ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ‪ coke drum‬ﭘﺮ ﺷﺪه اﻳﺰوﻟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ ﻋﺒﻮر ﺑﺨﺎر ﻫﻴﺪروﻛﺮﺑﻨﻬﺎي ﺳﺒﻚ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺌﻪ‬ ‫
‬
‫از آن زدوده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎ وارد ﻛﺮدن آب ﺳﺮد ﻛﻚ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺧﻨﻚ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫
‬
‫ﺧﺎرج ﻛﺮدن ﻛﻚ ﺑﻪ روش ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻳﺎ ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫
‬
‫در روش ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺖ ﻫﺎي ﭘﺮ ﻓﺸﺎر آب ﻛﻚ از ﻣﺨﺰن ﻛﻨﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و‬ ‫
‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﺟﺪاﺳﺎزي اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻛﻚ زداﻳﻲ از ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ‪ Coke drum‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫
‬
‫در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻛﻚ ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪه ﺑﺎ روش ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻈﻴﺮ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﻤﻪ ﻧﻘﺎﻟﻪ ﻳﺎ ﭘﻤﭗ‬ ‫
‬
‫ﻛﺮدن ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﺒﻨﺪي ﻋﻤﻠﻴﺎت‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﺎزده ﻣﺤﺼﻮﻻت در ﻋﻤﻠﻴﺎت ‪Delayed‬‬
‫‪coking‬‬
‫ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري واﺣﺪ ‪Delayed‬‬
‫‪coking‬‬
 ‫ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪Visbreaking‬‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻓﺮآﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫
ﻳﻚ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺷﻜﺴﺖ ﺣﺮارﺗﻲ ﻣﻼﻳﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ وﻳﺴﻜﻮزﻳﺘﻪ و ﻧﻘﻄﻪ‬
‫رﻳﺰش ﺑﺮش ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﺧﻼء ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻮﺧﺖ ﺳﻨﮕﻴﻦ ) ‪fuel‬‬
‫‪ (oil‬ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫
زﻧﺠﻴﺮه ﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻛﺮﺑﻨﻲ ﭘﺎراﻓﻴﻨﻲ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي آروﻣﺎﺗﻴﻜﻲ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻧﻘﻄﻪ رﻳﺰش و وﻳﺴﻜﻮزﻳﺘﻪ ﺑﺮش ﻫﺎي ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫
در اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺷﺪت ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ از ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت‬
‫ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار و اﻓﺖ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ .‬در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد ﺷﺪت ﻓﺮآﻳﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻧﺤﻮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻨﺰﻳﻦ و ﻣﻮاد ﺳﺒﻜﺘﺮ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ %10‬ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫
ﻫﺪف ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﺎﻫﺶ وﻳﺴﻜﻮزﻳﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺣﺪي ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻮﺧﺖ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ‬
‫ﻗﺮار ﻧﺪﻫﺪ‪.‬‬
 ‫اﻧﻮاع ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ‪visbreaking‬‬
‫
ﻣﻴﺰان ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﺣﺎﺻﻞ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ دﻣﺎي ﺧﺮوﺟﻲ از ﻛﻮره و زﻣﺎن اﻗﺎﻣﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﺎﻫﺶ ﮔﺮاﻧﺮوي ﺑﻪ دو روش اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪:‬‬
‫
روش ﻛﻮره ﺑﺎ زﻣﺎن اﻗﺎﻣﺖ ﻛﻮﺗﺎه‬
‫
روش ‪ soaker‬ﺑﺎ ﻣﺤﻔﻈﻪ واﻛﻨﺸﻲ و زﻣﺎن اﻗﺎﻣﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲ‬
‫در ﻫﺮ دو روش ﺧﻮراك اﺑﺘﺪا وارد ﻛﻮره ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺣﺮارت ﻻزم را درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫در روش ﻛﻮره ﺧﻮراك ﺗﺎ )‪ (474 – 499 °C‬ﺣﺮارت داده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ‬
‫ﺧﺮوج از ﻛﻮره ﺑﺮاي ﺗﻮﻗﻒ واﻛﻨﺶ ﺑﺎ ﻣﺤﺼﻮل ﮔﺎزوﺋﻴﻞ ﺳﺮد ﺗﺒﺎدل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد‪ .‬در روش ‪ soaker‬ﺧﻮراك ﺑﺎ دﻣﺎي ) ‪427 – 443‬‬
‫‪(°C‬از ﻛﻮره ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد و از ﻣﺨﺰن ‪ soaker‬ﻋﺒﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ زﻣﺎن اﻗﺎﻣﺖ ﻗﺒﻞ از ﺳﺮد ﻛﺮدن ﻣﻮاد ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫روش ﻛﻮره ﺑﺎ زﻣﺎن اﻗﺎﻣﺖ ﻛﻮﺗﺎه‬
‫روش ‪ Soaker‬ﺑﺎ زﻣﺎن اﻗﺎﻣﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲ‬
 ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ روش ﻫﺎي ﻛﻮره و ‪Soaker‬‬
‫
در ﻫﺮ دو روش ﺑﺎزده ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﺧﻮاص آن ﻫﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫
در روش ﻛﻮره ﺑﻪ دﻟﻴﻞ زﻳﺎدﺗﺮ ﺑﻮدن دﻣﺎي ﺧﺮوﺟﻲ از ﻛﻮره‪ ،‬زﻣﺎن واﻛﻨﺶ در ﺣﺪ – ‪1‬‬
‫‪ 3 min‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روش ‪ soaker‬ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫
در روش ‪ soaker‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ ﺑﻮدن دﻣﺎي ﺧﺮوﺟﻲ از ﻛﻮره )‪(427 – 443 °C‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روش ﻛﻮره )‪ ،(474 – 499 °C‬ﻣﻴﺰان ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫
در روش ‪ soaker‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ ﺑﻮدن دﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روش ﻛﻮره‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻦ دو‬
‫ﺗﻮﻗﻒ واﺣﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﮔﺮاﻧﺮوي ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ )‪ 3‬ﺗﺎ ‪ 6‬ﻣﺎده در روش ﻛﻮره در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ‪ 6‬ﺗﺎ‬
‫‪ 18‬ﻣﺎده در روش ‪ (soaker‬اﻣﺎ ﺗﻤﻴﺰ ﻛﺮدن ﻣﺨﺰن ‪ soaker‬دﺷﻮار ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ روش ﻫﺎي ﻛﻮره )‪ (coil‬و ‪Soaker‬‬
‫ﺑﺎزده ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺮاي دو ﺧﻮراك ﻣﺘﻔﺎوت‬
‫ﺷﺪت ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﺎﻫﺶ ﮔﺮاﻧﺮوي ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺻﺪ ﺣﺠﻤﻲ ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻳﺎ درﺻﺪ وزﻧﻲ ﮔﺎز و ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪي ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اروﭘﺎﻳﻲ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
 ‫ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﺣﺮارﺗﻲ‬
‫
ﻛﺎﻫﺶ ﮔﺮاﻧﺮوي)‪(visbreaking‬‬
‫
ﻛﻚ ﺳﺎزي )‪(coking‬‬
‫
ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﺑﺎ ﺑﺨﺎر)‪ :(steam cracking‬ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻟﻔﻴﻦ ﻫﺎ )ﻧﻈﻴﺮ اﺗﻴﻠﻦ و‬
‫ﭘﺮوﭘﻴﻠﻦ( از ﺧﻮراك ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻴﺪروﻛﺮﺑﻨﻲ‬
‫
رﻓﺮﻣﻴﻨﮓ ﺣﺮارﺗﻲ)‪ :(thermal reforming‬ﺑﻬﺒﻮد ﻋﺪد اﻛﺘﺎن ﺑﻨﺰﻳﻦ‬
‫ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻣﻨﺴﻮخ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﻣﺎي زﻳﺎد در اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎ‪ ،‬وﺟﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎ وﺟﻮد ﻳﻚ‬
‫ﻛﻮره – راﻛﺘﻮر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﻠﺐ واﺣﺪ ﻓﺮآﻳﻨﺪي اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫اﻫﺪاف ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﺣﺮارﺗﻲ‬
‫
اﻓﺰاﻳﺶ ارزش ﻳﻚ ﻓﺮآورده ارزان ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ آن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺮآورده ﭘﺮ ﻣﺼﺮف‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﮔﺎزوﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﺑﻨﺰﻳﻦ‬
‫
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻓﺮآورده ﻛﻢ ﻣﺼﺮف ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻔﺖ ﺳﻮﺧﺖ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻪ ﮔﺎز و‬
‫ﺑﻨﺰﻳﻦ و ﻛﻚ‬
‫
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻓﺮآورده ﻫﺎي ﻛﻤﻴﺎب ﻣﺜﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻟﻔﻴﻦ ﻫﺎي ﺳﺒﻚ ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ ﭘﺘﺮوﺷﻴﻤﻲ‬
‫
ﺑﻬﺒﻮد ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻳﻚ ﻓﺮآورده ﻣﺜﻞ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﺪد اﻛﺘﺎن ﻳﻚ ﺑﻨﺰﻳﻦ ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﮔﺮاﻧﺮوي‬
‫ﻳﻚ ﺳﻮﺧﺖ ﺳﻨﮕﻴﻦ‬