Temat

Równanie prostej
na płaszczyźnie
1 klasa liceum
na podbudowie szkoły podstawowej
PRZYPOMNIENIE
Na ostatniej lekcji nauczyliśmy się:
 określać dziedzinę i zbiór wartości funkcji liniowej,
 wyznaczać miejsca zerowe funkcji liniowej,
 rozpoznawać monotoniczność funkcji liniowej,
 wyznaczać argumenty, dla których funkcja liniowa
przyjmuje wartości dodatnie, a dla których
ujemne.
CEL OGÓLNY:

Wykształcenie umiejętności zapisywania

równania prostej na płaszczyźnie.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń:
 podaje równanie kierunkowe i ogólne prostej,
 wyznacza równanie prostej przechodzącej przez
dwa punkty,
 zamienia równanie ogólne prostej na kierunkowe
i odwrotnie,
 sprawdza warunek równoległości prostych
o równaniach ogólnych.
Równanie kierunkowe prostej

Równanie postaci

nazywamy równaniem kierunkowym prostej

np.
Równanie prostej przechodzącej
przez dwa punkty

Znając współrzędne dwóch punktów

należących do prostej

możemy wyznaczyć jej równanie, podstawiając

współrzędne punktów do równania prostej
Zadanie 1

Wyznacz równanie prostej przechodzącej

przez punkty:

a)

b) ,

c)
Zadanie 1 – rozwiązanie
a) y=–2x+1
4
y
3

x
0
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4

-1

-2

-3

-4

Równanie kierunkowe prostej (prosta

ta jest wykresem funkcji liniowej).
Zadanie 1 – rozwiązanie
b) 4
y
3

x
0
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4

-1
y=–2
-2

-3

-4

Równanie kierunkowe prostej (prosta ta jest

wykresem funkcji liniowej).
Zadanie 1 – rozwiązanie
c) 4
y x=2
3

x
0
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4

-1

Układ sprzeczny -2

Równanie prostej to: -3

=2 -4

Wniosek:
Nie istnieje równanie kierunkowe prostej równoległej do
osi (prosta = 2 nie jest wykresem funkcji liniowej).
Równanie ogólne prostej
Równanie postaci

nazywamy równaniem ogólnym prostej

np.
Zamiana równania prostej
z postaci ogólnej na kierunkową

Aby zamienić prostą z postaci ogólnej

na postać kierunkową

należy przekształcić postać ogólną,

tak aby po jednej stronie równania otrzymać y.
Zadanie 2

Przedstaw równania prostych w postaci kierunkowej

i sporządź ich wykresy.

a)

b)

c)
Zadanie 2 – rozwiązanie
a)
4
y=–2x+3 y x=1
3

b) 1

x
0
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4

-1

y=–2
-2
c)
-3
Nie istnieje postać kierunkowa
-4
Zamiana równania prostej
z postaci kierunkowej na ogólną

Aby zamienić prostą z postaci kierunkowej

na postać ogólną

należy przekształcić postać kierunkową,

tak aby po jednej stronie równania otrzymać 0.
Zadanie 3

Przekształć równanie prostej

do postaci ogólnej.
Zadanie 3 – rozwiązanie

Równanie kierunkowe
Warunek równoległości
prostych o równaniach ogólnych
Proste o równaniach:
oraz

są równoległe wtedy i tylko wtedy, gdy

Przypomnienie:
Proste o równaniach y = a1x + b1 oraz y = a2x + b2
są równoległe wtedy i tylko wtedy, gdy a1 = a2.
Zadanie 4

Sprawdź, czy proste o równaniach

oraz są równoległe.
Sprawdź swoje rozwiązanie na wykresie.
Zadanie 4 – rozwiązanie

Równość prawdziwa, zatem proste o równaniach

oraz są
równoległe.
Zadanie 4 – rozwiązanie

4
y
y=4x–1 y=4x–3
x 0 1 3

y –3 1 2

x
0
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4

1 -1

-2
x 0 1
-3
y –1 3
-4

Proste przedstawione na wykresie są równoległe.

Sprawdź czy umiesz – rozwiązanie
1)Odczytujemy współrzędne 4
y
wierzchołków równoległoboku C=(–2,3) 3 B=(0,3)
2

D=(–1,1) 1 A=(1,1)

0
x
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-1

-2

-3
2)Odczytujemy równanie -4
kierunkowe prostej i
Sprawdź czy umiesz – rozwiązanie
3)Wyznaczamy równanie 4
y
kierunkowe prostej C=(–2,3) 3 B=(0,3)
2

D=(–1,1) 1 A=(1,1)

0
x
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-1

-2

-3

-4
Sprawdź czy umiesz – rozwiązanie
4)Wyznaczamy równanie 4
y
kierunkowe prostej C=(–2,3) 3 B=(0,3)
2

D=(–1,1) 1 A=(1,1)

0
x
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-1

-2

-3

-4
Sprawdź czy umiesz – rozwiązanie
5)Zamieniamy równania 4
y
kierunkowe na równania ogólne C=(–2,3) 3 B=(0,3)
2

D=(–1,1) 1 A=(1,1)

0
x
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-1

-2

-3

-4
PODSUMOWANIE:
Na dzisiejszej lekcji nauczyliśmy się:
 zapisywać równanie kierunkowe i ogólne
prostej,
 wyznaczać równanie prostej przechodzącej przez
dwa punkty,
 zamieniać równanie ogólne prostej na
kierunkowe i odwrotnie,
 sprawdzać warunek równoległości prostych
o równaniach ogólnych.
Dziękuję za uwagę
mgr Zbigniew Bahr

konsultacja: mgr Anna Drotlew