2 KWIETNIA ŚWIATOWY DZIEŃ

ŚWIADOMOŚCI AUTYZMU
,,DZIECKO AUTYSTYCZNE’’

Uważni rodzice dostrzegą oznaki autyzmu

u swego dziecka przed upływem 30
miesięcy. Dziecko nie lubi, żeby je brać
na ręce i przytulać. Czasem bywa jednym
z tych "grzecznych" dzieci, które leżą
spokojnie, rzadko płaczą i dużo śpią. Od
czasu do czasu może krzyczeć bez
wyraźnego powodu. Później klasycznym
objawem jest opóźnienie w mówieniu -
przed ukończeniem pięciu czy sześciu lat
życia dziecko może nie wymówić ani
jednego słowa. Często dziecko takie,
niesłusznie, zdiagnozowane zostaje jako
głuche. Dziecko autystyczne często nie umie zupełnie nawiązywać kontaktu z osobami dorosłymi
czy nawet z innymi dziećmi, woli zabawki od ludzi. Przejawia stereotypowe manieryzmy, odwraca
wzrok, a jego twarz w każdej niemal sytuacji pozostaje bez wyrazu. U różnych dzieci autyzm
różnie się objawia, trudno więc jednoznacznie określić syndrom cech dziecka autystycznego, podaje
się jednak kilka ogólnych właściwości.

Autyzm to bardzo uciążliwe zaburzenie umysłowe trwające całe życie. Przypuszczalnie u podłoża
autyzmu nie leży żadne traumatyczne przeżycie emocjonalne i może on towarzyszyć innym
zaburzeniom, w tym także upośledzeniu umysłowemu. Cztery razy częściej występuje u chłopców
niż u dziewcząt. Rodzice dzieci autystycznych nie są oziębli, są równie ciepli i kochający jak inni
rodzice. Klasyczna postać autyzmu dotyka 4-5 osób na 10000, natomiast 15-20 osób na 10 000
występują stany podobne do autyzmu. Wszystkie te zaburzenia wymagają pomocy i zrozumienia.

Problemem w autyzmie jest zahamowanie

komunikacji. Dziecko autystyczne
zachowuje się niestosownie do wieku, np.
w wieku 10 lat ma napady złości
charakterystyczne dla trzylatków. Autyzm
nie tylko upośledza komunikację słowną,
ale wszelkie formy komunikowania się.
Dzieci autystyczne nie rozpoznają i nie
potrafią interpretować wyrazu twarzy,
gestów, różnic w tonie głosu, a więc tego,
co jest niezbędne w codziennych
kontaktach z innymi ludźmi.

Ponieważ dziecko autystyczne nie potrafi

porozumieć się z innymi, czuje się izolowane i odcięte od świata. Na tym tle mogą powstać
zaburzenia wtórne, np. obojętność na innych ludzi, trudności w uczeniu się, w przystosowaniu do
wymagań życia codziennego, a także wąski zakres zachowań schematycznie powtarzanych.

Dziecko autystyczne przechodzi przez różne fazy. Między drugim a piątym rokiem życia trudno
sobie z nim poradzić, ponieważ jest nadaktywne. Następnie, między szóstym a dwunastym rokiem
życia, może zaznaczyć się pewna poprawa umiejętności społecznych i zachowana, natomiast w
okresie dorastania i w wieku 20-30 lat ponownie pojawiają sie wcześniejsze problemy. W miarę
dorastania dzieci autystyczne stają się bardziej świadome innych ludzi i bardziej na nich reagują,
szczególnie na członków rodziny i znajomych.

Na 100 dzieci autystycznych od 5 do 10 wyrośnie na samodzielne osoby dorosłe, od 25 do 30 zrobi

znaczne postępy, ale nadal będzie wymagało pomocy i nadzoru, pozostałe, niestety, nadal będą
poważnie zaburzone i zależne od innych.

Stwierdzenie autyzmu u dziecka może być

niezwykle bolesnym, szokującym przeżyciem dla
rodziców. W pewnym sensie czują bowiem, że
stracili dziecko, a na pewno stracili to dziecko,
które wydawało im się, że mieli. Jednak przy
odpowiedniej opiece i zabiegach wychowawczych
można pomóc dzieciom dotkniętym autyzmem
przeżyć życie z maksymalną dostępną im
godnością i niezależnością. Głównym źródłem
porad, pomocy i wsparcia jest Narodowe
Towarzystwo Autystyczne. Towarzystwo to wydaje
różne książki i broszury na temat autyzmu i
wychowania dzieci autystycznych, przydatne w
opiece nad dzieckiem autystycznym. Organizuje konferencje i kursy jednodniowe, na których
przekazuje wiedzę o najnowszych osiągnięciach w dziedzinie wychowania dzieci autystycznych;
pomaga nawiązać kontakt z poradniami specjalistycznymi, szkołami specjalnymi i innymi osobami o
podobnych problemach w danej miejscowości.

Poczucie izolacji maleje i życie wydaje się mniej beznadziejne, jeżeli dziecko może pójść do
normalnej szkoły integracyjnej w wieku dwunastu lat
realna możliwość dla mniej więcej połowy dzieci.

Powstają też nowe szkoły specjalne, gdzie

praktykowana jest filozofia codziennej terapii
grupowej, z naciskiem na muzykę, inscenizacje i gry,
stosuje się system nagród za postępy i osiągnięcia,
wprowadza się także wiele innych form terapii,
programów specjalnych i form leczenia. Informacji na
wszystkie te tematy udziela Narodowe Towarzystwo
Autystyczne.

Jedna z technik stosowanych wobec dzieci

autystycznych, to "terapia przytrzymująca" i
warto dowiedzieć się, gdzie prowadzone są grupy, w których szkoli się w zakresie tej terapii i
praktykuje się ją. Terapia przytrzymująca polega na tym, że któreś z rodziców trzyma siłą dziecko,
choćby płakało, wrzeszczało, kopało i wyrywało się, dopóki się nie uspokoi (Na pewno nie wolno
żadnej formy terapii stosować bez nadzoru specjalisty. Zwłaszcza tak drastyczna terapia
bezumiejętnie stosowana może spowodować nieodwracalną krzywdę dziecka). Może to trwać nawet
godzinę i często rodzice czują się wyczerpani. Trud ten wynagradza jednak późniejsza faza, w
której następuje między rodzicem a dzieckiem wymiana miłości, czułości, delikatnego, łagodnego
dotykania, w miarę jak dziecko uczy się reagować na obecność rodzica, nawiązywać z nim kontakt i
wyraźnie przekazywać i akceptować przejawy miłości.