Professional Documents
Culture Documents
13
การแยกตัวประกอบพหุนามดีกรีสองโดยทาให้อยู่ในรูปกาลังสองสมบูรณ์
จากที่นักเรียนเคยเรียนมาแล้ว พหุนามที่เป็นกาลังสองสมบูรณ์จะอยู่ในรูป a2 + 2ab + b2
หรือ a2 - 2ab + b2 ซึ่งเราสามารถแยกตัวประกอบได้ดังนี้
a2 + 2ab + b2 = (a + b)2
a2 + 2ab + b2 = (a - b)2
เราจะเอาความรู้ข้างต้นมาใช้ในการแยกตัวประกอบพหุนามที่ไม่ได้อยู่ในรูปกาลังสองสมบูรณ์
ตัวอย่างที่ 1 จงแยกตัวประกอบ x2 + 6x + 1
วิธีทา x2 + 6x + 1 = ………………………………………………..……………………
จากหลักของสมการกาลังสองสมบูรณ์ หน้า2 + 2หน้า.หลัง + หลัง2
x2 + 6x + 1 = ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
นั่นคือ ( x + 10 )2 – 4 = ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 + 20x + 96 = ………………………………………………………………………
ตัวอย่างที่ 4 จงแยกตัวประกอบ x2 + 6x - 72
วิธีทา x2 + 6x - 72 = ………………………………………………..……………………
จากหลักของสมการกาลังสองสมบูรณ์ หน้า2 + 2หน้า.หลัง + หลัง2
x2 + 6x - 72 = ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
นักเรียนจะพบว่าคาตอบอยู่ในรูปของ A2 – B2 (ผลต่างกาลังสอง)ซึ่ง A2 – B2 = (A - B) (A + B)
นั่นคือ …………………………. = ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 + 6x - 72 = ………………………………………………………………………
ตัวอย่างที่ 5 จงแยกตัวประกอบ x2 + x - 3
วิธีทา x2 + x - 3 = ………………………………………………..……………………
จากหลักของสมการกาลังสองสมบูรณ์ หน้า + 2หน้า.หลัง + หลัง2
2
x2 + x - 3 = ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
นักเรียนจะพบว่าคาตอบอยู่ในรูปของ A2 – B2 (ผลต่างกาลังสอง)ซึ่ง A2 – B2 = (A - B) (A + B)
นั่นคือ ……………………… = ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 + x - 3 = ………………………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...15
แบบฝึกทักษะ
1. จงแยกตัวประกอบ x2 + 6x + 5
วิธีทา x2 + 6x + 5 = ………………………………………………..……………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 + 6x + 5 = ………………………………………………………………………
2. จงแยกตัวประกอบ x2 + 10x + 12
วิธีทา x2 + 10x + 12 = ………………………………………………..……………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 + 10x + 12 = ………………………………………………………………………
3. จงแยกตัวประกอบ x2 + 10x - 12
วิธีทา x2 + 10x - 12 = ………………………………………………..……………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 + 10x - 12 = ………………………………………………………………………
4. จงแยกตัวประกอบ x2 - 7x - 1
วิธีทา x2 - 7x - 1 = ………………………………………………..……………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 - 7x - 1 = ………………………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...16
5. จงแยกตัวประกอบ x2 - 2x - 2
วิธีทา x2 - 2x - 2 = ………………………………………………..……………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 - 2x - 2 = ………………………………………………………………………
6. จงแยกตัวประกอบ x2 - 6x + 7
วิธีทา x2 - 6x + 7 = ………………………………………………..……………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 - 6x + 7 = ………………………………………………………………………
7. จงแยกตัวประกอบ x2 - 5x + 3
วิธีทา x2 - 5x + 3 = ………………………………………………..……………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 - 5x + 3 = ………………………………………………………………………
8. จงแยกตัวประกอบ x2 - 6x - 72
วิธีทา x2 - 6x - 72 = ………………………………………………..……………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 - 6x - 72 = ………………………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...17
10. จงแยกตัวประกอบ x2 + 4x - 7
วิธีทา x2 + 4x - 7 = ………………………………………………..……………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
= ………………………………………………………………………
สรุป x2 + 4x - 7 = ………………………………………………………………………
โจทย์ปัญหาการแยกตัวประกอบพหุนาม
โดย..คุณครุวุฒิพงษ์ ประทุมมา
1. การแยกโดยการดึงตัวร่วม
1. 12 y 2 z 20 yz = ………………………………………………………
2. 10x 4 = ………………………………………………………
3. 5 y 2 20 y = ………………………………………………………
4. x 2 13x = ………………………………………………………
5. 21x 3 y 2 28x 2 y 3 = ………………………………………………………
6. 24 x 4 z 2 18x 3 z 3 = ………………………………………………………
7. 2x 2 6 = ………………………………………………………
8. 6a 2 8a = ………………………………………………………
9. 6 x 2 y 2 xy 2 = ………………………………………………………
10. 10 x 2 6x = ………………………………………………………
11. 5a 3 10a 2 5 = ………………………………………………………
12. 2a 3 2ab = ………………………………………………………
13. a4 2a 2b a 2b 2 = ………………………………………………………
14. 2a 2 2ab 2 8a = ………………………………………………………
15. ax y bx y = ………………………………………………………
16. 4a b 5x a b = ………………………………………………………
17. xc d c d = ………………………………………………………
18. ab 2ac bc 2c 2 = ………………………………………………………
19. 5x 2 z 3 y 5 yz 3x 2 = ………………………………………………………
20. mr 2 3mp 15np 5nr 2 = ………………………………………………………
21. ax by bx ay = ………………………………………………………
22. 5a 10x ab 2bx = ………………………………………………………
23. na 3b nb 3a = ………………………………………………………
24. xy st xt sy = ………………………………………………………
25. n 2 m n 2 p 8m 8 p = ………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...20
2.การแยกตัวประกอบพหุนาม(ไม่มีสัมประสิทธิ์)
Ex x2 4 x 3x 12 ………………………………………………………
Ex m2 5m 2m 10 ………………………………………………………
Ex m2 10m 24 ………………………………………………………
Ex y 2 14 y 24 ………………………………………………………
Ex x2 23x 132 ………………………………………………………
Ex y 2 7 y 10 ………………………………………………………
Ex x2 5x 6 ………………………………………………………
Ex x2 x 110 ………………………………………………………
Ex x2 5x 24 ………………………………………………………
Ex x2 x 56 ………………………………………………………
แบบฝึกหัด
1. x2 10 x 25 ………………………………………………………
2. x2 12 x 35 ………………………………………………………
3. x2 23x 22 ………………………………………………………
4. x2 23x 132 ………………………………………………………
5. x2 32 x 207 ………………………………………………………
6. x2 4x 3 ………………………………………………………
7. x2 8x 16 ………………………………………………………
8. x2 15x 54 ………………………………………………………
9. x2 15x 26 ………………………………………………………
10. x2 4x 4 ………………………………………………………
11. x2 7 x 12 ………………………………………………………
12. x2 6x 8 ………………………………………………………
13. x2 5x 4 ………………………………………………………
14. x2 7 x 10 ………………………………………………………
15. x2 9x 20 ………………………………………………………
16. 132 23x x 2 =………………………………………………………
17. x2 2 x 63 ………………………………………………………
18. x2 4x 5 ………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...21
19. x2 4x 8 ………………………………………………………
20. x2 9x 22 ………………………………………………………
21. x2 3x 10 ………………………………………………………
22. x2 9x 22 ………………………………………………………
23. x2 4 x 221 ………………………………………………………
24. x2 7 x 78 ………………………………………………………
25. x 2 22 xy 75 y 2 ………………………………………………………
26. x 2 3xy 54 y 2 ………………………………………………………
27. x2 3x 88 ………………………………………………………
28. x2 10 x 39 ………………………………………………………
29. x2 x 42 ………………………………………………………
30. x2 2 x 195 ………………………………………………………
3.การแยกตัวประกอบพหุนาม(มีสัมประสิทธิ์)
1. 3x 2 8x 4 ………………………………………………………
2. 5x 2 16 x 3 ………………………………………………………
3. 30 x 2 31x 5 ………………………………………………………
4. 2x 2 7x 6 ………………………………………………………
5. 10 x 2 50 x 60 ………………………………………………………
6. 4x 2 12 x 9 ………………………………………………………
7. 9x 2 12 x 4 ………………………………………………………
8. 25x 2 40 x 16 ………………………………………………………
9. 144 x 2 120 x 25 ………………………………………………………
10. 5x 2 11xy 2 y 2 ………………………………………………………
11. 8x 2 22 xy 15 y 2 ………………………………………………………
12. 2x 2 3x 1 ………………………………………………………
13. 3x 2 7x 2 ………………………………………………………
14. 4x 2 37 x 63 ………………………………………………………
15. 121x 2 44 x 4 ………………………………………………………
16. 3x 2 8x 5 ………………………………………………………
17. 30 x 2 70 x 20 ………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...22
18. ax 2 3a 2 2a 3 ………………………………………………………
19. 4x 2 12 x 9 ………………………………………………………
20. 16x 2 8x 1 ………………………………………………………
21. 25x 2 70 x 49 ………………………………………………………
22. 100x 2 20 x 1 ………………………………………………………
23. 15x 2 11x 2 ………………………………………………………
24. 2x 2 17 x 8 ………………………………………………………
25. 15x 2 77 x 10 ………………………………………………………
5.การแยกfactor(ดีกรี2ที่เป็นกาลังสองสมบูรณ์)
การแยกfactor ดีกรี 2 ที่เป็นกาลังสองสมบูรณ์
2
A2 2 AB B2 A B
สูตร 2
A2 2 AB B2 A B
ตัวอย่าง
1. x2 4x 4 ………………………………………………………
2. x2 2ax a 2 ………………………………………………………
3. x2 12 x 36 ………………………………………………………
4. x2 12 x 36 ………………………………………………………
5. x2 60 x 900 ………………………………………………………
6. 36 x 2 84 x 49 ………………………………………………………
7. 9x 2 24 x 16 ………………………………………………………
ฝึกคิดหัดทา
1. x2 8x 16 ………………………………………………………
2. x2 22 x 121 ………………………………………………………
3. x2 40 x 400 ………………………………………………………
4. x2 18x 81 ………………………………………………………
5. x2 20 x 100 ………………………………………………………
6. x2 12 x 36 ………………………………………………………
7. x 2 66x 1,089 ………………………………………………………
8. x 2 2xy y 2 ………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...23
9. 25x 2 20 x 4 ………………………………………………………
10. 4x 2 4x 1 ………………………………………………………
11. 64x 2 240xyx 225 y 2 ………………………………………………………
12. 121 154 x 49 x 2 ………………………………………………………
13. 25 y 2 40 y 16 ………………………………………………………
14. 36 x 2 60 x 25 ………………………………………………………
15. 900 x 2 780 x 169 ………………………………………………………
แยกเป็ นสองวงเล็บ
1) x 2 3x 2 x 1 ............ 2) x2 5x 6 ............ ............
ความซื่อสัตย์ในความคิดของนักเรียนคือ ?
มีพุทธภาษิตบทหนึ่งกล่าวไว้ว่า
“ สจฺเจน กิตฺตี ปปฺโปติ ”
แปลว่า “ คนเราจะบรรลุถึงเกียรติได้เพราะความสัตย์ ”
การแยกตัวประกอบพหุนาม...25
การแยกตัวประกอบพหุนามดีกรีสูงกว่าสองทีม่ ีสัมประสิทธิ์เป็นจานวนเต็ม
การแยกตัวประกอบของผลบวกและผลต่างกาลังสาม
พิจารณาผลคูณของพหุนามต่อไปนี้
( x + a )( x2 - ax + a2 ) = ………………………………………………………………………………………………..
= ………………………………………………………………………………………………..
( x - a )( x2 + ax + a2 ) = ………………………………………………………………………………………………..
= ………………………………………………………………………………………………..
นั่นคือ x + a = ( x + a )( x - ax + a2 )
3 3 2
x3 - a3 = ( x - a )( x2 + ax + a2 )
ตัวอย่าง 1. (3a)3 - b3
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
ตัวอย่าง 2. 8x3 - 27
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
ตัวอย่าง 3. 8 + c3
.................................................................................................................................................... .........................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
ตัวอย่าง 4. 2b3 + 2
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
จงแสดงวิธีการแยกตัวประกอบพหุนามต่อไปนี้
1. จงแยกตัวประกอบของ 8a3 - 27b3
วิธีทา....................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................. ...............................................
.............................................................................................................................................................................
การแยกตัวประกอบพหุนาม...26
2. จงแยกตัวประกอบของ 125x3 + 1
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
3. จงแยกตัวประกอบของ a6 - 1
วิธีทา................................................................................................................................................................... .
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................. ...........
....................................................................................................................... ......................................................
4. จงแยกตัวประกอบของ x3 + (ax - x)3
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
5. จงแยกตัวประกอบของ 250p3 + 2
วิธีทา........................................................................................................................................................ ............
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
6. จงแยกตัวประกอบของ 2x6y9 - 16a12
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
................................................................................................................................................................... ..........
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
7. จงแยกตัวประกอบของ x4 - 8x
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
การแยกตัวประกอบพหุนาม...27
8. จงแยกตัวประกอบของ x3 – y3 – x2 + y2
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
9. จงแยกตัวประกอบของ x4 + x3 – x - 1
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
................................................................................................................................................................ .............
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
10. จงแยกตัวประกอบของ 1 – a3
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
11. จงแยกตัวประกอบของ x6 - 7x3 - 8
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
12. จงแยกตัวประกอบของ 125x3y6 – 1
วิธีทา....................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
13. จงแยกตัวประกอบของ 3m4 - 3m
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
การแยกตัวประกอบพหุนาม...28
การแยกตัวประกอบพหุนามแบบการใช้การหารสังเคราะห์
ใช้กับพหุนามดีกรีสูงๆ
ง่ายสนุก
ได้ใช้เรื่อยๆ
1. จงแยกตัวประกอบของ x3 – 3x2 - x + 3
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
2. จงแยกตัวประกอบของ x3 + 3x2 - 9x - 27
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
........................................................................................................................................................ .....................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. ...............................
.............................................................................................................................................................................
3. จงแยกตัวประกอบของ x3 + 4x2 + 5x + 2
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
4. จงแยกตัวประกอบของ x3 + 4x2 + x - 6
วิธีทา............................................................................................................................. .......................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
การแยกตัวประกอบพหุนาม...30
การแยกตัวประกอบโดยวิธีกาลังสามสมบูรณ์
แบบฝึกทักษะ
1. x3 + 3x2 + 3x+ 1
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. 8x3 - 12x2y + 6x - 1
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. 8x3 + 12x2y + 6xy2 + y3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. 8x3 + 12x2y + 6x + 1
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. 8x3 - 6x2 + 3 x – 1
2 8
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...34
6. 2x3 - 6x2 + 6x - 2
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
7. 1 - 9x + 27x2 - 27x3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
8. x3 - 2x2y + 4 xy2 - 8 3
y
3 27
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
9. 27x3 - 135x2y + 225xy2 - 125y3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
8 x 3 12 x 2 6 x 1
10. จงหาค่าของ
2x 1
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11.จงหาค่าของ (x - 1)3 + 3(x - 1)2 + 3(x - 1) + 1
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...35
แบบฝึกทักษะ(2)
1. (x + 1)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. (2x - 1)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. (x + y)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. (2x - y)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. (x - 1/2)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. (a – 3b)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...36
7. (6 + a)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
8. (12 - b)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
9. (5 + y)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
10. (a2 – y2)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11. (x3 – y3)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
12. (3a – 3b)3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
การแยกตัวประกอบพหุนาม...37
จากสามเหลี่ยมปาสคาล....เรายังสามารถแยกตัวประกอบของพหุนามที่สมบูรณ์ได้มากมาย
การแยกตัวประกอบพหุนามที่มีสัมประสิทธิ์เป็นจานวนเต็มโดยใช้ทฤษฎีเศษเหลือ
พิจารณาการหารพหุนาม x2 + 2x – 4 ด้วยพหุนาม x – 2
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
จากการหารข้างต้น จะได้ว่าเมื่อหารพหุนาม x2 + 2x – 4 ด้วยพหุนาม x – 2 จะได้เศษเท่ากับ ..............
ให้ P(x) แทนพหุนาม x2 + 2x – 4
นั่นคือ P(x) = x2 + 2x – 4 เมื่อแทนค่า x จะได้
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ทฤษฎีบทเศษเหลือ
ถ้าหาร P(x) ด้วยพหุนาม x – a ที่ a เป็นค่าคงตัว แล้วจะได้เศษเหลือเป็น P(a)
ลายมือที่ดี..คือลายมือที่ผู้อื่นสามารถอ่านได้
การแยกตัวประกอบพหุนาม...41
แบบฝึกทักษะ
1)กาหนดให้ P(x) และ a มีค่าในแต่ละข้อต่อไปนี้ ให้นักเรียนหา P(a)
1. P(x) = x3 – x2 + 10x – 8 และ a = 3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. P(x) = x3 + 3x2 - 6x – 5 และ a = -4
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. P(x) = 2x3 - 4x2 - 7x + 1 และ a = 0
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
4. P(x) = 3x4+ 5x3 + 9x2 - 6 และ a = -2
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
5. P(x) = -x4 - 8x3 + 4x + 12 และ a = 2
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
6. P(x) = -2x5 - 9x4 + 19x3 + 51x2 - 89x + 30 และ a = -3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
7. P(x) = 5x3 - 3x2 + 2x – 4 และ a = 1
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
การแยกตัวประกอบพหุนาม...42
3 2
8. จงใช้ทฤษฎีบทเศษเหลือแสดงว่า x + 2 หาร x - 2x - 2x + 12 ลงตัว
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
4 2
9. จงใช้ทฤษฎีบทเศษเหลือแสดงว่า x – 4 เป็นตัวประกอบของ x - 23x + 18x + 40
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2)จงหาเศษเหลือที่ได้จากการหารต่อไปนี้
1. x3 + 4x2 - x - 3 หารด้วย x - 4
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. 5x3 - 3x2 + 7x + 6 หารด้วย x + 2
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. 2x4 - 5x2 + 6x – 14 หารด้วย x + 3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
การแยกตัวประกอบพหุนาม...43
3. x3 - 19x – 30
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
4. x3 + 4x2 - 11x + 6
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
5. x3 + 2x2 - 16x - 32
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
6. x3 – x2 – 11x - 4
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
7. x4 + 2x3 – 11x2 – 12x + 36
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
การแยกตัวประกอบพหุนาม...45
4) จงหาค่า k ที่ทาให้พหุนามเป็นไปตามเงื่อนไขในแต่ละข้อต่อไปนี้
1. x – 5 หาร x3- 3x2 + kx – 20 ลงตัว
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
การแยกตัวประกอบพหุนาม...46
แนวข้อสอบการแยกตัวประกอบ
จงแสดงวิธีคิด.......โดยใช้วิธีแยกตัวประกอบแบบใดก็ได้
1. จงแยกตัวประกอบพหุนามของ ad – 5c – 3bd + 15bc
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. จงแยกตัวประกอบพหุนามของ a2 – 2b – 5a3 + 10ab
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. จงแยกตัวประกอบพหุนามของ 12a4 – 2bc + 4a3c – 6ab
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
4. จงแยกตัวประกอบพหุนามของ 3p – 4px – 3q + 4qx + 3 – 4x
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
5. จงแยกตัวประกอบพหุนามของ (x – 2) 2 - 5
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
6. จงแยกตัวประกอบพหุนามของ 16a4 – 81b4
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..