AKADEMİK MAKALE ÖZET FORMU

ÖĞRENCİNİN MAKALENİN
Adı Soyadı : Doğukan Görmez Başlığı: Yerel Yönetimdem Yönetişime: Post-Fordizm
Bağlamında Yerel Yönetimleri Anlamak.
Sınıfı : Kent Çalışmaları 1. Sınıf Yazarı : Doğan Bıçkı, Zahid Sobacı
Numarası : 233204011001 Türü: Nitel ( ) Nicel ( ) Betimsel (X)
Makaleyi Okuma Zamanı: 16.10.2023 Yayınlandığı Yer: Yönetim Bilimleri Dergisi
Sayı: 9(2) Sayfa Aralığı: 215-234 Yayın Tarihi: 2011

Kısa Özet
1980’lerden itibaren, yerel yönetimler çok önemli bir değişim sürecinden geçmekte ve bu değişim süreci,
literatürde bir üst başlık olarak “yerel yönetişim” biçiminde kavramlaştırılmaktadır. Yerel yönetimden yerel
yönetişime geçiş, yerel yönetimlere bakış açısı itibariyle bir zihniyet değişimine işaret etmektedir. Fordizmden post-
Fordizme geçiş sürecinin ve ortaya çıkardığı politik ve yönetsel sonuçların analizinin, günümüzde yerel yönetimler
açısından yaşanan bu çok boyutlu değişimi daha iyi anlamak için bir fırsat sunduğu, bu çalışmanın arka planında yer
alan temel düşüncedir. Bu çerçevede, çalışmanın amacı, Fordizmden post-Fordizme geçiş bağlamında, yerel
yönetimlerin örgütsel yapısı, işlevleri, iş görme usulleri ve hareket alanı açısından yaşanan değişimi analiz etmektir.
Konunun Güncelliği (Makale neden bu konuyu incelemiş? Güncel hangi probleme çözüm arayışı var?)
Yazarlar bu konuyu, kentlerin neoliberal döneme geçişle birlikte yönetim anlayışını terk edip yönetişim
anlayışına geçişlerini anlamak için incelemiştir. Küresel ölçekte yayılmasının istenmesi açısından günümüzde
yönetişime geçiş uygulamalarına odaklanılmıştır.
Alan Yazın Tarama (Bu probleme daha evvel ne gibi çözüm aranmış? Ne sonuçlar elde edilmiş?)
1. David Harvey 1989 yılında yazdığı “From Managerialism to Entrepreneurialism: The Transformation in
Urban Governance in Late Capitalism” adlı makalesinde bu konuya değinmiştir. Bu makalesinde Harvey,
yönetişime geçişi kapitalizmin yeni formu olarak nitelendirmiştir.
2. Richard Florida “Cities and the Creative Class” adlı kitabında yönetişime geçişin yaratıcı sınıfları ortaya
çıkarmak için gerekli bir adım olduğunu düşünmüştür.
Makalenin Ana Problemi
Yerel yönetimlerde yaşanan yönetim anlayışından yönetişim anlayışına geçişi post-fordizm bağlamında
düşünmek.
Makalenin Alt Problemleri
1. Yönetim ve yönetişim kavramları neyi ifade etmektedir?
2. Fordist dönemden post-fordist döneme geçiş neyi ifade etmektedir?
3. Keynesyen ekonomi ile fordist dönemin, neoliberal ekonomi ile post-fordist dönemin paralelliğini
anlamaya çalışmak.
Araştırmanın Yöntemi
Doküman analizi
İkincil kaynaklardan yararlanma
Veri Toplama Aracı
Doküman analizi
İkincil kaynaklardan yararlanma
 Makalenin Bulguları
Yönetişim kavramı, politik ve yönetsel açıdan yeni bir sisteme, diğer yandan kamu, özel sektör ve sivil toplum
kuruluşlarını arasındaki ilişkiler çerçevesinde yeni yönetim tarzına vurgu yapar. Bir sistem olarak yönetişim, hesap
verebilirlik, katılım özgürlüğü, adil ve güvenilir yargı sistemi, ifade özgürlüğü inşa eder. Yönetim tarzı olarak
yönetişim ise kamu-özel sektör iş birliği mantığına dayanmaktadır. Yani çok aktörlülük ve etkileşim vardır.
Yönetişimin çeşitli mekânsal ölçekleri vardır: küresel, ulusal ve yerel. Küresel ölçek, tüm insanlığı
ilgilendiren konularda devletlerin sorunları sahiplenmesi düşüncesine dayalıdır. Bu sorunlar ulusal sınırları aşan
sorunlardır. Örneğin salgın hastalıklar, terör, küresel ısınma ulusal sınırları aşabilen sorunlardır. Bu sebeple devletler
ve çeşitli örgütler iş birliği içerisinde faaliyetler yürütmektedir. Ulusal ölçek, kuvvetler ayrılığı ilkesi ile inşa edilen,
tüm toplumsal kesimlerin fikirlerini alan ve temsil edilmesini sağlayan, vatandaşların tercihleri yönünde karar alan
yönetsel sistemdir. Merkezi sistemin hakimiyeti yerine kamu-özel sektör ve sivil toplum örgütleri etkindir. Küresel
aktörlerin belirleyici olduğu ve “piyasa dostu” devlet oluşturma çabasıdır. Yerel ölçek ise kamusal hizmetlerin özel
sektör ve sivil toplum örgütleri ile iş birliği yaparak halka ulaştırmasıdır. Sadece özelleştirme değil, teşvik etme ve
kiralama gibi yöntemlerle iş birliği kurulur. Böylece aktif ortaklık sağlanır ve kurumlar ile bireylerin kente bağlılıkları
artar.
Fordizm, kitlesel üretim ile kitlesel tüketimin teşvik edildiği ekonomi sistemidir. Kitle malları standartlaşmış
hâldedir. Emek-sermaye çatışması hat safhadadır ve devlet müdahalesini gerektirir. Sermaye maliyeti düşürmeye
yönelik rekabet etmektedir. Post-fordizm ise özel müşteri kitlelerine, yani çeşitli gruplara ve kimliklere hitap eden
malların üretimi, değişen piyasa taleplerine cevap veren, yüksek vasıflı iş gücü gerektiren üretim sistemidir. Maliyeti
düşürme mücadelesi düşük orandadır. Fordizmin krizi Keynesyen ekonomi modelinin krize girmesi ile paralellik
göstermiştir. Keynesyen ekonomi modeline alternatif üretme çabası, neoliberal ekonomi modeline geçişi çözüm
olarak bulmuştur. Neoliberal ekonomi modeli ile birlikte üretim modeli olarak post-fordizm hâkimiyet kurmuştur.
Makalenin Önerileri
Post-Fordizmin, kapitalizmin dönemsel birikim krizlerinin aşılması için geliştirilen reçetenin bir parçası
olması, günümüzde yerel yönetimlerin temel özellik ve niteliklerinin, kapitalizmin ekonomik ve yönetsel
gereklilikleri çerçevesinde şekillenmesini zorunlu kılmaktadır. Esasında, bugün gelinen noktada, rekabetin ulusaltı
birimler olarak yerel ve bölgesel yönetimler arasında yaşanması, söz konusu zorunluluğu teyit eder niteliktedir
Öğrendiğim Üç Önemli Not Cümlesi
1. Yerel yönetimden yerel yönetişime geçişin kökenlerinde fordizmin krizi vardır.
2. Yerel yönetişim kamu-özel sektör ve sivil toplum örgütlerini, hatta bireyleri, sisteme dahil etmekte ve bu
aktörler arasında hiyerarşik bir yapı değil, yatay bir ilişki öngörülmektedir.
3. Devlet, aldığı farklı formlar çerçevesinde ekonomik ve toplumsal yaşamda çok farklı roller üstlenmiştir.
Esasında, devletin geçirdiği bu dönüşümler, kapitalizmin krizleri ve bu krizlere çözüm arayışları ile yakından
ilişkilidir.

Akademik Danışman Ders Öğr. Üyesi

İmza İmza
……………………… …………………….