• kiedyś władze się dostawało teraz władzę można wybrać
władza 1. Instrument, narzędzie, przy pomocy którego jednostki lub grupy próbują rozwiązać problemy interesów 2. Struktura społeczna, hierarchiczny układ grup w społeczeństwie - obejmuje różne pozycje i role społeczne (,,władzy nieustannie przybywa w strukturach”)- teraz specjaliści twierdzą, że obecnie jest mniej możliwości awansu w górę (zatkanie kanału hierarchicznego poprzez zmiany demograficzne-kiedyś rodzący się w Polsce kapitalizm potrzebował wykształconych osób w np.zarządzaniu,marketingu- teraz awanse w poprzek a nie pionowo np.do zespołów) 3. Relacja społeczna, która zachodzi między jednostką i jednostką, grupą i jednostką, grupą i grupą Nierówności społeczne jakie pociąga za sobą władza • władza jest postacią nierówności, jej wymiarem tuż obok prestiżu i bogactwa • Władza jest samodzielnym kryterium nierówności społecznej - sama dzieli zbiorowość na grupy mające więcej lub mnie władzy Władza źródłem bogactwa <-> bogactwo źródłem władzy Władz źródłem prestiżu <-> prestiż źródłem władzy Peter Blau: Da się zrozumieć władzę jako wymianę w społeczeństwie (niekoniecznie materialną) ->do tej wymiany jednostki przystępują od początku z nierównym szansami ->wykształcają się silniejsze jednostki ->osoby słabsze mogą nie być w stanie zapłacić za tę wymianę i popaść w niewolę ->ludzie zawsze dysponują zasobem uległości Dlaczego podporządkowujemy się z uległości wg.Petera Blau -> nie możemy zapłacić za dane usługi ->nie możemy znależć innych źródeł tych usług (monopol)-zależność od kogoś lub czegoś ->nie możemy się obejść bez tych dóbr ->nie istnieje taka możliwość, że zdobędziemy pożądane dobra drogą przemocy Jak utrzymać władzę? • nie wolno przyjmować niczego poza uległością • Monopolizacja dysponowanych dóbr - odcinanie osób uległych od innych źródeł tego dobra > monopol państwa komunistycznego -uzyskanie paszportu było aktem łaski (paszport należał do państwa) • Prowadzenie indoktrynacji aby umacniać wiarę w niezbędność dobra • Zabezpieczenie przed możliwością buntu podwładnych >policja, wojsko Jak uwolnić się od władzy wobec której ktoś jest uległy? • dążenie do zwiększenia zasobu własnych dóbr aż do uzyskania niezależności • poszukiwanie alternatywnych źródeł dóbr • praktyka ascezy -rezygnacja z dóbr za które można zapłacić tylko zniewoleniem • inwestuj w siebie, rozwijaj się • zwiększanie siły nacisku na dostawcę dóbr, aż do groźby użycia przemocy (rewolucja, peace was never an option) Strony stosunków władzy 1. asymetryczna relacja między grupami >kapitaliści nad robotnikami >dominacja mężczyzn nad kobietami >przewaga większości etnicznej nad mniejszością (przemoc symboliczna - wstydzenie się własnej mniejszości) —>władza=dominacja 2. Relacja między jednostkami >chuligan nad spokojnym obywatelem >władza matki/ojca nad dzieckiem >przemoc fizyczna - napadnięcie kogoś przez kogoś —>władza=autorytet, —> jednostka musi uzyskać pewne prerogatywy władcze —>władza trwa tak długo jak ktoś zajmuje daną pozycję —>władza ograniczona przedmiotowo (tylko do niektórych spraw) Co sprawia, że władza jest skuteczna? • w jakiś sposób uzasadniona, legitymizowana (mitologia uzasadniająca istnienie danej władzy działała tylko w warunkach normalnych) ——>Prawo (władza legalna) >wszystkich obowiązuje ten sam system prawa >wszyscy są wobec niego równi >sprawujący władzę to przełożeni, mianowani przez odpowiednią procedurę na określony czas >realizowana przez aparat administracyjny >koniec władzy legalnej następuję, gdy przywódca przekracza prawo ——>Tradycja (władza tradycyjna) >w czystej formie realizowała się w społeczeństwie feudalnym >dwór albo świta nad resztą >władza jest sprawowana w granicach tego, który ją posiada >,,tak było zawsze i tego nie zmienisz” ,,władza pochodzi od Boga” >kres władzy tradycyjnej następuje gdy przywódca wynosi się ponad tradycję ——>Charyzma >sprawuje ją prorok, bohater, demagog, który musi dowieść, że posiada charyzmę (moc czynienie czegoś co jest nadprzyrodzone) >jej źródłem jest wiara ludzi w przywódcę i jego umiejętności (wódz musi wiarę podtrzymać) >,,poddani” to nie poddani— grupa uczniów lub wyznawców >przywódca posługuje się aparatem, którym są wybrani przez niego bliscy ludzie naznaczeni jego ,,błogosławieństwem”, których wysyła aby >władza charyzmatyczna odrzuca prawa i tradycje - gdy przywódca umiera uczniowe starają się przekształcić charyzmę na tradycję >rutynizacja charyzmy - próba ratowania charyzmy i przekształcenie jej w tradycję >przywódca traci władzę, gdy nie jest już w stanie przekonać ludzi o swoje niezwykłości Skąd wynika władza w małych grupach? • potrzeba kooordynacj działań i celów grupy • Grupa musi odznaczać się pewnych poziomem spoistości i integracji aby przetrwać • Potrzeba potwierdzenia dla grupy ważnych wzorów osobowych —>kilka osób może tę przywództwo w grupie sprawować >władza ekspertów >władza wodzireja >władza moralizatora -poucza co powinniśmy robić a czego unikać Co przydaje się w sprawowaniu władzy? • asertywność • Zdolności interpersonalne • Posiadanie cenionej w grupie umiejętności Jak działają przywódcy? • jak są podzielone działania w grupie? Autokrata: narzuca swoją wolę Demokrata: uwzględnia sugestię grupy Permisywny: zostawia grupie • jak wyznaczana jest realizacja zadań Autokrata: dokładnie wyjaśnia jak zrealizowane ma być zadanie Demokrata: przedstawia alternatywne scenariusze, pozwala grupie wybrać Permisywny przywódca: pozostawania wszytsko grupie • Jak wyglada podział grupy? Autokrata: sam dzieli grupę Demokrata: pozwala grupie się samej podzielić i akceptuje końcową decyzję Permisywny: zostawia podział grupie samej sobie • Jak przywódca odnosi sie do członków grupy Autokrata: zwraca się personalnie, wyraźnie mówi co kto zrobił dobrze a źle Demokrata: Janek i Heniek każdy wzniósł ich tyle, ale Janek zrobił więcej Permisywny: brak personalnych komentarzy