SPOŁECZEŃSTWO

ADMINISTRACYJNE
 Pojęcie społeczeństwa administracyjnego
Na to pojęcie składają się elementy dwóch innych pojęć : społeczeństwa organizacyjnego i państwa
administracyjnego. Społeczeństwo organizacyjne powstało w związku z narastaniem procesu
industrializacji, dzięki czemu organizacje zaczęły mieć wpływ na kształt społeczeństwa. To
organizacje kształtują jednostkę, biorąc udział w jej procesie edukacji, kształtowania światopoglądu i
wyznaczania celów życiowych. Administracja będąc organizacją również jest częścią społeczeństwa
organizacyjnego.
Państwo administracyjne dotyczy obecności sfery administracyjnej w działalności wszelkich
organizacji istniejących w państwie. Zauważalne jest także istnienie administracji ponadpaństwowej.
To pojęcie sugeruje brak wystarczającej kontroli nad działającą samodzielnie i w oderwaniu od reszty
społeczeństwa administracją oraz nadmiernej roli administracji w funkcjonowaniu państwa.
Społeczeństwo administracyjne to socjologiczny wymiar funkcjonowania aparatu administracyjnego
i otoczenia administracji. Związane jest ściśle z zauważaniem znaczenia administracji dla
współczesnego świata.
 GRUPY SPOŁECZNE
Grupa społeczna to zbiór osób połączonych istotną społecznie cechą albo grupą takich
cech. Obejmuje co najmniej 3 osoby, które łączą odczucia ponadindywidualnych opinii i
które w swym zachowaniu wykazują podstawowe zorganizowanie. Grupa społeczna
wykazuje pewien stopień trwałości, odpowiednią dozę formalizmu, więź społeczną, normy
społeczne, dzięki którym możliwe jest jej właściwe funkcjonowanie.
 KLASYFIKACJE I TYPIZACJE GRUP
• GRUPY FORMALNE- działają na podstawie prawa i przepisów, np. partie polityczne, szkoły
• GRUPY NIEFORMALNE- nie opierają się na statutach czy regulaminach, funkcjonują dzięki wzajemnym
interakcjom, np. koła zainteresowań, kluby hobbystyczne
• GRUPY EKSKLUZYWNE- stosują rygorystyczne warunki przyjęć, stawiają wymogi przyjęcia, np. klub
biznesmenów, MENSA
• GRUPY INKLUZYWNE- są to grupy otwarte, do których może należeć każdy, nie stawiają określonych
wymogów przyjęcia, np. partie polityczne
• GRUPY DEMOKRATYCZNE- w nich na podejmowanie decyzji mają wpływ wszystkie zainteresowane osoby
• GRUPY AUTORYTARNE- w sprawach całej grupy decyduje jednostka
• GRUPY TOTALNE- kontrolują wszystkie aspekty działalności jednostki
• GRUPY NIEABSORBUJĄCE- pozostawiają jednostce całkowitą swobodę
• Urzędnicy- to grupa osób zawodowo pracujących w administracji publicznej, działających w imieniu
państwa lub samorządu terytorialnego. Cechą charakterystyczną jest posługiwanie się biurokratycznymi
metodami działania.
• Klienci administracji- to osoby, których sprawy są załatwiane przez administrację. Są grupą słabo
zorganizowaną, o zróżnicowanej wiedzy prawnej i administracyjnej.
• Rodzina- to grupa społeczna oparta na więzach pokrewieństwa. Rodzina pełni m.in. funkcję opiekuńczą,
ekonomiczną, reprodukcyjną, socjalizacyjną. Zwykle w rodzinie zdobywa się podstawowe umiejętności
potrzebne do funkcjonowania w społeczeństwie oraz to ona kształtuje wiele zachowań urzędnika.
• Naród- jest grupą społeczną opartą na wspólnej tradycji historycznej. Pojęcie narodu często łączy się z
określoną kulturą, obywatelstwem czy językiem.
• Grupa płciowa- w wielu kulturach płeć wiąże się z określoną rolą społeczną, ze sposobem ubioru,
natomiast dla socjologii interesujące są zarówno statystyki dotyczące zajmowania w administracji
określonych typów stanowisk przez mężczyzn i kobiety, badanie zjawisk równouprawnienia.
• Grupa wiekowa- to grupa społeczna wyodrębniona ze względu na podobny wiek jej członków.
Zagadnienia dotyczące grupy wiekowej często mają wpływ na funkcjonowanie administracji. Odnosi się
to zarówno do przynależności konkretnego urzędnika do określonej grupy wiekowej, jak i do wieku
klientów administracji.
• Wykształcenie- to zasób wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych jednostki. Wysoki poziom
wykształcenia kadry urzędniczej umożliwia sprawniejsze jej działanie czy nawet zmiany w jej strukturach ,
np. zmniejszenie liczby szczebli w hierarchii urzędniczej i zwiększenie samodzielności urzędników.
• Religia- jest czynnikiem tworzącym grupy społeczne w oparciu o wierzenia. Przynależność jednostki do
grupy religijnej jest związana nie tylko z kultem czy uznaniem określonych świętości, ale ma także wpływ
na dużą część ich mentalności.
• Sąsiedztwo- to związane jest z niewielką odległością między osobami. Odnosi się przede wszystkim do
miejsca zamieszkania, ale może dotyczyć także, np. miejsca pracy. Sąsiedztwo jest czynnikiem
wpływającym na zawieranie znajomości.
• Znajomi- jako grupa społeczna zwykle łączy się z przynależnością do innych grup, wyodrębnionych, np.
według kryterium miejsca zamieszkania, wspólnych zainteresowań. W systemie biurokratycznym
wykorzystywanie znajomości zwykle łączy się ze zjawiskami patologicznymi, dlatego urzędnik musi umieć
rozróżniać kontakty prywatne i zawodowe.
• Grupa mniejszościowa- to grupa społeczna nienależąca do dominującej części społeczeństwa.
Pozbawiona jest pewnych przywilejów, np. statusu społecznego.
• Grupa dominująca- to grupa społeczna mająca największy udział we władzy.
• Tłum- to typ zbiorowości charakteryzujący się spontanicznością zachowań, uleganiem skrajnym
nastrojom i wyzbywaniem indywidualizmu.
Socjalizacja i synergia
Socjalizacja- to proces polegający na wdrożeniu jednostki do życia w
społeczeństwie. Proces ten dotyczy wielu zagadnień, takich jak rozumienie kultury,
poznawanie zwyczajów, języka czy norm działania administracji, jest także
związany z wchodzeniem jednostki do określonych grup społecznych.

Synergia- to zjawisko wzajemnego wzmacniania działań przez poszczególnych

członków grupy. Zgodnie z zasadą synergii, np. dwie osoby działające razem mogą
osiągnąć więcej niż dwie osoby działające osobno.
 STRUKTURY SPOŁECZNE
Struktura społeczna- to zespół relacji zachodzących między członkami
danej grupy społecznej. Relacje między poszczególnymi członkami grupy to
zarówno zjawiska dotyczące władzy czy podziału pracy. Pojęcie struktury
społecznej różni się od pojęcia grupy społecznej tym, że grupa oznacza
wyodrębnienie zbioru jednostek, a struktura dotyczy relacji między tymi
jednostkami.