1. Wymień i omów cechy charakterystyczne populacji.

Cechy charakterystyczne populacji to liczba osobników tego samego gatunku w danym

obszarze, ich rozkład wiekowy, płciowy, gęstość oraz wzajemne relacje. Populacje podlegają
zmianom związanym z uwarunkowaniami środowiska, takimi jak dostępność zasobów
i interakcje międzyosobnicze.

2. Wyjaśnij pojęcia: tolerancja ekologiczna, stenobionty, eurybionty.

Tolerancja ekologiczna to zdolność organizmu do przetrwania w różnych warunkach

środowiskowych. Stenobionty to organizmy, które tolerują wąskie zakresy warunków, podczas
gdy eurybionty są bardziej elastyczne i przystosowują się do różnorodnych warunków.

3. Wymień i omów ogniwa łańcucha pokarmowego.

Ogniwa łańcucha pokarmowego to różne poziomy w łańcuchu pokarmowym, obejmujące

producentów (rośliny), konsumentów pierwszego rzędu (roślinożercy), konsumentów
drugiego rzędu (drapieżnicy roślinożerców) i destruentów (rozkładacze organicznych resztek).

4. Wymień, zdefiniuj i poprzyj przykładem pozytywne zależności między populacjami.

Pozytywne zależności między populacjami to symbioza, w której obie populacje odnoszą

korzyści. Przykładem jest wzajemna relacja między pszczołami a kwiatami, gdzie pszczoły
zapylają kwiaty, co korzystnie wpływa na rozprzestrzenianie się pyłków roślin.

5. Wymień, zdefiniuj i poprzyj przykładem negatywne zależności między populacjami.

Negatywne zależności między populacjami to konkurencja o ograniczone zasoby, co prowadzi

do spadku liczebności jednej lub obu populacji. Przykładem może być rywalizacja między
kopytnymi zwierzętami roślinożernymi o dostęp do ograniczonej ilości trawy na pastwisku, co
może prowadzić do spadku liczby dostępnych zasobów pokarmowych.

6. Różnorodność biologiczna i jej zagrożenia.

Różnorodność biologiczna to różnorodność gatunków, genów i ekosystemów na Ziemi.

Zagrożenia dla niej to utrata siedlisk, zmiany klimatyczne, nadmierna gospodarka
i wprowadzanie obcych gatunków, co może prowadzić do wymierania wielu organizmów.

7. Wymień i scharakteryzuj motywy ochrony przyrody.

Motywy ochrony przyrody to zachowanie dziedzictwa przyrodniczego, zabezpieczenie

ekosystemów, ochrona zagrożonych gatunków, utrzymanie równowagi ekologicznej oraz
zaspokojenie potrzeb przyszłych pokoleń.

8. Sposoby ochrony przyrody.

Sposoby ochrony przyrody obejmują tworzenie parków narodowych i rezerwatów, kontrolę

i regulacje dotyczące gospodarki naturalnymi zasobami, edukację ekologiczną i kampanie
świadomości ekologicznej.

9. Formy ochrony przyrody.

Formy ochrony przyrody to rezerwaty przyrody, parki narodowe, obszary chronione, obszary
Natura 2000, a także prace na rzecz ochrony gatunków zagrożonych i ich siedlisk.

10. Biotechnologia tradycyjna i molekularna. Zastosowanie biotechnologii tradycyjnej.

 Biotechnologia tradycyjna wykorzystuje metody rolnicze i hodowlane, takie jak selekcja roślin
i zwierząt, aby uzyskać pożądane cechy. Przykładem jest hodowla pszenicy odmiany o
wysokim plonie. Biotechnologia molekularna opiera się na manipulacji genami w
organizmach, co ma zastosowanie w produkcji leków, tworzeniu modyfikowanych genetycznie
organizmów (GMO) i badaniach naukowych.

11. Podstawowe narzędzia i techniki inżynierii genetycznej.

Narzędzia i techniki inżynierii genetycznej umożliwiają manipulację DNA, co jest kluczowe

w tworzeniu organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) i badaniach biologicznych. Do
podstawowych narzędzi należą restrykcyjne endonukleazy, które pozwalają na cięcie DNA na
konkretne fragmenty, plazmidy jako nośniki genów, technika PCR do masowej replikacji DNA,
oraz nowoczesne technologie, takie jak CRISPR-Cas9, które umożliwiają precyzyjną edycję
genów.

12. Organizmy GMO – sposoby otrzymywania i wykorzystanie

Organizmy GMO (genetycznie modyfikowane organizmy) są uzyskiwane poprzez

wprowadzenie obcych genów do organizmu, co może być osiągnięte przez transformację
genetyczną za pomocą bakterii Agrobacterium lub bombardowanie genami przy użyciu
mikroproieli. GMO mają różne zastosowania, m.in. w produkcji żywności odporniej na
szkodniki lub lepszej jakości.
13. Korzyści i zagrożenia wynikające ze stosowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie.
Korzyści ze stosowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie to zwiększona wydajność
upraw, zmniejszenie ilości stosowanych pestycydów, oraz możliwość wytwarzania żywności
o lepszych właściwościach. Zagrożenia to potencjalne skutki zdrowotne, negatywny wpływ na
środowisko i ryzyko utraty bioróżnorodności.
14. Źródła wiedzy o ewolucji.

Źródła wiedzy o ewolucji to badania paleontologiczne, analiza skamieniałości, badania

genetyczne, obserwacje nad zmianami w organizmach na przestrzeni pokoleń i analiza
podobieństw między gatunkami.

15. Dobór naturalny – główny mechanizm ewolucji.

Dobór naturalny to główny mechanizm ewolucji, polega na przetrwaniu organizmów o

lepszych przystosowaniach do środowiska i przekazywaniu tych cech potomstwu. To proces,
który prowadzi do stopniowych zmian w populacjach na przestrzeni czasu.

16. Antropogeneza.

Antropogeneza to proces ewolucji człowieka. Rozpoczął się około 6-7 milionów lat temu
i obejmuje pojawienie się i ewolucję różnych gatunków hominidów, prowadząc do powstania
Homo sapiens.

17. Etapy powstawania życia na Ziemi.

Ewolucja życia na Ziemi to proces, który rozpoczął się około 3,5 miliarda lat temu. Etapy tego
procesu obejmują pojawienie się prostych molekuł organicznych, takich jak aminokwasy
i nukleotydy, ewolucję pierwszych organizmów jednokomórkowych, a później organizmów
wielokomórkowych, różnorodność gatunków i ewolucję roślin, zwierząt oraz człowieka. To
skomplikowany proces, który trwał przez wiele epok geologicznych i ciągle jest przedmiotem
badań naukowych.