Slajd 3: Ekologia. Ekologia to nauka zajmująca się badaniem zależności między organizmami i środowiskiem. Slajd 4: Nisza ekologiczna. Nisza ekologiczna to wszystkie wymagania, jakie należy spełnić, by dany gatunek mógł przeżyć oraz wydać na świat potomstwo. <przykłady ze slajdu> Slajd 5: Zakres tolerancji. Tolerancja ekologiczna to zdolność organizmu do przystosowania się do danych warunków. <wykres tolerancji na slajdzie> Slajd 6: Dodatkowe informacje. Siedlisko to miejsce życia danego organizmu. Organizm wskaźnikowy to organizm mający wąski zakres tolerancji, przez co jego występowanie wskazuje na dane cechy środowiska, np. porosty. Slajd 7: Cechy populacji. Slajd 8: Populacja. Populacja to grupa osobników jednego gatunku, żyjąca w tym samym miejscu i czasie. Populacje mogą być rozmieszczone losowo, tak jak np. mniszek lekarski, równomiernie, tak jak np. głuptaki w koloniach oraz skupiskowo, tak jak np. ławice ryb. Slajd 9: Życie w grupie. Zaletą życia w grupie jest np. łatwiejsza obrona, więc także i większe szanse na przeżycie, a jedną z wad jest np. łatwość rozprzestrzeniania się chorób i pasożytów. Slajd 10: Konkurencja. Slajd 11: Konkurencja. Konkurencja jest to rywalizacja o te same ograniczone zasoby. Slajd 12: Zależności międzygatunkowe. W zależnościach antagonistycznych jeden gatunek ponosi straty, a drugi nie, jest to pasożytnictwo, drapieżnictwo i roślinożerność. W zależnościach nieantagonistycznych przynajmniej jedna strona odnosi korzyści, a żadna nie ponosi strat, są to mutualizm i komensalizm. Slajd 13: Zależności antagonistyczne. Jak możemy zauważyć, w podanych zależnościach jeden organizm odnosi korzyści a ofiara/żywiciel ponosi straty. Slajd 14: Drapieżnictwo. Slajd 15: Przystosowanie do drapieżnictwa. Jednymi z przystosowań drapieżników są: umięśnione tylne kończyny umożliwiające wykonywanie dalekich skoków, długi ogon służący jako przeciwwaga podczas skręcania oraz ostre kły służące do rozszarpywania zdobyczy. Slajd 16: Znaczenie drapieżników. Polują one główne na osobniki stare, chore, bardzo młode lub słabe, przez co dokonują selekcji. Slajd 17: Roślinożerność. Slajd 18: Przystosowanie do roślinożerności. Jednymi z przystosowań roślinożernych jest czterokomorowy żołądek pozwalający na trawienie zawartej w roślinach celulozy oraz długie jelita, ze względu na to, że jedzony przez nich pokarm trawi się dłużej. Slajd 19: Znaczenie roślinożerców. Roślinożercy zazwyczaj doprowadzają rośliny do śmieci, choć czasem poprzez podgryzanie, zamiast „zabijać” pobudzają do wzrostu. Ułatwiają też rozwój niektórym gatunkom. Slajd 20: Pasożytnictwo. Slajd 21: Przystosowania do pasożytnictwa. Pasożyty posiadają m.in. narządy czepne, posiadają dużą ilość potomstwa oraz często wytwarzają substancje chemiczne utrudniające ich wykrycie. Slajd 22: Znaczenie pasożytów. Osłabiają one żywiciela oraz zatruwają go. Przenoszą także wiele chorób. Slajd 23: Rodzaje pasożytnictwa. Pasożyty możemy podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne. Slajd 24: Zależności nieantagonistyczne. Symbioza i protokooperacja zaliczane są do mutualizmu, w którym oba organizmy odnoszą korzyści, z tym że symbioza jest niezbędna do przetrwania, a protokooperacja nie. Slajd 25: Zależności nieantagonistyczne c.d. W komensalizmie jeden organizm czerpie korzyści z drugiego, nie krzywdząc go. Slajd 26: Symbioza. Slajd 27: Przykłady symbiozy. Przykładami symbiozy są: mikoryza, czyli symbioza drzew i grzybów oraz porosty, czyli symbioza grzybów i glonów. Slajd 28: Protokooperacja. Slajd 29: Przykłady protokooperacji. Przykładami protokooperacji są: kolibry i rośliny oraz bąkojady i bawoły. Slajd 30: Czym jest ekosystem. Slajd 31: Pojęcie ekosystemu. Ekosystem jest to zbiór elementów ożywionych – biocenoza oraz elementów nieożywionych – biotop, które wzajemnie na siebie wpływają. Slajd 32: Podział ekosystemów. Ekosystemy możemy podzielić na naturalne (powstałe bez udziału człowieka) oraz sztuczne (powstałe w wyniku działalności człowieka). Slajd 33: Przemiany ekosystemów. Slajd 34: Sukcesja pierwotna. Sukcesja pierwotna jest to powstawanie ekosystemów w miejscach, gdzie nie istniało życie. Trwa ona setki, a nawet tysiące lat. Dużą rolę odgrywają w niej organizmy pionierskie, takie jak porosty. Slajd 35: Sukcesja wtórna. Sukcesja wtórna jest to powstawanie ekosystemu w miejscu, gdzie życie zostało wcześniej zniszczone, np. po pożarze lasu. Trwa od kilkudziesięciu do kilkuset lat. Slajd 36: Zależności pokarmowe. Slajd 37: Poziomy troficzne. Producenci – autotrofy, do których zalicza się większość roślin, niektóre bakterie oraz część protistów – są zjadane przez konsumentów, które są heterotrofami, do których zalicza się zwierzęta, pasożytnicze rośliny, grzyby, bakterie oraz protisty. Destruenci rozkładają martwą materię, do tej grupy należy większość bakterii i grzybów. Slajd 38: Łańcuch pokarmowy. Łańcuchem pokarmowym nazywamy ciąg zjadających się organizmów. Łańcuchem spasania nazywamy łańcuch pokarmowy zaczynający się od producenta, który jest zjadany przez zwierzęta roślinożerne, które są zjadane przez drapieżniki. <przykładowy łańcuch spasania na slajdzie> Slajd 39: Sieć pokarmowa. Sieć pokarmowa to połączone ze sobą łańcuchy pokarmowe. <przykładowa sieć pokarmowa na slajdzie> Slajd 40: Równowaga ekosystemu. Slajd 41: Stabilność ekosystemu. Ekosystem jest stabilny, gdy jest w stanie równowagi dynamicznej, tzn. że liczba osobników i gatunków zajmujących określone poziomy troficzne nie zmienia się. Stabilność może zostać zakłócona, gdy z ekosystemu zniknie jeden z gatunków lub do ekosystemu zostanie wprowadzony nowy gatunek. Slajd 42: Materia i energia. Slajd 43: Krążenie materii. Producenci są zjadani przez konsumentów, którzy po śmierci są rozkładani przez destruentów. Gdy producent umrze, także jest rozkładany przez destruenta. Materia krąży, gdyż nigdy nie znika. Slajd 44: Przepływ energii. Energia kończy się, temu mówimy, że przepływa. Np. energia słoneczna zostaje wykorzystana przez producenta, który jest zjadany przez konsumentów. Z każdym poziomem troficznym ilość energii zmniejsza się. Slajd 45: Dziękuję za uwagę!