SPOORBRUG ZANDHAZENBRUG, MUIDERBERG (4): WINDDYNAMICA
Trilling in harmonie met demping
beschermhoes
Bij het ontwerp van de Zandhazen-
brug is vortex-excitatie van de
diagonalen meteen als groot risico
aangemerkt. Volgens de vortex-
theorie kunnen de diagonalen,
wanneer de loslaatfrequentie van de
Von Kármán-wervels gelijk valt met
de eigenfrequentie van de diago-
naal, in trilling komen – loodrecht op
de windrichting – met op den duur
vermoeiingsschade tot gevolg. Dit
gebeurt bij een bepaalde kritieke
windsnelheid vkrit. Kans op trillingen
wordt in belangrijke mate bepaald
door de dempingsmaat. De maat is
echter zeer lastig te voorspellen en
wordt bovendien in de normen veel te
gunstig weergegeven.
ir. B.M.I. van Kortenhof
Britte van Kortenhof is projectleider sector Stalen en
Beweegbare Kunstwerken bij Iv-Infra in Haarlem.
Conform de uitvoeringsovereenkomst moest
in de ontwerpfase een specifieke ontwerp-
verantwoording ten aanzien van het voorko-
men van vortex-excitatie worden gegeven,
waarin expliciet de aanbevelingen worden
gevolgd uit het artikel ‘Vortex-excitatie tril-
lingen getemd’[1] (zie p. 35) Dit artikel is
geschreven naar aanleiding van trillingen
van de diagonalen van de Werkspoorbrug
over het Amsterdam-Rijnkanaal in Utrecht.
Volgens aanbeveling 4 van dit artikel over-
schat NEN-EN 1991-2-4 de dempingsmaat
en is het raadzaam een dempingsmaat van
δs = 0,001 (gelijk aan een logaritmisch decre-
ment van Δ = 0,006) aan te houden, tenzij
34
α = 12°/–12°
demperkamer
concrete argumenten een hogere demping
rechtvaardigen. Aangezien het diagonaal-
ontwerp van de Werkspoorbrug vergelijk-
baar is met dat van de Zandhazenbrug, is de
aangeraden δs = 0,001 (= 0,1%) aangehouden.
Volgens aanbeveling 5 en 6 onderschat ENV-
1991-1-4 Bijlage C (nu NEN-EN 1991-1-4 Bij-
lage E) de effecten van de vortex-excitatie
trillingen voor een staafvormige element dat
zich bevindt in het overgangsgebied waar
trillingen wel of net niet zullen optreden. Dit
overgangsgebied komt overeen met een
Scrutongetal van 15 < Sc < 20 of wellicht met
een groter gebied van 5 < Sc < 20. In het
overgangsgebied is het raadzaam te rekenen
met een langere effectieve lengte L dan aan-
gegeven in NEN-EN-1991-1-4. Deze aange-
raden effectieve lengte is 1/3 van de lengte
van de diagonaal. Om de kans op trillingen
te verkleinen is daarom voor het ontwerp
van de diagonalen van de Zandhazenbrug
gekozen voor een Scrutongetal groter dan
20. Dit heeft geleid tot een diameter van de
diagonaal van 610 mm en een wanddikte
van 55 mm.
Sc = 2·Δ·μ/(ρD2)
Sc = 2·0,006·753/(1,25·0,612) = 20,3
Hierin is:
Δ logaritmisch decrement van de construc-
tie (Δ = 2πδs)
μ massa van de diagonaal (kg/m)
ρ luchtdichtheid (kg/m3)
D diameter van de diagonaal (m)
Aan de hand van NEN-EN 1991-1-4 Bijlage
E is de wervelvormingsbelasting berekend.
Deze wervelvormingsbelasting is aange-
bracht op de diagonalen van een ANSYS-
schaalmodel, zodat direct de juiste inklem-
mingsstijfheid, systeemlengte en spannings-
verdeling in rekening wordt gebracht. De
diagonaalaansluitingen zijn zo ontworpen
dat de vermoeiingsspanningen bij de theore-
tische vortex-belasting onder de cut-off limit
(ΔσL) blijven.
Beheersmaatregelen
Aangezien de dempingsmaat van de diago-
nalen onzeker is en er twijfels bestaan over
de vortex-berekening volgens de Eurocode,
zijn extra beheersmaatregelen genomen
gedurende het gehele proces, te beginnen in
de ontwerpfase.
In overleg met ProRail en de architect is
besloten om voorzieningen in het ontwerp
mee te nemen waaraan, op relatief eenvoudi-
ge wijze na realisatie van de brug, externe
trillingsdempers kunnen worden aange-
bracht. Een andere optie, het verstoren van
de aanstoting van de wind door het lassen
van strippen op de diagonaal of het toepas-
sen van een spiraal rondom de diagonaal,
was qua vormgeving onwenselijk. De exter-
ne trillingsdempers zijn geïntegreerd in het
ontwerp van de bovenleidingsportalen.
Door een frame aan het bovenleidingportaal
kunnen de diagonalen verbonden worden
met twee dempers die een hoek van 90°
maken ten opzichte van elkaar, zodat trillin-
gen van de diagonaal in alle richtingen wor-
den gedempt.
De eigenfrequentie van het portaal inclusief
frame bedraagt 6,0 Hz. Deze frequentie ligt
ver buiten alle eigenfrequenties van diago-
AUGUSTUS 2017 | BOUWEN MET STAAL 258
 Bevindingen en aanbevelingen aanbevelingen uit het artikel ‘Vortex-excitatie trillingen getemd’[1].
Naar aanleiding van het onderzoek naar de trillingsproblematiek van de diagonalen van de Werkspoorbrug is het
volgende duidelijk geworden:
1. NEN 6788 (TGB 1972) is onduidelijk over de toe te passen toetsingsmethode met betrekking tot Vortex-excitatie
trillingen.
2. NEN 6788 (TGB 1972) overschat de dempingsmaat van gelaste stalen constructies. In het geval van de gelaste diago-
nalen bedraagt die overschatting een factor 5.
3. De sinds mei 1995 gepubliceerde nieuwe ENV 1991-2-4 overschat de dempingsmaat eveneens. Met betrekking tot de
gelaste diagonalen is de geschatte dempingsmaat ongeveer drie maal te hoog.
4. Het is raadzaam om, voor gelaste stalen constructies, voorzichtigheid aan de dag te leggen omtrent de dem-
pingsmaat. Aanbevolen wordt een dempingsmaat δs = 0,001 aan te houden (wat overeenkomt met een logaritmisch
decrement Δ = 0,006), tenzij concrete argumenten een hogere demping rechtvaardigen. Het is in elk geval raadzaam
om vooraf in situ metingen ter bepaling van de echte demping in te plannen, onmiddellijk na de verwezenlijking van Dempers geïntegreerd in architectonisch ontwerp.
alle constructies waarin vortex-excitatie trillingen zouden kunnen optreden. Tijdens die metingen kunnen eveneens de
eigenfrequentie(s) van de constructie bevestigd worden.
5. ENV 1991-2-4 Bijlage C onderschat de effecten van vortexeexcitatie trillingen, zelfs indien met de echte dempings-
maat rekening wordt gehouden. Het vermoeden rijst dat die onderschatting voornamelijk optreedt voor waarden van
het getal van Scruton die liggen in het overgangsgebied waar trillingen net wel of net niet zullen optreden. Dit gebied
betreft in ieder geval 15 < Sc < 20. Wellicht gaat het over een nog groter gebied, van 5 < Sc < 20.
6. Om de effecten in dit overgangsgebied op een veilige manier te bepalen dient de ontwerper zich voldoende te
informeren in de vakliteratuur. Voor trillingen van staafvormige elementen is in deze bijdrage een methode beschreven.
Eveneens werd aangetoond dat ENV 1991-2-4 Bijlage C tot een vergelijkbaar resultaat leidt indien de effectieve lengte
Le wordt vergroot tot circa een derde van de lengte.
7. Om rekening te houden met de vastgestelde fenomenen en met de opgedane ervaring is het (dringend) nodig dat
NEN 6788 en ENV 1991-2-4 worden aangepast.
8. Ontwerpers van bruggen wordt aanbevolen om reeds vanaf de aanvang van het ontwerp rekening te houden met de
mogelijkheid dat (eventueel in een later stadium) dempende toestellen kunnen worden ingebouwd. Tijdelijke spanbanden tegen trillingen in bouwfase.

afspannen in geval trillingen op zouden tre-

den of wanneer de demping lager zou blijken
dan aangenomen in de berekening.
b = bovenleidingsportaal

1e Meting en trilling op bouwplaats

Om vast te kunnen stellen of beheersmaatre-
l6
diag
al 4

onaa

gelen noodzakelijk waren, werden op de

dia

ona

ona
gon

diag
2

afbouwlocatie metingen uitgevoerd aan de

aal

al 5
diag
aal
gon

diagonalen. Indien de gemeten demping lager

3
di

dia
ag
on

b b b bleek dan de aangehouden demping in de

aa
l1

ontwerpberekening van δs = 0,1% zouden

onmiddellijk tijdelijke maatregelen worden
44,5 32 32
genomen om vortex-trillingen, en daarmee
vermoeiing van de diagonalen, te voorkomen.
Diagonaalnummering en positie bovenleidingsportalen met frame. Daarnaast zou op dat moment de bestelling
van de dempers en het bijbehorende frame in
tijd (s) gang moeten worden gezet.
0,90
Om zo snel mogelijk een beeld te krijgen hoe
kritisch de situatie was, werd meteen nadat de
0,5 < 0,25; R = 5 Hz (m/s2) eerste diagonaal was geassembleerd, de dem-
versnelling (m/s2)

ping gemeten. De bouw van de brug was op

0,40
–0,10
0 20
Uit een eerste dempingsmeting[3] aan een diagonaal tijdens assemblage blijkt potentieel risico op trilling.
naal 2 (3,0 Hz) tot en met diagonaal 6
(1,8 Hz). Bij diagonaal 1 ligt het portaal wel
in dezelfde range qua eigenfrequentie en zou
een erg lang frame toegepast moeten worden
om het bovenleidingportaal te verbinden
met deze diagonaal. Als beheersmaatregel
voor diagonaal 1 is daarom gekozen voor
40 60 80
een spiraal rondom de diagonaal. Gezien de
hoge eigenfrequentie van diagonaal 1 werd
de kans op trillingen van dit element zeer
klein geacht.
Als beheersmaatregel in de uitvoeringsfase
waren spanbanden voorzien op de afbouw-
locatie om de diagonalen tijdelijk te kunnen
dat moment dus nog in volle gang, de rest van
de diagonalen werd nog aangebracht en de
brug werd nog volledig ondersteund. Voor de
demping van de diagonaal zou dit echter geen
100 effect hebben. De demping bleek 15% lager te
zijn dan aangenomen (δs = 0,085%), met een
potentieel risico op trillingen als gevolg.
Dit risico werd een paar weken later beves-
tigd toen twee diagonalen begonnen te tril-
len. Om vermoeiingsschade te voorkomen
zijn de diagonalen toen direct met tijdelijke
banden afgespannen.
De trilling van deze twee diagonalen van
gelijke lengte trad op bij een uurgemiddelde

BOUWEN MET STAAL 258 | AUGUSTUS 2017 35


Posities versnellingsmeters.
Meting demping diagonalen.
windsnelheid van slechts 6 m/s, waarbij grote
uitwijkingen zijn geconstateerd (± 30-40
mm). Die uitwijking was veel groter dan de
berekende maximale uitwijking van ± 8 mm,
conform de uitgevoerde ontwerpberekening
met een voorgeschreven demping van 0,1%.
De trillingen van de twee diagonalen bleken
echter bij de gemeten windsnelheid goed te
koppelen aan de theorie van vortex-excitatie,
wanneer wordt gerekend met de lagere
gemeten demping van 0,085%, een bijbeho-
rende langere correlatielengte van 1/3L
(omdat het Scrutongetal bij de gemeten dem-
ping onder de 20 zakte) en een Strouhalgetal
(van 0,2 i.p.v. 0,18) dat is gekoppeld aan het
Reynoldsgetal[2].
Uit de eerste meting en de opgetreden tril-
lingen kon niet anders geconcludeerd wor-
den dan dat externe dempers noodzakelijk
36
waren voor de vijf langste type diagonalen.
Alleen de kortste diagonaal, diagonaal 1,
vormde hierop een uitzondering. Deze zou
wanneer een demping werd gemeten groter
dan 0,025% voldoen aan vortex-excitatie.
Definitieve meting
Nadat alle diagonalen afgelast waren, werd
een definitieve meting uitgevoerd om de
eigenfrequentie en demping van alle diago-
nalen vast te stellen. Deze informatie was
noodzakelijk voor het ontwerp van de dem-
pereigenschappen. Er werden twaalf versnel-
lingsopnemers geplaatst. Steeds twee stuks
op tweederde hoogte van diagonalen 2 tot en
met 7, in een vlak loodrecht op de hartlijn
van de diagonaal en onderling ook loodrecht
op elkaar. Hierdoor konden de verplaatsin-
gen onafhankelijk van de richting van tril-
0,30
0,25
1e eigenfrequentie = 1,87 Hz
eigen demping = 0,0005
0,20 2e eigenfrequentie = 4,95 Hz
eigen demping = 0,0005
3e eigenfrequentie = 9,45 Hz
(m/s2)
0,15
0,10
0,05
0,00
0 5 10 15 20
frequentie (Hz)
Diagonaal 4. Gemeten versnellingen.
bovenleidingsportaal met grote stijfheid
demper met demperconstante (Ns/m)
Ldiagonaal
7,7
Schematisatie diagonaal in de richting van één van
de twee dempers van de diagonaal.
ling van de diagonaal gemeten worden.
Daarnaast werden twee versnellingsopne-
mers op halve hoogte van diagonaal 1 en
diagonaal 6 aangebracht.
De zestien versnellingsopnemers werden
per twee bevestigd aan een klemring. Met
trekbanden en een kettingtakel kreeg de
diagonaal, met uitzondering van diagonaal
1 en 7, op halve hoogte een uitbuiging van ±
5 mm in beide richtingen van de snelheids-
meters. Daarvoor was een kracht nodig van
zo’n
20 kN loodrecht op de as van de diagonaal.
Diagonaal 1 kreeg een maximale uitbuiging
van ± 2 mm om de benodigde kracht te
beperken. Door de kracht in een fractie van
een seconde weg te nemen met een snapslui-
ting, ondervindt de diagonaal een stapvor-
mige aanstoting. De response op deze aan-
AUGUSTUS 2017 | BOUWEN MET STAAL 258
 tijd (s)
0,7
versnelling (m/s2)
0,5
0,3
0,1
–0,1
15 65
Respons diagonaal 4. De demping (rood) toont duidelijk versnellingsafname en -toename door zweving[4].
Tabel 1. Dempereigenschappen per diagonaal.
diagonaal eigenfrequentie benodigde dem-
fe (Hz)* pingsconstante
van externe
demper (Ns/m)
diagonaal 2 2,7 3450
diagonaal 3 2,4 3610
diagonaal 4 2,0 7420
diagonaal 5 1,7 5760
diagonaal 6 1,7 7350
* De gemeten eigenfrequenties van de diagonalen wijken iets af van de opgegeven eigenfrequentie voor de
demper. Dit komt omdat het betondek gestort is nadat de meting van de diagonalen heeft plaatsgevonden en
daardoor de frequentie door een grotere normaalkracht in de diagonalen nog wat stijgt.
stoting werd geregistreerd, waarmee
frequentie en dempingsmaat afgeleid kon-
den worden. Omdat tijdens de meting van
diagonaal 3 in december 2015 een zweving
was vastgesteld, van naar waarschijnlijk de
naburige diagonaal, is voor de definitieve
metingen besloten om tijdens het aanstoten
van een diagonaal, ook de overige diagona-
len te meten. Een zweving is namelijk het
meetrillen van een naburig element dat een
net iets afwijkende eigenfrequentie heeft.
De periode van de zweving is daarbij:
T = 1/(f1-f2), waarin f1 en f2 de twee net iets
verschillende frequenties van de aangren-
zende diagonalen zijn.
De demping bleek bij alle diagonalen kleiner
te zijn dan de aangenomen 0,1%, deze vari-
eerde van 0,05% tot 0,085%. Alleen de korte
diagonaal bleek een demping van 0,3% te
hebben en voldeed daarmee wel ten aanzien
van vortex-excitatie.
Opvallend was dat de langste diagonalen
ook zelfs met de hand (door deze steeds in
zijn frequentie aan te slaan) in grote trilling
gebracht kon worden. Dit was een bevesti-
ging van de zeer lage demping van deze
zware diagonalen.
De eigenfrequenties kwamen goed overeen
met de berekende eigenfrequenties. Bij een
aantal diagonalen was echter duidelijk een
‘neven-piek’ in de frequentie-analyse te zien
bij de 1e eigenfrequentie. De nevenpiek wordt
veroorzaakt door het verschil in stijfheid
tussen de trilling van de diagonaal in dwars-
richting van de brug, waarin de diagonaal-
verbinding stijf reageert door de schetsplaat
in dwarsrichting, en de trilling in langsrich-
BOUWEN MET STAAL 258 | AUGUSTUS 2017
115 165 215
kracht op arm- Mmax. amplitude snelheid waar-
steun van portaal t.p.v. demper mee demper
en demper F (N) (mm) ingedrukt wordt
(mm/s)
242 4,2 77
222 4,0 67
326 3,5 47
251 4,1 46
308 3,9 44
ting waarin de diagonaalverbinding zich
minder als een inklemming gedraagt. De
frequentie van de diagonaal bij trilling in
dwarsrichting is daarmee hoger dan de fre-
quentie bij trilling in langsrichting van de
brug.
Bij alle diagonalen was een zweving te zien.
Uit nadere analyse kon worden geconclu-
deerd dat het vrijwel uitsluitend naburige
diagonalen zijn die meetrillen in de zweving.
De demping in die elementen mag als gelijk-
waardig aangenomen worden, waardoor de
gemeten demping (wanneer de zweving
wordt genegeerd) gelijk is aan de demping
zonder zweven. Dit geldt ook na aanbrengen
van alle dempers.
De trillingsrichting van de diagonalen bleek
bij de metingen weinig tot niet gevoelig voor
de aanstootrichting. De voorkeursrichting
van trilling wordt binnen 10 tot 20 sec
bereikt en is per diagonaal verschillend.
Deze richtingen variëren tussen langsrich-
ting van de brug en een hoek van ongeveer
45° met de brug, gelijk aan de positie van de
dempers.
Dempereigenschappen
Er is gekozen voor hydraulische dempers
met lineaire viskeuze eigenschappen, aange-
zien deze onderhoudsvrij zijn en hun wer-
king bewezen hebben bij de Werkspoorbrug.
Het lineaire gedrag van de dempers is gelijk
aan F = C·v, waarin F de kracht is, C de dem-
pingsconstante en v de snelheid. De dem-
pingsmaat van de externe dempers is vastge-
steld op δs = 0,0025 en komt overeen met een
Scrutongetal van 50, waarbij alle literatuur
het erover eens is dat er geen trillingen
optreden bij een dergelijk hoog Scrutongetal.
Op basis van de gemeten eigenfrequentie is
de mate van inklemstijfheid van de diagona-
len afgeleid. Dit wordt gedaan door de fun-
damentele buigingsmodus w’’’’ + b·w = 0 op
te lossen voor de vier bekende randvoor-
waarden van de diagonaal, waarin w’’’’ de 4e
afgeleide van de uitwijking is en
b4 = (μ/EI)*ω2, met μ = massa diagonaal per
lengte, EI = buigstijfheid van de diagonaal
en ω = de gemeten eigenfrequentie·2π. Op
basis van deze afgeleide buigingsmodus
werd de modale massa, de uitwijking en de
benodigde dempingsconstante bepaald.
De maximale toegestane uitwijking van de
diagonaal in het midden is, in verband met
vermoeiing, vastgesteld op 11 mm. Dit komt
overeen met een uitwijking bij de demper
van maximaal 4 mm. De aanslaggevoelig-
heid van de dempers (het moment van in
werking treden) is, op basis van de ervaring
bij de Werkspoorbrug, vastgesteld op
0,8 mm.
In tabel 1 zijn de resultaten samengevat voor
de dempers van de vijf diagonalen. De beide
dempers van één diagonaal hebben gelijke
eigenschappen, aangezien de dempers zich
onder een hoek van 45° met de langsrichting
en dwarsrichting van de brug bevinden en in
die richting de eigenfrequentie gelijk is.
Daarnaast worden dezelfde dempers toege-
past voor diagonaal 2-3 en voor diagonaal
4-6.
Demperontwerp
De dempers zijn geproduceerd door Maurer
in München en zijn dubbel werkend, wat
inhoudt dat bij de uit- en ingaande beweging
de demper lineair (en gelijk) dempend is.
Aan beide zijden is de demper voorzien van
een bolscharnierlager en verbonden via een
gaffelverbindingen aan de klemring om de
diagonaal en aan de armen van het bovenlei-
dingportaal. Aangezien de toegestane ver-
plaatsingen van de demper ordegrootte mil-
limeters is, zijn ook de tolerantie-eisen van
de gaffelverbindingen zeer streng. De lengte
van de dempers is ongeveer 600 mm.
Voornamelijk de zeer kleine toegestane uit-
wijkingen van de demper in combinatie met
het benodigde lineaire gedrag, maakte de
37
 Literatuur
1. A.C.W.M. Vrouwenvelder en W. Hoeckman, ‘Vortex-excitatie trillingen getemd’, Bouwen met Staal 176 (februari 2004), p. 18-25.
2. D. Rudge, Practice for the assessment of vortex-induced vibrations of structural members, Shell Internationaal Petroleum
Maatschappij, Den Haag 1994.
3. F. Rolf, SAAone kw050 meetrapport diagonaal 3, Iv-advies/Iv-infra, Amsterdam 2015.
4. F. Rolf, SAAone kw050 meetrapport diagonalen 1-6, Iv-advies/Iv-infra, Amsterdam 2016.
5. On-site vibration tests report for the project Spoorkruising Muiderberg bridge, Maurer (report 609945), München (D) 2016.

700
1001/1
600 2001/16
2001/17
500 tol 20%
–tol 20%
400
Fmean (N)

300

200

100

0
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

v (mm/s)

Opstelling Factory Acceptance Test (FAT). Resultaat Factory Acceptance Test: kracht-snelheiddiagram.

Tabel 2. Gemeten dempingsmaat (δs) diagonalen

met externe dempers via Site Acceptance Test[5].
diagonaal δs
2 0,0131
3 0,0067
4 0,0063
5 0,0091
6 0,0126

ontwikkeling van de demper nog tot een

opdracht op zich. De wrijving van de dem-
per zelf dient namelijk zo verwaarloosbaar
klein te zijn, dat de demper zich al vanaf een
0,8 mm uitwijking lineair gedraagt. De
demperkamers zijn hiervoor speciaal voor
dit project ontworpen.
Maurer is er in geslaagd het lineaire gedrag
goed te benaderen, aangetoond met een FAT
(Factory Acceptance Test). De demper kreeg
in deze test een steeds aangepaste sinusvor-
mige opgelegde verplaatsing, waarbij de te
leveren kracht werd gemeten. De periode
van de sinus is daarbij de te dempen eigen-
frequentie en de amplitude is de indrukking
van de demper.
Installatie en SAT
Het gewicht van de dempers is 12 kilo, waar-
door het plaatsen zeer eenvoudig uit te voeren
was. De veertig dempers konden in één dag
worden geplaatst. Met een SAT (Site Accep-
tance Test) is aangetoond dat het systeem van
diagonaal, demper en bovenleidingportaal
goed functioneert en een hogere dempings-
maat heeft dan de geëiste δs = 0,25%. De aan-
De dempers (± 600 mm lang; 12 kilo) zijn geproduceerd door Maurer in München en zijn ‘dubbel werkend’.
slaggevoeligheid van de dempers is kleiner
dan 0,8 mm en de dempingsmaat δs tussen de
0,63% en 1,3%.
Conclusie en aanbeveling
Vortex-excitatie trillingen van de slanke,
gelaste diagonalen van de Zandhazenbrug is
terecht aangemerkt als één van de grootste
risico’s. Door dit risico vanaf het allereerste
begin van het ontwerp tot en met de uitvoe-
ring in beschouwing te nemen, is een goed
geïntegreerd extern dempingssysteem ont-
wikkeld.
De demping van de diagonalen bepaalt in
grote mate het risico op trillingen en deze
bleek ook bij dit ontwerp zeer lastig te voor-
spellen. De laagste dempingsmaat van de
diagonalen is 0,05%. Een aan te nemen
demping van 0,1% blijkt dus niet laag en
veilig genoeg (aanbeveling 4 uit [1]).
Bij de metingen was bij alle diagonalen een
zweving te zien tussen de naburige diago-
naal en de aangestoten diagonaal. Het is
noodzakelijk om rekening te houden met
een mogelijk zweving om de juiste demping
te bepalen. Wanneer de zweving over het
hoofd wordt gezien en de meting te kort
wordt uitgevoerd, zal de demping onterecht
hoger ingeschat kunnen worden dan deze in
werkelijkheid is.
Uit de opgetreden trillingen en de analyse
van deze trillingen kan worden geconclu-
deerd dat een correlatielengte van 1/3L bij
een Scrutongetal lager dan 20 een goede
benadering is om de uitwijkingen in te
schatten (aanbeveling 5 en 6 uit [1]). •

38 AUGUSTUS 2017 | BOUWEN MET STAAL 258