BS954489 การวิจัยทางการจัดการ

บทที่ 1: แนวคิดในการทาวิจัย

ผู้สอน: รศ.ดร.ขวัญฤดี พรชัยทิวัตถ์

 วัตถุประสงค์ประจาบท
1. เข้าใจธรรมชาติของการวิจัย
2. เข้าใจความหมายของกระบวนทัศน์
3. แยกแยะความแตกต่างของแนวคิดแบบนิรนัยและอุปนัยได้

2
 แนวคิดในการทาวิจัย
(Key Concepts of Research)
▪ กระบวนทัศน์ (Paradigm) คือ กรอบวิธีคิดที่นักคิดในสาขาต่างๆ
ยึดถือร่วมกันอธิบายในการทาความเข้าใจปรากฏการณ์ จึงเกิดการ
กระทาออกมาที่สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อหรือปรัชญาที่อยู่เบื้องหลัง
ของนักคิดนั้น
▪ ผู้ที่เสนอคาว่ากระบวนทัศน์คือ Thomus Kuhn จากหนังสือชื่อ
“The Structure of Scientific Revolutions” ในปี ค.ศ. 1970
(พิมพ์ครั้งแรก ปี 1962)

3
Source: https://en.wikipedia.org/wiki/The_Structure_of_Scientific_Revolutions

4
กระบวนทัศน์ (Paradigm)

ปฏิฐานนิยม กลุม่ ทางเลือก

Positivism Alternative
Paradigm Paradigm

Interpretivism
Phenomenology
Feminism
Critical theory

5
 คาถามเชิงปรัชญา
1. ภววิทยา (Ontology)
การเป็นอยู่ของความรู้ความจริงเป็นอย่างไร
2. ญาณวิทยา (Epistemology)
ความรู้ความจริงจะเกิดขึ้นได้นั้นเราจะต้องมีความสัมพันธ์
แบบใดกับสิ่งที่เราศึกษา
3. วิธีวิทยา (Methodology)
ควรเข้าไปดาเนินการอย่างไรเพื่อให้ได้ความรู้ความจริง

6
ภววิทยา (Ontology)

7
ญาณวิทยา (Epistemology)

8
วิธีวิทยา (Methodology)

9
 สรุปความสัมพันธ์ของคาถามเชิงปรัชญา
กับแนวทางการทาวิจัย
▪ Ontology และ Epistemology เป็นเรื่องของแนวทางการทาวิจัย
(Research approach)
▪ ซึ่งผลที่เกิดขึ้นนาไปสู่เรื่องของวิธีการทาวิจัย (Methodology)
▪ ดังนั้น ความเชื่อเรื่อง Ontology จึงส่งผลถึง Epistemology และ
Methodology ตามลาดับ

10
 สรุปความสัมพันธ์ของคาถามเชิงปรัชญา
กับแนวทางการทาวิจัย
Ontology Epistemology และ Methodology ของ กระบวน
ทัศน์ (Paradigm) ที่ต่างกัน ก่อให้เกิดวิธีการศึกษาหาความรู้
ความจริงที่ต่างกัน จึงเกิดตรรกะ (logic) ในการวิจัย 2 แบบ คือ
วิธีการเชิงนิรนัย (Deductive approach) และ วิธีการเชิงอุปนัย
(Inductive approach)

11
วิธีการเชิงนิรนัย (Deductive approach) เป็นการศึกษา พัฒนาแนวคิด
และโครงสร้างทางทฤษฎี แล้วทดสอบด้วยข้อมูลเชิงประจักษ์ ใช้สถิติ แล้ว
สรุปผลการวิจัย ยืนยันทฤษฎี หรือเหมาะกับทฤษฎีอื่น
วิธีการเชิงอุปนัย (Inductive approach) เป็นการศึกษาที่มุ่งสนใจเฉพาะ
บริบทหนึ่งๆ ใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 ประกอบกับประสบการณ์ในการ
รวบรวมข้อมูล แล้วสรุปข้อค้นพบ โดยเริ่มจากการเก็บข้อมูลก่อน ตั้ง
สมมุติฐาน แล้วจึงนาไปสู่ทฤษฎี

12
 วิธีวิทยา (Methodology)
Deductive Approach Inductive Approach

13
 คาถามท้ายบท
1.กระบวนทัศน์หมายถึงอะไร มีความเกี่ยวข้องกับการหาความรูโ้ ดย
การวิจัยอย่างไร
2.อธิบายความแตกต่างของวิธีการวิจัย (Methodology) ของวิธีการ
แบบนิรนัย กับอุปนัย
3.ทาไมกลุม่ ทางเลือกจึงมีวิธีการหาความรู้โดยเข้าไปใกล้ชิดกับ
แหล่งข้อมูล

14
 บรรณานุกรม

▪ ขวัญฤดี พรชัยทิวัตถ์. (2565). วิธีวิทยาการวิจัยทางการจัดการ. ขอนแก่น.

คณะบริหารธุรกิจและการบัญชี มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ISBN: 978-616-438-704-1
▪ Schindler, P.S. 2019, Business research methods, 13th
International Edition, MaGraw-Hill, NY.
▪ Smith, M.E., Thorpe, R. and Jackson, P. 2012, Management
Research, (4th Edition), SAGE Publications Ltd, London.

15