Professional Documents
Culture Documents
Tiểu luận luật kinh doanh
Tiểu luận luật kinh doanh
TIỂU LUẬN
MÔN HỌC: LUẬT KINH DOANH
Đề tài: Tìm hiểu về các hình thức doanh nghiệp theo quy
định của pháp luật Việt Nam
Tác giả: Hoàng Lê Phương Anh
Nguyễn Thị Thảo Nhi
Phạm Trương Phương Trinh
Lê Thị Kim Vui
Nguyễn Thị Quỳnh Như
Đinh Lan Hương
Nguyễn Hoàng Tố Quyên
about:blank 1/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU...........................................................................................................4
1. Khái niệm doanh nghiệp:....................................................................................5
2. Phân loại Doanh nghiệp:.....................................................................................5
2.1 Căn cứ theo tiêu chí hình thức pháp lý của doanh nghiệp: các loại hình
doanh nghiệp ở nước ta gồm:...............................................................................5
2.2 Căn cứ vào tiêu chí tính chất sở hữu tài sản trong doanh nghiệp:...............5
3. Doanh nghiệp tư nhân.........................................................................................6
3.1 Khái niệm:........................................................................................................6
3.2 Đặc điểm:.........................................................................................................6
4. Công ty hợp danh.................................................................................................9
4.1 Khái niệm:........................................................................................................9
4.2 Thành viên của công ty hợp danh:...................................................................9
4.2.1 Hạn chế của thành viên hợp danh:...........................................................10
4.2.2 Chấm dứt tư cách thành viên hợp danh:..................................................10
4.3 Thành viên góp vốn.........................................................................................10
4.4 Tổ chức quản lý trong công ty hợp danh........................................................11
4.5 Giải thể và phá sản công ty hợp danh............................................................11
5. Công ty cổ phần..................................................................................................11
5.1 Khái niệm:.......................................................................................................11
5.2 Những đặc điểm cơ bản của công ty cổ phần.................................................12
5.2.1 Về cổ đông công ty:..................................................................................12
5.2.2 Vốn điều lệ của công ty:..........................................................................12
5.2.3 Các loại cổ phần:.....................................................................................12
about:blank 2/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
about:blank 3/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
LỜI MỞ ĐẦU
Từ năm 1990 đến năm 2005, với sự hướng dẫn và điều chỉnh của Luật
Doanh nghiệp, sự phân công lao động của ngành kinh tế phát triển mạnh mẽ và có
nhiều đóng góp quan trọng cho nền kinh tế quốc dân. “Luật Doanh nghiệp” 2014
đã cải thiện nhiều quy định chưa phù hợp của “Luật Doanh nghiệp” 1990 và 1999.
Việc đăng ký kinh doanh và xin thành lập doanh nghiệp đã trở nên dễ dàng hơn rất
nhiều so với trước đây. Xu hướng này mở ra nhiều lợi ích cho sự phát triển của
doanh nghiệp. Nhiều hình thức pháp lý doanh nghiệp ra đời và được khuyến khích
như doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty
hợp danh ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế.
Tuy nhiên, việc quyết định lựa chọn loại hình kinh doanh nào trước khi thành lập
doanh nghiệp là điều quan trọng và cần có sự hiểu biết sâu sắc về các loại hình kinh
doanh. Qua bài tiểu luận này, chúng em muốn trình bày những vấn đề liên quan
đến các loại hình thức doanh nghiệp theo quy định của pháp luật Việt Nam.
about:blank 4/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
about:blank 5/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
chịu trách nhiệm về các khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản trong phạm vi số
vốn đã góp vào công ty.
Công ty hợp danh: là công ty mà phải có ít nhất hai thành viên cùng làm
chủ, cùng kinh doanh, những thành viên đó được gọi là thành viên hợp danh,
ngoài ra, doanh nghiệp đó còn có thể có thành viên góp vốn.
2.2 Căn cứ vào tiêu chí tính chất sở hữu tài sản trong doanh nghiệp:
Doanh nghiệp Nhà nước: là một loại hình doanh nghiệp do chính Nhà nước
đầu tư 100%, tổ chức kinh tế này sẽ thực hiện các nhiệm vụ quản lý trên mọi
hoạt động trong kinh doanh từ khi mới bắt đầu thành lập công ty cho đến khi
giải thể công ty.
Doanh nghiệp hùng vốn: là một tổ chức kinh tế mà các thành viên sẽ tham
gia góp vốn đầu tư cho công ty. Khi ấy, các thành viên sẽ cùng nhau chia lời
và chịu lỗ tùy theo phần vốn mà họ đã đóng góp.
Doanh nghiệp tư nhân: là tổ chức có mức vốn đầu tư sẽ không thấp hơn so
với phần vốn đăng ký, cá nhân làm chủ loại hình kinh tế này sẽ phải chịu
trách nhiệm bằng tất cả tài sản của người đó về mọi hoạt động trong công ty.
Hợp tác xã: là một tổ chức doanh nghiệp tập thể, vốn và công sức của loại
hình kinh tế này sẽ do những người lao động và các tổ chức có nhu cầu, lợi
ích chung tự nguyện đóng góp và lập ra theo quy định của pháp luật. công ty
này được lập ra để phát huy mọi sức mạnh của cả tập thể và từng thành viên
nhằm giúp đỡ nhau làm việc hiệu quả hơn trong mọi hoạt động kinh doanh,
dịch vụ, và nhằm cải thiện đời sống, thúc đẩy kinh tế xã hội...
3. Doanh nghiệp tư nhân
3.1 Khái niệm:
Hình thức sở hữu tư nhân là hình thức khác với hình thức sở hữu nhà nước
hay là sở hữu tập thể. Nhưng nếu hiểu doanh nghiệp tư nhân dưới góc độ sở
hữu thì những công ty có vốn góp nhiều cá nhân cũng được xem là doanh
nghiệp tư nhân.Tuy vậy khái niệm này không để chỉ cho hình thức sở hữu tư
nhân mà còn đơn giản là để chỉ một loại mô hình doanh nghiệp.Theo khoản
1 Điều 188 của luật doanh nghiệp năm 2020 thì “Doanh nghiệp tư nhân là
doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ là tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài
sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp”
3.2 Đặc điểm:
Doanh nghiệp tư nhân là loại doanh nghiệp có một chủ và chủ sở hữu là cá
nhân: Sau khi cá nhân đầu tư vốn thành lập và đăng ký kinh doanh doanh
nghiệp tư nhân thì doanh nghiệp tư nhân cũng trở thành một thực thể kinh
about:blank 6/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Go to course
TCDN Sáng T6 K44 KN010 - Bài tập TCDN đã giải full trong
giáo trình cho sinh viên K46 (Chương 1,2,3,4,5,15,17,28)
128
Tcdn Ueh 100% (24)
128
Tcdn Ueh 100% (20)
24
Tcdn Ueh 100% (16)
about:blank 7/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
doanh độc lập, có tư cách pháp lý để tiến hành mọi hoạt động như một doanh
nghiệp thực thụ, đồng thời có quyền và nghĩa vụ như tất cả các doanh nghiệp
khác. Doanh nghiệp tư nhân cũng có tên gọi riêng phải khác với tên chủ
doanh nghiệp và trong các giao dịch với đối tác hay khách hàng, doanh
nghiệp được dùng tên riêng của mình để tham gia giao dịch
Doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp không có tư cách pháp
nhân: Theo luật doanh nghiệp, khi thành lập doanh nghiệp tư nhân thì chủ
doanh nghiệp tư nhân phải kê khai vốn đầu tư ban đầu mà không cần chuyển
quyền sở hữu tài sản cho doanh nghiệp. Vì vậy, doanh nghiệp tư nhân không
có tài sản độc lập và cũng không thể tự chịu trách nhiệm về tài sản trong các
giao dịch. Do không có tài sản độc lập và không thể tự chịu trách nhiệm tài
sản trong giao dịch nên doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân
nên không có quyền tự mình thành lập một doanh nghiệp khác và quyền góp
vốn vào các công ty
Doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp trách nhiệm vô hạn: Chủ
doanh nghiệp là người chịu trách nhiệm cuối cùng về các khoản nợ và các
nghĩa vụ tài sản bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh
nghiệp,như vậy trách nhiệm tài sản không chỉ giới hạn trong phạm vi vốn mà
còn bằng toàn bộ tài sản của chủ doanh nghiệp.Nếu bị phá sản thì chủ doanh
nghiệp có trách nhiệm tiếp tục trả nợ cho chủ nợ bằng toàn bộ tài sản bao
gồm cả những tài sản không trực tiếp dùng trong hoạt động kinh doanh.
Chế độ quản trị doanh nghiệp do chủ doanh nghiệp tư nhân quyết định: Do là
doanh nghiệp một chủ và chủ sở hữu là cá nhân, theo Điều 190 của Luật
Doanh nghiệp 2020. Chủ doanh nghiệp tư nhân có toàn quyền quyết định đối
với tất cả hoạt động kinh doanh, tự mình quản lý hoặc thuê người khác. Nếu
thuê người khác quản lý thì chủ doanh nghiệp phải thông báo với các cơ
quan đăng ký kinh doanh. Nếu có tranh chấp thì chủ sở hữu sẽ là nguyên
đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước toà.
Doanh nghiệp tư nhân không được phép huy động vốn bằng việc phát hành
chứng khoán.Vì việc phát hành chứng khoán là đặc điểm riêng có của công
ty cổ phần nhưng về chứng khoán nợ, các doanh nghiệp có quyền phát hành
khi đủ điều kiện nhất định. Dù doanh nghiệp tư nhân không có quyền phát
hành chứng khoán nợ một cách rộng rãi nhưng vẫn có quyền vay vốn để kinh
doanh.
Quyền thành lập doanh nghiệp tư nhân: Khi thành lập doanh nghiệp tư nhân,
chủ doanh nghiệp không thuộc đối tượng cấm theo quy định của luật doanh
nghiệp. Ngoài ra luật còn hạn chế mỗi cá nhân chỉ được quyền đăng ký thành
lập một doanh nghiệp tư nhân, một hộ kinh doanh hoặc một làm thành viên
about:blank 8/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
hợp danh của một công ty hợp danh (trừ thành viên hợp danh có thoả thuận
khác)
Đăng ký doanh nghiệp tư nhân: Doanh nghiệp tư nhân phải làm thủ tục đăng
ký ở cơ quan đăng ký kinh doanh. Để được đăng ký, chủ doanh nghiệp tư
nhân phải lập hồ sơ đăng ký kinh doanh gửi đến phòng đăng ký kinh doanh.
Cơ quan đăng ký kinh doanh có trách nhiệm xem xét tính hợp lệ của hồ sơ
đăng ký và cấp giấy chứng nhận trong thời hạn 3 ngày kể từ khi nhận hồ sơ.
Thủ tục đăng ký qua mạng điện tự theo các quy định tại điều 35-39 nghị định
78/2015/NĐ-CP. Sau khi được cấp giấy chứng nhận, doanh nghiệp tư nhân
phải làm thủ tục công bố nội dung thông tin về doanh nghiệp.
Quản lý và điều hành doanh nghiệp tư nhân: Trong loại hình công ty xuất
hiện những mối quan hệ mang tính xung đột, các quy định trong luật doanh
nghiệp về cơ cấu tổ chức quản lý bộ máy của doanh nghiệp nhằm để điều
chỉnh các mối quan hệ mang tính xung đột này. Và luật doanh nghiệp không
quy định về bộ máy quản lý điều hành của doanh nghiệp tư nhân do doanh
nghiệp tư nhân là do một cá nhân là chủ và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản
của mình nên không xuất hiện các xung đột lợi ích.
Tư cách chủ thể của doanh nghiệp tư nhân: Luật Doanh nghiệp quy định
“chủ doanh nghiệp tư nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh
nghiệp”, quy định này có thể tạo ra nhầm lẫn rằng doanh nghiệp tư nhân
được thừa nhận như là một chủ thể độc lập với chủ doanh nghiệp tư nhân, có
thể tham gia quan hệ một cách độc lập theo sự đại diện của chủ doanh
nghiệp.Trong một số quan hệ nhất định chính tư cách của doanh nghiệp tư
nhân mới là chủ thể của những quan hệ nhất định.
Quyền và nghĩa vụ doanh nghiệp tư nhân: Doanh nghiệp tư nhân có đầy đủ
các quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp như các loại doanh nghiệp khác.
Các quyền này được quy định ở Điều 193 Luật Doanh nghiệp 2020. Bên
cạnh đó luật còn quy định chủ doanh nghiệp tư nhân có một số quyền riêng
biệt, điều này tạo ra những điểm đặc thù so với loại hình doanh nghiệp khác,
đó là quyền và nghĩa vụ về tài sản, quyền bán, cho thuê doanh nghiệp tư
nhân.
Quyền và nghĩa vụ về vốn và tài sản của doanh nghiệp tư nhân: Mặc dù
không cần làm thủ tục chuyển quyền sở hữu tài sản được sử dụng vào hoạt
động kinh doanh nhưng để đảm bảo việc yêu cầu về tài sản khi thực hiện
hoạt động kinh doanh và đảm bảo tính minh bạch trước các đối tác kinh
doanh luật có một số quy định
Chủ doanh nghiệp tư nhân phải đăng ký vốn đầu tư ban đầu với cơ quan
đăng ký kinh doanh.
about:blank 9/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Trong quá trình hoạt động, chủ doanh nghiệp có quyền tăng hoặc giảm vốn
đầu tư nhưng phải được ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán.
Quyền cho thuê doanh nghiệp tư nhân: Theo Điều 191 Luật Doanh nghiệp
2020 quy định “chủ doanh nghiệp có quyền cho thuê toàn bộ doanh nghiệp
của mình”. Điều luật này được hiểu là việc cho thuê doanh nghiệp phải là
cho thuê toàn bộ doanh nghiệp. Nếu chỉ đơn thuần là cho thuê một hoặc một
số tài sản thì đó không phải là cho thuê doanh nghiệp mà chỉ là cho thuê
hàng hóa hay tài sản thông thường. Khi cho thuê doanh nghiệp chủ doanh
nghiệp và người thuê phải lập hợp đồng và được công chứng. Ngoài ra chủ
sở hữu phải có trách nhiệm thông báo, báo cáo bằng văn bản kèm theo bản
sao hợp đồng cho thuê có công chứng đến cơ quan đăng ký kinh doanh.
Quyền bán doanh nghiệp tư nhân: Là việc chuyển quyền sở hữu cho người
khác để nhận tiền. Tương tự với các quy định cho thuê thì bán doanh nghiệp
tư nhân cũng được hiểu là bán toàn bộ doanh nghiệp. Nhưng thực chất việc
bán doanh nghiệp chỉ là bán các tài sản doanh nghiệp chứ không đồng nghĩa
với việc chuyển giao tư cách pháp lý bởi lẽ sau khi bán thì tư cách chủ doanh
nghiệp tư nhân của người bán chấm dứt, người mua phải đăng ký lại hoạt
động của doanh nghiệp dưới tư cách là chủ sở hữu mới. Người mua doanh
nghiệp phải đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân theo quy định luật
doanh nghiệp.
4. Công ty hợp danh.
4.1 Khái niệm:
Phải có ít nhất 02 thành viên cùng nhau kinh doanh dưới một tên chung là
thành viên hợp danh (TVHD). Ngoài các TVHD, công ty có thể có thành
viên góp vốn (TVGV)
TVHD phải là cá nhân, chịu trách nhiệm vô hạn và liên đới (Jointly and
severally) bằng toàn bộ tài sản của mình (tài sản đầu tư vào kinh doanh và tài
sản dân sự) về các nghĩa vụ của công ty.
TVGV chỉ chịu trách nhiệm tài sản hữu hạn về các khoản nợ của công ty
trong phạm vi số vốn đã góp vào
Công ty hợp danh có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp giấy phép kinh
doanh
Không được phép phát hành cổ phiếu hay bất kì loại chứng khoán nào
about:blank 10/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
about:blank 11/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
hành vi cạnh tranh với công ty hợp danh mà người đó tham gia (khoản 2 –
điều 133 Luật Doanh nghiệp 2005).
4.2.2 Chấm dứt tư cách thành viên hợp danh:
Nếu 1 thành viên chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết, mất tích, bị hạn
chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự. Người thừa kế chỉ được trở thành
thành viên công ty khi được ít nhất 3/4 số phiếu của các thành viên hợp danh
có quyền bỏ phiếu trong Hội đồng thành viên.
Tự nguyện rút khỏi công ty hay bị khai trừ ra khỏi tổ chức. Trong thời hạn 2
năm kể từ khi chấm dứt tư cách TVHD trong trường hợp này, thành viên hợp
danh vẫn phải chịu liên đới trách nhiệm về các nghĩa vụ của công ty đã phát
sinh trước khi đăng ký việc chấm dứt tư cách thành viên đó với cơ quan đăng
ký kinh doanh.
4.3 Thành viên góp vốn.
Nếu thành viên hợp danh chỉ là có thể là cá nhân thì thành viên góp vốn
(TVGV) có thể là cá nhân hoặc tổ chức, ví dụ các công ty hay thực thể có tư cách
pháp nhân. TVGV chịu trách nhiệm hữu hạn về các khoản nợ của CTHD trong
phạm vi số vốn (đã cam kết) góp vào công ty (theo điểm C khoản 1 Điều 130 và
điểm A khoản 2 Điều 140 Luật Doanh nghiệp). Ngoài quyền được hưởng lợi tức
hàng năm (nếu công ty có lãi), được cung cấp báo cáo tài chính của công ty hàng
năm…, TVGV còn có quyền chuyển nhượng phần vốn góp của mình cho người
khác (khoản 1 điều 140 LDN). Luật không quy định việc chuyển nhượng này phải
được hội đồng thành viên chấp thuận. Tuy không có quyền nhân danh công ty và
quản lý công ty như các TVHD những TVGV cũng có quyền dự họp, thảo luận và
biểu quyết tại hội đồng thành viên về các sửa đổi điều lệ công ty có thể liên quan
trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của họ (điểm B khoản 2 điều 140, điểm A khoản 1
điều 140 LDN 2005).
4.4 Tổ chức quản lý trong công ty hợp danh
Theo pháp luật Việt Nam hiện hành, CTHD có cơ quan quyết nghị là Hội
đồng thành viên, bao gồm tất cả các thành viên hợp danh và góp vốn, được triệu tập
bất kỳ thời điểm nào khi một trong số các thành viên hợp danh xét thấy cần thiết
(khoản 1 điều 135, khoản 1 điều 136 Luật Doanh nghiệp 2020 ). Quyết nghị của
Hội đồng thành viên được thông qua nếu 2/3 tổng số thành viên hợp danh của công
ty chấp thuận, trừ những quyết định quan trọng cần có sự chấp thuận của 3/4 tổng
số TVHD (Điều 135 Luật Doanh nghiệp 2020).
4.5 Giải thể và phá sản công ty hợp danh
about:blank 12/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Cũng như các doanh nghiệp khác, công ty hợp danh có thể được xin giải thể
tự nguyện hay bị bắt buộc; khi mất khả năng thanh toán có thể được xử lý theo thủ
tục phá sản doanh nghiệp (điều 157 – 159 Luật Doanh nghiệp 2020 ).
5. Công ty cổ phần
5.1 Khái niệm:
Theo quy định tại Điều 111 Luật Doanh nghiệp 2020, Công ty cổ phần (Công
ty CP) là doanh nghiệp, trong đó:
Vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần.
Cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là 03 và
không hạn chế số lượng tối đa.
Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của
doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp.
Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác,
trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 120 và khoản 1 Điều 127 của Luật
doanh nghiệp 2020, tức:
Khoản 3 Điều 120 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định: Trong thời hạn 03
năm kể từ ngày công ty được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, cổ
phần phổ thông của cổ đông sáng lập được tự do chuyển nhượng cho cổ
đông sáng lập khác và chỉ được chuyển nhượng cho người không phải là cổ
đông sáng lập nếu được sự chấp thuận của Đại hội đồng cổ đông. Trường
hợp này, cổ đông sáng lập dự định chuyển nhượng cổ phần phổ thông thì
không có quyền biểu quyết về việc chuyển nhượng cổ phần đó.
Khoản 1 Điều 127 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định: Cổ phần được tự do
chuyển nhượng, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 120 của Luật này
và Điều lệ công ty có quy định hạn chế chuyển nhượng cổ phần. Trường hợp
Điều lệ công ty có quy định hạn chế về chuyển nhượng cổ phần thì các quy
định này chỉ có hiệu lực khi được nêu rõ trong cổ phiếu của cổ phần tương
ứng.
Công ty CP có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận
đăng ký doanh nghiệp.
Công ty CP có quyền phát hành cổ phần các loại để huy động vốn.
5.2 Những đặc điểm cơ bản của công ty cổ phần
5.2.1 Về cổ đông công ty:
about:blank 13/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Thành viên công ty cổ phần được gọi là các cổ đông. Cổ đông là những
người sở hữu ít nhất một cổ phần của công ty.
Pháp luật chỉ quy định về số cổ đông công ty cổ phần tối thiểu là 03 và
không giới hạn số lượng tối đa. Điều này giúp công ty cổ phần có thể mở
rộng số lượng thành viên tùy theo nhu cầu của mình.
Công ty cổ phần có 03 loại cổ đông, bao gồm:
Cổ đông phổ thông: Là người sở hữu cổ phần cổ thông.
Cổ đông sáng lập: Phải sở hữu ít nhất một cổ phần phổ thông và ký tên trong
danh sách cổ đông sáng lập công ty cổ phần. Và cổ đông sáng lập cũng chính
là cổ đông phổ thông.
Cổ đông ưu đãi: Người sở hữu cổ phần ưu đãi là cổ đông ưu đãi.
5.2.2 Vốn điều lệ của công ty:
Vốn điều lệ của công ty cổ phần tại thời điểm đăng ký thành lập doanh
nghiệp là tổng giá trị mệnh giá cổ phần các loại đã được đăng ký mua và
được ghi trong Điều lệ công ty.
Vốn điều lệ của công ty cổ phần được chia thành các phần bằng nhau gọi là
cổ phiếu. Tổ chức hoặc cá nhân tham gia góp vốn vào công ty cổ phần bằng
cách mua cổ phiếu, có thể mua một hoặc nhiều cổ phiếu.
5.2.3 Các loại cổ phần:
Theo quy định tại điều 114 Luật Doanh nghiệp 2020, có các loại cổ phần như
sau:
Cổ phần phổ thông.
Cổ phần ưu đãi. Trong đó, cổ phần ưu đãi được phân loại thành những
loại như sau:
- Cổ phần ưu đãi biểu quyết. (Đối với loại cổ phần này thì chỉ có tổ
chức được Chính phủ ủy quyền và cổ đông sáng lập được quyền nắm
giữ cổ phần ưu đãi biểu quyết).
- Cổ phần ưu đãi cổ tức.
- Cổ phần ưu đãi hoàn lại.
- Cổ phần ưu đãi khác do Điều lệ công ty quy định
about:blank 14/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Người được quyền mua cổ phần ưu đãi cổ tức, cổ phần ưu đãi hoàn lại và cổ
phần ưu đãi khác do Điều lệ công ty quy định hoặc do Đại hội đồng cổ đông quyết
định.
5.2.4 Đặc điểm về tư cách pháp nhân:
Theo Bộ luật dân sự 2015 thì một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi
đáp ứng đủ các điều kiện sau:
Được thành lập một cách hợp pháp.
Có cơ cấu tổ chức chặt chẽ.
Có tài sản độc lập với các cá nhân, tổ chức khác và tự chịu trách nhiệm bằng
tài sản đó.
Nhân danh mình tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập.
Công ty cổ phần có đầy đủ tư cách pháp nhân. Công ty chịu trách nhiệm về các
khoản nợ của công ty. Công ty có thể trở thành nguyên đơn hoặc bị đơn dân sự
trong các tranh chấp dân sự, thương mại nếu có. Công ty có quyền sở hữu tài sản
riêng. Các cổ đông chỉ được sở hữu cổ phần công ty chứ không sở hữu tài sản của
công ty.
5.2.5 Chế độ chịu trách nhiệm của công ty cổ phần
Là chế độ trách nhiệm hữu hạn:
Công ty sẽ chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản công ty.
Cổ đông chịu trách nhiệm về các khoản nợ bằng số vốn góp vào công ty.
5.2.6 Khả năng huy động vốn:
So với các loại hình công ty khác thì công ty CP có khả năng huy động vốn
linh hoạt, giống nhau ở các loại hình công ty khác ở chỗ là công ty CP có thể
huy động vốn từ các khoản vay tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước. Ngoài
ra, công ty CP có thể huy động vốn bằng cách phát hành cổ phiếu, trái phiếu.
Cổ phiếu: là chứng chỉ do công ty cp phát hành, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu
điện tử xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó. Việc
phát hành cổ phiếu là một điểm mạnh mà công ty trách nhiệm hữu hạn không
có được.
Công ty CP có quyền phát hành trái phiếu, trái phiếu chuyển đổi và các loại
trái phiếu khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ công ty.
Cơ chế huy động vốn linh hoạt này là một trong những ưu điểm. Cá nhân, tổ
chức thành lập công ty CP có thể chủ động hơn về nguồn vốn khi có nhu cầu.
about:blank 15/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
about:blank 16/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Hội đồng quản trị bầu một thành viên của hội đồng quản trị làm chủ tịch hội
đồng quản trị.
about:blank 17/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người đại diện theo pháp luật của doanh
nghiệp.
Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với thành viên công ty, cổ đông sáng lập, cổ
đông là nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân; Giấy tờ pháp lý của tổ chức đối
với thành viên, cổ đông sáng lập, cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là tổ
chức; Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người đại diện theo ủy quyền của
thành viên, cổ đông sáng lập, cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức và
văn bản cử người đại diện theo ủy quyền.
Đối với thành viên, cổ đông là tổ chức nước ngoài thì bản sao giấy tờ pháp lý
của tổ chức phải được hợp pháp hóa lãnh sự.
Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với trường hợp doanh nghiệp được
thành lập hoặc tham gia thành lập bởi nhà đầu tư nước ngoài hoặc tổ chức
kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài theo quy định tại Luật Đầu tư và các văn
bản hướng dẫn thi hành.
Nơi nộp hồ sơ:
Có 02 cách thức để nộp hồ sơ, cụ thể:
Cách 1: Nộp hồ sơ trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế
hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
Cách 2: Đăng ký qua mạng tại Cổng thông tin Quốc gia về đăng ký doanh
nghiệp (https://dangkykinhdoanh.gov.vn) bằng chữ ký số công cộng hoặc sử
dụng tài khoản đăng ký kinh doanh.
(Đối với Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, hồ sơ bắt buộc phải
nộp qua mạng).
Đồng thời, nộp phí, lệ phí (nếu có) và đăng ký hình thức nhận kết quả: chuyển
phát về trụ sở hoặc nhận trực tiếp tại bộ phận một cửa.
Thời gian giải quyết: 03 ngày làm việc, kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Khắc con dấu doanh nghiệp và công bố mẫu con dấu:
Doanh nghiệp thiết kế, khắc dấu hoặc thuê đơn vị được cấp phép thực hiện
nhưng phải đảm bảo chứa 2 nội dung là tên doanh nghiệp và mã số doanh
nghiệp.
Con dấu doanh nghiệp không được trùng hoặc gây nhầm lẫn với các cơ quan
nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập. Sau khi khắc dấu xong phải công bố mẫu
dấu mới được sử dụng.
6. Công ty trách nhiệm hữu hạn
about:blank 18/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
about:blank 19/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Đối với công ty TNHH một thành viên chỉ duy nhất có một thành viên góp
vốn làm chủ hoàn toàn công ty. Nếu muốn thêm thành viên góp vốn, công ty
TNHH một thành viên phải chuyển đổi thành công ty TNHH hai thành viên trở lên
hoặc công ty cổ phần.
6.3 Đặc điểm của công ty TNHH một thành viên:
Công ty trách nhiệm hữu hạn 1 thành viên là doanh nghiệp do một cá nhân
hoặc một tổ chức làm chủ sở hữu (sau đây gọi là chủ sở hữu công ty); chủ sở
hữu công ty chịu trách nhiệm hữu hạn về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản
của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của công ty.
Theo Điều 74 Luật Doanh nghiệp 2020:
Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên có tư cách pháp nhân kể từ
ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Công ty TNHH 1 thành viên không được quyền phát hành cổ phần ra công
chúng để tăng vốn điều lệ. Đối với công ty TNHH 1 thành viên là tổ chức là
doanh nghiệp do cá nhân làm chủ sở hữu và tự chịu trách nhiệm bằng các
khoản nợ và nghĩa vụ tài sản của công ty bằng số vốn điều lệ.
Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên được phát hành trái phiếu theo
quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và các quy định khác của pháp luật có
liên quan.
Việc phát hành trái phiếu riêng lẻ thực hiện theo quy định tại Điều 128 và
129 Luật Doanh nghiệp 2020.
Ví dụ: Công ty TNHH MTV Tôn Đông Á Bình Dương, Công ty TNHH
MTV Hoa Sen Nhơn Hội (Bình Định)...
about:blank 20/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
6.4 Đặc điểm của công ty TNHH hai thành viên trở lên
Theo Điều 46 Luật Doanh nghiệp 2020:
Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên có tư cách pháp nhân kể
từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên không được phát hành cổ
phần, trừ trường hợp chuyển thành công ty cổ phần.
Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên được phát hành trái phiếu
theo quy định của luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan; trái
phiếu chào bán riêng lẻ phải tuân theo Điều 128 và Điều 129 của Luật Doanh
nghiệp 2020.
Ví dụ: Công ty TNHH Cơ khí Việt Hà, Công ty TNHH Sản xuất bật
lửa gas Trung Lai…
6.4.1 Ưu điểm và nhược điểm của công ty TNHH 2 thành viên trở lên:
Các thành viên công ty chỉ trách Do các thành viên trong công ty
nhiệm về các hoạt động của công TNHH 2 thành viên trở lên chịu
ty trong phạm vi số vốn góp vào trách nhiệm hữu hạn trong số phần
công ty. Nên ít gây rủi ro cho vốn đã góp của mình. Nên uy tín
người góp vốn. của công ty trước đối tác, bán
Các thành viên thường là người hàng cũng phần nào bị ảnh hưởng.
quen biết, tin cậy nhau. Nên việc Không được phát hành cổ phiếu.
quản lý, điều hành công ty không Do đó, việc huy động vốn của
quá phức tạp công ty sẽ bị hạn chế. Công ty sẽ
Chế độ chuyển nhượng vốn được không có số vốn lớn để có thể
about:blank 21/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
điều chỉnh chặt chẽ, tránh được triển khai những kế hoạch kinh
tình trạng người lạ, hoặc đối thủ doanh lớn.
muốn thâm nhập vào công ty. Số lượng thành viên giới hạn
trong công ty là 50 người.
about:blank 22/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Công ty con không được đầu tư góp vốn, mua cổ phần của công ty mẹ. Các
công ty con của cùng một công ty mẹ không được cùng nhau góp vốn, mua
cổ phần để sở hữu chéo lẫn nhau (Khoản 2,3 Điều 195 Luật DN 2020 quy
định)
about:blank 23/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
7.5 Một vài thông tin thực tế về doanh nghiệp nhà nước và tập đoàn kinh tế
Năm tài chính 2019
Tính đến thời điểm kết thúc năm tài chính, có 818 DN có vốn Nhà
nước, trong đó: 491 doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn
điều lệ, 327 doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp của Nhà nước.
Tổng tài sản của 491 doanh nghiệp nhà nước là xấp xỉ 3 triệu tỷ đồng,
trong đó 76 tập đoàn, tổng công ty nhà nước, công ty mẹ con cho thấy
tổng tài sản các đơn vị này nắm giữ là trên 2,73 triệu tỷ đồng.
Doanh thu lớn theo số liệu báo cáo hợp nhất tập trung chủ yếu ở khối
tập đoàn, trong đó: Tập đoàn Điện lực (399.508 tỷ đồng); Tập đoàn
about:blank 24/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
Dầu khí quốc gia (397.051 tỷ đồng); Tập đoàn Viễn thông quân đội
(145.265 tỷ đồng)...
Báo cáo hợp nhất có 12 tập đoàn, tổng công ty còn lỗ lũy kế là hơn 7.440
tỷ đồng. Trong đó, Tổng công ty Hàng hải lỗ hơn 3.000 tỷ đồng, Tập đoàn
Hóa chất lỗ hơn 2.780 tỷ đồng, Tổng công ty Cà phê lỗ hơn 819 tỷ đồng...
Năm tài chính 2020
Năm 2020, do tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19, nhiều doanh
nghiệp có lợi nhuận âm.
Trong đó, Tổng công ty Hàng không Việt Nam – Vietnam Airlines
tổng cộng lỗ khoảng 7.000 tỉ đồng, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam
lỗ khoảng 1.300 tỷ đồng, Tập đoàn Công nghiệp Hóa chất Việt Nam
khoảng 5.392 tỷ đồng, Tổng công ty Cà phê Việt Nam lỗ khoảng 848,5
tỷ đồng, Tổng công ty Lương thực miền Nam khoảng 2.450 tỷ đồng.
about:blank 25/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
ngoài các vấn đề liên quan đến kinh tế thuần túy của các loại hình doanh nghiệp
này.
Chúng em hy vọng rằng bài viết đã mang đến cho thầy, cô và các bạn nhiều
kiến thức bổ ích để phần nào hiểu được về các hình thức doanh nghiệp, công ty
đang hoạt động trên thị trường hiện nay.
about:blank 26/27
11/7/23, 5:57 PM Tiểu luận luật kinh doanh
2. LuatVietnam - Hệ thống văn bản pháp luật Việt Nam - cơ sở dữ liệu luật,
http://www.luatvietnam.vn. Accessed 12 December 2022.
3. “Home.” YouTube, http://hotrothanhlapcongty.com. Accessed 12 December
2022.
4. Bộ Tài Chính - Trang bảo trì Cổng thông tin điện tử Bộ Tài Chính,
http://mof.gov.vn. Accessed 12 December 2022.
5. THƯ VIỆN PHÁP LUẬT _ Tra cứu, Nắm bắt Pháp Luật Việt Nam,
https://thuvienphapluat.vn. Accessed 12 December 2022.
6. Luật LawKey, https://lawkey.vn/cong-ty-trach-nhiem-huu-han/. Accessed 12
December 2022.
7. “Ưu nhược điểm của công ty TNHH 2 thành viên là gì?” Luật Hoàng Sa,
https://luathoangsa.vn/uu-nhuoc-diem-cua-cong-ty-tnhh-2-thanh-vien-la-gi-
nd79495.html. Accessed 12 December 2022.
8. “Công ty TNHH một thành viên là gì? Ưu điểm và nhược điểm?” Luật
Dương Gia, 16 October 2022, https://luatduonggia.vn/cong-ty-trach-nhiem-
huu-han-mot-thanh-vien-la-gi-cac-loai-cong-ty-tnhh/. Accessed 12
December 2022.
9. Bộ giáo dục và đào tạo - Trường Đại học kinh tế TP. Hồ Chí Minh - Khoa
luật [ NCS Võ Phước Long - NCS Nguyễn Triều Hoa - TS Dương Kim Thế
Nguyên ] - Giáo trình Luật kinh doanh.
about:blank 27/27