• Mula sa salitang “global” na mayroong • Tinatanggal ang pagkakaiba sa
iba’t-ibang kahulugan sa magkakaibang kung anong sistema at kung ano wika. ang yunit. • Meydan Larousse (Turkish Encylopedia): • Ang globalisasyon ay hindi “undertaken entirely” lamang nakapagbabago sa buong • French: Homogeneity sistema at ang mga yunit na • Mula sa American Defense Institute: Ang bumubuo rito, pati na rin sa globalisasyon ay ang mabilis at patuloy na conditions of existence kung saan inter-boarder na paggalaw ng produkto, ito matatagpuan. serbisyo, kapital, teknolohiya, ideya, impormasyon, kultura, at nasyon, KASAYSAYAN NG GLOBALISASYON • Saklaw nito ang konsepto ng ekonomiya, politika, at lipunan ng iba ’t-ibang bansa. 1) 1930: unang nagamit ang salitang • Nagbibigay kalayaan ito sa mga tao globalisasyon; 1961 unang pumasok sa pagdating sa usapang komunikasyon, mga talahulugan sa Merriam Webster Third paglalakbay, investment, at pagpapalawak New International Dictionary; 1990 lalong ng market. sumikat dahil sa aklat ukol sa teorya ng social change. 2) Rangarajan (2003). Ang globalisasyon sa TATLONG MAHALAGANG KONSEPTO NG ekonomikal na perspektibo, ay nagsimula
GLOBALISASYON noong 1870-1914, kung saan may
malayang paggalaw sa kalakal, kapital, at TRANSFERENCE tao. • Pagpapalitan o exchange ng mga 3) Ayon kay Martell (2010), naging dahilan ng bagay sa pagitan ng dalawang paglaganap ng ideya ng globalisasyon ay pre-constituted units. Maaring ang pag-unlad ng global na komunikasyon politikal, ekonomikal, at kultural tulad ng Internet. TRANSFERENCE • Hindi pa rin nawawala ang BASIC EARLY HISTORY: IDENTITY ng isang bansa. • Kalakalan sa pagitan ng TRANSFORMATION sibilisasyon sa Sumeria at Indus • Kabaligtaran ng Transference Valley. • Ang proseso ng globalisasyon ay • Ang Imperyo ng India, Egypt, nakakaapekto sa buong sistema. Greece, at Roman Empire ay • Maiisagawa lamang ito kung malayang nakikipag kalakalan sa magagawang baguhin ang ibang imperyo. pagkakakilanlan o constructive • SILK ROAD - Pinakasikat na trade rules ng mga yunit na bumubuo route sa panahong ito. rito. • Naging Age of Discovery ang • Ang mga naniniwala rito ay panahong ito at nakilala si Vasco nagsasabing malaki ang epekto. de Fama at Christopher Columbus. PRE-MODERN – MODERN HISTORY: • Kakayahang makapag invest sa • Mataas ang kalidad ng produkto ibang bansa. • Dahil namamayagpag ang Europe, maraming konsyumer ANG PANDAIGDIGANG EKONOMIYA ang tumangkilik sa pamilihang Europe. • Proseso kung saan nagkakasundo ang • Natapos noong sumiklab ang iba’t-ibang bansa sa kanilang ekonomiya sa Unang Digmaang Pandaigdig pamamagitan ng pagkilos, paggalaw ng • Great Depression at Gold produkto, serbisyo, at kaalaman sa tulong Standard Crisis ng makabagong teknolohiya. MODERN PERIOD (AFTER WORLD WAR 2): • The General Agreements on Tariff SAKOP NG GLOBALISASYON and Trade (GATT) Inalis nito ang • Kalakalan ng mga produkto atserbisyo; limitasyon sa kalakalan. Mas kilala • Pamilihan ng pananalapi at puhunan; na sa tawag na World Trade • Teknolohiya attalastasan; Organization Modern Period (After • Produksyon o paggawa. Ang World War 2): 02 pandaigdigang kalakalan ay nagiging • Ang globalisasyon ay hindi ONE- bahagi ng organikong (pangkabuuang) SIDED na proseso. sistema sa globalisasyon sa pamamagitan • Naglalayon ang globalisasyon ng ng paghahatid ng pandaigdigang HOMOGENIZATION prosesong pang-ekonomiya at pang- ekonomiyang pakikipag-ugnayan upang MISKONSEPSYON SA GLOBALISASYON mapalalim pa ang samahan ng iba’t-ibang bansa. Hindi kinikilala ng globalisasyon ang 1) Ang globalisasyon ay hindi ONE- kaisipang tanging ang estado lamang ang SIDED na proseso. pangunahing impluwensya ng ekonomiya. 2) Naglalayon ang globalisasyon ng • Ayon kay Ohmae (1995) wala na ang HOMOGENIZATION dating pambansang kalakalan o 3) Taliwas sa karapantang pantao teknolohiya, pambansang korporasyon, at 4) Nakakasama sa lokal na industriya dahil ang lahat ng ito ay nagging pagkakakilanlan. pandaigdigan at wala ng hangganan. Kung ano ang pandaigdigang pamantayan ay MABUTING EPEKTO NG GLOBALISASYON ang siya lamang produktong material na ginagamit ng mga mamamayan. • Pagbabawas ng gastos sa • Naniniwala naman sina Boyer at Drache transportasyon at komunikasyon (1996) nagbago ang papel ng estado bilang • Pag-unlad ng teknolohiya epektibong tagapamahala ng pambansang • Liberalisasyon sa internasyonal ekonomiya dahil sa globalisasyon. Ito din na pamilihan ang naging malaking tulong sa • Malayang kalakalan pagsasaayos ng lumang sistema tungo sa • Nababawasan ang tariff at non- bagong pandaigdigang kalakaran ng bawat tariff barriers estado. • Paggalaw ng manggagawa • Nakakabit na sa United nation o UN at • Ayon din kina O'Rourke at Williamson pribadong sektor ang pampolitika at (1999), maituturing na ginintuang kulturang globalisasyon samantalang sa panahon ng pandaigdigang kalakalan ang globalisasyon pang-ekonomiya ay ang maigsing panahon. Mapayapa, malaya ang malalaking pandaigdigang korporasyon na kalakalan at matatag na pamamalagi ng tinatawag na Transnational Corporation, unang digmaang pandaigdig (1870-1913). International Corporation, at ang Multinational Corporations kung saan ANG INTERNATIONAL MONETARY SYSTEM sila ang bumubuo ng 2/3 ng lahat ng mga kalakalan ng bansa sa loob ng nakalipas na • Noong 1867, matapos ang halos 50 taon, siglo. ginanap ang International Monetary Conference sa Paris, nagpasimula ang mga bansa sa Estados Unidos at Europa ng PINAGMULAN NG GLOBALISASYON paglipat ng ginto bilang tumbasan ng pera. • Ayon kila Gills and Thompson (2001), • Matapos ang Unang Digmaang ang globalisasyon ay mayroon na simula Pandaigdig noong 1914, bumagsak ang palang noong sumulpot ang mga tao at klasikong tumbasang ginto at dahil dito ay magsimulang maglakbay ang mga Homo bumitaw ang mga bansa sa sistemang ito. Sapiens. • Ang dekada 1930 ay maituturing na • Ang pandaigdigang kalakalan naman ay pinakamadilim na yugto sa kasaysayan ng nagsimula 5,000 taon na ang nakalipas, makabagong ekonomiya. ayon kina Frank at Gills (1993). Ginamit nilang halimbawa ang 'silk road' na luma ANG BRETTON WOOD SYSTEM AT ANG na at hindi na ginagamit na rutang PAGKALUSAW NITO pangkalakalan. • Ang bagong pagtatag ng monopolyo ay isa • Sa pagtatapos ng pangalawang digmaang ring naging hadlang sa kalakalan sa pandaigdig, malinaw sa lahat na kailangan pangunguna ng British at Dust East India ng mundo ng bagong financialsystem. Companies ng England at Netherland na • Isinagawa ang United Nations Monetary naitatag noong 1600 at 1602. Pinagmulan and Financial Conference na ginanap sa ng Globalisasyon. Bretton Woods, New Hampshire sa United • Ayon naman kay Maddison (2001), States noong 1944, na mayroong 44 na tumaas ang bilang ng mga pangalakal na bansa ang nagkaisa na ipatupad ang sasakyang dagat mula sa pangunahing bagong sistema ng pagtatakda na tinawag lungsod sa Europa papuntang Asya sa na gold-exchange standard. pagitan ng 1500 at 1800. Subalit hindi • Ang International Banks for naging pantay ang tumbasan (ratio) sa Reconstruction and Development pagitan ng kalakal papunta sa Gross (IBRD) na naatasang mamahala sa muling Domestic Products (GDP). pagbangon pagkatapos ng digmaan at ang • Noong ika-19 na siglo, naitala ang pinaka International Monetary Fund (IMF) ay sa unang tagumpay. Tumaas sa 4.2% ang pagsusulong ng pandaigdigang kahulugang antas ng paglago ng kooperasyon sa pananalapi at palakasin pandaigdigang kalakalan, 3.4% sa pagitan ang pandaigdigang kalakalan. ng mga taong 1870 at 1913. • Sa kasamaang palad, ang sistemang ito • Dahil sa matagumpay na pagtanggal ng ay natapos rin sa kadahilanang ang US EMS sa pangkalahatang kontrol sa dollars noon ay patuloy na dumadami puhunan noong dekada 1980 ay nabuhay ngunit ang kanilang ginto ay pabawas ang isang ideya ng pagsasanib ng nang pabawas. Dahil dito tinigil na ang ekonomiya ng Europe. Ito ay pinasimulan ni gold-exchange standard noong 1971 Jacques Delors, ang tumatayong pangulo kung saan hindi na maaring mabili ng noon ng European Commission. Dahil na ginto ang mga dollar. rin sa pagsuporta nga pangulo ng France na si Francois Mitterand at ng Chancelor ng Germany na si Helmut Kohl ay nailatag ANG PAGSASANIB NG PANANALAPI SA ang pundasyon ng European Economic EUROPE and Monetary Union (EMU) sa • Matapos ang panahon ng Ikalawang pamamagitan ng Maastricht Treaty noong Digmaang Pandaigdig ay ipinatupad ng 1992. United States ang Morgenthau Plan kung • Euro – salaping ginagamit ng mga bansang saan tumutukoy sa pagpapatanggal sa Austria, Belgium, Cyprus, Estonia, Finland, lahat ng industriya na gumagawa armas France, Germany, Greece, Ireland, Italy, sa Germany, kung saan ang layunin nito Latvia, Lithuania, Luxembourg, Malta, The ay paliitin ang ekonomiya ng Germany at Netherlands, Portugal, Slovakia, Slovenia palitan ang kanilang ekonomiya kung at Spain. saan itutuon sa paghahayupan at pagsasaka. • Noong 1948, matapos ang digmaan ay WORLD TRADE ORGANIZATION muling binuhay ng U.S. ang kanilang MULTICULTERALISM: MULA GATT programa upang ibangon muli ang Europe HANGGANG WORLD TRADE sa pamamahala ng Organization for ORGANIZATION European Economic Cooperation o • Matapos ang unang digmaang OEEC. pandaigdig nais pangunahan ng • Dahil sa matagumpay na pagbangon ng United States ang kalakalan sa ekonomiya ng Kanlurang Europe ay buong mundo ngunit hindi ito ang umusbong ang kooperasyong panrelihiyon nangyari matapos ang dalawang at nagresulta ng pagkakatatag European dekada sa kadahilanang may Coal and Steel Community noong 1951. nakareserba ng ginto sa buong • Noong 1957 ay nilagdaan naman ang mundo ang nakalaan na para Tratado ng Roma na nagbunga sa dito. pagkakatatag ng European Economic • Kinontra ng United States ang Community o EEC at nagsilbing unang orihinal na plano na ang pangunahing hakbang para sa isang International Trade nagkakaisang Europa sa larangan ng Organization ang magpatakbo ng ekonomiya. pandaigdigang rehimen ngunit sa • Dahil sa pagbagsak ng Bretton Wood huli ay napagkasunduan ng mga System ay nabuo ang European bansang nagsusulong ng Monetary System o EMS noong 1979. mababang tariba sa mga produkto na ituloy ang kanilang hakbang sa ilalim ng GTTA o General 5. Ang aktibidad ng borrowing-financing ay Agreement on Tariffs and lumalaganap rin. * Nagdulot ang mga ito ng Trades. integrasyon ng pamilihan. • ITO or International Trade ang nag eensure ng trade para maging maganda ang daloy nito. PARAAN UPANG MAKAMIT ANG • Noong 1957 naitatag ang INTEGRASAYON NG PAMILIHAN European Economic 1. Negative Integration - di pakikialam ng Community, na nagbunga ng pamahalaan sa paggalaw ng produkto at pagpapatibay ng United States ng salik ng produksyon sa pandaigdigang trade expansion. kalakalan. Pagbabawas ng tariff at non- tariff barriers. 2. Positive Integration – aktibong ISINULONG NG GATT ANG PAGBUO NG pakikibahagi ng pamahalaan upang ROUNDS magsagawa ng mga pandomestikong • Kennedy Round (1964-1967) patakaran • Tokyo Round (1986-1979) • Uruguay Round (1986-1993) IBA’T-IBANG ANYO NG PAMILIHAN
INTEGRASYON NG PAMILIHAN PREFERENTIAL AGREEMENT
• Nagbababa ng mga • Ang integrasyon ay ang proseso na pangkalakalang limitasyon sa piangsasama-sama ang magkakahiwalay pagitan ng mga bansang kausap. na nasyunal na ekonomiya patungo sa mas Ang mga preference na ito ay malaking pang-ekonomikong rehiyon maaring sa pamamagitan ng (Koester, n.d). reduksyon ng taripa ng mga volume ng import mula sa isang
5 DIMENSYON NG GLOBALISASYON NG particular na bansa. Bukod pa rito
PAMILIHAN (CAVUSGIL, 1993) ang Preferential Trade Agreement
(PTA) ay isang international treaty 1. Fluid na kalikasan ng mga manufacturing at na may restrictive membership at sourcing activity. saklaw ang mga artikulong 2. Tumataas ang lebel ng kompetisyon sa limitado lamang sa miyembro nito. pagitan ng mga mamimili at mga pamilihan • Non-Reciprocal PTA’s – dulot ng globalisasyon. nagbibigay ng one-way na 3. Dumarami ang uri ng international preferential tariff (GSP) transactions tulad ng contract • Reciprocal PTA’s nagbibigay ng manufacturing, technology transfers, two-way preference sa pagitan ng franchise operations, strategic alliance at dalawang bansa. iba pa. CUSTOM UNIONS 4. Patuloy na lumalaganap ang teknolohiya sa • Kung saan ang mga bansa ay pagitan ng mga bansa. naguusap usap ukol sa pagtanggal ng mga limitasyong tariff at non-tariff sa kanilang kalakalan. Bukod pa rito, ang pagpapalitan ng mga naguusap din ukol sa paglalagay manggagawa. ng common external tariff. Ang • Elemento ng Economic Union: common external tariff ay para sa ➢ Malayang paggalaw ng bansa na hindi bahagi ng usapan. produkto sa loob ng EU Ang mga bansang nagluluwas sa at iisang tax regime mga miyembrong bansa ng CU ay ➢ Malayang Paggalaw ng kinakailangan lamang magbayad kapital ng isang customs duty kapag ang ➢ Malayang pag galaw ng produkto ay nakalagpas na ng indibidwal at legal local na border. persons. COMMON MARKET • May malaking pagkakahalintulad ▪ Free Trade Areas (FTA) - Na nagbibigay sa Custom Unions, ang naman ng parehong two- way preference at pangunahing pagkakaiba ay ang nagtatanggal ng malalaking taripa sa pagbaba ng transaction costs sa pagitan ng dalawang bansa. pagitan ng mga bansa. Unang ▪ Customs Union (Ibang anyo din ng isinagawa ang integrasyon ng integrasyon) – Kahalintulad din ng FTA pamilihan sa mga bansa ng ngunit may external na taripa sa parehong Europa tulad ng France, West bans. Germany, Italy, Netherlands, ▪ Common Markets – nagpapahintulot ng Belgium at Luxembourg ay mas malayang paggalaw ng kapital at mang pumirma ng isang kasunduan sa gagawa. Rome na naglilikha sa tinatawag ▪ Economic Unions – katulad ng CM ngunit na European Economic may karagdagang monetary at fiscal. Community (EEC). Ang EEC ay nagbibigay ng ekonomiko at SPATIAL MARKETS ANALYSIS & LAW OF ONE politikal na pag-iisa ng mga bansa PRICE (LOOP) sa Europa upang mapaunlad ang ekonomikong estado ng mga ito at LAW OF ONE PRICE mapigilan ang paglaganap ng mga ▪ Ang mga produkto ay naibebenta sa digmaan. parehong presyo sa dalawang magkaibang ECONOMIC UNION pamilihan, maiituturing na ang isang • Usapan ng mga bansa ukol sa pamilihan ay LOOP kung ang mga produkto malayang paggalaw ng mga ay sumusunod sa uniformity ngunit may produkto, serbisyo ng mga konsiderasyon sa transportation cost mangagawa. Kaakibat ng ▪ uniformity harmonisasyon sa mga pisikal at ▪ price transmissions panlipunang patakaran upang Tatlong Kategorya ng Price masuportahan ang integrasyon na Transmissions ito. Kung sa economic union ay 1. Vertical price transmission – pinahintulot ang malayang tumutukoy sa interaksyon ng presyo paggalaw ng mga Produkto, sa sa iba’t-ibang stage ng supply chain. economic union hindi naman nito 2. Spatial price transmission – ang saklaw ang pagiisa ng currency o presyo ng parehong produkto ay patungong uniformity na may sa report ng United Nations, Department of adjustments sa transportation costs. Economic and Social Affairs (UN DESA) 3. Cross commodity price transmission- noong 2017, lumabas na 3.4% ng mga tumutukoy sa transmisyon ng presyo mamayan ng mundo ay pandaigdigang mula sa isang produkto patungo sa migrante. isa pa. • Bagamat maliit na pursyento lamang ito ng mga mamamayan ng mundo ay malaki ang nagiging epekto nito sa pandaigdig na DIMENSYON AT INTEGRASYON NG PAMILIHAN ekonomiya. • Ngunit dahil rin sa pang malawakang pag ▪ Sa Globalisasyon, ang isang dimensyon ng luwas ng mga lokal na manggagawa at integrasyon ng pamilihan ay nakabase sa espesyalista, nagkakaroon ng lubos na paggalaw ng kalakalan (Trade Flows) nito. pagbaba ng bilang ng lokal na Ang paggalaw ng kalakan sa pagitan ng manggagawa. mga bansa ay maaring manggaling o dulot • Ang panghuling dimensyon naman ay ng: Impormasyon. Sa dimensyong ito naman ➢ Produkto o Serbisyo ay sinusuri at ina-analisa ang paggalaw ng ➢ Foreign Direct Investment (FDI) impomasyon at ang epekto nito sa mga ➢ Tao o Manggagawa ekonomiya. Ang pagpapalitan ng ➢ Impormasyon Impormasyon ng ibat ibang ekonomiya o bansa ay nagdudulot sa paglago ng TRADE FLOWS teknolohiya. Dahil rito, mas mabilis na naikakalat ang mga bagong imbensyon at • Ang Trade Flow ay ang paggalaw ng mga mga makabuluhang discoveries. produkto at serbisyo sa magkaibang ekonomiya. Ang pagpapalitan ng mga produkto at serbisyo ng ibat ibang KATANGIAN NG KASALUKUYANG ekonomiya o bansa ay pwedeng mag INTEGRASYON NG MGA PAMILIHAN (ROHAN, resulta sa pagtaas o pagbaba ng halaga ng 2018) pera ng mga bansang kasapi dito. 1. Pagpapalakas ng mga institusyon at • Sa pangalawang dimension, ang Trade malayang tungkulin ng mga batas ng Flow ay maaring makita sa pagpapalitan ng pamilihan. Foreign Direct Investment (FDI). Dahil sa 2. Liberalisasyon ng kalakalan at Foreign Direct Investments, maaring promosyon ng export. makakuha ng pinansyal na suporta ang 3. Pagpapalalim ng mga demokratikong mga local na kumpanya galing sa iba pang Sistema ng pamahalaan. mga ekonomiya. Ang pagtaas ng Foreign 4. Pagpapalaganap ng kompetisyon sa Direct Investments ay maaring mag resulta pandaigdigang lebel. sa pag boom ng isang industriya ng lokal na 5. Pagbawas ng diskriminasyon sa ekonomiya. ibang bahagi ng mundo. • Ang ikatlong dimension naman ng 6. Pagbibigay-halaga sa mga integrasyon ay ang paggalaw ng mga Tao magbubukas ng pamilihan, o Manggagawa. Dito sa dimensyong ito, pagtanggal ng mgalimitasyon sa tinitignan at sinusuri naman ang epekto ng kalakalan, at paghihikayat sa political mga pagbabago sadami ng migrante. Ayon at institusyonal na kooperasyon. 7. Pare-parehong patakaran at istriktong • Economies of Scale – tumutukoy sa pagsunod ng mga miyembro nito. pagbaba ng unit cost ng isang produkto 8. Maituturing na vertical o pababa ang habang mas tumataas ang bilang ng mga mgausapin ng bansa tungkol ditto. produktong naililikha. 9. Maaaring pumirma ang mga bansa sa • Aspekto ng mga manggagawa o labor. isa o higit pang mga trade • Aspekto ng mga patakaran. agreements. 10. Mas bukas (at hindi protectionist) and konsepto ng regionalism. Bagkus, HAMON NG INTEGRASYON NG PAMILIHAN may mga patakaran laban sa mga • Pagkakaroon ng mga conflict sa limitasyon sa kalakalan at lumalayo sa pagkakaiba ng indibidwal na pang protectionism. ekonomiko at panlipunang patakaran. 11. Pagbabawas sa mga non-tariff barriers, mula sa mga sector ng • Kabawasan ng soberanya Malaking
transportasyon at komunikasyon. epekto ng ekonomiya ng mga bansa sa
12. Ang mga regional integration process pansariling ekonomiya.
ay ina-adopt sa pamamagitan ng mga • Pagtaas ng kompetisyon sa mga local na
market process, na hiwalay sa produkto.
pamahalaan. • Cultural Centralization
ECONOMIC INTEGRATION O REGIONAL
TIYAK NA DAHILAN NG INTEGRASYON SA INTEGRATION PAMILIHAN 1. Pagpapalakas ng mga institusyon at • Real Prices malayang tungkulin ng mga batas ng • Trade Flows pamilihan. • Transaction Costs 2. Liberalisasyon ng kalakalan at promosyon ng export. SPATIAL ANALYSIS
• Kinukuha ang korelasyon ng mga salik nito
IBA’T-IBANG URI NG MARKET INTEGRATION • Maaaring linear, non-linear, positive o negative. • Horizontal Integration • Vertical Integration Forward Integration and Backward Integration • Conglomeration
MABUBUTING EPEKTO NG INTEGRASYON
• Gains in Trade – in economics, gains from
trade are the net benefits to economic agent from being allowed an increase in voluntary trading with each other.