EL FILIBUSTERISMO HANDOUT

EL FILIBUSTERISMO HANDOUT Basilio - Ang anak ni Sisa, nag-aaral ng medisina at naging

tagapagtaguyod ng plano ni Simoun sa simula, ngunit tumutol sa
huli.
ANG EL FILIBUSTERISMO
Isagani - Isang estudyante na naging kasangkapan ni Simoun sa
- Unang isinulat ni Rizal ang El Filibusterismo sa Calamba
kanyang mga plano at may relasyon kay Paulita.
Laguna noong October 1887
Padre Florentino - Isang Pilipinong pari, kaibigan ni Ibarra noong
- Binago niya ang plot ng kwento sa London noong 1888
Noli Me Tangere, at tagapag-alaga ng ari-arian ni Simoun sa huli.
- Ipinagpatuloy niya ang pagsusulat sa Paris
Quiroga - Chinoy na nagbigay koneksiyon kay Simoun sa
- Lumapit siya sa Brussels, Belgium para makapag-focus
pamahalaan para sa pagpapalusog ng armas.
siya sa pagtatapos ng libro
Paulita Gomez - Kasintahan ni Isagani na nahulog sa bitag ng
- Natapos ang pagsusulat ng El Filibusterismo sa Biarritz,
pag-iintriga ni Simoun.
France noong March 29 1891
Don Custodio - Tagapagtanggol ng wika na nagpakita ng kahinaan
- Nailathala ang libro sa Ghent noong Septyembre 1891
at kawalan ng determinasyon.
Don Timoteo Pelaez - Ama ni Juanito Pelaez, may papel sa
Ang salitang El Filibusterismo ay galing sa salitang kastila. Ang
kwento ng armas ni Simoun.
“filibusterismo” ay may iba’t ibang kahulugan depende sa
Don Tiburcio de Espadaña - Manggagamot na asawa ni Doña
konteksto, ngunit sa nobelang isinulat ni Dr. Jose Rizal, ito ay
Victorina, nagtatago sa iba't ibang pangalan.
nagpapahiwatig ng kilos o pamamaraang panghihimagsik o
Dona Victorina de Espadaña- Asawang may pangarap maging
rebelyon laban sa mapanupil na pamahalaan.
Espanyol at naglalakbay sa iba't ibang kaharian.
Ben Zayb - Isang mamahayag na nagpapakita ng kahalagahan ng
Katangian ng isang filibustero ay:
midya sa paghubog ng opinyon ng publiko.
● Isang taong hindi inaangat ang kanilang sombrero sa mga
Cabesang Tales - Lider ng rebolusyon na lumalaban sa pang-aapi.
Kastila.
Don Filipo - Guro at kaibigan ni Ibarra, naging lider ng rebolusyon
● Isang taong gumagalang lamang sa prayle sa halip na
matapos ang trahedya sa pamilya.
halikan ang mga kamay nito.
Placido Penitente - Makata na nagpapakita ng kritikal na pananaw
● Isang taong nagbibigay resistensya o tumutol na tawagin
sa pamahalaan sa pamamagitan ng tula.
sila gamit ang pamilyar na “tu” ng pinakamahusay na
Tandang Selo - Isang matanda na may malasakit sa bayan at
Kastila
nagtuturo ng pagmamahal sa sariling wika.
● Isang taong nag-su-subscribe sa isang peryodiko mula sa
Huli - Asong sumimbolo ng tapang at katapangan laban sa mga
Espanya o sa ibang bansang Europeo
dayuhan.
● Isang taong nagbabasa ng ibang libro maliban sa mga
kwentong himala at talambuhay ng mga santo
ANG ISTORYA
- Ang aklat ay nagsisimula sa pagpapahayag ng pagkadismaya ni
Ang librong El Filibusterismo ay inialay sa Tatlong paring martyr
Rizal sa mabagal na pagtanggap ng tao sa kanyang mga ideya.
na si Gomez, Burgos at Zamora
- Sa isang umaga ng Disyembre, ang barkong Tabo ay bumabaybay
Ang El Filibusterismo ay nagbigay ng malamim na simbolo at iyon
sa Ilog Pasig patungo sa Laguna.
ay ang "Ebolusyon o Rebolusyon" at ang problema kung hihintayin
- Ang barko ay iniuugma ng malaking pagmamahal sa rehiyon at
ang hustisya mula sa kamay ng mga kastila o kunin ang batas sa
kumakatawan sa paglaban sa progreso.
sariling mga kamay.
- Si Simoun, ang mayamang mangalahas, ay itinuturing na traydor
Ang El Fili ay lumikha ng kaguluhan, nang sa unang pagkakataon,
ni Basilio, anak ni Sina.
isang pahayagang Espanyol, ang liberal na Nuevo Regimen
- Si Simoun ay may plano na pabagsakin ang gobyerno at gumanti
(Bagong Rehimen) ay gumawa ng nobela sa mga pang-araw-araw
sa mga pang-aapi.
na sequel noong October 1891.
- Basilio ay nahihirapang tanggapin na si Ibarra ay si Simoun na
ngayon.
BUOD NG EL FILIBUSTERISMO
- Si Simoun ay nagtangkang imbitahin si Basilio sa kanyang plano,
Mga Karakter (Iilan sa mga importanteng karakter)
ngunit ito'y tinanggihan ni Basilio.
Simoun (Crisostomo Ibarra)- Ang mayamang mangangalahas na
- Natuklasan ni Basilio ang lihim ni Simoun sa libingan ng
puno ng galit at plano ng paghihiganti.
kanyang ina.
Maria Clara - Ang anak ni Ibarra na lumabas muli sa kumbento,
- Si Simoun ay may layuning kunin si Maria Clara mula sa
ngunit namatay sa bandang huli.
kumbento at maghiganti sa pagkasira ng kanyang buhay.
- Dalawang beses nagtagumpay si Simoun sa pagpapalabas ng ·Pagkawalan ng Pag-asa sa mga Katutubong Tagatanggol at
Sumusuporta
apoy ng rebelyon.
- Ang pangalawang pagtatangka ay naudlot ni Isagani, isang  Ang Gobernador Heneral at mga tagapayo ay inilarawan
kaibigan ni Basilio. na walang kapangyarihan o nagbibitiw na may sama ng
loob.
- Isinugal ni Isagani ang kanyang buhay upang iligtas si Paulita  Kahit ang mga tinaguriang liberal, tulad ni Don
mula sa pagsabog. Custodio, ay nag-aaksaya ng oras sa paghahanap ng
kompromiso.
- May sulat na naglalaman ng babala na ipinasa sa mga bisita ng  Ang mga intelehenteng katutubo, tulad ni Señor Pasta at
kasal. mga mag-aaral sa unibersidad, o pinipili ang tahimik na
pagsunod o nangangarap ng isang imposibleng
- Natukoy si Simoun bilang tagapagtatag ng plano sa sulat. "asimilasyon" sa bansang Espanyol.
- Sa huli, tumakas si Simoun at namatay kay Padre Florentino,
·Walang Katiyakang Debate na Nagpapatuloy sa "El Fili"
itinapon ang kahon ng kayamanan sa dagat.

 Ang walang katiyakang debate sa pagitan nina Ibarra at

Elias sa "Noli" ay tinutuloy sa "El Fili" sa pagitan nina
Simoun (Ibarra) at Basilio.
Paghahambing sa "Noli Me Tangere

 Ang "El Filibusterismo" ay itinuturing na mas mababa,

marahil dahil sa malupit na pinaikli.
Pananaw ni Rizal at ang Tema ng Akda
 Maraming pangyayari at karakter ay kinuha mula sa
lipunan noong panahon na iyon.
Hindi Handa ang Henerasyon ni Rizal: Ayon kay Rizal, ang mga
Proyektong Intelehente para sa Akademya ng Wikang Espanyol
Pilipino ng kanyang henerasyon ay hindi pa handa sa rebolusyon
 Ang proyekto ay nagdudulot ng kontrobersiya at nag-
udyok sa pag-aresto ng mga nagtatanggol nito. sapagkat hindi pa handa sa kalayaan, at hindi pa nararapat dito.
 Batay ito sa identikal na panukala ng mga kabataang
babae ng Malolos. Ang kalayaan ay magiging ilusyon hanggang sa lumitaw ang

Alitan ng mga Guild sa Binondo bagong hindi korap na henerasyon.

 Ang alitan para sa unang puwesto sa mga guild ay bahagi

ng kwento. Tema ng "El Filibusterismo"

Pagsuway sa Katarungan at mga Banal na Tradisyon -Kawalan ng Katarungan at Katiwalian - Ipinapakita

 Ang mga tauhan ay hindi kuntento sa karahasan sa ng nobela ang malawakang katiwalian at kawalan ng katarungan sa
katarungan; sumusuway sa mga banal na tradisyon.
pamahalaan ng Espanya at sa mga institusyon ng lipunan.
 Pagtatapon nang walang paglilitis at paghihiwalay sa
pamilya dahil sa paghahanap ng katarungan sa pangalan
ng Espanya.
-Hindi pagkapantay-pantay sa Lipunan - Binibigyang
Apostrophe ni Rizal at Emosyon
diin ng nobela ang hidwaang panlipunan at ang agwat sa pagitan ng
 Ang apostrophe ni Rizal ay naglalantad ng pinagmulan mayayaman at mahihirap.
ng materyal at emosyonal na impluwensya sa kanyang
pagsasalaysay.
 Binibigyang-diin ang pangunahing tanong: Kunin ang -Pagmamahal sa Bayan - Tumatalima ang nobela sa
batas sa sariling kamay o hintayin ang katarungan mula
sa Espanya? ideya ng pagmamahal sa bayan at pag-aalay ng sarili para sa

Mas Malawakang Tanong ng Katarungan sa "El Filibusterismo kabutihan ng nakararami.

 Ang tanong na ito sa pagitan nina Ibarra at Elias sa

"Noli" ay iniulit sa mas malawak na anyo sa "El Fili." Konklusyon: Ang El Filibusterismo ay naglalarawan ng

Kritisismo sa Buong Rehimen komplikadong pananaw ni Rizal ukol sa kalayaan at rebolusyon,

 Sa "Noli," nakatuon si Rizal sa mga prayle; sa "Fili," nagpapakita na sa huli, ang matalino lamang ang maaaring
kinokritisismo niya ang buong rehimen, kasama na ang
mga katutubong nagtatanggol. magligtas sa bayan mula sa kahirapan, sa iba't ibang aspeto ng
 Ipinalabas na ang Gobernador Heneral mismo ay hindi
mas mabuti kaysa sa mga prayle, nagpapakita ng isang buhay.’
sistemang panghihiwalay.
NASYONALISMO SA EL FILIBUSTERISMO

El Filibusterismo - nagtulong sa pagpalaganap ng nasyonalismo

- Naglingkod ang nobela ni Rizal bilang pagsasalarawan ng
pagtutol ng bansa at nagpakita ng ebolusyon ng nasyonalismo ng
Pilipinas sa ilalim ng pananakop ng Espanya.

Rizal
- isang iskolar at intelektwal na humanista
- nagsulat sa El Filibusterismo

El Filibusterismo at Noli Me Tangere - ang may malaking epekto

sa Pilipinas noong ika-19 siglo

GOMBURZA - ang naging inspirasyon ni Rizal sa kanyang mga

sulat.

GOMBURZA - ginarote noong Pebrero 28, 1872.

● Mariano Gomez
● Jose Burgos
● Jacinto Zamora
Sila ay nadawit dahil sa kanilang mga sulatin at talumpati na
nagpuna sa mga awtoridad ng Espanya.

ANG NASYONALISMO PARA KAY J. RIZAL

Uri ng Nasyonalismo:
● Pasibong nasyonalismo
● Organisasyonal na nasyonalismo
● Militanteng rebolusyonaryong nasyonalismo

Filibusterismo (Filibusterism) - pagtataguyod ng paghihiwalay

mula sa Espanya at ginamit ng pamahalaan ng Espanya upang
pigilan ang mga hiling para sa reporma.

EL FILIBUSTERISMO AT ANG REBOLUSYON

Noli Me Tangere - may pag-iwas sa karahasan

El Filibusterismo
- maluwag sa karahasan
- impluwensya sa nalalapit na rebolusyon laban sa pamamahala ng
Espanya.

Pinakita sa mga gawa ni Rizal ang pangangailangan para sa

malaking reporma at pagtatapos ng pananakop ng Espanya, na
ginawa siyang simbolo ng inspirasyon at kabayanihan.