Professional Documents
Culture Documents
vn
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Định nghĩa: Một dãy số thực (nói ngắn gọn là dãy số) là một ánh xạ từ N* vào R:
n N* → xn R
Người ta thường dùng ký hiệu: xn ; n = 1, 2,... , hoặc x1 , x2 ,..., xn ,... để chỉ dãy số. Số i = 1, 2, …, n,
Chú thích: Trong nhiều tài liệu, dãy số cũng có thể bắt đầu từ chỉ số 0, khi đó, tập N* trong định
Ví dụ:
a) xn ; xn =
1 1 1
; x1 = 1; x2 = ;...; xn = ;...
n 2 n
● Dãy bị chặn:
Dãy {xn} gọi là bị chặn trên ( dưới, bị chặn) nếu tập hợp xn : n N là bị chặn trên (dưới, bị
Chú ý: Ta hoàn toàn có thể sử dụng định nghĩa để chứng minh giới hạn dãy số
b) xn → a ( xn − a ) → 0
c) n : xn = c xn → c ( c = const )
d) xn → a, zn → a, xn yn zn ( yn → a ) : nguyên lý kẹp
e) xn → a c 0, n : xn c
f) xn → a, a p ( p ) n0 , n n0 : xn ( p )
g) xn → a, yn → b xn yn → a b
h) xn → a, yn → b xn .yn → a.b
i) xn → a, yn → b,b 0, xn / yn → a / b
Định nghĩa: Dãy (xn) gọi là có giới hạn bằng dương vô cùng (âm vô cùng) nếu:
M 0, n0 , n n0 M( − M0 )
1. xn → + ( − ) , n; yn xn ( xn ) yn → + ( − )
2. xn → + ( − ) , n : yn c xn + yn → + ( − )
3. xn → + ( − ) , yn → + ( − ) xn + yn → + ( − )
4. xn → + ( − ) , yn → a 0 ( a 0 ) , xn yn → + ( − ) − ( + )
5. xn → + ( − ) , yn → + ( − ) − ( + ) xn yn → + ( − )
6. xn → + ( − ) 1 / xn → 0; xn → 0
xn 0 ( 0 ) 1 / xn → + ( − )
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
0
Xét hai dãy xn và yn , các dạng vô định sẽ có dạng: ; ; 0. ; −
0
→ Khi tìm giới hạn, gặp các dạng này ta phải biến đổi để khử chúng đi, sau đó áp dụng các tính
chất của dãy hội tụ ta sẽ tìm được giới hạn cụ thể.
II. Các nguyên lý cơ bản tập hợp R và các tiêu chuẩn tồn tại giới hạn dãy số
1. Nguyên lý Weierstrass
Mọi dãy x n
đơn điệu không giảm (không tăng) và bị chặn trên (dưới) đều hội tụ và
xn lim xn ( lim xn )
Mọi dãy số vô hạn xn bị chặn đều có một dãy con hội tụ
Ví dụ: x ; x
n n
=
1
n
: 1,
1 1
, ,...
2 3
→ yn : 1,
1 1 1
, , ,... là dãy con của xn
3 5 7
● Tính chất: lim xn = a → Mọi dãy con đều có giới hạn là a
m n0 xn − xm ε
● Nguyên lý Cauchy:
Dãy xn R hội tụ (trong R) khi và chỉ khi nó là một dãy cơ bản (dãy Cauchy)
1. Dãy số cho theo kiểu quy nạp ‒ theo hệ thức truy hồi
+) Cho giá trị đầu của dãy + CT truy hồi.
+) VD:
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
1, u0 = 0; u1 = 1; un = un−1 + un−2 (n 2)
2, u1 = 1; un = un = un2−1 − 2un−1 + 1 (n 2)
1
3, u1 = 1; un = un−1 + (n 2)
un−1
2. Tìm giới hạn của dãy số cho theo kiểu quy nạp
- Tính chất
+) Nếu un hội tụ → a un−1 → a
un− 2 → a
........
- Các bước giải
B1: Sử dụng các tiêu chuẩn hội tụ để chứng minh dãy hội tụ
B2: Sử dụng tính chất đã nêu chuyển công thức truy hồi qua giới hạn
B3: Tính toán và tìm giới hạn.
1 1
Ví dụ: Cho u1 0, un = un−1 + (n 2) . Tìm giới hạn của dãy un .
2 un−1
Hướng dẫn giải
1 1 1 1
+) un = un−1 + 2 un−1 − = 1 (BĐT Cosi) → Dãy bị chặn dưới
2 un−1 2 un−1
1 1 1 1
+) un − un−1 = uu + − u = − u n −1
0
2 n−1 un−1 n−1 2 un−1
Dãy giảm
Dãy hội tụ theo nguyên lý Weierstrass
+) Giả sử un hội tụ → a un−1 HT → a
1 1 1
Suy ra: a = a + a = a = 1 (do un 1 )
2 a a
Vậy lim un = 1
- Lưu ý: Để chứng minh dãy phân kỳ, ngoài sử dụng các tiêu chuẩn hội tụ, có thể dùng cách thay
biến giới hạn vào công thức truy hồi, rồi suy ra phương trình vô nghiệm
Ví dụ: u1 0, un+1 = un +
1
un
( u 1) . Chứng minh dãy phân kỳ
Hướng dẫn giải
un+1 → a
+) Giả sử dãy hội tụ → a un → a
......
1 1
a = a + 0 = (vô nghiệm) → dãy phân kỳ
a a
1
+) un+1 − un = 0 Dãy tăng limun = +
un
___HẾT___
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________